རྒྱལ་རྩེ་དཔོན་ཆེན་ཀུན་དགའ་འཕགས་པ་སྟེ། དཔོན་ཆེན་འཕགས་པ་དཔལ་བཟང་ཞེས་ས་སྐྱའི་བཞི་ཐོག་བླ་བྲང་གི་ནང་ཆེན་ཡིན་པ་དེ་དང་། ཞ་ལུ་སྐུ་ཞང་ཀུན་དགའ་དོན་གྲུབ་ཀྱི་བུ་མོ་མ་གཅིག་པདྨ་གཉིས་ཀྱི་བུར་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་མེ་བྱ་ (༡༣༥༧) ལོར་བཙས། རང་ལོ་བཅུ་དྲུག་པ་ཆུ་བྱི་ (༡༣༧༢) ལོར་ས་སྐྱའི་ནང་ཆེན་གྱི་གོ་སར་བསྐོས། རང་ལོ་ཉེར་གཅིག་པ་མེ་སྦྲུལ་ (༡༣༧༧) ལོར་རྒྱལ་རྩེ་དཔོན་ཆེན་གྱི་གོ་གནས་བཟུང་། རང་ལོ་ཞེ་གཅིག་པ་མེ་གླང་ (༡༣༩༧) ལོར་རྒྱལ་རྩེའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་མོ་བཞེངས། རང་ལོ་ང་གཉིས་པ་ས་བྱི་ (༡༤༠༨) ལོར་རྒྱལ་རྩེ་སྒྲུབ་མཆོད་ཆེན་མོ་ཞེས་གྲགས་པ་དེ་ཐོག་མར་བཙུགས་ཤིང་། དེ་ལ་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་ཆོས་གྲྭ་མི་འདྲ་བ་ལྔ་བཅུ་ང་གཉིས་ཡོད། རང་ལོ་ང་དྲུག་པ་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཆུ་འབྲུག་ (༡༤༡༢) ལོར་རྒྱལ་རྩེའི་གཟིམས་ཁང་ཤར་དུ་འདས། ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་པ་《རབ་བརྟན་ཀུན་བཟང་གི་རྣམ་ཐར་》ལྕགས་དཔར་མའི་ཤོག་གྲངས་ ༩ ནས་ ༤༥ བར་གསལ་བ་ལ་གཟིགས། (དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་) ནས་བཏུས།

ཀོ་བཟོ། རི་དྭགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་པགས་པ་མཉེད་འདུལ་བྱས་ཏེ་གོས་དང་། ཞྭ། ལྷམ། ལྟོ་ཕད། ཕོར་པ། སྡེར་མ། སྒམ། ཁྲབ། ཀོ་གྲུ། མི་དང་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་འདྲ་གཟུགས་སོགས་བཟོ་བའི་ལག་རྩལ་ལ་ཟེར། བོད་དུ་གནའ་རབས་བསྐལ་པ་ཡ་ཐོག་ཞིང་ལས་མ་དར་བའི་སྔོན་དུ་འཚོ་བའི་རྟེན་ས་འབྲོག་ལས་དང་། ཉ་ལས། རི་དྭགས་རྔོན་པ་བཅས་ཡིན་པས་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་པའི་གོ་རིམ་ནང་རི་དྭགས་དང་གཅན་གཟན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འགུལ་བསྐྱོད་ཆོས་ཉིད་དང་། ལྤགས་པའི་ཁྱད་ཆོས། ནད་གསོ་བའི་ནུས་པ་བཅས་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་སྟེ་པགས་རིགས་ཀྱི་གྱོན་པ་དང་། ཞྭ་ལྷམ་ལྟོ་ཕད་སོགས་བཟོ་ཤེས་པ་དང་། སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་དང་པོའི་ཡས་མས་སུ་སླེབས་སྐབས་ཀོ་བ་ལས་བཟོས་པའི་ཕོར་པ་དང་། སྡེར་མ། སྟབས་བདེའི་གོ་ཁྲབ་བཅས་བཟོ་ཤེས་པ་རེད། དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་དཀྱིལ་དུ་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱིས་སྲིད་དབང་བཟུང་སྐབས་རྒྱལ་པོས་རྒྱུན་དུ་བལྟ་ཀློག་བྱེད་རྒྱུའི་དཔེ་ཆའི་གྲས《འབུམ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་》དང་གལ་ཆེའི་སྨན་གཞུང་འགའ་ཞིག་ཤ་བའི་པགས་པ་ལས་བཟོས་པའི་སྒམ་གྱི་ནང་དུ་འཇོག་པའི་དབང་གིས་མིང་ལ་ཡང་རྒྱལ་པོའི་བླ་ཡིག་ཤ་སྒྲོ་ཅན་ཞེས་འབོད་པའི་གནས་ཚུལ་སྐོར《བཀའ་འགྱུར་དཀར་ཆག་》མང་པོའི་ནང་འཁོད་ཡོད། ཀོ་གྲུ་ནི་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བདུན་པའི་འགོར་རྒྱ་བཟའ་འུན་ཁྲེན་ཀོང་ཇོ་རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་བཙུན་མོར་འབྱོར་སྐབས་དགའ་བསུ་ཞུས་པའི་དམངས་གཞས་ཁག་ཅིག་ནང་ “ཆུ་མོ་རྒྱ་ཆུ་རོང་ལ་ཞེད་དགོས་མེད། །ཀོ་བ་ནག་ཆུང་བརྒྱ་ཡི་བསུ་མ་ཡོད། །”ཅེས་གཏོང་སྲོལ་འདུག་ཅིང་། དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་པའི་མཇུག་ཏུ་བུ་མོ་སྣང་ས་འོད་འབུམ་ཟེར་བ་ཉང་སྟོད་རི་ནང་ནས་རྒྱལ་རྩེར་བྲོས་བྱོལ་ལ་འགྲོ་སྐབས་མྱང་ཆུའི་ནང་ཀོ་གྲུ་བཏང་ནས་བྲོས་པའི་ཤོད་རྒྱུན་ཡང་ཡོད། དུས་རབས་བཅོ་ལྔ་པའི་འགོར་གྲུབ་ཐོབ་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོ་སྐུ་ན་གཞོན་དུས་ཁོང་གི་འཁྲུངས་ཡུལ་གཙང་སྟོད་ལྷ་རྩེའི་ཤར་ཕྱོགས་དམ་ཕུག་ཟེར་བའི་ས་ཆར་ཀོ་གྲུའི་འབབ་ཚུགས་ཤིག་ཡོད་ཚུལ་རྣམ་ཐར་ནང་གསལ། པོ་ཏ་ལའི་ཕོ་བྲང་དམར་པོ་གསར་བཞེངས་སྐབས་ཆུ་ཐོག་གི་སྐྱེལ་འདྲེན་ཡོ་བྱད་གཙོ་བོ་ནི་ཀོ་གྲུ་ཡིན་པ་དང་། དེས་ཉིན་ལམ་གཅིག་གི་སར་འགྲུལ་བསྐྱོད་བྱེད་ཐུབ་པར་བརྟེན། ཨར་པོའི་རྒྱུ་ཆ་ཤིང་སོགས་ལྷོ་ཁ་ནས་ལྷ་སར་ཀོ་བའི་ནང་དབོར་འདྲེན་བྱེད་པ་དང་། ལྷ་སའི་ལྷོ་ཕྱོགས་སྐྱིད་ཆུའི་འགྲམ་བདེ་ཆེན་ཀོ་ས་ནས་ལྷ་གདོང་ཤན་ཁའི་ཀོ་ས་བར་ཀོ་གྲུའི་ཐོག་དབོར༌འདྲེན་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་སྐོར་《གསེར་གདུང་འཛམ་གླིང་རྒྱན་གཅིག་》གི་དཀར་ཆག་ནང་གསལ། དེ་ཡང་ཀོ་བ་གྲུ༌བཞི་ཆ་མཉམ་བཞི་མགོ་མཇུག་ཏུ་སྦྲེལ་བའི་སྟེང་དུ་སྤང་ལེབ་རྣམས་བཞག་ཐོག་ཀ་ཆེན་དང་། རྡོ་ཆེན། ཀ་རིང༌དང་། རྡོ་རིང་བཅས་བསྙལ་ནས་བཞག་པས་ཆུ་ཐོག་གི་སྐྱེལ་འདྲེན་ལ་སྟབས་བདེ་བའི་ཁྱད་ཆོས་མང་པོ་ཡོད་པ་དང་། ཆུ་དང་། ཀོ་གྲུ། སྤང་ལེབ་གསུམ་གྱི་ལྡིང་ཤུགས༌ལ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་བེད་སྤྱོད་བྱས་པ་དེས་རྒྱ་ཆེའི་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ཆུ་ཚད་གསལ་པོར་མཐོང་ཐུབ། སྐབས་དེར་ཀོ་བཟོ་བ་ཁག་གཅིག་གིས་ཀོ་གྲུ་བཟོ་བ་དང་། ཁག་གཅིག་གིས་ཀོ་བའི་སྒམ་དང་།…

ཁང་གསར་ངག་དབང་ཐུབ་བསྟན་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག རྗེ་འདི་ཉིད་ནི་བོད་ལྗོངས་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་སྦྲ་ནག་ཞོལ་ (རྣམ་རྒྱལ་ར་) དུ་ཇུར་ནང་གི་རིགས་ལས་ཡབ་སྐལ་བཟང་དོན་གྲུབ་དང་། ཡུམ་ལྷ་མོ་སྒྲོལ་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་བོད་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ས་ཕོ་བྱི་བ་ (༡༨༨༨) ལོར་སྐུ་བལྟམས། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་རྟ་ཚག་ངག་དབང་དཔལ་ལྡན་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གི་སྤྲུལ་སྐུ་ཞི་བར་གཤེགས་ནས་རིང་པོར་གྱུར་སྐབས་ཚང་མས་སྲིད་སྐྱོང་དམ་པའི་ཡང་སྲིད་དུ་དོགས་ཤིང་དཔྱོད་པར་བྱས་ནའང་།

ཁང་ཆེན་ནས། ཁང་ཆེན་པ་ཞེས་པའི་དོན་སྟེ་དུས་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་མང་པོའི་ནང་མིའི་མིང་ཟུར་གྱི་བདག་སྒྲའི་པ་བ་མ་གསུམ་གྱི་ཚབ་ཏུ་ནས་སྒྲ་བེད་སྤྱོད་བྱས་པ་དཔེར་ན། ང་ཕོད་ནས། ཕོ་ལྷ་ནས། ལུམ་པ་ནས་ཞེས་བྲིས་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། ཁང་ཆེན་པའི་མིང་དངོས་བསོད་ནམས་རྒྱལ་པོ་ཟེར་ཞིང༌། མིང་གཞན་དའི་ཆིང་སྦ་དུར་ཡང་ཟེར། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོའི་དུས་ནས་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་ཞབས་ཁོངས་སུ་ཚུད་པ་དང་རྒྱལ་པོ་ལྷ་བཟང་གི་སྐབས་མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཏུ་བསྐོས། སོག་པོ་ཇུན་གར་གྱིས་བོད་ལ་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་སྐབས་མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ་ཇུན་གར་འོག་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་མ་ཐུབ་པར་རང་ཚུགས་བཟུང་ནས་བསྡད་པ་མ་ཟད། མངའ་རིས་ས་གནས་ནས་ཇུན་གར་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་ཏེ། འབྲེལ་ཡོད་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་དཔོན་རིགས་ཁག་ལ་གསང་བའི་འཕྲིན་བརྡ་ཡང་ཡང་བཏང་ཞིང་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ལྕགས་བྱི་ (༡༧༢༠) ལོར་མཚོ་སྔོན་གྱི་དཔོན་རིགས་དང༌། སོག་པོའི་དཔོན་རིགས། ཆིང་གོང་མའི་སྲུང་དམག་བཅས་ནས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་བོད་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་བའི་གཏམ་གླེང་རྣམས་བོད་དུ་ཡོད་པའི་ཇུན་གར་དཔོན་དམག་གིས་གོ་ཐོས་བྱུང་རྐྱེན། རྩེ་པོ་ཏཱ་ལར་ཡོད་པའི་འཕགས་པ་ལོ་ཀི་ཤཱ་རིའི་སྐུ་སོགས་རིག་དངོས་རྩ་ཆེ་མང་པོ་རྐུ་འཁྱེར་བྱས་ཏེ་མངའ་རིས་ས་མཚམས་བརྒྱུད་ནས་ཇུན་གར་དུ་བྲོས་བྱོལ་འགྲོ་རྩིས་ཀྱིས་ལྷ་ས་ནས་ཐོན་ཞིང་མངའ་རིས་བརྒྱུད་ཤིན་ཅང་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་བརྒྱུད་དུ་སླེབས་སྐབས། ཁང་ཆེན་པས་མངགས་གཏོང་བྱས་པའི་འཇབ་དམག་གིས་ཇུན་གར་བའི་དཔོན་དམག་རྣམས་ལ་གློ་བུར་འཇབ་རྒོལ་བྱས་ཏེ་ཚང་མ་རྩ་མེད་བཏང་ཐོག་ཁོང་ཚོས་རྐུ་འཁྱེར་བྱས་པའི་རྩ་ཆེའི་རིག་དངོས་ཡོངས་རྫོགས་བླངས་ཏེ། ས་གནས་སྲིད་གཞུང་ལ་རྩིས་འབུལ་ཞུས་པའི་བྱས་རྗེས་སུ། ལོ་རྗེས་མ་དེར་ཆིང་གོང་མ་ཁང་ཤིས་ཁང་ཆེན་པར་པའི་སེའི་གོ་གནས་དང་སྦྲགས། བོད་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་འགན་འཛིན་བཀའ་བློན་གྱི་གཙོ་བོར་བསྐོས། ཡུན་རིང་མ་སོང་བར་བཀའ་བློན་ལས་རོགས་པའི་སེ་ང་ཕོད་པ་དང༌། སྦྱར་ར་ཐའི་ཇི། གུང་ལུམ་པ་བ་བཅས་དང་འགལ་ཟླ་ཆེས་ཆེར་གྱུར་ཏེ། རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་མེ་ལུག་ (༡༧༢༧) ལོར་བཀའ་བློན་ང་ལུམ་སྦྱར་གསུམ་གྱིས་ལྷ་ས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གཞུང་སྒོའི་ཡངས་སྟེང་དུ་ཡོད་པའི་བཀའ་ཤག་འཚོགས་ཡུལ་ཚོམས་ཆེན་ཁམས་གསུམ་གྱི་ནང་བཀྲོངས་སོ། །ཞིབ་པར་《མི་དབང་རྟོགས་བརྗོད་》སོགས་འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་ཆ་མང་པོར་གསལ། ཁང་ཆེན་པ། འདི་ལ་དའི་ཆིང་སྦ་དུར་རམ་པའི་སེ་ཁང་ཆེན་པ་ཟེར་ཞིང༌། མིང་དངོས་བསོད་ནམས་རྒྱལ་པོར་འབོད་པ་འདི་ཇུན་གར་བོད་ནས་མཐར་སྐྲོད་བཏང་བའི་རྗེས་སུ་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ལྕགས་གླང་ (༡༧༢༡) ལོར་གོང་མ་ཁང་ཤིས་ནས་པའི་སེའི་གོ་ས་སྤྲད་དེ་བོད་ཀྱི་སྲིད་དབང་གི་འགན་འཁུར་བྱེད་མི་གཙོ་བོར་བསྐོས་ཤིང༌། རྗེས་སུ་བཀའ་བློན་པའི་སེ་ང་ཕོད་པ་དང༌། སྦྱར་ར་ཐའི་ཇི། གུང་ལུམ་པ་བ་བཅས་གསུམ་ནས་བསད། ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་ཆ་མི་དབང་རྟོགས་བརྗོད་ནང་གསལ། ནང་མི་དང་སྐྱེ་ཡུལ་སོགས་རྩད་མ་ཆོད་ཅིང༌། ཕ་གཞིས་མངའ་རིས་སུ་ཡོད་པས་མངའ་རིས་གུང་ཡང་ཟེར། ༼དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་༽ནས་བཏུས།

ཁ་རག་གི་གྲྭ་པ་ཆེན་པོ་འདུལ་བ་འོད། གུང་ཐངབླ་མ་ཞང་གི་སློབ་མ་སྐུ་ཚེའི་རིང་ལ་ཁ་རག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་མཛད་པས་མཚན་ལ་ཁ་རག་པ་ཞེས་ཐོགས། འཁྲུངས་ཡུལ་ལྷོ་ཁ་གྲ་ནང་ནས་ཡིན་ཅིང༌། གདུང་རུས་ཀྱི་དང༌། གསང་སྔགས་རྙིང་མའི་ཆོས་སྐོར་མང་དུ་མཁྱེན་ཅིང༌། སྐུ་མཆེད་གཅིག་ཡོད་པ་མེས་ཚིག་ནས་ཤི་བས་ཐུགས་སྐྱོ་ནས་ཚལ་གུང་ཐང་དུ་བླ་མ་ཞང་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་དུ་བྱོན། ལོ་ཉི་ཤུ༌རྩ་བདུན་གྱི་བར་འབྲལ་མེད་དུ་བསྟེན་ཏེ་རང་ལ་དངོས་པོ་ཅི་བྱུང་བླ་མའི་ཕྱག་ཏུ་ཕུལ། ཆོས་གསུངས་ཚད་གསན་ཅིང༌། གདམས་ངག་བཀའ་རྒྱ་མ་དང་བཅས་པ་ཡོངས་རྫོགས་ཐོབ་པའི་བུ་ཆེན་ཡིན། ལོ་རྒྱུས་ཅུང་ཟད་ཞིབ་པ་《དེབ་དམར་》ཤོག་གྲངས་ ༡༣༧ ནས་ ༡༣༩ དང༌། 《ལྷོ་རོང་ཆོས་འབྱུང་》ལྕགས་དཔར་མའི་གྲངས་ ༢༠༡ ནས་ ༢༠༢ བར་གསལ་བ་དེར་གཟིགས། ༼དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་ལས་༽ བཏུས།

ཁ་བ་ཅན་ བོད་ལྗོངས་ཀྱི་ཡུལ་སྤྱིའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་གངས་རིས་བསྐོར་བའི་དབང་གིས་ཁ་བ་ཅན་དང་གངས་ཅན་ལྗོངས་ཞེས་འབོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རྒྱ་གར་སྐད་ཀྱི་ཧཱི་མ་ལཱ་ཡ་ཟེར་བ་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ཞིང༌། ཧཱི་མ་ལཱ་ཡའི་རི་རྒྱུད་སྤྱིའི་མིང་ལ་རི་བོ་གངས་ཅན་དུ་འབོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་རི་བོ་གངས་ཅན་ནི་འཛམ་གླིང་ཐོག་མཐོ་ཤོས་དང༌། རིང་ཤོས་ཀྱི་རི་རྒྱུད་ཅིག་སྟེ། བོད་ཀྱི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀསྨི་རའི་ཤར་ངོས་ནས་བཟུང༌། རྒྱ་གར། བལ་ཡུལ། འབྲས་ལྗོངས་བརྒྱུད་འབྲུག་ཡུལ་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་བར་བརྐྱངས་པའི་རིང་ཚད་ལ་སྤྱི་ལེ་ཉིས་སྟོང་བཞི་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་དང༌། རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་ཆ་སྙོམས་སྤྱི་ཁྲེ་དྲུག་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བཅོ་ལྔས་མཐོ་བ་ཡོད། དེའི་ནང་ནས་ཆེས་མཐོ་ཤོས་ནི་ཇོ་མོ་གླང་མའི་རི་རྒྱུད་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ནི་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་སྤྱི་ཁྲེ་བརྒྱད་སྟོང་བརྒྱ་མེད་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་གཉིས་ཀྱིས་མཐོ་བ་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱི་རི་རྒྱུད་ཧ་ཅང་རིང་པོ་ཞིག་གིས་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ངོས་སུ་ལྕགས་རིས་བསྐོར་བ་ལྟར་ཡོད་པས་ན། བོད་ཀྱི་ཡུལ་སྤྱིའི་མིང་ལ་ཁ་བ་ཅན་དང༌། གངས་ཅན་ལྗོངས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་ལས་བཏུས།  

ཀ་ཅོག་ཞང་གསུམ། བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་དུས་སུ་བྱོན་པའི་ལོ་ཙཱ་བ་གཞོན་གསུམ་སྟེ། འབྲོ་ཀ་བ་དཔལ་བརྩེགས་དང༌། ཅོག་རོ་ཀླུའི་རྒྱལ་མཚན། སྣ་ནམ་ཞང་ཡེ་ཤེས་སྡེ་བཅས་གསུམ་ཡིན། ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་ཚང་མར་ཀ་ཅོག་ཞང་གསུམ་ཞེས་བརྗོད་བདེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གོ་རིམ་དེ་ལྟར་མཛད་ཀྱང༌། ཀ་བ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་མཛད་པའི་《དཀར་ཆག་ལྡན་དཀར་མ་》ལས། ཅོག་རོ་ལོ་ཙཱ་བའི་མཚན་སྨྲོས་པའི་ཚེ་སློབ་དཔོན་ཀླུའི་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་དང༌། ཞང་ལོ་ཙཱ་བ་ལ་མཁན་པོ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ཞེས་ཞེ་སའི་ཆེ་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་། ཀ་བ་དཔལ་བརྩེགས་རང་ཉིད་ཀྱི་མཚན་སྨྲོས་པའི་ཚེ། སྒྲ་བསྒྱུར་གྱི་བན་དེ་དཔལ་བརྩེགས་ཞེས་སྤྱིར་བཏང་གི་མིང་ཐོག་ནས་བཀོད་གནང་མཛད་ཡོད་པས་དེའི་གོ་རིམ་ལྟར་བྱས་ཚེ། ཞང་ཅོག་ཀ་གསུམ་ཞེས་བརྗོད་དགོས་པ་ལྟར་སྣང་ཞིང༌། གསང་སྔགས་སྔ་འགྱུར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཚང་མའི་ནང་ཀ་ཅོག་ཞང་གསུམ་མཁན་ཆེན་བོ་དྷི་སྭ་ཏྭ་དང་།སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་པདྨ་འབྱུང་གནས།

ཁོར་ཡུག་དང་རླུང་རྟ། མཁས་གྲུབ། ཆད་མེད་དུས་ཚོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ།། མྱུར་བར་མདུན་ཕྱོགས་སུ་འཁོར་བས།། ལང་ཚོ་དར་བ་དང་ལྷན་ཅིག།། འཚོ་བའི་ཁོར་ཡུག་ཀྱང་འགྱུར་སོང་།།  

  འཇལ་གཤོར་འདེགས་གསུམ་གྱི་ཚད་གཞི་འཕེལ་རྒྱས་དང་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ཚུལ་སྐོར་གླེང་བ།   ད་ལྟ་ཉར་ཚགས་བྱས་པའི་བོད་ཡིག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཁག་གཞིར་བཟུང་ན། རྒྱལ་པོ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་ནས་རྩིས་པའི་རྒྱལ་རབས་སུམ་ཅུ་པ་སྟག་བུ་གཉན་གཟིགས་ཀྱི་དུས་ཞིང་འབྲོག་གི་བར་ཕན་ཚུན་དངོས་ཟོག་བརྗེ་རེས་ཀྱི་ཚོང་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་བར་བརྟེན་འཇལ་གཤོར་འདེགས་གསུམ་གྱི་ཚད་གཏན་འཁེལ་ཞིག་བཟོ་རྒྱུར་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་བྱུང་བར་བརྟེན། བློན་པོ་ཁྲི་ངོར་སྣང་མང་བཙུན་གྱིས་བྲེ་དང་སྲང་ཐོག་མར་བཟོས་ཐོག ཞིང་པའི་ས་ཁུལ་ནས་ཐོན་པའི་འབྲུ་རིགས་རྣམས་བྲེ་ལ་འཇལ་ནས་སྤྲོད་ལེན་བྱས་པ་དང་། འབྲོག་པའི་ས་ཁུལ་ནས་ཐོན་པའི་མར་དང་བལ་ཤ་སོགས་སྲང་ལ་འཇལ་ནས་སྤྲོད་ལེན་བྱེད་དགོས་པར་གཏན་འབེབས་བཟོས་ཡོད། ཡིན་ནའང་དེ་དུས་ཀྱི་བྲེ་དང་སྲང་གི་ཚད་གཞི་གང་འདྲ་ཡིན་མིན་ལོ་རྒྱུས་ནང་གསལ་པོར་འཁོད་མེད། དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་ཏུན་ཧོང་ནས་ཐོན་པའི་བོད་ཡིག་གི་རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་བོད་ཀྱི་བྲེ་དང་སྲང་གི་འཇལ་ཚད་གཅིག་གྱུར་བཟོས་ཞེས་གསལ་བ་ལྟར་ན། རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་གོང་དུ་བོད་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་གི་བྲེ་དང་སྲང་གི་འཇལ་ཚད་གཅིག་གྱུར་མེད་པར་གོ་ཐུབ་ཀྱང་། སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་གོང་དུ་ས་གནས་ཁག་གི་འཇལ་གཤོར་འདེགས་གསུམ་གྱི་ཚད་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་གང་འདྲ་ཡོད་མེད་བཤད་མེད་པ་མ་ཟད། སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་གང་འདྲ་བྱས་ནས་གཅིག་གྱུར་བཟོས་གནང་བ་ཡང་གསལ་བཤད་བྱས་མེད། རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་སྐབས་འཇལ་གཤོར་འདེགས་གསུམ་གྱི་ཚད་གཞིའི་སྐོར་སྐབས་དེར་བརྩམས་པའི་བོད་སྨན་གྱི་གཞུང་འགའ་ཞིག་གི་ནང་ཡ་ཁྱོར་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ལ་བྲེ་གང་། དེ་ཆ་བདུན་ལ་བགོས་པའི་ཆ་གཅིག་སྟེ་ཡ་ཁྱོར་གསུམ་ལ་ཕུལ་གང་། ཕུལ་བདུན་ལ་བྲེ་གང་དུ་བརྩིས་པ་དེ་ལ་བདུན་ཕུལ་ཞེས་བཤད་སྲོལ་ཡོད་གཅིག་དང་། ཡང་ལུགས་གཅིག་ལ་ཡ་ཁྱོར་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་དུམ་བུ་དྲུག་དུ་བགོས་པའི་ཆ་གཅིག་སྟེ། ཡ་ཁྱོར་གསུམ་དང་ཕྱེད་ཀ་ལ་ཕུལ་གང་། ཕུལ་དྲུག་ལ་བྲེ་གང་དུ་བརྩིས་པ་དེར་དྲུག་ཕུལ་ཞེས་རྩི་སྲོལ་ཡོད་ལུགས་བཤད་ཡོད། ཡོན་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་སྐབས་བརྩམས་པའི་བོད་ཀྱི་སྨན་གཞུང་འགའ་ཞིག་ནང་བཤད་པའི་འཇལ་ཚད་དང་གཤོར་ཚད་ནི་ནས་འབྲུ་ཆེ་བ་གཉིས། འབྲིང་བ་གཉིས། ཆུང་བ་གཉིས་བཅས་བསྡོམས་པའི་དྲུག་ལ་ཁམ་ཚིག་འབྲིང་གི་ཚད། ཁམ་ཚིག་དྲུག་ལ་སྟར་ཕུལ་གང་། སྟར་ཕུལ་དྲུག་ལ་བྱ་སྒོང་གང་། བྱ་སྒོང་དྲུག་ལ་མཁར་ཕུལ་གང་། མཁར་ཕུལ་དྲུག་ལ་མཁར་བྲེ་གང་། མཁར་བྲེ་ཉི་ཤུ་ལ་མཁར་ཁལ་གང་དུ་བརྩིས་པ་ནི་སྐབས་དེའི་གཤོར་ཚད་ཡིན། འཇལ་གཤོར་འདེགས་གསུམ་སྐོར་ཞིབ་རྒྱས་ཙམ་གཟིགས་འདོད་ན་ཁོ་བོས་བྲིས་པའི་ཆེད་རྩོམ་《གནའ་རབས་བོད་ཀྱི་འཇལ་གཤོར་འདེགས་གསུམ་གྱི་ཚད་གཞི་འཕེལ་རྒྱས་དང་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ཚུལ་སྐོར་གླེང་བ།》ཞེས་པར་གསལ།། མཁས་དབང་དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་མཛད་པའི་《དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་》ལས་དྲངས།

བདུན་པ། རྫོང་ཁག་ཆེན་པོ་དྲུག་ངོ་སྤྲོད། ལྷུན་གྲུབ་རྫོང་། དེ་སྔའི་ལྷུན་གྲུབ་རྫོང་གི་ཁྱབ་ཁོངས་ནི་བྱང་ཆག་ལའི་ལ་རྩེ་ནས། ལྷོ་གཡའ་རོང་ལུང་གཤམ་བར་དང་། ཤར་ཡུང་བ་ལུང་གཤམ་ནས། ནུབ་ལྷུན་སྡིངས་བར་ཡིན་འདུག སྒྲིག་གཞིའི་ཐད་རྫོང་དཔོན་དང་། དེའི་འོག་ལས་དྲུང་གཅིག གཙོ་དྲག་གཞུང་རྒྱུག་སེ་བ་སྒང་དང་། སྟག་ལུང་ཆོས་གཞིས་སྤྱི་ཆེན་དཔོན། ལེན་པོ་བར་གཞི་ཆུ་འཁོར། ཚེ་སྨོན་གླིང་དབུ་མ་གཞིས། གཞུང་རྒྱུག་ལྕང་སྲུང་པ་བཅས་ལྔ། བརྒྱ་ཚོ་རྒན་པོ། དམངས་གཙོའི་བཅོས་བསྒྱུར་ཟེར་བའི་སྐབས་ཀླུ་སྡིངས་པ་ངག་དབང་དངོས་གྲུབ། བཅས་ཡོད་པ་ནས་རྒྱུན་གཏན་ལས་དོན་ནི་རྩེ་ཤོད་བཀའ་ཤག་སོགས་བཀོད་རྒྱ་གཞིར་བཟུང་ལས་དོན་སྒྲུབ་རྒྱུ་དང་། རང་ཁོངས་གཞུང་སྒེར་ཆོས་གསུམ་གྱི་ཁོངས་ནས་ཁྲལ་རིགས་སྒྲུབ་རྒྱུག་གི་ཆ་བགོས་བྱ་རྒྱུ་སོགས་ཡིན། བརྒྱ་ཚོ་རྒན་པོའི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི་སྐད་གཏོང་བརྡ་རྒྱག་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ཞོལ་པ་རྐང་བཅུ་གཉིས་ཞེས་ཐེམ་དུད་བཅུ་གཉིས་ཡོངས་ནས་རྫོང་གཡོག་རྩག་རྩིག་རྣམས་རྒྱུག་རེས་སྐུལ་རྒྱུ་སོགས་ཡིན། ཁྲལ་རིགས་ཐད་རྒྱ་ཤིང་རྔོད་གསུམ་དང་། ལམ་ཐོག་ས་ཚིགས་དཔོན་རིགས་དང་། དམག་དཔུང་། གཞུང་ཡིག་སྐྱེལ་མཁན་སོགས་གཞུང་དོན་དུ་འགྲོ་བསྐྱོད་ལ་སྡོད་གནས་དང་། རྟ་ཁལ་གཏོང་རྒྱུ་སོགས། འདམ་རྩྭ་བརྔ་བསྡུ་ལྷ་སའི་འདམ་ར་ནས་འདམ་རྩྭ་བརྔས་ཏེ་ཆིབས་ར་མདོ་སྦུག་ཏུ་བསྐྱེལ་རྒྱུ། སྐུ་སྒེར་ཆུ་ཆག་དང་། བྱང་ཐང་ཆུ་ཆག སྔོན་མ་ཡིག་སྐྱེལ་སྦྲག་པ་རྟ་བཞོན་ནས་འགྲོ་སྐབས་རྟ་ལ་སྟེར་རྒྱུའི་ཆུ་ལྡུར་དང་། ཆག་ཅེས་ཁྲལ་རྐང་ལ་ནས་སྲན་མ་ཁལ་ལྔ་རེ་ཙམ་འཁྲི་བ། ཕོ་བྲང་ཡས་མས་ཀྱི་ཐུག་རལ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལའི་མདུན་ངོས་ཀྱི་ཐུག་རལ་བཟོ་བྱེད་དེ་ལྷུན་གྲུབ་ལ་འཁྲི་ཚུལ་དོད་འོས་འཚམས་ཤིིག་ཞབས་པད་དབུ་རེས་ (བཀའ་བློན་རེ་སྐོར་) སུ་འབུལ་དགོས་པ་དེ་རྩེ་རྣམ་གན་བཀར་འཇུག་ཏུ་བསྡུ་སྲོལ་ཡོད་སྐད། ཁྲལ་ཆག་ཐད་བོགས་དུད་ཅེས་བོགས་མ་ཕུལ་ནས་ཁྲལ་ཆག་བྱུང་བའི་དུད་ཚང་ཆེ་བས་འབྲུ་ཁལ་ལྔ་བཅུ་དྲུག་ཅུ་སྐོར་དང་། ཆུང་བར་བྲེ་ཁ་ཤས་ཡོད་དེ་གཞུང་རྒྱུག་ཁེ་གཙང་ལ་འཁྲི་ཞིང་། བོགས་འབུལ་ཐེམ་དུད་ལ་ཁྲལ་གཞན་འཁྲི་སྲོལ་མེད། མེ་ཤོར་སོགས་སྐྱོན་ཆ་ཐོན་རིགས་ལ་དུང་དཀར་གྱི་སྒྲ་ཐོས་སར་དུང་བརྡ་དང་། མ་ཐོས་སར་སྐད་གཏོང་བརྡ་རྒྱག་བྱེད་སྲོལ། རྫོང་ཁོངས་སུ་རྐུ་རྒྱག་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཚེ་རྫོང་དེ་རང་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། 2)…