སྤེལ་ཞིབ་ཕྲ།
སུམ་རྟགས་རྩ་བ་ཐོན་མིས་མཛད་མིན།
(པོ་ཏ་ལ་ཆོས་རྒྱལ་བྲག་ཕུག་ཏུ་བཞུགས་པའི་ཐོན་མི།) ཁ་ཅིག་གིས་སུམ་རྟགས་ཀྱི་རྩ་བ་མཛད་པ་པོ་ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་ཡིན་པ་ལས་ཐོན་མི་སཾ་བྷོ་ཊ་མ་ཡིན་ཏེ། ས་པཎ་སྔོན་དུ་སུམ་རྟགས་ཀྱི་འགྲེལ་བ་མ་མཐོང་པའི་ཕྱིར་དང་། སྔར་གྱི་ཡིག་རྙིང་རྣམས་ད་ལྟའི་སུམ་རྟགས་ཀྱི་གཞུང་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སོགས་ཟེར་བ་ནི་གྱ་ཚོམ་དུ་སྨྲས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ས་པཎ་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པའི་དག་ཡིག་ཉེར་མཁོ་བསྡུས་པ་སྡེབ་སྦྱོར་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལས། ཁ་ཅིག་ས་མཐར་ཤེས་ཞེས་ཟེར།། མི་འཐད་པར་མཐོང་ཁོ་བོས་དོར།།
སུམ་རྟགས་སུས་བརྩམས་མིན་དོགས་སློང་།
སུམ་རྟགས་སུས་བརྩམས་མིན་དོགས་སློང་། ཁག་གཅིག་གིས། སུམ་རྟགས་ས་པཎ་གྱིས་བརྩམས་ཞེས་བཤད་ཀྱང་། ཁོང་གི་ཡར་སྔོན་ནས་ «རྟགས་འཇུག་» ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ལ། རོང་ཟོམ་པས་མཛད་པའི་ «དཀོན་མཆོག་འགྲེལ་» (vol. 1, p. 195.12–14) ལས། “ཡང་བྱཱ་ཀ་ར་ཎའི་གཞུང་ལས། ཡི་གེའི་ཁོངས་ནས་མིང་དབྱུང་སྟེ། །མིང་གི་ཁོངས་ནས་ཚིག་ཕྱུང་ནས། ། ཚིག་གི་དོན་རྣམས་སྟོན་པར་བྱེད། །
མཛངས་མི་བཞི་པ་བློན་ཆེན་ཨ་ནུའི་བུས་ཁ་པའི་ལྗོངས་སུ་ཡིག་སྲོལ་ཐོག་མར་གཏོད་ཚུལ།
མཛངས་མི་བཞི་པ་བློན་ཆེན་ཨ་ནུའི་བུ།[1] ༄༅། །ཕྱག་ན་པདྨོའི་སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་རོལ་གར་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐུ་དུས་བློན་ཆེན་ཐོན་མི་ནི་ཐོད་ལུང་རག་པར་བློན་ཆེན་ཐོན་མི་ཨ་ནུའི་བུར་སྐུ་འཁྲུངས། ཁོང་ནི་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་ཡིད་གཞུངས་བློ་རྣོའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་རྣམ་དཔྱོད་ལྡན་པ་སོགས་ཆོས་རྒྱལ་ལ་གཟིགས་སྣང་བྱུང་ཐོག བསྟན་སྲིད་གང་གི་ཆ་ནས་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ཡི་གེ་སློབ་པར་བཀས་བསྐུལ་བ་བཞིན་གསེར་གྱི་འབུལ་བ་དང་སྦྲགས་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་ལམ་འཕྲང་ཤུལ་ལམ་རིང་པོར་ངལ་དུབ་ལ་འཛེམས་པ་མེད་པར་རྟོལ་ཏེ།
ལེགས་བཤད་ལྗོན་དབང།
ལེགས་བཤད་ལྗོན་དབང། ༄༅། །སུམ་ཅུ་པའི་སྙིང་པོ་ལེགས་བཤད་ལྗོན་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། …
༄༅། །ཞྭ་ལུ་ལོ་ཙཱ་བའི་སུམ་རྟགས་འགྲེལ་པ་བཞུགས་སོ།།
༄༅། །ཞྭ་ལུ་ལོ་ཙཱ་བའི་སུམ་རྟགས་འགྲེལ་པ་བཞུགས་སོ།། ༄༅། །སློབ་དཔོན་ཨ་ནུས་མཛད་པའི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་འཇུག་ཚུལ་སུམ་ཅུ་པའི་རྣམ་འགྲེལ་བཞུགས་སོ། ། ཞ་ལུ་ལོ་ཙཱ་བ་ཆོས་སྐྱོང་བཟང་པོ། ༡༤༤༡-༡༥༢༧ ན་མོ་མཉྫུ་བཛྲཱ་ཡ། ཚངས་དབང་དབྱངས་ལས་ཆོས་སྙན་གསུང་དབྱངས་ཀྱིས། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་ལ་མཐའ་ཡས་ཆོས་སྟོན་པ། །མ་ལུས་རྒྱལ་བ་སྐྱེད་མཛད་རྒྱལ་བའི་སྲས། །གང་དང་དབྱེར་མེད་བླ་མ་མཆོག་བཏུད་ནས། །གངས་ཅན་སྐད་ཀྱི་བརྡ་སྤྲོད་གཙུག་ལག་གཞུང་། །གངས་ཅན་མཁས་པ་ཐོན་མི་སམྦྷོ་ཊ། །གངས་ཅན་དམ་ཆོས་སྒྲོན་མེ་དེས་མཛད་པའི། །བསྟན་བཅོས་ཟུང་འདི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བགྱི། །
སི་འགྲེལ་གཙོ་བཟུང་བྱས་ནས་བཟོས་པའི་ཕྲད་རྣམ་དབྱེ་བཅུ་བཞིའི་གོ་དོན།
སི་འགྲེལ་གཙོ་བཟུང་བྱས་ནས་བཟོས་པའི་ཕྲད་རྣམ་དབྱེ་བཅུ་བཞིའི་གོ་དོན། རྫོགས་ཚིག་གི་གོ་དོན། སྐབས་བབ་ཀྱི་བརྗོད་བྱའི་དོན་ནམ་ཚིག་དེ་ཉིད་ཙམ་གྱིས་བསྡུ་བའམ་རྫོགས་པར་སྟོན་པའི་གོ་སོགས་ཀྱི་ཚིག་ཕྲད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ལ་རྫོགས་ཚིག་ཅེས་བྱའོ། ། རྣམ་དབྱེ་དང་པོའི་གོ་དོན། ཆོས་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པར་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཙམ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ཞིག་ལ་རྣམ་དབྱེ་དང་པོ་ངོ་བོ་ཙམ་སྟོན་པ་ཟེར། རྣམ་དབྱེ་གཉིས་པའི་གོ་དོན། བྱ་བའི་ཡུལ་གང་ཞིག་ལ་བྱ་བ་བྱས་པ་ཙམ་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་ལའི་དོན་ཅན་གྱི་རྣམ་དབྱེ་ཞིག་ལ་གཉིས་པ་ལས་སུ་བྱ་བ་ཟེར།
༅། །བོད་དུ་མཁན་འཇམ་དབྱངས་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ཞུ་བ་ཞིག་གིས་པོད་ཉེར་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན་བོད་ཀྱི་བརྡ་སྤྲོད་ཀུན་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་མཛད་འདུག དེ་ཡང་ཁོང་གིས་མི་ལོ་དུ་མའི་སྔོན་ནས་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ས་ཆ་གང་སར་སྐུ་ངལ་ལ་མ་འཛེམས་པར་ཕེབས་ཏེ་༼བོད་ཀྱི་བརྡ་སྤྲོད་ཕྱོགས་བསྒྲིགས།༽ཞེས་པའི་ནང་དུ་བོད་ཀྱི་གནའ་དེང་མཁས་པ་ཚད་ལྡན་ནམ་ཡོངས་གྲགས་དག་གི་བརྡ་སྤྲོད་ཀུན་ཚང་ཡོད་ཚོད་འདུག ཡིན་ནའང་སྔོན་མའི་ཝར་དགེ་འདས་པོ་འགོས་པད་མ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་འཛམ་གླིང་རྒྱན་གཅིག་ཞེས་པའི་ཁ་ཕོ་ཅན་དེ་དེའི་ནང་མཐོང་རྒྱུ་མི་འདུག གཅིག་བྱས་ན་འགོད་རིན་མེད་ཡིན་སྲིད་གཅིག་བྱས་ན་པད་ཕྲུག་ཚོའི་ཝར་ཎ་མཐོ་སློབ་ནང་དུ་སྟོང་གཏམ་བཤད་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་འགོས་པད་ལ་ལེགས་བཤད་ཡོད་ན་སྤེལ་བའི་ཁ་ལག་ཅན་ཞིག་འཇིག་བརྟེན་ན་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ས་རེད། མདོར་ན་ཞི་འཚོ་དཔེ་མཛོད་ཁང་སོགས་དཔེ་མཛོད་ཁང་དང་གདན་ས་བཤད་གྲྭ་ཁག་མཐོ་སློབ་ཁག་གིས་ངེས་པར་དུ་བླུ་ཡོན་གཏང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
དུས་རབས་བདུན་པ་ནས་བཅུ་དགུའི་བར་གྱི་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་དཔེ་ཐོ་འགའ།
བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་དཔེ་ཆ་འདི་དག་ནི་བདག་གིས་དངོས་སུ་བཀླགས་ཏེ་དུས་རབས་རིམ་བྱུང་ལྟར་ཕྱེ་བ་ཡིན། ཟླ་བ་འོད་ཟེར། དུས་རབས་བདུན་པའི་ནང་དུ་བྱུང་བའི་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་སྐོར། ༧ཐུ་མི་སམྦྷོ་ཊས་མཛད་པ། ༡ སུམ་ཅུ་པ། ༢ རྟགས་འཇུག ༣ ལུང་སྟོན་པ་སྔགས་ཀྱི་ཀློག་ཐབས། ༼ཐོན་མི་སཾ་བྷོ་ཊས་མཛད་པའི་སྔགས་ཀློག་མུན་པའི་སྒྲོན་མེ་ལ། ཡར་འབྲོག་པ་རིན་ཆེན་ཏོག་གིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་བ་ཞིག་དང་། བོན་གྱི་མཁས་པ་རིག་འཛིན་ཀུན་གྲོལ་གྲགས་པས་མཛད་པའི་འགྲེལ་བ་ཞིག་བདག་གིས་བཀླགས་མྱོང་། ༽ ༤ ཡི་གེའི་བཤད་པ་རྣམ་པར་གསལ་བ། དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་ནང་དུ་བྱུང་བའི་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་སྐོར།
ཐོན་མི་སཾ་བྷོ་ཊས་མཛད་པའི་ཡི་གེ་འགྲེལ་པ་རྫོགས་སོ།། དགེའོ།།
༄༅། །ཐོན་མི་སཾ་བྷོ་ཊས་མཛད་པའི་ཡི་གེ་འགྲེལ་པ་བཞུགས་སོ། །དགེའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཀ་སྨད་སུམ་ཅུ་གང་གི་བྱུང་། །མཛད་པ་སློབ་དཔོན་གང་གི་མཛད། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱི་གསུངས་སོ། །འབྱུང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ས་མ་ཡ་འབྱུང་། །བོད་དུ་རྒྱུད་པ་ཐོན་མི་སཾ་བྷོ་ཊས་མཛད་དོ། །མི་མཐུན་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་དོ། །ཀ་ཁ་ག་ང་བཞི་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་པའི་ཡུལ་ནས་བྱུང་། །ཅ་ཆ་ཇ་ཉ་བཞི་ནི་སྟག་གཟིགས་ནོར་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཡུལ་ནས་བྱུང་། །ཏ་ཐ་ད་ན་བཞི་ནི་རྒྱ་ནག་གཙུགས་ལག་ཁང་གི་རྒྱལ་པོའི་ཡུལ་ནས་བྱུང་། །པ་ཕ་བ་མ་བཞི་ནི་ཨུ་རྒྱན་མཁའ་འགྲོའི་ཡུལ་ནས་བྱུང་། །ཙ་ཚ་ཛ་ཝ་ཞ་ཟ་འ་ཡ་ར་ལ་འདི་རྣམས་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་ནས་བྱུང་། ཤ་ཤེས་རབ་ལས་བྱུང་། ས་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལས་བྱུང་། ཧ་མཆོད་པ་ཆེན་པོའི་སྐུ་ཡིན།…
དུང་དཀར་རིན་པོ་ཆེ་དང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་མཉམ་དུ་གླེང་བ།
དུང་དཀར་རིན་པོ་ཆེ་དང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་མཉམ་དུ་གླེང་བ། ཕན་བདེ་སྣང་གསལ། སྐད་ཡིག་གི་ཐོག་མའི་ལོ་རྒྱུས། གངས་ལྗོངས་མཁས་པའི་ཁྱུ་མཆོག་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་མཆོག་ནི་དུས་རབས་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་ནང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཐོག་གཟེངས་སུ་ཐོན་པའི་ཕྱག་རྗེས་ཡོད་མཁན་ཞིག་རེད། ཁོང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༡ ལོར་༧གོང་ས་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོས་1དུང་དཀར་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པའི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་འཛིན་གནང་ཞིང་། སེར་སྨད་གྲྭ་ཚང་དུ་ཆོས་ཞུགས་ཐོག་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔ་ལ་སྤྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༧ ལོར་ལྷ་ལྡན་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོར་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཨང་བཞི་པའི་མཚན་བཏགས་བཞེས། རྒྱུད་སྨད་གྲྭ་ཚང་ནས་སྔགས་རམས་པ་ཨང་གཉིས་པའི་མཚན་བཞེས་དང་རྒྱུད་པའི་དགེ་བསྐོས་སོགས་རིམ་གནང་གིས་དགའ་ལྡན་ཁྲི་པའི་ཕེབས་ལམ་གྱི་རྒྱུད་རིམ་ཕལ་ཆེ་བ་བརྒྱུད་ཟིན་པ་རེད། ཕྱི་ལོ ༡༩༥༥ ནས་ཐ་སྙད་རིག་གནས་ལ་སྦྱངས་པ་མཛད་པས་བཅུ་ཕྲག་རིག་པའི་གནས་ལ་མཁྱེན་པ་ཡངས་པའི་མཁས་པ་ཆེན་པོར་གྱུར།