སྤེལ་ཞིབ་ཕྲ།

བཅུ་པ། ཀླུང་ཤོད་ངར་སྟོད་ཇོ་གདན་དགོན་དང་དེའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་གནའ་ཤུལ་རགས་བསྡུས་དང་། ཀླུང་ཤོད་སྙོན་གྱི་སྣོད་བཅུད་གསལ་བཤད།

གསུམ་པ། ཀླུང་ཤོད་ངར་སྟོད་ཇོ་གདན་དགོན་དང་དེའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་གནའ་ཤུལ་རགས་བསྡུས། ཇོ་གདན་དགོན་ནི་རབ་བྱུང་དང་པོའི་ནང་ཕྱི་ལོ་  (༡༠༦༠)  ཡས་མས་ཤིག་ལ་ཕྱག་བཏབས་པར་མངོན། དེ་ཡང་རྒྱལ་བ་འབྲོམ་སྟོན་པས་ཕྱག་བཏབས་ཞེས་དང་། ཡང་སྡེ་པ་འོད་འཇོ་བས་ཕྱག་བཏབས་ཞེས་བཤད་སྲོལ་མི་འདྲ་བ་གཉིས་སྣང་། འདི་གཉིས་ལས་ཕལ་ཆེ་བས་གསུང་རྒྱུན་དང་ལོ་རྒྱུས་ནང་རྒྱལ་བ་འབྲོམ་གྱིས་ཕྱག་བཏབས་པར་གྲགས་པས་དེ་ལྟར་ཡིན་ལས་ཆེ། དགོན་པ་འདིའི་ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་མཉམ་མེད་ཇོ་བོ་ཆེན་པོའི་ཐུགས་དམ་གྱི་རྟེན་བཀའ་གདམས་ལྷ་བཞིའི་ཡ་གྱལ་སྤྱན་རས་གཟིགས་རྩེ་ཕྱག་བཞི་པ་དང་ཇོ་བོའི་རྗེའི་བཞུགས་གདན་རི་དྭགས་ཀྲི་ཎའི་པགས་པ་དགེ་བཤེས་སྟབས་ཀ་བས་གཏེར་ལས་བཞེས་པར་གྲགས་པའི་གཏེར་དུང་སོགས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་མང་དུ་འཆིས་སོ། །དགོན་པའི་གཡས་གཡོན་གཉིས་སུ་ཆུ་མིག་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་ཤར་གྱི་ཆུ་མིག་འདིའི་འབྱུང་རྩ་རྭ་སྒྲེང་དགོན་དུ་ཡོད་པའི་ཇོ་གདན་ཆུ་མིག་ཞེས་པ་དེ་ཡིན་པར་གྲགས། དགོན་པའི་གཡས་སུ་དུར་ཁྲོད་ཅིག་ཡོད་པ་ལ་ཁ་སྐད་ལ་སྤང་སོག་པའི་དུར་ཁྲོད་ཟེར། དགོན་པའི་ཤར་དུ་རྒྱན་མཚན་བསྒྲེངས་པ་དང་འདྲ་བའི་དཀར་ཐོག་བྲག །དེའི་གཡས་ཀྱི་སྤང་ངོས་སུ་དགེ་བཤེས་སྟབས་ཀ་བས་བཀའ་བསྒོས་པའི་བསྟན་སྲུང་གནས་པོ་ཞི་དྲག་གི་རྟེན་མཁར། དེའི་གོང་དེར་རྫོང་མགོ་ཞེས་པར་རྫོང་ཤུལ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་སྡེ་པ་འོད་འཇོ་བའི་རྫོང་ཡིན་སྐད་འདུག །
དགུ་པ། རྭ་སྒྲེང་དགོན་དང་གནས་ཤུལ་གྲགས་ཆེན།

གཉིས་པ། རྭ་སྒྲེང་དགོན་དང་གནས་ཤུལ་གྲགས་ཆེན། དེ་ནས་ཡར་ལ་དེད་ན་རྭ་སྒྲེང་དགོན་པ་ཡིན་སྟེ་རྭ་སྒྲེང་དགོན་ནི་རབ་བྱུང་དང་པོའི་མེ་སྤྲེལ་༡༠༥༦ལོར་བཀའ་གདམས་པའི་སྐྱེས་ཆེན་རྒྱལ་བ་འབྲོམ་སྟོན་པས་ཕྱག་བཏབས་པ་ཡིན་འདུག དགོན་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ཁྱད་འཕགས་བ་ཞིག་མཆིས་པ་ནི་རྭ་སྒྲེང་ཆོས་བྲོ་སྟེ། རྭ་སྒྲེང་ཆོས་བྲོ་ནི་རྭ་སྒྲེང་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པའི་སྐབས་ཁོང་གི་བཀའ་དགོངས་བཞིན་བྲོ་དཔོན་ནོར་བཟང་མཆོག་ནས་གསར་གཏོད་མཛད་གནང་བ་ཡིན་སྐད། དེ་ནས་ཡར་ལམ་རེ་ལྡེབས་སུ་དེད་ན། བསམ་གཏན་གླིང་ཞེས་པའི་བཙུན་དགོན་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་འདུ་ཁང་གི་དྲི་གཙང་ཁང་དུ་ཚུད་པའི་ཕུག་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི། སྔོན་དུས་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་བཞུགས་གནས་སུ་གྲགས་ལ། དགོན་དེར་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་ཞལ་ཐུར་དང་ཞབས་རྗེས་ཤིག་ཀྱང་སྣང་། དགོན་པའི་མར་ངོས་ཀྱི་ཕར་ལྡེབས་སུ་ཕུག་པ་ཅུང་ཟད་ཁ་གཡེར་བ་ཞིག་ཏུ་ཆུ་མིག་ཅིག་ཡོད་པ་ནི་ཨ་ར་པ་ཙཱའི་ཆུ་ཞེས་བཏུང་ན་རིག་པ་མྱུལ་ཞིང་ཁ་ལྕེ་དིག་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཕན་པར་གསུངས།
བརྒྱད་པ། དབུ་རུང་བྱང་གི་གནས་བཤད།  དང་པོ། ཕོད་མདོ་རྫོང་གི་ཉེ་འཁོར་ཡུལ་ལུང་དང་གནས་ཆེན་ངོ་སྤྲོད།

ལྔ་པ། དབུ་རུང་བྱང་གི་གནས་བཤད། དང་པོ། ཕོད་མདོ་རྫོང་གི་ཉེ་འཁོར་ཡུལ་ལུང་དང་གནས་ཆེན་ངོ་སྤྲོད། མང་མང་ཐོས་པའི་ཆུ་ཁུར་ངལ་བས་མ་ཚགས།། ཟབ་ཟབ་དོན་གྱི་གནད་ལུགས་རིག་པས་མ་འབྱོར།། རང་རང་འཚོ་སའི་ཡུལ་གྱི་བཀོད་པ་དག་ཀྱང་།། འདི་འདི་ཡིན་མིན་འབྱེད་པའི་གོ་རྟོགས་དབུལ་རུང་།། ཡང་ཡང་གྲོགས་ཀྱིས་སྐུལ་མ་གློག་ལྟར་འགྱུར་ཚེ།། ཚོད་ཚོད་ཤེས་ཚད་རིམ་པ་བརྡ་ཡིས་སྤྲོས་པར།། གནོང་གནོང་ངོ་ཚའི་མགོ་བོ་ལན་གཅིག་བཀྱགས་ཐལ།། དེ་ཡང་ཆག་ལ་འམ་ཕྱག་ལ་  ( འདི་ལ་ཆག་ལ་དང་། ཕྱག་ལ་ཞེས་དག་སྡེབ་མི་འདྲ་བ་གཉིས་བྱུང་སྟེ། ཆག་ལ་ཞེས་པའི་མིང་གི་འབྱུང་ཁུངས་ནི་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ཤོད་རྒྱུན་ལྟར་ན། སྔོན་དུས་སུ་མེ་ཁེ་རྒྱལ་པོ་ཞེས་པའི་རྒྱན་ཕྲན་ཞིག་དབུ་རུ་ལུང་གི་མེ་ཁེ་ཞེས་པའི་ལུང་ཕྲན་ཞིག་ཏུ་འཚོ་བཞེས་མཛད་སྐབས་འབངས་ཀྱི་གློ་བ་རིང་སྟེ་རྟ་ཐོག་ནས་བཀྲོངས་ཏེ་ཕུང་པོ་གཙང་ཆུར་བསྐྱུར་བ་མཐར་ལྷ་སའི་སྐྱིད་ཆུའི་བརྒྱུད་དུ་ཁྱེར་ཡོང་བ་ཉེ་དུ་དག་གིས་ཚུར་བླངས་ཏེ་རང་ཡུལ་དབུ་རུ་ལུང་དུ་གདན་འདྲེན་སྐབས་སྐུ་ཕུང་སྒོ་སྟེང་དུ་བཏེགས་ཏེ་ཁྱེར་ཡོང་བ་ལ་ལ་ཉག་ཞིག་གི་རྩེ་རུ་འབྱོར་སྐབས་སྐུ་ཕུང་འཇོག་སའི་སྒོ་དེ་ཆག་པས་ལ་དེར་ཆག་ལ་ཞེས་ཐོག་པ་ཡིན་ཟེར་སྐད། ཕྱག་ལ་ཞེས་པའི་དག་སྡེབ་ལྟར་ན་སྔོན་དུས་སུ་མདོ་སྟོད་སྨད་ཕྱོགས་ནས་རྐྱང་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་གནས་མཇལ་དུ་ཡོང་མི་ཚོས་དབུས་ལྷ་སའི་ཇོ་བོའི་བར་ཕྱག་སྣེ་འཇོག་སའི་ལམ་ཐིག་ལྟེ་གནས་སུ་ལ་དེ་ཁེལ་ཡོད་པས་དེ་ལྟར་ཐོག་པ་ཡིན་སྐད། སྟག་ལུང་ཆོས་འབྱུང་སོགས་ཡིག་ཆ་ཕལ་མོ་ཆེ་ལས་ཆག་ལ་ཞེས་ཐོན་པར་སྣང་། གང་ལྟར་ལ་དེའི་མིང་གི་འབྱུང་ཁུངས་ཀྱི་ཐད་རྟོག་བཟོ་དང་སྒྲོ་བཏགས་བྲལ་བའི་ཁ་གསལ་དོན་ལྡན་ཞིག་ནི་མི་ཤེས།)  ཞེས་པའི་རི་ཉག་དེའི་ཚུར་ངོས་ནས་དེད་ན་གནའ་ཤུལ་གྱི་ཐད་ནས་ཐོག་མར། རབ་པད་ཆོས་རྫོང་ཞེས་རྒྱལ་དབང་སྟག་ལུང་པའི་སྐྱབས་རྗེ་ཀུན་དགའ་བཀྲིས་དང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་འོད་འཇོ་ཞབས་དྲུང་སོགས་ཀྱིས་བསྟི་གནས་སུ་བཅའ་མྱོང་བའི་རྫོང་ཞིག་ཡོད། སྒྲོས་ཁ་ཅིག་ལྟར་ན་སྔོན་དུས་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་བློན་པོ་འབས་སྟག་རྣ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དབུ་རུ་བྱང་གི་བྱང་སྤྱི་མཛད་སྐབས་སུ་སྐུ་མཁར་དུ་བཞེངས་པར་ཡང་གྲགས་ཀྱིན་འདུག གཞན་ཡང་རྫོང་དེར་སྲང་བཞི་རྫོང་ཞེས་པའི་མིང་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་སྐད། གང་ལྟར་ལོ་ཚིགས་ཁ་གསལ་མི་མངོན་མོད། ཕྱིས་སུ་དུས་འགྱུར་གྱིས་རྐྱེན་པས་ད་ལྟ་མཐོང་ངོར་ལྷག་པ་རྫོང་ཤུལ་གྱི་གྱང་རོ་རབ་རིབ་འགའ་ལས་མ་མཆིས།
བདུན་པ། འཕན་ཡུལ་དུ་འཁྲུངས་པའི་གྲགས་ཅན་མི་སྣའི་རྣམ་ཐར་སྐོར།

བཞི་པ། གྲགས་ཅན་མི་སྣའི་སྐོར། དར་རྒྱལ་མང་པོ་རྗེ། དར་རྒྱལ་མང་པོ་རྗེ་ནི་འཕན་ཡུལ་དར་ཡུལ་ནང་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་བློ་རིག་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་བཙན་པོ་སྲོང་བཙན་གྱི་བློན་པོ་མགར་གྱིས་མཁྱེན་ནས་མགར་སྟོང་བཙན་དང་བཅས་བློན་པོ་བཞིས་འཕན་ཡུལ་ནས་བསུས་ཏེ་བོད་ཀྱི་ཁོས། (དབང་རིས་) ཤོམ་པའི་གྲབས་བྱེད་སྐབས་དར་རྒྱལ་མང་པོ་རྗེས་མཆིམས་མང་བཞེར་ངན་ཞེས་པ་མགོ་བསྐོར་ཏེ་བློ་གྲོས་རྙེད་ཐབས་བྱས་ནས་སྐྱིད་ཤོད་ཤོ་མ་རར་ (ལྷུན་གྲུབ་རྫོང་དབུ་རུ་ལུང་ཤང་གི་ཁོངས་སུ་ཡོད་) ཁོས་བཤམས།)  དར་རྒྱལ་མང་པོ་རྗེ་ནི་སྲོང་བཙན་གྱི་བློན་པོ་རིག་པ་གསལ་བ་ཞིག་ཡིན་ལ་བཙན་པོ་མང་སྲོང་མང་བཙན་གྱི་སྐབས་སུ་ཡང་ས་ཞིང་ལ་ཞིབ་བཤེར་བྱས་པ་དང་། ར་སང་རྗེ་ཞེས་པའི་རྒྱལ་ཕྲན་ཞིག་དང་དངོས་ཟོག་བརྗེ་ཚོང་གི་འབྲེལ་བ་བཙུག་པ་སོགས་མཛད་པར་གྲགས།
དྲུག་པ། འཕན་ཡུལ་གྱི་དགོན་སྡེའི་ལོ་རྒྱུས།

གསུམ་པ། འཕན་ཡུལ་གྱི་དགོན་སྡེའི་ལོ་རྒྱུས། འཕན་ཡུལ་བྱམས་པ་སྤུན་གསུམ། འཕན་ཡུལ་ཏེ་ད་ལྟའི་འཕན་པོ་ལྷུན་གྲུབ་རྫོང་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་འཕན་ཡུལ་བྱམས་པ་སྤུན་གསུམ་དགོན་པ་འདི་རྣམས་ནི་ཐོག་མར་རབ་བྱུང་མ་ཚུགས་གོང་གི་ཕྱི་ལོ་ ༡༠༡༢ ལོར་དབུས་གཙང་གི་མཁས་པ་མི་བཅུའི་གྲས་ཀླུ་མེས་ཤེས་རབ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སློབ་མ་ཞང་སྣ་རྣམ་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་གིས་ཕྱག་བཏབས་པ་དང་། ཡུལ་འདིའི་ཁོངས་སུ་གནས་བསྐོར་དང་། སྤྲོ་སེང་བྱ་ཡུལ་གནའ་ཤུལ་དང་དགོན་སྡེ་མང་པོ་ཡོད་པ་ལས་དམངས་ཁྲོད་དུ་གྲགས་ཆེ་ལ་གནས་བསྐོར་བ་ཅུང་མང་ཙམ་ཡོང་མཁན་ཡོད་པ་འཕན་ཡུལ་བྱམས་པ་སྤུན་གསུམ་ཞེས་པའི་སྐོར་ཅུང་ཟད་བརྗོད་ན། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ཤོད་རྒྱུན་དུ་བྱམས་པ་སྤུན་གསུམ་དེ་ཉིན་གཅིག་ལ་མཇལ་ན་མི་མཐུན་རྐྱེན་ངན་བཟློག་ཅིང་། སྡིག་སྒྲིབ་བྱང་བ་སོགས་བྱིན་རླབས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡིན་པའི་ཤོད་རྒྱུན་ཡོད། བྱམས་པ་སྤུན་གསུམ་ཟེར་བ་ནི་གད་པོའི་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་རག་མ་བྱམས་པ་དང་། མཚོ་སྟོད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ལྷ་ཁང་བྱམས་པ། དེའི་ཁོངས་ཀློ་པ་སྟོད་ཀྱི་བྱམས་པ་བཅས་ཡིན། བྱམས་པའི་སྐུ་དེ་གསུམ་ནི་ཕྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་པའི་ནང་ཞང་སྣ་རྣམ་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་གིས་བཞེངས་ཤིང་། ཧ་ལམ་ལོ་དགུ་བརྒྱ་ཙམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་ཡོད།།
བཞི་པ། འཕན་ཡུལ་གྱི་རྩེད་མོའི་རིགས་དང་། ལྔ་པ། དུས་ཆེན་ཁག་གི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད།

བཞི་པ། རྩེད་མོའི་རིགས། ༡༽ བྱིས་པའི་རོལ་རྩེད། བྱིས་པ་ཆུང་ངུའི་དུས་སུ་རྩེད་མོ་རྩེ་ཚུལ་དེ་བོད་མི་སྤྱི་མཚུངས་ལྟར། ཨ་ཅུག་དང་། ཨབ་བསྟོར། ཐེད་པེད། ཨ་ཀ་རྟིང་ཀ ཨ་མ་མེ་སློང་། ཨ་ཁུ་སྤྱང་ཀི སྦེ་ག་འགྲན་པ། གབ་རེས་ཡིབ་རེས། དཔྱང་ཐག་རྩེད་མོ། སི་སི་སི་མ་སོགས་རྩེ་བཞིན་ཡོད། ༢༽ རྒན་པའི་རོལ་རྩེད། སྦག་ཆེན། ཤོ། རྡོ་སྒོར། ཐག་འཐེན། སྦེ་ག་འགྲན་པ། རྟ་རྒྱུག མདའ་རྩེད། རྡོ་འགྱོག རྒྱུག་ཤར། ཚིག་རྒྱག བཅས་ཡོད། ལྔ་པ། དུས་ཆེན་ཁག ཡུལ་ལུང་སོ་སོའི་ཆོས་སྲིད་རིག་གནས་དང་བཅས་པའི་དུས་ཆེན་འདྲ་མིན་གང་མང་ཞིག་ཡོད་ཅིང་། འཕན་ཡུལ་དུའང་ཆོས་ཕྱོགས་དང་སྤྲོ་སྐྱིད། དབྱར་སྐྱིད་སོགས་མདོར་ན་ལོ་འཁོར་མའི་ནང་ཆེ་ཆུང་ལ་མ་ལྟོས་པའི་དུས་ཆེན་འདྲ་མིན་གཏོང་སྲོལ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། ༡༽ གོར་མོ་ལྷ་རྡོ། ལོ་ལྟར་བོད་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༥ ཉིན།…
གསུམ་པ། འཕན་ཡུལ་གྱི་གླུ་གར།

གསུམ་པ། འཕན་ཡུལ་གྱི་གླུ་གར། ཡུལ་ལུང་གང་དང་གང་ཡིན་རུང་རང་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གླུ་དང་གར་གྱི་རིགས་མི་འདྲ་བ་གང་མང་ཞིག་ཡོད་ངེས་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བའི་དགོས་མཁོ་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་རང་རང་གི་ཡུལ་ལུང་འཚོ་བ་མཚོན་པའི་གླུ་གཞས་གང་མང་ཞིག་ཡོད། དེ་ཡང་གླུ་གཞས་ལ་འབྲོག་གཞས་དང་ལས་གཞས། གཞས་ཆེན་དང་སྒོར་གཞས་སོགས་གཞས་རིགས་སྣ་མང་ཡོད། དཔེར་ན་ཞིང་ལས་བྱེད་པའི་སྐབས་ཀྱི་ངལ་རྩོལ་བརྩོན་སེམས་མཚོན་པའི་གླུ་གཞས་དང་། རི་ལུང་ནགས་ཚལ་སོགས་ལ་རྫི་བོར་འགྲོ་སྐབས་ཀྱི་གླུ་གཞས། གཞན་ཡང་ཆང་ས་དང་དུས་སྟོན་སྐབས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་མཚོན་པའི་གླུ་གཞས་སོགས་ཡོད། དེ་མཚུངས་འཕན་པོའི་ཡུལ་དུ་ཡང་སྣ་མང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གླུ་གར་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད། ཡུལ་འཕན་པོའི་ངལ་རྩོལ་བརྩོན་སེམས་མཚོན་པའི་གླུ་གཞས་འགའ་ཞིག་དཔེ་མཚོན་དུ་བཀོད་ན། འཕན་པོའི་ཡུལ་གྱི་ཞིང་ལས་ངལ་རྩོལ་ནི་ངེས་པར་དུ་སྒོ་ཕྱུགས་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་དང་། སྒོ་ཕྱུགས་སེམས་ཅན་ལ་བྱམས་སྐྱོང་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་གནང་གི་ཡོད། ངལ་རྩོལ་བ་ཚོས་སྒོ་ཕྱུགས་ལ་བཅངས་པའི་བརྩེ་སེམས་མཚོན་པའི་དམངས་གཞས། མཛོ་ཕོ་རོལ་གྱི་གསེབ་ལ། །སྐྱོ་གླུ་ལེན་པ་མ་གནང་། །ཨོ་ལོས་སྤང་སྟོད་ཕྱོགས་ལ། །རྩྭ་ཁ་གང་བཟང་ཞུས་ཆོག །ཟེར་བ་ལྟ་བུ་དང་། འཕན་པོ་བས་ནམ་རྒྱུན་ལས་དོན་གང་ཞིག་ངལ་བ་ཇི་ཙམ་ཆེ་རུང་སྙན་པའི་གླུ་དབྱངས་ལེན་ཞིང་ངལ་རྩོལ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་ཅིང་། རྒྱུན་དུ། ལས་ཀ་གླུ་དང་གཅམ་ན། །དཀའ་ལས་ཡོང་བསམ་མི་འདུག ། །ཅེས་ངལ་རྩོལ་གྱི་དཀའ་སྡུག་ཅི་ཙམ་ཆེ་རུང་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང་། ངལ་བ་དང་དུ་ལེན་པའི་སྙིང་སྟོབས་མཚོན་ཕྱིར་གླུ་གཞས་གང་མང་ཞིག་ཡོད། ཡང་དུས་ཆེན་ཁག་གི་སྐབས་སུ་འཁྲབ་གཞས་དང་གཏོང་གཞས་འདྲ་མིན་གང་མང་ཞིག་ཡོད་ཅིང་། དཔེ་མཚོན་འགའ་ཞིག་ཞུས་ན། “འཇང་ལ་ཕྲ་མོས་མ་ཕྱིན་ཕྲ་མོས་ཕྱིན། །འཇང་ལ་ཕྲ་མོས་ལུང་པའི་ཕུ་ལ་ཕྱིན། །འཇང་ལ་ཕྲ་མོས་ལུང་པའི་ཕུ་ལ་ཕྱིན། །དེ་འདྲའི་ལུང་པའི་ཤིང་སྣ་འཛོམས་ལུགས་ཀྱིས། །ཕོ་བྲང་ཀ་བཞི་གདུང་བརྒྱད་བཞེངས་དགོས་བསམ། །ཕོ་བྲང་ཀ་བཞི་གདུང་བརྒྱད་བཞེངས་ནས་ཡོད། །ཕོ་བྲང་ཚོམ་ཆེན་དཀར་ཞལ་མཐིལ་ཤེད་ན། །དགུང་བཞུགས་བླ་དཔོན་ཉི་ཟླ་ཟུང་གིས་མཛེས། །འཇང་ལ་ཕྲ་མོས་མ་ཕྱིན་ཕྲ་མོས་ཕྱིན། །འཇང་ལ་ཕྲ་མོས་ལུང་པའི་མདའ་ལ་པྱིན། །དེ་འདྲའི་ལུང་པའི་ཆུ་སྣའི་འཛོམས་ལུགས་ཀྱིས། །ལོ་ཡག་ལྗང་པའི་རྩ་བ་འཛུགས་དགོས་བསམ།…
གཉིས་པ། ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་ལས། རྒྱན་གོས་དང་ལག་རྩལ།

གཉིས་པ། ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས། དང་པོ། རྒྱན་གོས། སྤྱིར་བོད་ཁུལ་གྱི་ཡུལ་ལུང་སྤྱི་འགྲེ་ལྟར་ངེད་འཕན་ཡུལ་གྱི་ཕོ་མོ་རྒན་གཞོན་དར་གསུམ་ཚང་མས་དུས་ཆེན་སྐབས་རང་གི་འཁོས་བབ་ལ་གཞིགས་པའི་རྒྱན་ཆའི་རིགས་འདོགས་པའི་དང་འདོད་ཆེ་ཞིང་། གྱོན་ཆས་ཀྱང་ནམ་རྒྱུན་དང་དུས་ཆེན་སྐབས་ཀྱི་གཟབ་མཆོར་ལ་ཁྱད་པར་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད། ལྷག་པར་འཕན་ཡུལ་གྱི་རྒྱན་གོས་རིགས་ལ་དར་སོ་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་ལུང་པ་ཞིག་ཡིན། དཔེར་ན་རྒྱན་གྱི་ཆ་ནས་ཕོ་རྣ་གཡུ་ཅན་ལ་དགྲ་ལྷ་འཁོར་ཞེས་ཟེར་ཞིང་། ཁྱོ་ག་ཡིན་ན་གསེར་དངུལ་གང་རུང་གི་རྣ་རྒྱན་ཨ་ལོང་གཡུ་ཕྲ་ཅན་དང་། རྣ་གཡུ། གཟི་དང་གཡུ་བྱུར་སོགས་ཀྱི་ཕྲ་བཏབས་པའི་ཚིགས་ཁེབས་མཛུབ་རྒྱན་བཟོ་དབྱིབས་འདྲ་མིན། གསེར་གྱི་མཛུབ་དཀྲིས་དམ་པ་དགུ་དཀྲིས། བ་སོ་དང་ཛུལ་གྱི་ལག་སྒོར་དང་། ཀྲད་ཀོར་རམ་ཤ་ཀྲད་སོགས་གྱོན་སྲོལ། བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་གཡུ་བྱུར་སྤེལ་མའི་སྤ་ཕྲུག་ཆེ་ཆུང་དང་། མུ་ཏིག་ལྟག་འཛར། གསེར་དངུལ་ལས་བཟོས་པའི་གཡུ་ཕྲ་ཅན་གྱི་གྭའུ་དང་། གཡུ་བྱུར་སྤུད་ཤེལ་སྤེལ་མའི་སྐེ་ཐག་རབ་འབྲིང་མཐའ་གསུམ། ཨས་སྒོར། སྒྲོག་གདུབ། དངུལ་བཟོས་སྤ་ཁུག་ཁབ་ཤུབས། བྱུ་རུའི་ལག་དཀྲིས་སྐེ་ཕྲེང་གཟི་ཤལ་དང་། སྐེའི་གཞུ། ཕྲུལ་ཕྲུལ། གྭའུ་གསུམ་སྒྲོམ། སྡིག་ར་གློ་ཕྲེང་སོགས་རྒྱན་ཆའི་རིགས་ཀྱང་འདྲ་མིན་མང་པོ་འདོགས་སྲོལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། གྲོང་གསེབ་བུ་མོ་རྒན་འབྲིང་གཞོན་གསུམ་ཚང་མས་གཡས་དུང་དཀར་པོ་ཞེས་ལག་གཡས་པར་དུང་སྒོར་དཀར་གཙང་རེ་གྱོན་སྲོལ་ཡང་ཡོད། དེ་ནི་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་སྒྲུང་གི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ཨ་སྟག་ཀླུ་མོ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཟེར། ཨ་སྟག་ཀླུ་མོའི་ལག་གཡས་སུ་དུང་དཀར་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རྒན་རབས་པ་འགའི་ངག་རྒྱུན་དུ་གྲགས།
དང་པོ། འཕན་པོའི་ཡུལ་གྱི་བཀོད་པ་དང་། མཐོ་ཚད་དང་རྒྱ་ཁྱོན།  རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས། ཐོན་སྐྱེད། སྐྱེ་དངོས་དང་སྲོག་ཆགས་སྐོར།

དང་པོ། ཡུལ་གྱི་བཀོད་པ། དང་པོ། ས་ཆའི་མཐོ་ཚད་དང་རྒྱ་ཁྱོན། དབུས་འཕན་པོ་ཞེས་མིང་དུ་གྲགས་པའི་ཡུལ་ལུང་འདིའི་མཐོ་ཚད་ནི་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ནས་དབྱིན་ཁྲེ་ (༡༥༠༠) ཙམ་ལ་ཆགས་ཤིང་། ལྷུན་གྲུབ་རྫོང་ཞེས་པའི་རྫོང་གི་མངའ་འོག་ན་ཡོད་པའི་རྫོང་ཁག་དང་གྲོང་སྡེ་རྣམས་ལ་བརྗོད། དེ་ནི་བོད་ཀྱི་ལྟེ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྷ་ས་ནས་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱང་ཐག་སྤྱི་ལེ་ (༦༥) ཙམ་གྱི་ས་ན་གནས་ཡོད་ཅིང་། དེ་ནི་འཕན་པོའི་ངས་ཆུའི་ཆུ་མགོ་ནས་ལྷ་སར་མ་ཐུག་བར་གྱི་ཡུལ་ལུང་རྣམས་འདུས་ཡོད། ཡུལ་དེའི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྤྱི་ལེ་ངོས་སྙོམས་གྲུ་བཞི་མ་ (༤༥༡༢) ཙམ་ཟིན་པ་དང་། ས་གཤིས་རིག་པའི་ཐོག་ནས་བཤད་ན་མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ (༤༠༠༠) ཙམ་ཡོད་པའི་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཤིག་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་འཕན་པོ་ཞེས་པའི་ཡུལ་ལུང་འདི་ནི་ཧ་ཅང་རྒྱ་ཆེ་ལ་བཀོད་པ་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཡུལ་ལུང་ཞིག་ཡིན། དེ་ལ་འཕན་ཡུལ་ཕུ་མདའ་བར་གསུམ་ཞེས་ཡུལ་འཕན་པོའི་གཞུང་རྒྱུད་ཀྱི་ངས་ཆུ་ཞེས་པའི་ཉེ་འཁོར་དུ་ཆགས། གནའ་བོའི་དུས་སུ་འཕན་པོ་ལུང་པའི་མིང་ལ་ངས་པོ་ཟེར་བ་ཡང་ཆུ་དེའི་མིང་ཡུལ་ལ་ཆགས་པར་སྣང་། གནམ་རི་སྲོང་བཙན་སྐབས་སུ་འཕན་པོ་ཞེས་མིང་བསྒྱུར་གནང་བ་རེད་ཅེས་འབོད་སྲོལ་ཡོད། གང་ལྟར་དེང་སྐབས་འཕན་ཡུལ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས། དེ་ཡང་འཕན་པོ་ནི་གཙོ་བོ་རྫོང་ཁག་རིམ་པ་དྲུག་གིས་གྲུབ་པར་བྱས་ཤིང་། རྫོང་ཁག་དྲུག་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ས་ཆའི་རྒྱ་ཁྱོན་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད། རྫོང་ཁག་དྲུག་ནི་འཕན་པོ་ཟ་དམ་རྫོང་དང་། གླང་ཐང་རྫོང་། ལྷུན་འགྲུབ་རྫོང་། སྟག་རྩེ་རྫོང་། མཁར་རྩེ་རྫོང་། ཕོད་མདོ་རྫོང་བཅས་རྫོང་ཁག་དྲུག་ཙམ་གྱི་མངའ་ཞབས་སུ་གཞུང་སྒེར་ཆོས་གསུམ་གྱི་ཁོངས་གཏོགས་མི་སེར་གནས་ཡུལ་གཞིས་ཀ་མ་ལག་ཁག་སོགས་ས་ཆའི་རྒྱ་ཁྱོན་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་། ཡུལ་ལུང་དེ་དག་གི་ནང་དུ་རི་བོ་མང་ཆེ་བ་མདུན་ངོས་སྤང་རི་དང་རྒྱབ་ངོས་བྲག་རི་ཡིན་ཞིང་། ཐང་ཤིང་སོགས་ཀྱི་ནགས་ཚལ་སྟུག་པོ་དེ་འདྲ་མེད་ན་ཡང་མདུན་ངོས་ཀྱི་སྤང་རིར་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་བཞད་ཀྱི་ཡོད་ལ་འཚོ་བའི་ཐོན་ཁུངས་ཀྱང་གང་མང་ཞིག་སྤང་ལྗོངས་དང་ནགས་ཚལ་ཁུལ་ནས་ཡོང་གི་ཡོད། གཞན་ཡང་ཀླུང་ཤོད་དམ་ཕོད་མདོ་རྫོང་གི་མངའ་ཁོངས་མང་ཆེ་བར་ནགས་ཚལ་ཅུང་མང་པོ་ཡོད། མདོར་ན་འཕན་པོའི་ཡུལ་ལུང་གི་སྡེ་བ་མང་ཆེ་བ་ཆུ་མོའི་གཞུང་རྒྱུད་དུ་ཆགས་ཤིང་། ལུང་པ་སོ་སོའི་ཕུ་མདའ་ཧ་ཅང་རིང་ཞིང་མི་ཚོགས་ཀྱང་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོད། ཕྱོགས་བཞིའི་སྲིད་འཛིན་ས་ཁུལ་གྱི་མཚམས་ནི་ཤར་དུ་ནག་ཆུ་ཁུལ་དང་། ཤར་ལྷོར་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་ཁོངས་ཀྱིི་མལ་གྲོ་གུང་དཀར་རྫོང་། ལྷོར་དེང་གི་སྟག་རྩེ་རྫོང་། ནུབ་ཏུ་སྟོད་ལུང་བདེ་ཆེན་རྫོང་།…
བོད་ལྗོངས་ལྷོ་ཁ་ས་ཁུལ་གྱི་རྫོང་ཁག་གི་གཞི་རྩའི་ངོ་སྤྲོད་སྙིང་བསྡུས།

བོད་ལྗོངས་ལྷོ་ཁ་ས་ཁུལ་གྱི་རྫོང་ཁག་གི་གཞི་རྩའི་ངོ་སྤྲོད་སྙིང་བསྡུས།   གོང་དཀར་རྫོང་། གྲ་ནང་རྫོང་། སྣེ་གདོང་རྫོང་། འཕྱོངས་རྒྱས་རྫོང་། ཟངས་རི་རྫོང་། ཆུ་གསུམ་རྫོང་། རྒྱ་ཚྭ་རྫོང་། ལྷུན་རྩེ་རྫོང་། མཚོ་སྣ་རྫོང་། མཚོ་སྨད་རྫོང་། ལྷོ་བྲག་རྫོང་། སྣ་མཁར་རྩེ་རྫོང་བཅས་ད་ལྟའི་འཆར་ལྷོ་ཁ་ས་ཁུལ་ལ་རྫོང་ཁག་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས།   གོང་དཀར་རྫོང་།   “གོང་དཀར་”ཞེས་པ་ནི་སྔོན་སྣེ་གདོང་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་གོང་རི་དཀར་པོ་ལ་གོང་དཀར་ཞེས་འབོད་པའི་སྔོན་གྱི་གོང་དཀར་རྫོང་གི་མིང་རང་འཇགས་སུ་བཞག་སྟབས་ད་ལྟའང་གོང་དཀར་རྫོང་ཞེས་ཟེར། ད་ལྟའི་གོང་དཀར་རྫོང་གི་གནས་ཡུལ་ནི་སྐྱིད་གཤོངས་རྭ་སྨད་ཅེས་པར་ཡོད། རྫོང་དེའི་སྤྱིའི་རྒྱ་ཁྱོན་ནི་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་ ༢༢༨༨ དང་། ས་ཞིང་མུའུ་ཁྲི་ ༧.༨ རྩྭ་ཐང་རྒྱ་ཁྱོན་མུའུ་ཁྲི་ ༢༨༢ མི་འབོར་ཁྲི་ ༤.༤ ཆ་སྙོམ་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་སྤྱི་ཁྲེ་ ༣༧༥༠ ཙམ་གྱིས་མཐོ་བའི་ས་བབས་བཅས་ཡིན།