སྤེལ་ཞིབ་ཕྲ།

རོང་སྟོན་ཆེན་པོའི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས་ངོ་མཚར་བང་མཛོད།

༄༅།།རོང་སྟོན་ཆེན་པོའི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས་ངོ་མཚར་བང་མཛོད། ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་མཚན།   ཤེས་བྱ་ཀུན་གཟིགས་མཁས་པའི་རྣམ་དཔྱོད་དང་།  །ངོ་མཚར་གྲུབ་པའི་རོལ་རྩོད་དུ་མ་ཡིས། །ཤཱཀྱའི་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་སྲིད་མཐའི་བར། །བསྒྲེངས་མཛད་དཔའ་ལྡན་འཕྲིན་ལས་བཟང་པོ་རྒྱལ། །དིར་འཕན་ཡུལ་ནཱ་ལེནྡྲའི་ཆོས་སྡེ་ཆེན་པོ་ཕྱག་འདེབས་པ་པོ་དཔལ་ས་སྐྱའི་བསྟན་འཛིན་གངས་ཅན་མཛེས་པའི་རྒྱན་བདུན་དུ་གྲགས་པའི་གཙོ་བོ། མདོ་ལ་མཁས་པ་གཡག་རོང་གཉིས་སུ་གྲགས་པའི་ཡ་གྱལ། རོང་སྟོན་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྣམ་ཐར་མདོ་བསྡུས་བྲི་བ་ལ། ཐོག་མར་སྤྲུལ་གཞི་གང་ལས་སྤྲུལ་པའི་ཚུལ་ནི། ངེས་དོན་དུ་རྒྱལ་ཚབ་བྱམས་པ་མགོན་པོའི་ཐུགས་རྣམ་པར་མི་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཡིན་ཞིང་། དྲང་བའི་དོན་དུ་མཁས་གྲུབ་སྐྱེས་མཆོག་གྲངས་མེད་པའི་སྐུའི་སྐྱེ་བ་བཞེས་ནས། འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་བསྟན་འགྲོ་སྐྱོང་བའི་འཕྲིན་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་མཛད།
ལྷ་མོ།

ལྷ་མོ། ས་གོང་དབང་འདུས། བོད་ཀྱི་ལྷ་མོའི་སྒྱུ་རྩལ་ལ་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། དེའང་ལོ་རྒྱུས་ཡུན་རིང་ལྡན་པའི་དགོན་སྡེ་འགའ་ཞིག་གི་ལྡེབས་རིས་སུ་བཀོད་པ་ལྟར་ན། མི་ལོ་ཆིག་སྟོང་སུམ་བརྒྱའི་གོང་ཚུན་ནས་བོད་དུ་འབག་དཀར་པོ་ཞེས་གདོད་མའི་ལྷ་མོ་འཁྲབ་སྲོལ་ཡོད། དེ་རྗེས་ཆབ་སྲིད་དང་། དཔལ་འབྱོར། རིག་གནས་བཅས་གོང་འཕེལ་བྱུང་བ་དང་ཆབས་གཅིག་ལྷ་མོའི་འཁྲབ་གཞུང་ལའང་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་ནས། སྔ་རབས་ཀྱི་ཁེར་འཁྲབ་དང་འབྲོང་རྩེད་སོགས་ལས་རིམ་བཞིན་འཁྲབ་གཏོང་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་འཁྲབ་སྟོན་དུ་གོང་འཕེལ་བྱུང་བ་རེད། ཨ་ལྕེ་ལྷ་མོ་ཞེས་པ་ནི་གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོས་སྤྱི་ལོ་1385ལོ་ཙམ་ལ་གསར་གཏོད་མཛད་པ་ཞིག་ཡིན། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་དུས་སུ་སླེབས་མཚམས་སུ་དེ་གླུ་གར་གྱི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་རྩོམ་རིག་གི་སྒྲུང་གཏམ་ནང་དོན་དུ་བྱས་པའི་སྣེ་མང་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་འཁྲབ་སྟོན་ཞིག་ཏུ་འཕེལ་རྒྱུས་བྱུང་བ་རེད། ལྷ་མོའི་ཁྱད་ཆོས་ནི་སྒྲུང་གཞི་ཆ་ཚང་བ་དང་། རྣམ་ཐར་གྱི་གདངས་ཆ་འཕོ་འགྱུར་མང་བ། གར་སྟབས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར་ལྷོང་ཅིང་འགྱིངས་ཉམས་དང་ལྡན་པ་བཅས་ཡོད། རྣམ་ཐར་གྱི་གདངས་ཁོ་ནར་དཔལ་འགྱོགས་ཉི་ཤུ་ལྷག་ཙམ་འདུག་པ་རྣམས་ནི་འཁྲབ་གཞུང་གི་འཕེལ་ཚུལ་དང་བསྟུན་ནས་གང་ལ་ཅི་འཚམས་ཀྱི་དལ་མགྱོགས་སྤྱད་པ་དང་མི་སྣ་འདྲ་མིན་ལ་གཞིགས་ནས་རྣམ་ཐར་གྱི་གདངས་ཀྱང་མི་འདྲ་བ་ཡོད། དེ་རྣམས་འཁྲབ་གཞུང་ནང་གི་མི་སྣའི་འདུ་ཤེས་མཚོན་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་སེམས་ཁམས་ཀྱི་འཆར་སྒོ་རྣམས་འགྲུབ་པར་བྱེད། ལྷ་མོའི་འཁྲབ་གཞུང་ལ་སྤྱིར་བཏང་གོ་རིམ་དུམ་བུ་གསུམ་དུ་དབྱེ་ནས་འཁྲབ་པ་སྟེ། ཐོག་མར་རྔོན་པའི་འདོན་ཞེས་འཁྲབ་འགོ་འཛུགས་པའི་འགོ་དང་། གཉིས་པ་གཞུང་ཞེས་འཁྲབ་གཞིའི་གཞུང་དངོས་གང་ཡིན་དེ་འཁྲབ་པ། གསུམ་པ་བཀྲ་ཤིས་བཅད་པ་ཞེས་འཁྲབ་སྟོན་མཇུག་སྒྲིལ་བའི་མཇུག་འཁྲབ་བཅས་གསུམ་ཡོད་པ་ལས་སྔར་ལམ་ལྟར་ན་མཇུག་ཏུ་བཀྲ་ཤིས་གཅོད་སྐབས་སྦྱིན་བདག་དང་གཟིགས་མོ་བས་གནང་སྦྱིན་ལེགས་འབུལ་གནང་སྲོལ་ཡོད། ལྷ་མོའི་འཁྲབ་གཞུང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གི་ཁུངས་བརླགས་ཟིན་པ་ཕུད། ད་ལྟ་རྒྱུན་འཛིན་ཐུབ་པའི་འཁྲབ་གཞུང་བཅུ་གྲངས་ཡོད་ནའང་རྒྱུན་དུ་ཤོད་རྒྱུན་ལ་ལྷ་མོའི་འཁྲབ་གཞུང་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཟེར་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དོན་མང་ཆེ་བ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་དང་། རྣམ་ཐར་རྟོགས་བརྗོད། དམངས་ཁྲོད་སྒྲུང་གཏམ་ལ་སོགས་ཡིན། དེའི་ནང་ཅུང་གྲགས་ཆེ་བ་ནི་《གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མ་》དང་། 《འགྲོ་བ་བཟང་མོ》《རྒྱ་བཟའ་ཀོང་ཇོ།》《སྣང་ས་འོད་འབུམ》《པད་མ་འོད་འབར་།》《གཅུང་པོ་དོན་ཡོད་དོན་གྲུབ།》《ཆོས་རྒྱལ་དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན།》《ཆོས་རྒྱལ་ནོར་བཟང་།》ཞེས་པ་སོགས་ཡིན།

ཀ་ལ་སོགས་པ་བོད་ཡིག་གི་ཐིག་རྩ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན། མཛོད་ལས་བཏུས། དེ་ཡང་། མདོ་རྒྱུད་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་དེབ་གཟིགས་གླེགས་བམ་གཉིས་པ་མདོ་རྒྱུད་རིན་པོ་ ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་རྒྱས་འབྲེལ་ལས་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པ་བཟོ་རིག་པའི་སྐོར་ལས་བྱུང་བ་ སྐ་བ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱི་ལུགས། ཁྱུང་པོ་གཡུ་ཁྲིས་ཐིག་རིས་སུ་བཏབ། མཁས་པ་རོང་པོས་ལྷན་ཐབས་ཀྱིས་དག་སྦྱོར་བྱས་པ་ལྟར་གྱི་ཐིག་རིས་ཀ་ལ་སོགས་པ་ བོད་ཡིག་གི་ཐིག་རྩ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གང་ཞེ་ན། ༡ཀ་ནི་མགོ་རིང་ཡིན་པ་ལས། དེ་ཡི་ཕྱེད་ཚད་མཆེ་བ་གཉིས། རྐང་བ་མགོ་ཡི་ཕྱེད་དང་གཉིས།བར་གཉིས་མཉམ་ཞིང་དབུས་དཀར་རྣོ།། ༢ཁ་ནི་ལེབ་འཇོག་ག་མཉམ་ལས།། ལག་པ་ཀ་རྐང་གསུམ་གཉིས་སྙེག། དཔུང་པ་དཀྱིལ་དུ་ཕྱུང་བ་ལས།། ཁོག་པའི་ཟགས་མཆུ་མིག་དང་མཉམ།། ༣ག་ནི་དུམ་བུ་བདུན་པ་སྟེ།། ཞེང་ནི་གོང་མ་གཉིས་དང་མཉམ།། དཔུང་པ་དཀྱིལ་ནི་སུམ་ཆར་དབྱུང་།། མགོ་ཟུར་མཉམ་ཞིང་དཀྱིལ་བ་ཀྱལ།། ༤ང་མགོ་གོང་ལ་ཚེགས་གང་ཐུང་།། གསུམ་པོ་མཉམ་ཞིང་སྐེད་པ་དྲང་།། མགོ་རྒྱས་དཔུང་ཉུང་ཐོན་པར་བྱ།། ཟག་མཆུའི་སྣེ་ནི་ཟག་ཟུར་གཏད།། ༥ཅ་ནི་དུམ་བུ་ལྔ་པ་སྟེ།། ཆ་གསུམ་དྲང་ལ་ཆ་གཉིས་སྒུར།། ཕྱི་རུ་གྱད་ལ་ནང་དུ་ཟད།། ཐིག་བཞི་གྲུ་བཞི་ཟླ་ཚེས་ཚང་།། ༦ཆ་ནི་གྲུ་བཞི་ཟླུམ་པོ་སྟེ།། ཐིག་ལྔ་བསྣོལ་བའི་ལིང་ཚེ་བཞི།།མགོ་འོག་དཀར་གཉིས་མིག་དང་མཉམ།། མགོ་ཟུར་དཔུང་ཐིག་མིག་དཀར་མཉམ།། ༧ཇ་ནི་རྐེད་རིང་ཆ་དང་མཉམ།། སྐེད་པའི་ཟུར་དང་མགོ་ཟུར་མཉམ།། དཔུང་ཐུང་ཐོན་ཞིང་སྐེད་ལྡེམ་དྲང་།། ནག་གསུམ་མཉམ་ནང་དཀར་གསུམ་མཉམ།། ༨ཉ་ནི་མགོ་འབྲིང་སྟོད་ཕུག་ཅན།། ཁ་གང་བླང་ལ་ཆ་གཅིག་དགྱེལ།། དབུས་ལག་དྲང་ཞིང་དཀར་གཉིས་མཉམ།། གཞུང་ཐིག་ཚང་ཞིང་ཕྱི་སྒྲོས་མཉམ།། ༩ཏ་སྐེད་ལྡེམ་དྲང་དཔུང་ཐུང་ཡིན།།…

༄༅།།སྟོད་གཞས། ས་གོང་དབང་འདུས། སྟོད་གཞས་ནི་གཙོ་བོ་སྟོད་མངའ་རིས་རྒྱུད་ནས་དར་བའི་གཞས་དང་ཞབས་བྲོར་ངོས་འཛིན་པ་དང་དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་ཞབས་བྲོ་དང་རོལ་མོ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་དེར་སྟོད་ཁུལ་གྱི་དམངས་ཁྲོད་གླུ་གར་ཞིག་རེད་ཅེས་བཤད་ཆོག སྟོད་གཞས་ཀྱི་ཐོག་མའི་ཉམས་འགྱུར་ནི་ཞབས་བྲོ་རྒྱག་སྐབས། རྐང་པའི་འདེགས་འཇོག་ཆེ་ལ་ཤུགས་དང་ལྡན་ཏེ། སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བའི་སྟངས་སྟབས་ནི་གཞུ་མོ་བཀང་ནས་མདའ་མོ་འཕེན་པའི་བཟོ་དང་། བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བའི་སྟངས་སྟབས་ནི་སྤུན་བཀལ་ནས་འཐག་ལས་བྱེད་པའི་བཟོ་ལྟ་བྱེད་པ་ཡིན། འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་རིགས་ཀྱི་ནང་དུ་གསལ་བར་གཞིགས་ན་སྟོད་གཞས་ནི་གླུ་གཞས་དང་ཞབས་བྲོ་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་བ་དང་རོལ་དབྱངས་གདངས་འགྱུར་སྙན་པས་ཕོ་མོ་གཞོན་དར་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྟོད་གཞས་རྒྱག་རྒྱུར་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཞབས་བྲོ་དེའི་རིགས་ལ་ལྷ་སའི་སྒྲ་སྙན་ཞབས་བྲོའང་ཟེར། སྟོད་གཞས་འདིར་ད་དུང་རྒྱག་ལུགས་ལྷོ་བྱང་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྲོལ་ཡོད་པ་སྟེ། ལྷོ་ནི་སྟོད་ཀྱི་ལྷོ་རྒྱུད་དུ་གོ་ཞིང་གླུ་གར་དལ་ཅིང་ལྷོད་ལ་སྙན་འཇེབས་ལྡན་པ་དང་། བྱང་ནི་སྟོད་བྱང་རྒྱུད་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་པས། གླུ་གར་དཔའ་ཉམས་དང་ལྡན་ཞིང་བློ་གཤོགས་ཆེ་བ་ལ་བག་ཕེབས་པ་བཅས་ཡོད། སྟོད་གཞས་ལྷ་སར་དར་ནས་དུས་ཚོད་གང་ཙམ་སོང་རྗེས་དེ་སྔོན་དལ་གཞས་ཟེར་བ་ལ་རྒྱང་གཞས་དང་ཞབས་བྲོ་དང་སྦྲགས་ནས་མགྱོགས་གཞས་གཏོང་བ་དེར་འཁྲུག་གཞས་ཞེས་རིགས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་ཡིན། སྟོད་གཞས་དེ་དབུས་གཙང་ཁུལ་དུ་དར་ཁྱབ་བྱུང་རྗེས་སྟོད་གཞས་ཀྱི་སྒྲ་གདངས་འགྱུར་ཁུག་སོགས་ལ་དབུས་གཙང་གླུ་གར་གྱི་ཁྱད་ཆོས་དང་བསྟུན་པའི་འགྱུར་བ་གང་མཚམས་ཞིག་བྱུང་སྐད་འདུག གཞན་ཡང་མཁས་པ་འགའ་རེའི་གསུང་སྒྲོས་ལ། སྟོད་གཞས་ཞེས་པ་ནི་སྟོད་པ་ཕུལ་བའི་གཞས་ཀྱི་དོན་ལ་འཇུག་གསུང་བའང་ཡོད། འབྲུག་མོས་ཞུ་དག་བྱས།
སྒོར་གཞས།

ས་གོང་དབང་འདུས། སྒོར་གཞས་ཞེས་པ་ནི་གཞས་རར་ཞུགས་མཁན་རྣམས་ལག་གདང་སྦྲེལ་ནས་སྒོར་མོར་བྱས་ཏེ། འཁྲབ་པའི་གླུ་གར་ཞིག་ཡིན་ཏེ་སྐྱེས་ཕོ་མོ་ལྷན་དུ་འཛོམས་ནས་སྐྱེས་པས་བསྐུལ་ཏེ་བུད་མེད་ཀྱིས་ལེན་པའམ་བུད་མེད་ཀྱིས་བསྐུལ་ཏེ་སྐྱེས་པས་ལེན་པ་སོགས་ཀྱི་སྤྲོ་སྣང་ཆེ་ལ་ངལ་རྩོལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན། མདོ་སྨད་དང་དབུས་གཙང་ཁུལ་གྱི་རྒྱ་ཆེའི་གྲོང་གསེབ་ཏུ་སྒོར་གཞས་དར་གསོ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་ཡོད། སྒོར་གཞས་ལ་རོལ་མོའི་རམ་འདེགས་མི་དགོས་པར་གཞས་འགོ་དལ་གྱི་གླུ་རུ་ལེན་པ་དང་གཞས་མཇུག་འཁྲུག་པོའི་ཞབས་བྲོས་གཅོད་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ཡོད། བོད་ཡུལ་གྱི་སྒོར་གཞས་ནི་རྩ་བའི་ཆ་ནས་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་ཀྱང་ཡུལ་ལུང་སོ་སོའི་ཁྱད་ཆོས་མི་འདྲ་བར་བརྟེན་ནས་སྒོར་གཞས་ལའང་གཙང་གི་སྒོར་གཞས་དང་། ལྷོ་ཁའི་སྒོར་གཞས། སྟོད་ཀྱི་སྒོར་གཞས་སོགས་ཡོད་པས། ཞབས་བྲོའི་སྟངས་སྟབས་དང་། གཞས་གདངས་གཞས་ཚིག་སོགས་ལ་ཡུལ་ལུང་སོ་སོའི་ཁྱད་ཆོས་མི་འདྲ་བ་ཕྲན་བུ་ཡོད།

༄༅།།རྒྱལ་གཞས། ས་གོང་དབང་འདུས། རྒྱལ་གཞས་ཞེས་པ་ནི་གཙང་ཁུལ་གྱི་དིང་རི་དང་ས་སྐྱ་ཁུལ་དུ་དར་ཆེ་བའི་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་ཐུན་མོང་མིན་པ་ཞིག་རེད། དེ་ནི་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་དུས་ནས་དར་བ་ཡིན་སྐད་འདུག རྒྱལ་གཞས་རྒྱག་སྐབས་སྐྱེས་པ་ཚོས་གནའ་རབས་ཀྱི་དཔོན་ཆས་གྱོན་པ་དང་། བུད་མེད་ཚོས་གཙང་མོའི་ཆས་གོས་སྤྲས་ནས་རྒྱག་པ། གཞས་ཚིག་གི་ནང་དོན་རྒྱ་ཆེ་ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཞབས་བྲོ་རྒྱག་སྐབས་ལུས་ཀྱི་སྟངས་སྟབས་དལ་བ་ནས་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་སོགས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་ཆེ་ལ་ས་གནས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཟབ་པ་བཅས་ཡིན་པ་དང་། རྒྱལ་གཞས་དེ་འགོ་ཚུགས་རྗེས་ཡུན་རིང་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་ཡོད།འགའ་ཤས་ཉིན་འཁྱོངས་རྒྱག་པའི་སྲོལ་ཡང་ཡོད།

༄༅།།ནང་མ། ས་གོང་དབང་འདུས། ནང་མ་ཞེས་པའི་ཞབས་བྲོ་དེར་ཞིབ་འཇུག་གནང་མཁན་མང་པོ་བྱུང་ཡོད་ལ་དེའི་ཐད་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་ཀྱང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་མཐོང་རྒྱུ་འདུག འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་རིགས་ཏུ་གསལ་བར་ལྟར་ན་ནང་མ་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ནང་དུ་གཏོང་བའི་གཞས་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་ཀྱང་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཞིག་མ་ཡིན་ཞིང་། ནང་མ་ནི་གནའ་བོའི་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་རོལ་མོ་དང་ཞབས་བྲོའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་བསྒྱུར་བཅོས་གོང་འཕེལ་བྱུང་བའི་གླུ་གཞས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡིན་པར་ངེས། ནང་མའི་གླུ་གདངས་གནའ་ཉམས་དོད་པ་དང་གར་སྟབས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར་མཛེས་པ། མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཟབ་མོ་ལྡན་པ་བཅས་ཡིན་པས་དབུས་གཙང་ཁུལ་དུ་དར་ཁྱབ་ཤིན་ཏུ་ཆེ། ནང་མའི་གླུ་གཞས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་ཁག་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་སྟེ། དང་པོ་འཇོག་དང་བར་དུ་རྒྱང་གཞས། མཇུག་ཏུ་འཁྲུག་གཞས་བཅས་ཡིན། འཇོག་ནི་རོལ་མོ་དཀྲོལ་མ་ལས་གཞས་དང་ཞབས་བྲོ་གཉིས་ཀ་མེད། དེ་ནི་གཞས་འགོ་འཛུགས་པའི་གདངས་དབྱངས་ཡིན། རྒྱང་གཞས་ཀྱི་གདངས་དབྱངས་ནི་ནང་མའི་སྙིང་བཅུད་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས་གཞས་གདངས་སྙན་ཞིང་བག་ཕེབས་པ། ཞབས་བྲོ་དངོས་དེ་ཙམ་མེད་པ་ལ་གར་མཁན་གྱིས་ལུས་ཀྱི་སྟངས་སྟབས་ཀྱི་སྒེག་ཉམས་དང་གུས་ལུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་མཚོན་བྱེད་དུ་སྐབས་རེ་ཕྱག་འབུལ་དང་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ལ་སོགས་ཀྱི་གུས་འབུལ་ཞུ་སྲོལ་ཡོད། འཁྲུག་གཞས་ནི་མཚམས་ཚིགས་ཀྱི་འགྱུར་ཁུགས་མྱུར་ལ་སྤྲོ་སྣང་འཕེལ་བ་ཞིག་ཡིན་པས་དེ་ནི་ནང་མའི་གཞས་ཀྱི་ཆེས་འཁྲུག་ཤོས་སུ་གྱུར་པའི་མཚམས་དེ་ཡིན། སྟོད་གཞས་དང་ནང་མ་གཉིས་ཕྱོགས་མང་པོའི་ཐད་ཕན་ཚུན་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཡོད་པས། ནང་མའི་གཞས་ནང་གི་རྩ་བའི་སྟངས་སྟབས་མང་པོ་ཞིག་ཀྱང་སྟོད་གཞས་ལ་བལྟས་ནས་བྱུང་བ་དང་། ནང་མའི་གཞས་ཚིག་ཕལ་ཆེ་བ་དྲུག་ཚིག་ཡིན་པ་དང་ནང་དོན་ཡང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་ཡོད་པས་གཏོང་བྱའི་རོལ་མོ་ནི་སྒྲ་སྙན་དང་། གླིང་བུ། ཡང་ཆིན། པི་ཝང་། ལིང་ཤང་། དལ་ཆེན། གན་ཆག་བཅས་ལས་རོལ་མོ་གཞན་སྤྱོད་སྲོལ་མེད། འབྲུག་མོས་ཞུ་དག་བྱས།
འཆམ།

༄༅། །འཆམ། ས་གོང་དབང་འདུས། བོད་མི་གནས་ཡུལ་གྱི་དགོན་པ་མང་པོ་ཞིག་ལ་འཆམ་རྒྱག་པའི་སྲོལ་ཞིག་ཡོད་ལ་དེར་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ཚོས ་ཧ་ཅང་གི་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འཆམ་རྒྱག་པའི་སྲོལ་དེ་དར་ནས་ལོ་ཡུན་རིང་པོ་སོང་ཡོད་ཚོད་འདུག ངག་དབང་ཐུབ་བསྟན་མཆོག་གིས་བྲིས་གནང་བའི་《གཙང་གི་གཟིགས་མོ་ཆེན་པོ་》ལས་གསལ་བར་གཞིགས་ན། བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་གར་འཆམ་ནི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན། དེའང་བོད་ཀྱི་བསྟན་པ་སྔ་དར་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་སོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཐོག་མར་རྣལ་འབྱོར་བ་རང་ཉིད་ཐ་མལ་བའི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཏེ་ཡི་དམ་ལྷའི་ང་རྒྱལ་གྱི་ངང་ནས་ལག་ཏུ་མཚོན་ཆ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱག་མཚན་སྣ་ཚོགས་བསྣམས་ནས་འཆམ་རྒྱག་པ་དེ་ནི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཁོ་ནར་བརྩིས་ནས་མི་གཞན་གྱིས་རྩ་བ་ནས་ལྟ་མི་ཆོག་པའི་གསང་བ་ཅན་ཞིག་རེད། དེའི་རྗེས་རིམ་བཞིན་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ཟློས་གར་དུ་གྱུར་པ་ནི་ལོ་དགུ་བརྒྱ་ཙམ་གྱི་སྔོན་དུ་ཨ་ལྕེ་སྣང་སའི་རྣམ་ཐར་གྱི་ཐོག་ནས་རྒྱལ་རྩེ་གནས་རྙིང་དགོན་པའི་འཆམ་གཟིགས་ལྟད་མོ་ནི་སེར་སྐྱ་མི་སྣ་སུ་འདྲ་ཞིག་གིས་ཀྱང་བལྟས་ཆོག་པའི་གར་འཆམ་ཞིག་ཡིན་པ་ར་འཕྲོད་གསལ་པོ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། གར་འཆམ་གྱི་གཙོ་བོའི་ནང་དོན་ནི་རྣལ་འབྱོར་བའི་མཛད་པ་ཁག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་ཆོས་ལུགས་གྲུབ་མཐའ་ཁག་སོ་སོའི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་ཆོས་ལ་གཞིགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་དང་ཞི་དྲག་མཁའ་འགྲོ་ཡིད་དམ་དངོས་སུ་བྱོན་པའི་ཚུལ་སྟོན་ནས་མི་ཚོར་བསོད་ནམས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན།

༄༅། །ཟློས་གར་གྱི་བྱུང་འཕེལ་བརྗོད་པ། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཆུང་བ་ལྔའི་ཡ་གྱལ་དུ་བགྲངས་པའི་ཟློས་གར་རིག་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཐོག་དར་སྔ་བའི་རིག་པའི་གནས་སམ་རིག་གཞུང་ཞིག་ཡིན་ལ། གནའ་བོའི་རྒྱ་གར་དུའང་ཟློས་གར་དར་ཧ་ཅང་སྔ་ཞིང་། ངག་རྒྱུན་ལྟར་ན། ཐོག་མར་ལྷའི་ཡུལ་དུ་ཟློས་གར་དར་བ་ལ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཆེན་པོར་རྫོགས་ལྡན་གྱི་བསྐལ་པ་རྫོགས་རྐྱེན་སྐྱེ་བོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་བས། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་སུན་པ་སེལ་བ་དང་། སྤྲོ་བ་རྒྱས་པའི་ཐབས་ཟབ་མོ་ཞིག་བསྟན་དུ་གསོལ་ཞུས་པ་ལ། རིག་བྱེད་བཞི་ལས་སྲིད་སྲུང་གི་རིག་བྱེད་ནས་གཏམ་རྒྱུད་དང་། སྙན་ཚིག་གི་རིག་བྱེད་ནས་རྟ་དབྱངས། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་རིག་བྱེད་ནས་ལུས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་བྱེད་སྟངས་དང་གར་གྱི་རོལ་སྟངས། ངེས་བརྗོད་ཀྱི་རིག་བྱེད་ནས་རོའམ་ཉམས་བཅས་བླངས་ཏེ་ཟློས་གར་གྱི་རིག་བྱེད་ཅེས་པ་གསར་དུ་གཏོད་པར་མཛད་ཅེས་པའོ། །གང་ལྟར་ལྷའི་ཡུལ་དུ་ཟློས་གར་གྱི་རིག་བྱེད་ཅེས་པ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་རུང་མེད་ཀྱང་རུང་སྟེ། དོན་དུ་ཟློས་གར་གྱི་རིག་གཞུང་འདི་འཇིག་རྟེན་ཐོག་ཧ་ཅང་སྔ་དུས་སུ་དར་ཡོད་པ་ལ་ཡིད་གཉིས་ཐེ་ཚོམ་གང་ཡང་མེད། དེ་ཡང་བོད་རྒྱལ་ཐོག་མ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་སྐབས་ནས་བོན་སྒྲུང་ལྡེའུ་གསུམ་བྱུང་། དུས་རབས་བདུན་པའི་ནང་དུ་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་བློན་ཆེན་ཐོན་མི་སམ་བྷོ་ཊ་རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་སཾ་སྐྲི་ཏའི་སྒྲ་སློབ་པར་བརྫངས་པ་ལྟར་ཁོང་གིས་ཀྱང་དཀའ་ངལ་ཁྱད་དུ་བསད་དེ་ཕྱི་རོལ་པའི་སློབ་དཔོན་བྲམ་ཟེ་ལི་བྱིན་ཀ་ར་དང་། ནང་པའི་སློབ་དཔོན་ལྷ་རིག་པའི་སེང་གེ་སོགས་ཚད་ལྡན་གྱི་སློབ་དཔོན་མང་དུ་བསྟེན་ནས་ཡིག་རིགས་སྣ་ཚོགས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་མཛད་དེ་གངས་ཅན་བོད་ཡུལ་དུ་ཕྱིར་ལོག་ཕེབས། ཡི་གེ་དག་ལས་ལེགས་ཆ་བླངས་ཏེ་བོད་ཀྱི་སྐད་དང་མཐུན་པའི་ཡི་གེ་གསར་གཏོད་མཛད་པ་དང་། ཡིག་རིགས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སྐ་ཅོག་ཞང་གསུམ་སོགས་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སཾ་སྐྲི་ཏའི་སྐད་ནས་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་མཐའ་ཡས་ན་ཞིག་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་པ་ལས་ཟློས་གར་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ཐོག་མར་བོད་ལ་དར། བོད་རང་ལ་མཚོན་ན་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་སྐབས་བསམ་ཡས་བཞེངས་གྲུབ་ཀྱི་དགའ་སྟོན་དུ། གར་འཆམ་འབག་འཆམ་སོགས་ཤིན་ཏུ་དར་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་ནའང་། ཟློས་གར་གྱི་གཞུང་དང་དེའི་འཁྲབ་རྩལ་སྐོར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་རིགས་ནི་ད་ཕན་མ་མཐོང་། དུས་རབས་བཅུ་གཉིས་པའི་ནང་དུ་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གིས་[སྙན་ངག་མེ་ལོང་མའི་]རྒྱན་དུ་མ་ཞིག་[མཁས་འཇུག]ནང་དུ་བསྒྱུར་པར་མཛད་ནས་དེ་དག་གི་རྣམ་བཤད་ཀྱང་མཛད། དེ་བཞིན་[ཟློས་གར་རབ་དགའི་འཇུག་པ] གསར་རྩོམ་གནང་བ་དེ་ནི་གངས་ཅན་བོད་ཀྱི་མཁས་པས་བརྩམས་པའི་ཟློས་གར་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཐོག་མ་ཡིན་པར་ངེས་ཞེས་ཞོལ་པང་བསོད་ནམས་དར་རྒྱས་མཆོག་གི་[གླུ་གར་ཚངས་པའི་ཆབ་རྒྱུས]དུ་གསུངས། སྤྱིར་ཟློས་གར་ལ་ཉན་བྱའི་ཟློས་གར་དང་བལྟ་བྱའི་ཟློས་གར་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། ༡.ཉན་བྱའི་ཟློས་གར་ཞེས་པ་དེ་ཐོག་མར་ཡུལ་ཕྱོགས་སོ་སོར་གཏན་རྒྱུད་ཀྱི་ཟློས་གར་དར་ཡོང་བའི་སྐབས་སུ་འཕྲལ་དུ་ཟློས་གར་འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་པ་སོགས་མེད་པ་དཔེར་ན། ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་གི་གཏན་རྒྱུད་གང་ནང་འདྲེན་བྱས་པའམ་ཡང་ན་ནང་ཁུལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བརྩམས་པ་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་། ཐོག་མར་མི་གཅིག་གིས་སྒྲུང་བཤད་པ་ལྟར་བྱས་ཏེ་མི་མང་པོས་སྒྲུང་ལ་ཉན་པ་དེ་ལ་ཟེར། རང་རེ་བོད་ལ་ཆ་མཚོན་ན་གོང་དུ་ལུས་པའི་རྒྱ་དཔེ་བོད་འགྱུར་གྱི་གཏམ་རྒྱུས་ཟློས་གར་དེ་དག་ཙམ་མ་ཟད། གཙོ་བོ་[མཛད་བརྒྱ་དཔག་བསམ་འཁྲི་ཤིང་]ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོའི་གོང་དུ་གངས་ཅན་ལྗོངས་སུ་གཏམ་རྒྱུད་གསར་རྩོམ་དང་། དམངས་ཁྲོད་དུའང་སྒྲུང་གཏམ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་དེ་དག་དཔེ་ཆ་དང་ཡང་ན་ངག་རྒྱུན་ལས་བཤད་པའམ། ཡང་ན་ཐང་ག་དང་ལྡེབས་རིས་སུ་འབྲི་བ་ལས་ཟློས་གར་དུ་འཁྲབ་པ་ནི་མེད། སྔར་དབུས་གཙང་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་དང་།རིན་སྤུངས་ཁོངས་ཀྱི་དགོན་སྡེ་རྣམས་ལ་བླ་མ་མ་ཎི་བ་ཞེས་རྒྱབ་ཏུ་ཐང་ག་ཁུར་ནས་བོད་ཟླ་བཞི་བའི་ནང་ལྷ་སར་ཡོང་མཁན་སྐོར་ཞིག་ཡོད་པར། ཁོ་ཚོས་བར་སྐོར་ཕྱི་ནང་དང་། གླིང་སྐར་ལམ་རྒྱུད། ཁྱིམ་ཚང་སོ་སོའི་སྒོ་འགྲམ་སོགས་ལ་ཐང་ག་བཀྲམ་ནས་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཤོད་ཀྱི་ཡོད་ཟེར། དེ་བས་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོས་ཨ་ལྕེ་ལྷ་མོ་ཞེས་པ་གསར་གཏོད་མ་གནང་གོང་ཐང་ག་ནས་ཉན་བྱའི་གཏམ་རྒྱུད་ཟློས་གར་དར་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་འཁྲབ་བྱའི་གཏམ་རྒྱུད་ཟློས་གར་མེད།…

༄༅། ། བྲོ། ས་གོང་དབང་འདུས། བྲོ་ནི་ཞབས་བྲོའི་གར་སྟབས་བག་ཕེབས་ལ་རོལ་དབྱངས་ཀྱི་འགྱུར་ཁུག་མྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་ཆབ་མདོ་ཁུལ་གྱི་རལ་པ། (རམ་འདེགས་ཀྱི་རོལ་མོ་རྔ་གཤང་གིས་བྱེད་)དང་དབུས་གཙང་ཁུལ་གྱི་བྲོ་གཞས་སོགས་ཡིན། རྔ་གཤང་དཀྲོལ་ནས་འཁྲབ་པའི་བྲོ་ནི་བྲོའི་ནང་གི་གར་སྟབས་འཁྲུག་ཤོས་ཤིག་ཡིན། དེ་ཡང་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལག་ཏུ་གཤང་ལང་ཁྱེར་བ་དང་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་ལག་ཏུ་རྔ་ཁྱེར་ཏེ་དལ་བ་ནས་འཁྲུག་པའི་ཕྱོགས་སུ་རིམ་བསྐྱོད་ཀྱིས་འཁྲབ་པའི་གར་སྟེགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་སྤྲོ་སྣང་འཕེལ་བ་ཞིག་ཡིན། ཞབས་བྲོའི་འཁྲབ་མཚམས་འཁྲུག་ཏུ་འགྲོ་དུས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལག་གཡས་ཀྱིས་གཤང་ལང་དཀྲོལ་བ་དང་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་ལག་གི་རྔ་བོ་རྡུང་བཞིན་ལུས་ཀྱི་སྟངས་སྟབས་ཀྱི་བདེ་རྩལ་སྣ་ཚོགས་འདོན་པ་ཡིན།རྔ་དང་གཤང་ལང་གི་བྲོ་ནི་སྟངས་སྟབས་འགྱུར་ལྡོག་ཆེ་ལ་འཁྲུག་ཆ་དོད་པས་ལྟད་མོ་བའི་ཚོགས་ལ་ངོ་མཚར་དང་སྤྲོ་སྣང་། བག་ཕེབས་བཅས་ཀྱི་ཚོར་བ་འགོག་མེད་དུ་ཡོང་བ་ཡིན། གཙང་གི་བྲོ་གཞས་ནི་ཤས་ཆེ་བ་དུམ་མཚམས་དབྱེ་ནས་འཁྲབ་པ་དང་། དུམ་མཚམས་སོའི་དབར་རྔ་བོའི་བཤད་པ་བརྗོད་དེ་རྔ་བོ་དབྱུག་པས་སྣུམ་བཞིན་གླུ་བླངས་ཏེ་ལུས་ཀྱི་སྟངས་སྟབས་ཐད་ཤ་བ་ཐང་ལ་རྒྱུག་པ་དང་བྱིའུ་ཆུང་ཟས་རིགས་འཚོལ་བའི་ཚུལ་ལ་ལད་མོ་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པས་རྒྱུན་ཡོད། ལྷ་ས་དང་ལྷ་ཁོའི་བྲོ་གཞས་ནི་གླུ་མཚམས་རེ་ལ་ཞབས་བྲོ་རེ་རྒྱག་པ་དང་བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པའང་ཡོད་པའི་གར་སྟབས་ལྟ་ན་སྡུག་ལ་བག་ཡངས་པ། ངལ་རྩོལ་གྱི་སྣང་ཚུལ་ཟབ་པ་བཅས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད།