བོད་ཀྱི་རི་མོ་མཁས་ཅན་གོང་དཀར་སྒང་སྟོད་མཁྱེན་བརྩེ་ཆེན་མོ་ཞེས་པ་ནི་དུས་རབས་བཅོ་ལྔ་བའི་དུས་འགོར་གོང་དཀར་སྒང་སྟོད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས།  བྱིས་པའི་དུས་ནས་རི་མོ་འབྲི་བར་ཤིན་ཏུ་དགའ་ཞིང་།  སྲོག་ཆགས་དང་རྩི་ཤིང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སློབ་དཔོན་ལ་མ་བསྟེན་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲི་ཤེས་པ་དང་།  སྐུ་གཞོན་ནུའི་དུས་ནས་རིག་གནས་སྤྱི་ལ་སྦྱངས་པ་མཛད།

བསྟན་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་ཡོངས་ལ་སྐད་གྲགས་ཆོད་འདུག       བོད་ཀྱི་ལྷ་མོར་ཞིབ་འཇུག་དང་སྒྲ་སྙན་གྱི་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པའི་ནུས་པར་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་པའི་བསྟན་འཛིན་ཡེ་ཤེས་ཀོང་ཏུང་བརྙན་འཕྲིན་གྱིས་བཟོས་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཕུལ་བྱུང་རོལ་དབྱངས་འགྲན་རྩོད་༼རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རོལ་ཆས་དོ་ར་༽ཐེངས་བཞི་པའི་ནང་གདན་ཞུས་ལྟར་ཞུགས་ཡོད། ཁོས་སྒྲ་སྙན་དང་ལྷ་མོ་གཞི་གཅིག་ཏུ་སྦྲེལ་ཏེ་ཁོར་སྲུང་བརྗོད་གཞིའི་རོལ་དབྱངས་ཟློས་གར་ལམ་ནས་རང་བྱུང་ཁམས་དང་ཞི་མཐུན་མཉམ་གནས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ནང་སེམས་ཀྱི་བརྩེ་བ་མཚོན་ཡོད།

སྟོད་གཞས་ཀྱི་བྱུང་བ་རགས་བསྡུས། སྟོད་གཞས། སྟོད་གཞས་ནི་གཙོ་བོ་སྟོད་མངའ་རིས་རྒྱུད་ནས་དར་བའི་གཞས་དང་ཞབས་བྲོར་ངོས་འཛིན་པ་དང་དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་ཞབས་བྲོ་དང་རོལ་མོ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་དེར་སྟོད་ཁུལ་གྱི་དམངས་ཁྲོད་གླུ་གར་ཞིག་རེད་ཅེས་བཤད་ཆོག  སྟོད་གཞས་ཀྱི་ཐོག་མའི་ཉམས་འགྱུར་ནི་ཞབས་བྲོ་རྒྱག་སྐབས།  རྐང་པའི་འདེགས་འཇོག་ཆེ་ལ་ཤུགས་དང་ལྡན་ཏེ།  སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བའི་སྟངས་སྟབས་ནི་གཞུ་མོ་བཀང་ནས་མདའ་མོ་འཕེན་པའི་བཟོ་ལྟ་དང་།  བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བའི་སྟངས་སྟབས་ནི་སྤུན་བཀལ་ནས་འཐག་ལས་བྱེད་པའི་བཟོ་ལྟ་བྱེད་པ་ཡིན། 

ཕུ་རིའི་གཞས་རྙིང་སྐོར་རགས་ཙམ་གླེང་བ། བཀྲས་ཁང་ཚ་མོ། ཕུ་རིའི་གཞས་རྙིང་སྐོར་རགས་ཙམ་གླེང་བ། དང་པོ། ཕ་ཡུལ་ཕུ་རི་ངོ་སྤྲོད་མདོར་ཙམ་བརྗོད་པ། ཕུ་རི་ནི་བོད་ལྗོང་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་གཉའ་ནང་རྫོང་སྨན་ཕུག་ཤང་ཁོངས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་གྲོང་ཚོ་ཞིག་ཡིན། ཐོག་མར་《ཕུ་རིའི་ཡིག་ཚངས།》ཐོག་བཀོད་པ་ལྟར་ན་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཕུ་རི་འདི་ཉིད་ཆབ་སྲིད་དང་རིག་གནས་ཀྱི་ལྟེ་བ་ཞིག་དང་གྲགས་ཅན་མི་སྣ་མང་པོ་བྱོན་མྱོང་བའི་དགེ་བཅུ་ཚང་བའི་ཡུལ་ཞིག་ཡིན།

༄༅། །སྦེལ་ཀོབ་ལྷ་མོའི་དགེ་རྒན་ཀུན་གླིང་ཐུབ་བསྟན་ལགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས། ༡ ༽  ཁོང་ནི་སྟོད་ལུང་ཚོ་སྨད་མི་ཉག་ཡུལ་དུ་ཕ་ཆོས་གྲགས་དང་། མ་དྭངས་བཟང་གཉིས་ཀྱི་བུར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༣ ལོར་འཁྲུངས། རང་ལོ་ལྔ་ལ་ཀུན་བདེ་གླིང་དགོན་དུ་གྲ་གཡོག་བྱས། དེའི་སྐབས་འཇིགས་བྱེད་བཅུ་གསུམ་མ་དང་། མགོན་པོ་སོགས་བློར་འཛིན་གནང་། རང་ལོ་དགུ་ལ་སྒྲིག་ཞུགས་ཀྱིས་རང་ལོ་བཅུ་དྲུག་བར་དུ་དགོན་པའི་ཐུན་མིན་གྱི་ཆོས་སྤྱོད་རྣམས་བློ་འཛིན་དང་སྒྲིག་ལམ་བཞིན་ཚོགས་རྒྱུགས་ཕུལ།

ནང་མའི་སྐྱིད་སྡུག་བྱུང་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་པར་གླེང་བ། རྩོམ་པ་པོ། 　བུ་ཆུང་གིས་བསྒྲིགས། ལྷ་སར་དེ་སྔ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་སྐུ་དུས་ཙམ་ནས་འགོ་ཚུགས་པའི་ནང་མའི་སྐྱིད་སྡུག་ཅེས་དམངས་ཁྲོད་དུ་རྒྱུན་སྲོལ་གླུ་གར་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡོད་ཅིང་།དེ་ཡང་ཐོག་མར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་གོང་ས་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་ཐུགས་འཁུར་འོག་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་འགན་བཞེས་ཀྱིས་བཙུགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་སྟེ།《གནའ་བོའི་ལུགས་བཟང་ཡ་རབས་སྲོལ་གཏོད་པའི་དེབ་ཐེར་མིག་ཡིད་རྣ་བའི་དགའ་སྟོན་འགུགས་པའི་ལྕགས་ཀྱུ》ཞེས་པའི་ཆེད་རྩོམ་གྱི་ཐོག་རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་བླ་ན་སྤང་རྟོགས་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་མཆོག་གི་ཆེར་འཕགས་སྤྱན་རས་གཟིགས། །

༄༅། །ཀ་སོགས་སུམ་ཅུ་ལ་སྤེལ་བ་བཞུགས།། ༄༅། །ཨོཾ་སྭ་སྟི་སིདྡྷཾ། ན་མོ་མཉྫུ་གྷོ་ཥཱ་ཡ། ཀ་ལ་པིངྐའི་དབྱངས་ལྟར་སྙན་གསུང་གིས། ། ཁ་ན་མ་ཐོའི་ཚོགས་འཇོམས་ཐར་པའི་གླིང༌། ། ག་ལ་བ་དེར་གདུལ་བྱ་འདྲེན་མཛད་ཅིང༌། ། ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་སྤངས་དེ་ལ་འདུད། །

བོད་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་འཁྲབ་སྟོན་པ་གྲགས་ཅན་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱི་འོད་སྟོང་འབར་བའི་སྒྱུ་རྩལ་བཞུད་ལམ།   འཇམ་དཔལ།     ཁོང་ནི། སྤྱི་ལོ1956ལོར་བོད་ལྗོངས་གཞིས་རྩེ་རྣམ་གླིང་རྫོང་གི་ཁྱིམ་ཚང་དཀྱུས་མ་ཞིག་གི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེས་ཤིང་། 1981ལོར་ཧྲང་ཧེ་ཟློས་གར་སློང་གླིང་ནས་བསླབ་མཐར་ཕྱིན། ཀྲུང་གོའི་ཟློར་གར་མཁས་ཅན་པའི་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་དང་། ཀྲུང་གོའི་བརྙན་འཕྲིན་སྒྱུ་རྩལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་ཡིན། ད་ལྟ་བོད་ལྗོངས་གཏམ་བརྗོད་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་རིམ་པ་དང་པོའི་འཁྲབ་སྟོན་པ་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་གིས་སྔ་རྗེས་སུ་གཏམ་བརྗོད་ཟློས་གར་རིང་ཤོས«སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ»དང«པོ་ཏ་ལའི་འཕོར་འགྱུར»«གནས་མཆོག་སུ་སྐྱོད་པའི་ལམ»«རྫོང་རིའི་རྣམ་ཤེས»«ཡང་རྩེ་བརྒལ་བ»སོགས་སུ་གཙོ་འཁྲབ་གྱི་འགན་བཞེས་གནང་ཞིང་། ད་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་གཏམ་བརྗོད་ཟློས་གར་མང་པོའི་ནང་དུ་སྣང་བརྙན་མི་འདྲ་བའི་མི་སྣ་དུ་མ་བཞེངས་སྐྲུན་གནང་མྱོང་ཡོད།