སྤེལ་ཞིབ་ཕྲ།
ས་བཅད་བཞི་པ། གནའ་བོའི་དཔེ་རྙིང་ནང་འཁོད་པའི་ཡ་ཐོག་གི་ལོ་རྒྱུས།
དེང་དུས་ཁ་ཅིག་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བའི་སྐབས་སུ། སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་གོང་དུ་བོད་ལ་ཡི་གེ་མེད་པས་དེའི་གོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ནི་གཏམ་རྒྱུད་དང་ཟེར་སྲོལ་ཙམ་ཡིན་སྟབས་དེ་ནི་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱི་དུས་རབས་ཡིན་ཞེས་བཤད་ཀྱིན་འདུག འཆད་ཚུལ་དེ་ནི་ཆོས་ལུགས་གྲུབ་མཐའི་ཆགས་སྡང་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བཤད་ཡམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཙམ་ལས། རང་ཉིད་ཆོས་བོན་དག་གི་གནའ་བོའི་ཡིག་རྙིང་རྣམས་ལ་ཞིབ་གཟིགས་བྱས་ཏེ་ཆ་རྒྱུས་ཡོད་པ་ཞིག་མིན་སྟབས། རི་བོང་ཅལ་འདྲོག་གི་དཔེ་རུ་སོང་བས། ལོ་རྒྱུས་དངོས་གཙོ་སྨྲ་བའི་ལྟ་བ་དང་གཏན་ནས་མཐུན་ཐབས་མེད།
ས་བཅད་གསུམ་པ། བསྐལ་པ་ཡ་ཐོག་གི་བོད་མིའི་ཤེས་རིག
འཇིག་རྟེན་འདིར་མིའི་འགྲོ་བ་བྱུང་བ་ནས་བཟུང༌། སོ་སོའི་དུས་རབས་དང་བསྟུན་པའི་ཤེས་རིག་རེ་བྱུང་ཡོད་དེ། ཐོག་མར་རྩི་ཤིང་གི་སྤྱིལ་བུ་དང༌། རྡོ་དབྱུག་གི་ལག་ཆ་ཐབས་ཆག་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་བ་སྤྱོད་པ་དང༌། དེ་ནས་ཞིང་འབྲོག་གི་སོ་ནམ་དང༌། མདའ་གཞུ་སོགས་མཚོན་ཆ་བཟོ་ཤེས་པ་བཅས་རིམ་བཞིན་ཤེས་རིག་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་ནས་མཐར་དེང་དུས་ཀྱི་གནམ་ས་བླ་འོག་བསྒྱུར་ནུས་པའི་ཚན་རིག་གི་འཕྲུལ་ཆས་འདི་དག་བཟོ་ཤེས་པ་བྱུང༌། ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པ་ཡ་ཐོག་གི་རྡོ་ཆས་རྙིང་པའི་ལག་རྩལ་ནས་རིམ་བཞིན་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་ཏེ་དེང་དུས་ཀྱི་བོད་མིའི་ཤེས་རིག་འདི་དག་བྱུང༌ཡོད།
བོད་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཤུགས་ལི་ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པའི་ལོ་རྒྱུས།
རི་སྤྱང་། ལི་ཡུལ་(Khotan)ནི་དེང་སང་ཞིན་ཅང་ཡུལ་གྱི་མཐའ་རིང་ཐང་གཞུང་ཆེན་མོའི་ནང་གི་ཕྲག་ལ་མ་ཁན་(ཕར་འགྲོ་ཡོད་ལ་ཕྱིར་འོང་མེད།‘塔可塔拉玛干沙漠’)བྱེ་ཐང་གི་ལྷོ་དང་ཁུན་ལིན་རི་རྒྱུད་（昆仑山脉）ཀྱི་བྱང་ན་ཡོད། ཡུལ་འདིའི་ཡུལ་མི་ཏ་ཟིག་ཡུལ་ནས་མཆེད་ཅིང་ཡི་ཤུ་སྔོན་གྱི་དུས་རབས་གསུམ་པའི་ནང་རྒྱལ་བོ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱི་སྲས་ཤིག་ནས་ཡུལ་འདིའི་རྒྱལ་ཐབ་ཟིན་པའི་བཞེད་ཚུལ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་ལ། ཕྱིས་སུ་ཡུལ་འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པའི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དར་ནས་དབུས་ཨེ་ཤི་ཡའི་དར་སི་ཚོང་ལམ་རིང་མོའི་རྒྱུད་ཀྱི་ནང་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་གྲས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་འདུག
བོད་ཀྱི་གནའ་མིའི་རུས་ཚན་གྱེས་ཚུལ།
དེ་ལྟར་གནའ་མི་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་པ་རིམ་བཞིན་འཕེལ་བ་ལས་བོད་ཀྱི་མིའུ་རིགས་བཞི་ཞེས་སེ་དང་། རྨུ་དང་། ལྡོང་དང་། སྟོང་སྟེ་རུས་ཚན་ཆེན་པོ་བཞི་ཆགས་པ་དང་། ཡང་དེའི་སྟེང་དབྲ་དང་འགྲུ་གཉིས་བསྣན་པས་མིའུ་རིགས་དྲུག་བྱུང་ཞེས་ཀྱང་གྲགས། བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་རུས་ཚན་གྱེས་ཚུལ་སྐོར་ལའང་བཤད་སྲོལ་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་མཆིས་ཀྱང་། རུས་ཚན་གྱི་མ་ལག་འདྲེན་ཚུལ་ཅུང་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་ལ་འདི་ལྟར་སྣང་སྟེ། ཕ་སྤྲེལ་རྒན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་རྒྱུད་རིམ་པར་འཕེལ་ཞིང་། རུས་རིགས་བཞི་རུ་དབྱེ་བ་ལ། སེ་དང་། རྨུ། ལྡོང་དང་། སྟོང་སྟེ་བཞིའོ། །
སྤུ་རྒྱལ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ལ་དཔྱད་པ།
ཞོ་ར་བསྟན་དར། གནའ་རབས་བོད་ཀྱི་བཙན་པོའི་གདུང་རྒྱུད་ལ་སྤུ་རྒྱལ་དང་སྤུར་རྒྱལ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ནི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་བརྡ་ཆད་ཅིག་ཡིན་པས། སྔོན་བྱོན་མཁས་པ་མང་པོས་བཞེད་དགོངས་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་ལྷགས་ཏེ། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡི་གེ་རྣམས་ལས་སྤུ་རྒྱལ་དང་། སྤུར་རྒྱལ། པུར་རྒྱལ་སོགས་འབྲི་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཁ་ཤས་བྱུང་བ་མ་ཟད། ཐ་སྙད་ཀྱི་གོ་བ་ལེན་སྟངས་ཡང་མི་འདྲ་བ་མང་པོ་བྱུང་ཡོད། ཡོངས་གྲགས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མང་པོར་སྤུ་རྒྱལ་ཞེས་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་གྲི་གུམ་བཙན་པོའི་སྲས་བྱ་ཁྲིའི་མཚན་དུ་འདོད་ཅིང་། དེ་ཡང་བྱ་ཁྲི་རྒྱལ་སར་འགོད་དུས་ནམ་མཁའ་ནས་”བུ་དེ་ཀུན། ལས་རྒྱལ་བར་འགྱུར་རོ།”ཞེས་པའི་སྒྲ་བྱུང་བ་འབངས་ཀྱིས་སྒྲ་ཉམས་ནས་སྤུ་དེ་གུང་རྒྱལ་དུ་ཆགས་པ་ཡིན་ཟེར་པས། ཕྱིས་ཀྱི་བཙན་པོ་དག་གི་མཚན་ལ་སྤུ་རྒྱལ་ཞེས་པའང་ཡིག་འབྲུ་བཞི་བོའི་ཐོག་མཐའ་གཉིས་སྦྱར་བའི་བསྡུས་མིང་དུ་འདོད་ཅིང་། ལ་ལས་གཉའ་ཁྲི་ནས་སྲིབ་ཁྲི་བཙན་པོའི་བར་དུ་གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་དུ་གྲགས་པ་དེ་དག་པུར་མེད་མཁའ་ལ་འཇའ་ལྟར་ཡལ་བས་པུར་ལས་རྒྱལ་བས་ན་མཚན་པུར་རྒྱལ་དུ་ཆགས་པ་ཡིན་ཟེར།
ནང་པ་བ་ཞིག་ལ་རི་རྒྱལ་ལྷུན་པོ་རྙེད་པ།
རྩོམ་པ་པོ། སེང་དར། ཤ་ཚ་དང་དྲན་སྐུལ་གྱི་ཀློང་ནས་ནང་པ་བ་ཚོ་ལ་འཕྲིན་འདི་གཏོང་ཤོར།། སྟོན་པ་ཡི་བཀའ་དྲིན་ལ་བསམ་ནས་ནང་པ་བ་ཚོ་ལ་འཕྲིན་འདི་བསྐུར་ཤོར། བསླུ་སླ་ཡི་རྗེས་འཇུག་ལ་ཞེན་ནས་ནང་པ་བ་ཚོ་ལ་འཕྲིན་འདི་སྤེལ་ཤོར། དབྱིག་གཉེན་གྱི་དྲང་གཏམ་འགའ་དྲན་ནས་ནང་པ་བ་ཚོ་ལ་འཕྲིན་འདི་བྲི་ཤོར། མི་འཇོན་པར་འཇོན་མདོག་གིས་དེད་ནས་ནང་པ་བ་ཚོ་ལ་འཕྲིན་འདི་སྤྲིང་ཤོར། རི་རྒྱལ་ལྷུན་པོ་མེད་པར་འདོད་པའི་སྔ་རྒོལ་གྱི་འདོད་པ་གཉིས། ཞེས་འདི་ལྟར་ཚིགས་བཅད་འགས་སྣ་དྲངས་ནས་ནང་པ་བ་སྐོར་ཞིག་ལ་སྐད་ཆ་འདི་ལྟར་བཤད་འདོད།
པུ་རང་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོགས་སློངས།
དེ་སྔོན་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་པུ་རངས་དང་། པུ་རང་། པུ་ཧྲང་། པུ་མར་ཧྲང་། པུ་མར་ཧྲིང་། པུ་ཧྲང་། པུ་ཧྲེང། པུ་ཧྲངས། སྤུ་ཧྲང་། སྤུ་ཧྲེང་སོགས་ས་མགོ་དང་ཡང་འཇུག་ཡོད་མེད་བཅས་འབྲི་ཚུལ་མང་པོ་བྱུང་འདུག་པར། དེ་ལྟར་སྤུ་ཧྲེང་ཞེས་པ་བོད་སྐད་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་འགྲེལ་བར་ལས་སླ་མོད། འདིར་བརྡ་རྙིང་ངམ་ཞང་ཞུང་གི་སྐད་དུ་འདིའི་གོ་དོན་ནི། པུའམ་སྤུ་ཞེས་པ་ནི། སེམས་དང་། ཟངས། སྤྱི་བོའམ་མགོ། གངས་བཅས་ལ་འཇུག ༼མར་ནི།༽ གསེར་དང་། བཟང་པོ་ལ་འཇུག…
པོ་ཏ་ལའི་དགུ་གཏོར་ཆེན་མོའི་བྱུང་རིམ་དང་དངོས་གཞི་གར་འཆམ་སྐོར་རགས་བསྡུས་གླེང་བ།
ཡོང་ཁུངས། དུས་དེབ། རྩོམ་པ་པོ། འཇད་པ་དཔལ་ལྡན་ཚེ་རིང་། གཟིམ་འགག་པ་ཚོས་གོ་རྩེད་རྩེད་བཞིན་པ། ནང་དོན་གནད་བསྡུས། རྩེ་དགུ་གཏོར་ནི་དེ་སྔ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལའི་མཛད་སྒོ་ཆེས་གལ་ཆེན་ཞིག་དང་རྙིང་སྐྱེལ་གསར་བསུ་བྱེད་པའི་བྱ་རིམ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་དམིགས་བསལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་དངོས་མིན་གྱི་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་འདི་དག་དེང་ཆར་་མི་སྣ་རེ་གཉིས་ཀྱི་དྲན་འཆར་ཙམ་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གནས་སུ་གྱར་ཡོད།
༸རྒྱལ་དབང་ལྔ་པས་གནའ་དཔེ་མྱུར་སྐྱོབ་མཛད་པ།
༸རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གིས་ཆོས་བརྒྱུད་རིས་མེད་ཀྱི་གནའ་དཔེ་མྱུར་སྐྱོབ་མཛད་པའི་སྐོར་མདོར་ཙམ་གླེང་བ། འཇད་པ་དཔལ་ལྡན་ཚེ་རིང་། བོད་དུ་བསྟན་པ་སྔ་དར་གྱི་དུས་ནས་བན་བོན་དང་སྔགས་གསར་རྙིང་སོགས་སྐབས་རེ་མི་མཐུན་པ་བྱུང་ཡོད།ལྷག་པར་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་སྐབས་ནས་བཟུང་བར་སྐབས་ཤིག་ལ་ཆོས་བརྒྱུད་ནང་ཁུལ་འཐེན་འཁྱེར་གྱི་བག་ཆགས་ངན་པ་དེ་ཇེ་ཆེར་སོང་བས་རྩ་ཆེའི་གནའ་དཔེ་དང་ཆོས་རྒྱུན་མང་པོ་ཞིག་སྟོང་འགྲོ་བའི་སྐབས་དེར་རྒྱལ་དབང༧ལྔ་པ་ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གིས་ཐུགས་དཀྱེལ་ཡངས་པོས་འབྲས་སྤུངས་དགོན་དང་དགའ་ལྡན་ཕུན་ཚོགས་གླིང་།ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་བཅས་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་རིས་སུ་མེད་པའི་གནའ་དཔེ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་བསྡུ་རུབ་དང་དཀར་ཆག་བསྒྲིགས་ནས་མྱུར་སྐྱོབ་མཛད་པའི་སྐོར་ཅུང་ཟད་གླེང་བར་བྱ་བ་ལ།
གནའ་དུས་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་འཕྲོས་པའི་དཔྱད་གླེང་།
རྩོམ་པ་པོ་མངའ་རིས་ཕོ་ཉ། <ནང་དོན་གནད་བསྡུས་>དཔྱད་རྩོམ་འདིའི་ནང་གངས་རིན་པོ་ཆེ་དང་མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ་དེ་ཉིད་གནས་མཆོག་ལ་ངོས་ཇི་ལྟར་འཛིན་ཚུལ་དང་། ཆོས་ཕྱོགས་ནས་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་གོམས་གཤིས་བཟང་པོའི་བོད་མི་ཚོས་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་གཅེས་འཛིན་གནང་སྟངས་དེ་བཞིན་གདོད་མའི་ནགས་ཚལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཕན་ནུས་སྐོར་རགས་ཙམ་གླེང་བ། <བརྡ་ཆད་གཙོ་བོ།> རང་བྱུང་ཁམས། གངས་མཚོ། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས། ནགས་ཚལ།