དུང་དཀར་རིན་པོ་ཆེས་མཛད་པའི་པཎ་གྲུབ་བཅུ་བདུན་གྱི་རྣམ་ཐར།

༡༽ ཀླུ་སྒྲུབ།   (མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ།) སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་མཚན་སྙན་གྲགས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་དཔོན། ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་གཉིས་ཀྱི་ནང་ཚན་ཞིག སློབ་དཔོན་འདི་དུས་སྐབས་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་བྱུང་བ་ནི། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མཁས་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་གསུངས་པ་ལྟར་ན། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བཞི་བརྒྱ་ཙམ་སོང་བའི་དུས་སུ་བྱུང་བར་བཤད་ཅིང་། ཇོ་ནང་ཏཱ་ར་ནཱ་ཐས་བརྩམས་པའི་ <<རྒྱ་གར་ཆོས་འབྱུང་>> གི་ནང་མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐད་དུ་བཤད་པར། སློབ་དཔོན་འདིའི་སྐུ་ཚེའི་སྨད་དུ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་བྱོན་ནས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་དར་སྤེལ་མཛད་པའི་དུས་སྐབས་སུ་ཐོ་གར་གྱི་ཡུལ་གྱི་རྒྱབ་ཤུ་ལི་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་ (འདི་ཐུར་ཆིས་དང་ཐག་ཉེ་བའི་ཞུས་ལི་ཡ་ཟེར་བ་དེ་ཡིན་ནམ་བརྟག) དུ་སོང་ནས་ཀླ་ཀློའི་ཆོས་ལུགས་ཐོག་མར་བརྩམས་ནས། རྗེས་སུ་དེའི་སློབ་མ་བེ་ཁམས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཁོང་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་རྗེས་མ་ཁའི་ཡུལ་དུ་སོང་ (འདི་དབྱི་ཏཱ་ལིའི་རྒྱལ་ས་ལོ་མའི་མིང་ཡིན་ནམ་སྙམ།) ནས་ཀླ་ཀློ་སྟག་གཟིག་གི་ཆོས་ལུགས་དར་སྤེལ་གཏོང་འགོ་ཚུགས་ཞེས་བཤད་པ་དང་། སློབ་དཔོན་འདི་ཉིད་སྐུ་ཚེ་སྨད་དུ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་བྱོན་པའི་དུས་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་དང་པོའི་འགོ་ཚུགས་པ་ཡིན་ཚོད་འདུག་ཀྱང་། དེ་ལས་གསལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་ཆ་ད་ཕན་ཁོ་བོས་མ་མཐོང་ཞིང་། སློབ་དཔོན་འདི་ཉིད་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་བེདརྦྷ་༌ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་དུ་བྲམ་ཟེ་འབྱོར་ལྡན་ཞིག་གི་ཁྱིམ་དུ་འཁྲུངས་ཤིང་། མཚན་མཁན་ལ་བསྟན་པས་ཚེ་རིང་ཤོས་ལ་ལོ་བདུན་ལས་མི་ཐུབ་ཟེར་བས། ཕ་མ་གཉིས་ཀྱིས་བུ་ཤི་བའི་རོ་མིག་གིས་མཐོང་མ་བཟོད་པར་གཡོག་དང་བཅས་ཡུལ་གཞན་དུ་འཁྱམ་དུ་བཏང་། རིམ་གྱིས་རྒྱ་གར་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་དགོན་པ་ཆེ་ཤོས་ནཱ་ལེན་ཊར་ཕེབས་ཏེ་སློབ་དཔོན་བྲམ་ཟེ་ས་ར་ཧ་དང་མཇལ་ཏེ་ཚེ་དབང་ཞུས། གཞན་གསང་བ་འདུས་པ་ལ་སོགས་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་མང་པོ་གསན། དགོན་པའི་མཁན་པོ་སྒྲ་གཅན་འཛིན་བཟང་པོའི་དྲུང་དུ་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ཞུས་ཏེ་མཚན་དགེ་སློང་དཔལ་ལྡན་ཞེས་བཏགས།
གཙུག་ལག་ཁང་དེ་དག་རུ་གནོན་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་འདོད་ན་ཁུངས་བཙན་པར་མཐོང་།

 སྐྱུ་རའི་རླུང་བུ།   དུས་རབས་བདུན་པའི་ནང་རྒྱ་བཟའ་ཀོང་ཇོའི་སྤོར་ཐང་བརྩིས་ལས་བོད་ཀྱི་ཡུལ་འདི་སྲིན་མོ་གལ་རྐྱལ་གྱི་རྣམ་པར་གཟིགས་ནས་དེའི་ཁ་གནོན་དུ་མཐའ་འདུལ་དང་ཡང་འདུལ། རུ་གནོན་དང་བཅས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་པ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཡོངས་གྲགས་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལྷ་ཁང་གང་ལ་ངོས་འཛིན་ཚུལ་ཐོག་ལ་སྔར་ནས་ཡིག་ཆ་མི་མཐུན་པ་འགའ་ཡོད་འདུག་ཀྱང་དེའི་ཐོག་དཔྱད་བརྗོད་བྱེད་མཁན་མ་བྱུང་བ་ཡིན་ནམ་གང་ལྟར་དཔྱད་བརྗོད་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཕལ་ཆེར་མཐོང་དཀོན་པ་སྣང་།  དེའི་རྐྱེན་ལས་དེང་སང་གཙུག་ལག་ཁང་དེ་དག་མཐའ་འདུལ་ཡིན་པ་དང་ཡང་འདུལ་ཡིན་པ། རུ་གནོན་ཡིན་པ་སོགས་ཁ་གསལ་མ་ངེས་ཀྱང་འོས་ཚོད་ཀྱིས་སྨྲ་བ་འཇུག་མཁན་གྲངས་ལས་འདས་པ་འདུག    སྤྱིའི་ཆ་ནས་སྲིན་མོའི་དཔུང་གཡས་གནོན་ཕྱིར་དབུ་རུ་ན་ཀ་ཚལ་དང་། དཔུང་གཡོན་གནོན་ཕྱིར་གཡོ་རུ་ན་ཁྲ་འབྲུག    དཔྱི་གཡས་གནོན་ཕྱིར་གཡས་རུ་ན་གཙང་འབྲམ། དཔྱི་གཡོན་གནོན་ཕྱིར་གཡོན་རུ་ན་གྲུམ་པ་རྒྱང་སོགས་ལྷ་ཁང་བཞི་བརྩིགས་པ་ནི་ཐུན་མོང་གི་སྣང་ངོར་གྲུབ་ཀྱང་། ལྷ་ཁང་དེ་དག་ཆོས་འབྱུང་རྙིང་གྲས་ཅན་མཁས་དགའ་དང་རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་མེ་ལོང་སོགས་ལ་ཁུངས་བཅོལ་བ་ཡིན་ནམ་གང་ལྟར་མང་ཆེ་བས་མཐའ་འདུལ་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད།
སྔོན་གྱི་དཀར་ཆག་ཆེན་མོ་གསུམ། (ལྡན་དཀར་མ་དང་། མཆིམས་ཕུ་མ། འཕང་ཐང་མ།) གྱི་ངོ་སྤྲོད།

དང་པོ།  དཀར་ཆག་ལྡན་དཀར་མ།   སྔར་བོད་ཀྱི་བཙན་པོའི་དུས་རབས་སུ་བཀོད་པའི་བཀའ་བསྟན་གྱི་དཀར་ཆག་ཁག་གསུམ་གྱི་ནང་ཚན་ཞིག་ཡིན།  དཀར་ཆག་འདི་བཙན་པོ་གང་གི་དུས་སུ་བཀོད་པ་ཡིན་མིན་སྐོར་བོད་ཀྱི་སྔོན་བྱོན་མཁས་པ་རྣམས་ལ་བཞེད་སྲོལ་མི་འདྲ་བ་གཉིས་བྱུང་སྟེ།  བུ་སྟོན་རིན་པོ་ཆེ་དང་།  དཔའ་བོ་གཙུག་ལག་ཕྲེང་བ་གཉིས་ཀྱིས་དཀར་ཆག་འདི་བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་སྐབས་སུ་བཀོད་པ་དང་།  བཀའ་བསྟན་དཀར་ཆག་བོད་ཡིག་ཐོག་བཀོད་པའི་ཐོག་མ་དེ་ཡིན་པར་བཞེད་པ་ལྟར་ཁོ་བོས་ཆེད་རྩོམ་འགའ་ཞིག་ཐོག་དེ་བཞིན་བཀོད་ཡོད་ཅིང་།   <<དཀར་ཆག་ལྡན་དཀར་མ>> ལས་འབྲུག་གི་ལོ་ལ་ཕོ་བྲང་ལྡན་དཀར་ན་བཞུགས་པའི་སྟོན་ཞེས་གསལ་བས།  བཙན༌པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱིས་སྲིད་དབང་བཟུང་རིང་འབྲུག་ལོ་སྔ་རྗེས་གཉིས་བྱུང་བའི་སྔ་མ་ནི་བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་འགོ་ཚུགས་ནས་མ་གྲུབ་གོང་གི་ལོ་ངོ་གསུམ་པའི་ཤིང་འབྲུག་ (༧༦༤) ལོ་ལ་ཁེལ་བས་སྐབས་དེར་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བཀའ་བསྟན་བསྒྱུར་འགོ་ཚུགས་ཙམ་ལས་དཀར་ཆག་ཏུ་འགོད་བྱའི་བཀའ་བསྟན་མང་པོ་མེད་ཅིང་།  འབྲུག་ལོ་དེའི་རྗེས་ཀྱི་མེ་འབྲུག་ (༧༧༦) ལོ་བར་ལོ་བཅུ་གཉིས་ལས་མེད་པས་དེའི་རིང་ལ <<དཀར་ཆག་ལྡན་དཀར་མ>> ལས་གསལ་བའི་ཆོས་ཚན་འབོར་ཆེན་དེ་ཙམ་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་ཐུབ་པ་ཧ་ཅང་དཀའ་བ་མ་ཟད།
བསྟན་འགྱུར་དཀར་ཆག་ལས། རྟེན་སྣོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པ་དང༌། བརྟེན་པ་བཅུད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པ། ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་གཞན་བཤད་པ།

༄༅། །བསྐལ་བཟང་རྣམ་འདྲེན་བཞི་པ་ཀུན་མཁྱེན་ཉི་མའི་གཉེན་གྱི་བཀའི་དགོངས་དོན་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའི་བསྟན་བཅོས་བོད་གངས་ཅན་གྱི་སྐད་དུ་འགྱུར་རོ་འཚལ་གྱི་མཚན་བྱང་དཀར་ཆག་ཏུ་བཀོད་པ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་འཕྲེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །   རླབས་ཆེན་ཐུགས་བསྐྱེད་གོ་ཆ་བརྟན་པོ་ཡིས། །མི་མཇེད་ཞིང་འདི་བདག་གིར་བཞེས་པའི་ཚེ། །རྒྱལ་དང་དེ་སྲས་ཚོགས་ཀྱིས་པད་དཀར་ལྟར། །ཡོངས་བསྔགས་འདྲེན་པ་མཆོག་དེས་དགེ་ལེགས་སྩོལ། །དེ་སྲས་མཐུ་ཆེན་རྒྱལ་སྲས་བྱེ་བའི་དབུས། །མཚུངས་མེད་མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་པའི་དཔལ་མངའ་བ། །རིགས་གསུམ་ལྷ་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཐུགས་རྗེའི་གཟིས། །གངས་ལྗོངས་རྒུད་པའི་སྨག་རུམ་ཞི་བར་མཛོད། །བསྟན་ལ་ལྷག་བསམ་ཡངས་པའི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱིས། །མི་བཟོད་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷུར་བཞེས་ཏེ། །གངས་ལྗོངས་ཆོས་ཀྱི་ཞིང་དུ་ལེགས་བསྐྲུན་པའི། །རྒྱལ་བློན་ལོ་པཎ་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་དྲན། །དེ་དག་རྨད་བྱུང་བཀའ་སྲོལ་ད་ལྟའི་བར། །མི་ཉམས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་བའི་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས། །འགྲོ་ཀུན་ཐར་པ་མཆོག་གི་ལམ་པོ་ཆེར། །ཀུན་ནས་བཀྲི་མཛད་མཁས་གྲུབ་དེ་དག་རྒྱལ། །མཁྱེན་རབ་དབང་ཕྱུག་མི་ཡི་ཚུལ་བཟུང་ནས། །མདོ་རྒྱུད་དགོངས་དོན་མཐའ་དག་གསལ་བ་ལ། །རྒྱལ་བ་ཇི་བཞིན་རྒྱལ་བས་ལུང་བསྟན་པའི། །འཇམ་མགོན་བླ་མའི་ཞབས་པད་གཙུག་གིས་མཆོད། །ཟླུམ་པོའི་གོ་ལ་འདི་ཡི་སྐྱེ་འགྲོ་རྣམས། །རང་རང་མོས་པར་འཚམས་པའི་ལེགས་གསུང་གིས། །ཞི་བདེའི་གླིང་དུ་འཁྲིད་པའི་དེད་དཔོན་མཆོག །ཕྱག་ན་པདྨོ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོར་འདུད། །མདོ་དང་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་དུ་མ་དང༌། །ཐུན་མོང་ཤེས་བྱ་རིག་པའི་གནས་རྣམས་ཀུན། །མཉེས་གཤིན་བྱམས་བརྩེ་སྒོ་ནས་ལེགས་སྟོན་པའི། །མཚན་ལྡན་བཤེས་གཉེན་ཚོགས་ལ་གུས་ཕྱག་འཚལ། །འདི་ན་བཀའ་ཡི་དགོངས་འགྲེལ་འགྱུར་རོ་ཡི། །མཚན་བྱང་མཛད་འགྱུར་མཐའ་དཔྱད་སྔ་རབས་གཞུང༌། །ཇི་སྙེད་བཞུགས་པའི་དཀར་ཆག་ནོར་བུའི་འཕྲེང༌། །བློ་ལྡན་དོན་གཉེར་ལྡན་པའི་སྐྱེས་སུ་འབུལ། །
སྤོས་ཁང་པའི་བརྡ་སྤྲོད་ལས་བརྡ་བཀྲོལ་ཚན་བཤུས།

 སྤོས་ཁང་པ་རིན་ཆེན་རྒྱལ་མཚན་༼༡༣༤༨-༡༤༣༠༽ཞབས་ནི་ཁང་དམར་རྫོང་མང་བཙན་རྒྱ་ར་གྲོང་དུ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ས་བྱིའི་ཧོར་ཟླ་བརྒྱད་པའི་ཡར་ཚེས་ལ་ཁྱིམ་ཚང་འབྲིང་པ་ཞིག་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས། རུས་ཁྱུང་། ལྕགས་ཁྱི་ལོར་ཁང་དམར་ཁོངས་ཉང་སྟོད་གསེར་གླིང་དུ་དགོངས་པ་རྫོགས། དགུང་ལོ་གྱ་གསུམ་བཞུགས། བླ་མ་དམ་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་སོགས་བཤེས་གཉེན་བཅུ་ཕྲག་བཞི་ཙམ་བསྟེན། རྒྱལ་རྩེ་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་དབུ་བླ་གནང་། རྒྱལ་རྩེའི་དཔལ་འཁོར་མཆོད་རྟེན་དང་མྱང་སྟོད་སྤོས་ཁང་དགོན་༼དེང་པ་སྣམ་རྫོང་ཁོངས།༽ ཕྱག་བཏབ་དུས་འདིར་མཁས་གྲུབ་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཡིན། ཕྱིས་སུ་རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དངོས་རིན་ཆེན་རྒྱལ་མཚན་ཞབས་ཞེས་བསྔགས་བརྗོད་གནང་ཡོད། མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་འཇམ་དབྱངས་རིན་ཆེན་རྒྱལ་མཚན། བསོད་སྙོམས་པ་རིན་ཆེན་རྒྱལ་མཚན། ཁྱུང་གི་བནྡེ་རིན་ཆེན་རྒྱལ་མཚན། བན་རྒན་རིན་ཆེན་རྒྱལ་མཚན་སོགས། ཆོས་བརྒྱུད་རིན་རྒྱལ་ལུགས། སློབ་མ་ཀུན་མཁྱེན་དགའ་སྡོང་པ་དང་འཇམ་དབྱངས་དཀོན་མཆོག་བཟང་པོ་སོགས།བརྩམས་ཆོས་གྲགས་ཆེ་ཤོས་སྡོམ་འགྲེལ།  གསུང་འབུམ་བོད་ལྗོངས་དཔེ་རྙིང་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་དཔར་བའི་པོད་ཆེན་ལྔ་བཞུགས།
<<བྱ་སྤྲེལ་གཏམ་རྒྱུད་>>ངོ་སྤྲོད།

རྩོམ་པ་པོ་པཎྜི་ཏ་རྡོ་རིང་བསྟན་འཛིན་དཔལ་འབྱོར། རྩོམ་པ་པོ་ངོ་སྤྲོད་མདོར་བསྡུས། རྡོ་རིང་བསྟན་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མཚན་གཞན་ལ་དགའ་བཞི་བསྟན་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་ཡང་ཞུ། རྡོ་རིང་ཞེས་པ་ནི་ཁོང་གི་ཁྱིམ་རྒྱུད་ཀྱི་ལྷ་སའི་སྡོད་ཤག་གི་མིང་དང་། དགའ་བཞི་པ་ཞེས་པ་ནི་གཙང་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་ཁོང་ཚང་གི་གཞིས་ཀའི་མིང་ངོ་།། དེ་བས་ཁོང་གི་ཁྱིམ་རྒྱུད་ལ་དགའ་བཞི་པའི་ཁྱིམ་རྒྱུད་ཅེས་ཟེར། ཁོང་གི་མཚན་དངོས་ལ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་རྡོ་རྗེ༼ ༡༧༦༠- ༽ ཟེར། ཁོང་ནི་བཀའ་བློན་ཁང་ཆེན་པའི་ཡང་ཚ་རེད། ཁང་ཆེན་པ་གྲོངས་རྗེས། ཁང་ཆེན་པའི་ཚ་བོ་རྣམ་རྒྱལ་ཚེ་བརྟན་དང་མགོན་པོ་དངོས་གྲུབ་རབ་བརྟན་སྐུ་མཆེད་གཉིས་སྔ་གཞུག་ཏུ་བཀའ་བློན་ལ་བསྐོ་བཞག་མཛད། མགོན་པོ་དངོས་གྲུབ་རབ་བརྟན་༼ ༡༧༢༡-༡༧༩༢ ༽ལ་གུང་པཎ་ཌི་ཏ་ཞེས་ཆེ་བརྗོད་ཀྱི་མིང་ཐོགས། ལོ་ངོ་བཞི་བཅུ་ལྷག་ལ་བཀའ་བློན་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་། ཁོང་གིས་གཞུང་གི་ལས་ཀ་དགོངས་ཞུ་བྱས་ཏེ་ངལ་གསོ་བྱས་རྗེས། ཁོང་གི་སྲས་བསྟན་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་བཀའ་བློན་གྱི་ལས་ཁུར་རྒྱུན་འཛིན་བྱས། བསྟན་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་གོ་ས་ནས་ཕབ་རྗེས། སྲས་འགྱུར་མེད་བསོད་ནམས་བཀའ་བློན་དུ་བསྐོས། དུས་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པའི་དུས་མགོ་ནས་བཅུ་དགུ་པའི་དུས་མགོའི་བར་གྱི་ལོ་ངོ་བརྒྱ་ལྷག་གི་དུས་ཡུན་དུ་ཁོང་ཚང་གིས་མི་རབས་བཞིར་བཀའ་བློན་དུ་བསྡད་པར་མ་ཟད། བཀའ་བློན་ཕོ་ལྷ་བ་དང་བཀའ་བློན་མདོ་མཁར་ཚེ་རིང་དབང་རྒྱལ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱིམ་དང་ཡང་གཉེན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡོད་༼གུང་པཎ་ཌི་ཏའི་ཆུང་མ་ནི་ཕོ་ལྷ་བའི་བུ་མོ་ཡིན། བསྟན་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མ་ནི་ཚེ་རིང་དབང་རྒྱལ་གྱི་བུ་མོ་ཡིན༽པས། ཁོང་ནི་སྐབས་དེའི་བོད་ཀྱི་དབང་ཤུགས་ཅུང་ཆེ་བའི་སྐུ་དྲག་གི་གྲས་རེད།