སྤེལ་ཞིབ་ཕྲ།
ན) བོད་ཀྱི་ལུགས་བཟོའི་ལག་རྩལ།
གསེར་དངུལ་ཟངས་ལྕགས་སོགས་བཞུ་བཏུལ་བྱས་ཏེ་ལུགས་པར་བརྒྱབ་པའི་མ་དཔེ་ལྟར་ལུགས་རྒྱག་མཁན་ལ་ཟེར། དེ་ལ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་བསྲེས་ནས་ལུགས་རྒྱག་དགོས་པ་ཛྷཻ་ཀྵིམ་དང༌། ལི་མ། ལྕགས་རིགས་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་བསྲེས་ཏེ་བླུགས་པའི་ཁྲོ་ལྕགས་སོགས་ཡོད། བོད་ཀྱི་ལུགས་རྒྱག་ལག་རྩལ་ནི་དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་སྐབས་ནས་ཆུ་ཚད་མཐོན་པོར་སླེབས་ཡོད། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་ལྡེ་གཙུག་བརྟན་གྱིས་སྲིད་དབང་བཟུང་སྐབས་བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ཆུ་མོ་གངྒཱའི་འགྲམ་དུ་བོད་དམག་གིས་ལྕགས་ཀྱི་ཀ་བ་རིང་པོའི་ངོས་སུ་སྐབས་དེའི་དམག་དོན་ལོ་རྒྱུས་འཁོད་པ་ཞིག་བཙུགས་ཡོད་པ་རྒྱ་ཡིག་གི་ཐང་དེབ་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཞེས་པའི་ནང་གསལ་ཡོད།
ད) བོད་ཀྱི་ཕྲ་བཟོའི་ལག་རྩལ།
རྡོའི་རིགས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་བརྡར་བཟོ་དང༌། གཤག་བཟོ། དབྱིབས་བཟོ། རྫས་འགྱུར་གྱི་ཆུའི་ནང་སྦངས་ནས་འཁྲུ་བ་སོགས་ཀྱི་བཟོ་ལས་ལ་ཟེར། བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ལེགས་ཉེས་དབྱེ་འབྱེད་ཤེས་པ་ནི་ཕྱི་ལོའི་དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་གཡས་གཡོན་དུ་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་མཁས་དབང་གཡུ་ཐོག་ཡོན་ཏན་མགོན་པོས་བརྩམས་པའི་སྨན་གྱི་རྒྱུད་བཞིའི་ནང་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་མང་པོར་ནད་བཅོས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་ལུགས་གསལ་བཤད་གནང་ཡོད་པ་དང༌།
ཐ) བོད་ཀྱི་ཀོ་བཟོའི་ལག་རྩལ།
རི་དྭགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་པགས་པ་མཉེད་འདུལ་བྱས་ཏེ་གོས་དང༌། ཞྭ་ལྷམ། ལྟོ་ཕད། ཕོར་པ༑ སྡེར་མ། སྒམ། ཁྲབ། ཀོ་གྲུ། མི་དང་སྲོག་ཆགས་འདྲ་མིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་བཟོ་བའི་ལག་རྩལ་ལ་ཀོ་བཟོའི་ལག་རྩལ་ཞེས་ཟེར། དེ་ཡང་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་གནའ་རབས་བསྐལ་པ་ཡ་ཐོག་གི་དུས་སུ་ཞིང་ལས་མ་དར་བའི་གོང་རོལ་དུ་འཚོ་བའི་རྟེན་ཁུངས་འབྲོག་ལས་དང༌། ཉ་ལས། རི་དྭགས་རྔོན་པ་སོགས་ཡིན་པས་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་པའི་གོ་རིམ་ནང་རི་དྭགས་དང་གཅན་གཟན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འགུལ་བསྐྱོད་ཆོས་ཉིད་དང༌།
ཏ) བོད་ཀྱི་ལྕགས་བཟོའི་ལག་རྩལ།
བོད་ཀྱི་ལྕགས་བཟོའི་ལག་རྩལ་ནི། ལྕགས་བཞུ་བཏུལ་བྱས་ཏེ་དངོས་རིགས་སྣ་ཚོགས་བཟོ་བ་དང༌། ཚགས་རྒྱག་པ། ལུགས་སུ་བླུགས་པ། ཕྱེ་མ་བཟོ་བ། ལྕགས་སྐུད་འཐེན་པ། མཉམ་བསྲེས་ཁྲོ་ལྕགས་བཟོ་བ་སོགས་ཀྱི་ལག་རྩལ་ལ་ལྕགས་བཟོ་ཞེས་ཟེར། དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་ལྕགས་བཟོའི་ལག་རྩལ་ནི་ད་ཡོད་ཀྱི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་རིགས་ཁག་ཏུ་འཁོད་པ་ལྟར་ན། ཕྱི་ལོའི་དུས་རབས་དང་པོའི་གཡས་གཡོན་དུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གྲི་གུམ་བཙན་པོའི་དུས་སྐབས་སུ་གྲི་བཟོ་བ་ལ་མཁས་པ་ཟིམ་པོ་སྤུན་དགུ་ཟེར་བ་བྱུང་ཞིང༌།
ཉ) བོད་ཀྱི་ཟངས་བཟོའི་ལག་རྩལ།
བོད་ཀྱི་ཟངས་བཟོའི་ལག་རྩལ་ནི། ཟངས་བཞུ་བཏུལ་བྱས་ཏེ་རྡུང་བ་དང༌། ཚགས་རྒྱག་པ། ལུགས་སུ་བླུགས་པ། ཟངས་ཤོག་དང་ཟངས་ཕྱེ་བཟོ་བ་བཅས་ཀྱི་ལག་རྩལ་ལ་ཟངས་བཟོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང༌། བོད་ཀྱི་ཟངས་བཟོའི་ལག་རྩལ་ནི་ད་ཡོད་ཀྱི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་རིགས་འགའ་ཞིག་ཏུ་གསལ་བ་ལྟར་ན། ཕྱི་ལོའི་དུས་རབས་དང་པོའི་ཡས་མས་སུ་རྒྱལ་པོ་གྲི་གུམ་བཙན་པོ་དང་བློན་པོ་ལོ་ངམ་གཉིས་འཐབ་ནས་བློན་པོ་ལོ་ངམ་གྱིས་རྒྱལ་པོ་བཀྲོངས་ཐོག་རྒྱལ་པོའི་སྤུར་ཟངས་ཀྱི་སྒམ་དུ་བཅུག་སྟེ་ལྕགས་གཟེར་བརྒྱབ་ནས་ཉང་ཆུའི་ནང་བསྐྱུར་བ་དང༌།
ཇ) བོད་ཀྱི་དངུལ་བཟོའི་ལག་རྩལ།
བོད་ཀྱི་དངུལ་བཟོའི་ལག་རྩལ་ནི། ང་ཚོའི་མཇལ་སྐལ་དུ་ཡོད་པའི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་རིགས་ཁག་ཏུ། དངུལ་བཟོའི་ལག་རྩལ་ཡང་གསེར་བཟོའི་ལག་རྩལ་དང་འདྲ་བར་བཞུ་བཏུལ་དང༌། ལུགས་ལ་བླུགས་པ་སོགས་བྱ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཡོད། ཕྱི་ལོའི་དུས་རབས་དང་པོའི་ཡས་མས་ཙམ་ལ་རྒྱལ་པོ་པུ་དེ་གུང་རྒྱལ་གྱིས་སྲིད་དབང་བཟུང་རྗེས་དངུལ་བཞུ་བཏུལ་བྱས་པ་དང༌། ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་བློན་པོ་རིམ་པ་གསུམ་པ་ལ་དངུལ་གྱི་ཡི་གེའི་བྱང་བུ་བྱ་དགར་གནང་ཚུལ་འཁོད་པ་སོགས་ལས་དངུལ་བཟོའི་ལས་རིགས་ཀྱང་དེ་སྐབས་ནས་བོད་མིས་བྱེད་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་ལ།
ཆ) བོད་ཀྱི་གསེར་བཟོའི་ལག་རྩལ།
བོད་ཀྱི་གསེར་བཟོའི་ལག་རྩལ་ནི། གསེར་བཞུ་བཏུལ་བྱས་ཏེ་རྡུང་བ་དང༌། དཀྲོལ་ཚགས་རྒྱག་པ། ལུགས་སུ་བླུགས་པ་སོགས་ཀྱི་བཟོ་རྩལ་ལ་གསེར་བཟོ་ཟེར། དེ་ཡང་ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ལས། མཛངས་པའི་ལས་སུ་ཤིང་བསྲེག་སོལ་བ་བྱུང༌། །དེ་ཡི་རྡོ་བཞུ་གསེར་དངུལ་ཟངས་ལྕགས་ཕྱུང༌། །ཤིང་ལ་མིག་ཕུག་གཤོལ་དང་གཉའ་ཤིང་བྱས། །ས་གཞི་བརྐོས་ནས་ཕུ་ཆུ་ཡུར་དུ་དྲངས། །རྨོན་པ་དོར་བསྡེབས་སྤང་ཐང་ཞིང་དུ་རྨོས། །བརྒལ་བས་མི་ཐར་ཆུ་ལ་ཟམ་པ་བཙུགས། །བ་གླང་འབྲི་གཡག་ར་ལུག་ཁྱིམ་དུ་གསོས། །རྨོས་པའི་ལོ་ཏོག་ཐོག་མ་དེ་ནས་བྱུང༌། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར།
ཅ) བོད་ཀྱི་འཇིམ་བཟོའི་ལག་རྩལ།
བོད་ཀྱི་འཇིམ་བཟོའི་ལག་རྩལ་ནི། ཕྱི་ལོའི་གོང་གི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་གི་སྔོན་ནས་དར་ཡོད། དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་ལ་སྔ་བ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་དུས་སུ་བོན་ཤེས་པ་ཅན་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ཚན་ལྡིང་ཤེས་ཤ་བ་ཟེར་བས་འཇིམ་པ་ལ་མི་དང་སྲོག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་འགྲོས་བྱེད་ཤེས་པ་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་ཁག་ཏུ་གསལ་བས། སྐབས་དེ་དུས་ནས་འཇིམ་པ་ལས་མི་དང༌། སྲོག་ཆགས་འདྲ་མིན་གྱི་གཟུགས་དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་བཟུ་ཐུབ་པ་མ་ཟད་ལག་རྩལ་གྱི་ཆུ་ཚད་ཀྱང་མཐོན་པོར་སླེབས་ཡོད་པ་གསལ་བཤད་བྱེད་ཐུབ།
ང) བོད་ཀྱི་རྡོ་བཟོའི་ལག་རྩལ།
བོད་ཀྱི་རྡོ་བཟོའི་ལག་རྩལ་ནི། བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་འདིར་ཕྱི་ལོའི་གོང་གི་ལོ་ཉིས་བརྒྱའི་སྔོན་ནས་རྡོ་རྩིག་གི་ཁང་པ་དང༌། རྡོ་བརྐོས་རི་མོ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་ཤེས་པ་མ་ཟད། དེ་དག་གི་ལག་རྩལ་ཡང་ཚད་མཐོར་སླེབས་ཡོད་པ་དཔེར་ན། རྒྱལ་པོ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་དུས་ཕོ་བྲང་ཡུམ་བུ་བླ་མཁར་རྡོ་རྩིག་གིས་དགུ་ཐོག་བཞེངས་ཤིང༌། པོ་ཏ་ལའི་ཕོ་བྲང་ཡང་རྡོ་རྩིག་གིས་བཞེངས་པའི་མཐོ་ཚད་བོད་ལུགས་ཀྱི་ཐོག་སོ་དགུ་ཡོད། རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱིས་བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་རྩིག་སྐབས་ཀྱང་ཐོག་སོ་འོག་མ་བོད་ལུགས་ཀྱི་རྡོ་རྩིག་ཡིན་པ་བཅས་རེད།
ག) བོད་ཀྱི་ཤིང་བཟོའི་ལག་རྩལ།
དེ་ཡང་ལུས་བཟོ་ཕལ་པའི་གྲས་སུ་ཤིང་བཟོ་དང༌། རྡོ་བཟོ། འཇིམ་བཟོ། ཞལ་བ། ཚོན་བཟོ། གསེར་བཟོ། དངུལ་བཟོ། ཟངས་བཟོ། ལྕགས་བཟོ། ཕྲ་བཟོ། ལུགས་པ། ཚགས་པ། གོས་བཟོ། ཀོ་བཟོ། ཤོག་བཟོ། དཀར་ཡོལ་གྱི་བཟོ་ལས་སོགས་མང་དུ་ཡོད་པ་ལས། བོད་ཀྱི་ཤིང་བཟོའི་ལག་རྩལ་ནི། བོད་གནའ་རབས་བསྐལ་པ་ཡ་ཐོག་གི་དུས་སྐབས་ནས་བཟུང་རིམ་བཞིན་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་ཞིང༌། ཕྱི་ལོའི་གོང་གི་ལོ་ཉིས་བརྒྱའི་སྔོན་ལ་རྒྱལ་པོའི་ཐོག་མ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོས་མཁར་གྱི་ཐོག་མ་ཕོ་བྲང་ཡུམ་བུ་བླ་མཁར་བཞེངས།