སྟོད་མངའ་རིས་ཞེས་པའི་ཡུལ་གྲུ་དེར་གནའ་བོའི་དུས་སུ་དཔལ་ཡོན་ཤིན་ཏུ་དར་རྒྱས་ཆེ་བའི་དབང་གིས་དེང་སྐབས་གནའ་ཤུལ་གྱི་རིགས་མཇལ་རྒྱུ་མང་བའི་ཁར། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་ནང་ས་བབ་ཀྱི་དབངགིས་ཡུལ་གྲུ་གཞན་དང་འགྲོ་འོང་བྱ་རྒྱུ་ཉུང་བར་བརྟེན་དེ་གའི་གཉེན་སྒྲིག་གི་ཡུལ་སྲོལ་ཡང་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད། དར་བབ་ཕོ་གཞོན་མོ་གཞོན་དགའ་རོགས་སྒྲིག་པའི་དུས།

མཛད་པ་པོ། ཡོངས་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན།   གསང་བུ་བ་ཆེན་པོ་དེའི་དཔོན་པོ་རྔོག་ལོ་ཆེན་པོ་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ནི། ཆོས་སྐྱབས་ཀྱི་སྲས་སུ་ས་མོ་ཕག་ཕྱི་ལོ་ 1059 ལ་སྐུ་འཁྲུངས། གཞོན་ནུའི་དུས་ནས་ཁུ་བོའི་དུང་དུ་བྱོན། ཁུ་བོ་དང་གཟུས་ཀྱི་སློབ་མ་སྦོ་ཆུང་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤེས་རབ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་དེ་གཉིས་ལ་གསན་པ་མང་དུ་མཛད་པས་ཁོང་གི་ཤེས་རབ་ལ་ཁུ་བོ་མཉེས་ནས། ལོ་བཅུ་བདུན་བཞེས་པའི་ཚེ་ཁ་ཆེར་སློབ་གཉེར་ལ་བརྫངས། དེའི་ཚེ་རྭ་ལོ། གཉན་ལོ། ཁྱུང་བོ་ཆོས་བརྩོན། རྡོ་སྟོན། བཙན་ཁ་བོ་ཆེ་རྣམས་དང་འགྲོགས་ནས་བྱོན་པས། མངའ་བདག་རྩེ་ལྔེས་དབུས་གཙང་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་རགས་པ་རྣམས་སྤྱན་དྲངས་ནས་མེ་ཕོ་འབྲུག་ 1076 ལོའི་ཆོས་འཁོར་མཛད་པ་དང་ཐུག །རྩེ་ལྡེའི་སྲས་པོ་དབང་ཕྱུག་ལྡེས་རྔོག་གི་ཡོན་བདག་བྱ་བར་ཆད་ནས་ཁ་ཆེར་བྱོན།

མཛད་པ་པོ། ཡོངས་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན།   རྔོག་ལེགས་པའི་ཤེས་རབ་ནི། ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་བློན་པོ། རྔོག་ཆེན་པོ་བྱ་བ་བྱུང་སྟེ། བཙན་པོས་རྒྱ་ཡུལ་དུ་དམག་དྲངས་པའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་རི་དེའུ་ཞིག་གི་ཁར་བཞུགས། དམག་རྣམས་ཡུལ་འཇོམས་སུ་བཏང་བ་ན། རྒྱལ་པོའི་སྐུ་ལ་བསྡོ་བའི་སྐྱེན་པོ་འགའ་ཞིག་བྱུང་བ་ན། བློན་པོ་རྔོག་གིས་འགའ་ཞིག་བསད། འགའ་ཞིག་ནི་ཕྱིར་བྲོས། དེ་ནས་རྒྱ་ཞོ་ཧབ་ཀྱིས་བཏབ། རྒྱ་ཕྲུག་བྲག་ལ་བརྡབས་ཟེར་བ་དེའི་རྒྱུད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡར་འབྲོག་དོའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་མཚོ་ཆེན་པོའི་འགྲམ་དུ་གྲོང་ཆགས་པའི་སྔགས་རྙིང་མ་བའི་དགེ་བཤེས་རྡོ་རྗེ་གཞོན་ནུ་བྱ་བ་ལ་སྲས་ལྔ་བྱུང་བའི་ཆེ་བ་ལེགས་པའི་ཤེས་རབ། གཉིས་པ་ཀླུ་ཁྲི། གསུམ་པ་ཀླུ་བྱང་། བཞི་པ་ཆོས་སྐྱབས། ལྔ་པ་ཐུབ་པ་རྣམས་ལས་ཆེ་བ་ལེགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འབྲིང་ཤེས་ཡོན་ཏན་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་།

བཅིངས་འགྲོལ་མ་བཏང་གོང་མེ་ཏོག་རྫོང་ཁོངས་སུ་གཉེན་སྒྲིག་གི་བྱ་བ་དེ་གཙོ་བོ་ཕ་མས་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས་ཕོ་མོ་ཕན་ཚུན་རང་མོས་གཉེན་སྒྲིག་བྱེད་པ་ནི་ཉུང་ཙམ་ཡིན། གཉེན་སྒྲིག་ལོ་ཚད་ནི་ལོ་བཅོ་ལྔ་ནས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་ལ་ཡིན་ཞིང་། ཕོ་མོ་ཕན་ཚུན་གཉེན་སྒྲིག་རང་དབང་མེད། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་མག་པའི་པ་ཕ་དང་མནའ་མའི་ཕ་མ་གྲོས་མོལ་བྱས་ཏེ་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། མག་པའི་ནང་ནས་མནའ་མ་སློང་བར་ཐེངས་གསུམ་འགྲོ་སྲོལ་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ལ་ཨ་རག་དང་དངུལ། རས་སྐུད་བཅས་འཁྱེར་ནས་མནའ་མའི་ཕ་མ་དང་གཅེན་གཅུང་ལོ་ན་ཉི་ཤུ་ལོན་པའི་མི་ཚང་མར་བཞེས་རག་བཀྱག་དགོས་པ་དང་དངུལ་ཊམ་ཀ་རེ་དང་རས་སྐུད་ཏོག་ཙམ་རེ་སློང་རྟེན་དུ་སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད།

ལྡེབས་རིས་སུ་བཀོད་པའི་གནའ་བོའི་ཤོན་ཞབས་བྲོ།           བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་ནང་འཁོད་པ་ལྟར་ན། འཛམ་གླིང་ཡང་རྩེའི་སྟེང་གི་ཡང་རྩེ་ཞེས་གྲགས་པའི་མངའ་རིས་སུ་དར་ཆེ་བའི་གུ་གེའི་ཤོན་ཞབས་བྲོ་དེ་ནི་གནའ་བོའི་ཞང་ཞུང་དུས་སྐབས་སུ་བོན་གྱི་སྟོན་པ་གཤིན་རབ་ཕེབས་སྐྱེལ་ཞུ་རིམ་བཞིན་དུ་ཤོན་ཞབས་བྲོ་འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན།  འཁྲབ་སྟོན་པ་ཉུང་དུས་མི་༡༠དང་མང་དུས་མི༡༠༠ཙམ་ཟིན་གྱི་ཡོད། འཁྲབ་འཁྲིད་པས་གཡག་གི་རྔ་མ་དཀར་པོ་ཞིག་འཕྱར་ཞིང་། འཁྲབ་སྟོན་པ་ཚོས་གཞས་གཏོང་གིན་ཞབས་བྲོ་འཁྲབ་ནས་རྔ་ཆེན་དང་། རྔ་ཆུང་། རྒྱ་གླིང་། དུང་སོགས་རོལ་ཆས་དཀྲོལ་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད།