དབུས་གཙང་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ལས། སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་གི་གཞུང་སྒེར་ཆོས་གསུམ་དང་། ཡུལ་སྡེ།

ལེ་ཚན་གསུམ་པ། གཞུང་སྒེར་ཆོས་གསུམ།           སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་གི་གཞུང་སྒེར་ཆོས་གསུམ་གྱི་ས་རིས་ཆ་བགོས་ཁ་གྲངས་ལ་གཞིགས་ན། རྫོང་དེའི་གཞུང་རྒྱུག་ཏུ་སྣང་རྩེ་ཞོལ་པ། གྲམ་མདའ། སྦ་ལུང་། ན་དམར། ཕྱུག་གྲོང་པ། སྙེ་མ་ལུང་། དོ་རི། ཁམ་ར། ཤར་རི་དོ། ཡང་འགོ ནེ་སེར། ཉ་སྡེ་ཁྱུང་འབྲུག ཉ་སྡེ་དཔལ་སྒང་པ། ཁྱུང་རྡོ། གྲམ་སྣ། ཤར་རི་བཀྲས་སྒང་། ཁྱུང་དོ། སྒོ་ར། ཁྱི་གུ། སྟག་ལུང་མཐིལ་ཕྱག མཁར་སྟོད། དེའུ་ཤར། ཕ་གཞི། ཟ་ཧོར་ཉ་སྡེ། མཐར་མཆོད་ཚ་མ་བ། ཡར་འབྲོག་པ།
དབུས་གཙང་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ལས། སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་གི་ཁྲལ་འུལ་ཁྲིམས་གནོན་སྐོར།

ལེ་ཚན་གཉིས་པ། ཁྲལ་འུལ་ཁྲིམས་གནོན། སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་ཁུལ་དུ་སྔ་དུས་གཞུང་སྒེར་ཆོས་གསུམ་གྱི་ས་རིས་ཁྲལ་འབོར་ཐད། གཞུང་ས་ནས་ལྕགས་སྟག་ཟླ་དགུ་པའི་ཚེས་དྲུག་ལ་གཞུང་རྒྱུག་ཁྲལ་རྐང་གཅིག་ལ་སྒེར་ཆོས་འདོན་གཉིས་སུ་སྐོར་ནས་འཁྲི་སྒྲུབ་ཆག་གཏོང་བཅས་ཞིབ་བཀོད་མཛད་པའི་《ལྕགས་སྟག་ཞིབ་གཞུང་།》 གི་ཡིག་ཚགས་ཨང་ ༥༩ ལྟར་ན། དུས་སྐབས་དེར་སྣེ་རྩེ་རྫོང་གི་མངའ་ཞབས་སུམཆོད་གཞིས་འདོན་སུམ་ཅུ་ཕྱེད་སོ་གཉིས་དང་། སྒེར་འདོན་བཅུ་གསུམ།
དབུས་གཙང་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ལས། སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་གི་ལེ་ཚན་གཉིས་པ། རྫོང་གཞིས་འགྲོ་སྟངས་དང་ཁྲལ་འུ་ཁྲིམས་གནོན།

ལེ་ཚན་གཉིས་པ། རྫོང་གཞིས་འགྲོ་སྟངས་དང་ཁྲལ་འུ་ཁྲིམས་གནོན། གཅིག རྫོང་གཞིས་འགྲོ་སྟངས། རྫོང་དེར་གཞུང་ས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ནས་མངགས་པའི་རྫོང་སྡོད་རྩེ་ཤོད་སེར་སྐྱ་གཉིས་དང་། འབོ་ཁང་། རྒྱ་ཁང་། དེའི་གཤམ་འོག་ཏུ་ལས་བྱ་གཙོ་དྲག་བཞི་ཡོད་པ་སྟེ་གཞུང་རྒྱུག་ཁོངས་ནས་མི་གསུམ་དང་། ཆོས་གཞིས་ཁོངས་ནས་མི་འགྲོ་གཅིག་འཛུགས་དགོས་པར་གཙོ་དྲག་གཏན་འཇགས་ཕུན་དཀྱིལ། སྟག་ལུང་དབེན་སེར། ཁམ་པར་གསུང་དང་། ཆོས་གཞིས་བསམ་སྡིང་བླ་བྲང་ནས་མི་གཅིག དེ་འོག་ཚོ་དཔོན་གསུམ་དང་།
དབུས་གཙང་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ལས། སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་གི་མིང་བྱུང་ཚུལ། རྫོང་གི་ལོ་རྒྱུས།

དགུ་པ། སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་། ས་བཅད་དང་པོ། རྫོང་གི་གཞི་རིམ་ལོ་རྒྱུས། ལེ་ཚན་དང་པོ། རྫོང་གི་མིང་བྱུང་ཚུལ།             སྔ་མོའི་སྣ་དཀར་རྩེ་རྫོང་གི་མཚན་ཆ་ཚང་ལ་ཡར་འབྲོག་ལྷུན་པོ་རྫོང་།[1]ཞེས་འབོད་པ་དང་། དེ་མཚུངས་སྣ་དཀར་རྩེ་ལྷུན་གྲུབ་རབ་བརྟན་རྫོང་ཞེས་ཀྱང་འབོད་པར་མཐོང་།[2] དེ་ཡང་། རྫོང་དེར་སྣ་དཀར་རྫོང་ཞེས་ཐོག་དོན་ཡང་རྫོང་དེ་རི་བྱ་ཁྱུང་གི་དབྱིབས་འདྲ་བའི་མཆུ་སྣའི་རྩེར་ཆགས་སྟབས་མིང་དེ་ལྟར་ཐོགས་པ་དང་། ཕྱིས་རྫོང་ཞབས་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་མངའ་ཁུལ་གྱི་ཡུལ་མིང་ལའང་སྣ་དཀར་རྩེ་འབོད་པར་བྱུང་།
དབུས་གཙང་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ལས། ལྷོ་བྲག་རྫོང་གི་དམངས་སྲོལ་སྐོར།

ས་བཅད་བརྒྱད་པ། དམངས་སྲོལ། དང་པོ།  མཁར་ཆུའི་གར་འཆམ།           ལྷོ་བྲག་མཁར་ཆུ་དགོན་པས་ལོ་ལྟར་ཟླ་བ་ ༥ ཚེས་ ༡༠ ནས་ཉིན་བཞིའི་རིང་གུ་རུ་མཚན་བརྒྱད་ཀྱི་གར་འཆམ་འཁྲབ་ནས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དུས་ཆེན་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་བརྩི་སྲོལ་ཡོད། སྐབས་དེར་ལྷོ་བྲག་ཁུལ་གྱི་ལྷ་ཁང་རྫོང་དང་སེང་གེ་རྫོང་གི་རྫོང་དཔོན་ཡང་མཛད་སྒོ་དེར་ལྷན་ཞུགས་གནང་དགོས་པ་མ་ཟད། རྫོང་དཔོན་སོ་སོའི་བཞུགས་གུར་ཡང་ཧ་ཅང་གྲ་རྒྱས་ཐོག་ནས་དགོན་པའི་ཉེ་འཁྲིས་སུ་ཕུབ་དགོས་པ་དང་།
ལ་སྟོད་ཀྱི་མཛའ་གླུ་ཕབ་བསྒྲིགས་དང་དཔྱད་བརྗོད།

༄༅། །ཨཱཙཱརྱ་ཨག་ལོ་ལགས་ཀྱིས་ཕབ་བསྒྲིགས་དང་དཔྱད་བརྗོད་གནང་བའི་དེབ་གསར་ <<ལ་སྟོད་ཀྱི་མཛའ་གླུ་ཕབ་བསྒྲིགས་དང་དཔྱད་བརྗོད།>> ཅེས་པའི་ནང་རྩ་བའི་སྡེ་ཚན་གཉིས་འདུག དེ་ཡང་སྡེ་ཚན་དང་པོའི་ནང་མཛའ་གླུ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དང་མཛའ་གླུའི་བྱུང་རིམ། དེ་བཞིན་ལ་སྟོད་མི་མང་གིས་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་ལུགས། མཛའ་གླུའི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ཤོག་ངོས་ ༡༤༠ ཡས་མན་གྱི་དཔྱད་བརྗོད་ཀྱི་སྡེ་ཚན་ཞིག་དང་།
ཡུལ་སྐོར་ཟིན་བྲིས། གྲོ་མོ་རིན་ཆེན་སྒང་།

༄༅། །ཡུལ་སྐོར་ཟིན་བྲིས། གྲོ་མོ་རིན་ཆེན་སྒང་། “སྐད་གྲགས་ཡོད་པའི་གྲོ་མོ་རིན་ཆེན་སྒང་ཞེས་པ་དེ་ནི། སྔོན་ཆད་བོད་ཀྱིས་འབྲུག་དང་། རྒྱ་གར། བལ་ཡུལ། འབྲས་ལྗོངས་སོགས་དང་ཕྱི་འབྲེལ་ཉོ་ཚོང་བྱེད་སའི་ལྟེ་གནས་འགངས་ཆེན་ཞིག་ཡིན། གྲོ་མོ་ནས་ཤར་དུ་སྤྱི་ལེ་ 42km སོང་ན་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ (Bhutan 不丹) ལ་སླེབས། ནུབ་ཏུ་སྤྱི་ལེ་ 58km ཙམ་སོང་ན་རྒྱ་གར་ཏེ།
དབུས་གཙང་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ལས། ལྷོ་བྲག་རྫོང་གི་དགོན་སྡེ་དང་། གྲགས་ཅན་མི་སྣ། གནའ་ཤུལ།

ས་བཅད་བདུན་པ། དགོན་སྡེ་དང་། གྲགས་ཅན་མི་སྣ། གནའ་ཤུལ། ལེ་ཚན་དང་པོ། དགོན་སྡེ། ཨང་། དགོན་པའི་མིང་། བཞེངས་དུས། བཞེངས་མཁན། ཆོས་བརྒྱུད། ༡ ཐིག་ཕྱིས་དགོན། དུས་རབས་ ༡༣ ། ལྷོ་བྲག་ནམ་མཁའ་རྒྱལ་མཚན། བཀའ་བརྒྱུད། ༢ དགའ་ལྡན་དོན་གཉིས་གླིང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༦༤༩། ༸གོང་སོ་ལྔ་པ་ཆེན་པོ། དགེ་ལུགས། ༣ མཁར་ཆུ་དགོན། དུས་རབས་ ༡༦། འབྲུག་པདྨ་དཀར་པོ། བཀའ་བརྒྱུད། ༤ སྲས་མཁར་དགུ་ཐོག ཕྱི་ལོ་ ༡༠༧༧། མི་ལ་རས་པ། བཀའ་བརྒྱུད།   ༥ གྲོ་བོ་ལུང་།  …
དབུས་གཙང་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ལས། ལྷོ་བྲག་རྫོང་གི་སྲོག་ཆགས། སྐྱེས་དངོས། གཏེར་ཁའི་སྐོར།

ས་བཅད་དྲུག་པ། སྲོག་ཆགས། སྐྱེས་དངོས། གཏེར་ཁ།  ཁུལ་དེར་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་གཙོ་བོ་སྤྱང་ཀི། དྲེད་མོང་། སྲམ། ཕ་ར། ཁྱི་གཟིག གཟིག ཝ་མོ། ཆུ་སྲམ། དོམ། རི་ཞིམ། གྲུམ་པ། འཕྱི་བ། གཡི་སོགས་གཅན་གཟན་དང་། རྐྱང་། དགོ་བ། གཙོད། གཉན། གླ་བ། ཏི་ཕུ། གནའ་བ། རི་བོང་། འཕྱི་ཕིག ཤ་བ་ཁྲ་ཁྲ་སོགས་རི་དྭགས། བྱ་རིགས་གོང་མོ། སྲེག་པ། རྒོད་པོ། གོ་གླས་དཀར། ཕོ་རོག སྐྱུང་ཀ ཁྲུང་ཁྲུང་། ངང་པ་དཀར་སེར། ཆུ་བྱ། བྱ་ལོང་། ཕུག་རོན། བྱ་རྒོད། ཁྱིམ་བྱ། སྤུ་ཤུད། སྐྱ་ཀ འུག་པ། བྱ་རོག
དབུས་གཙང་ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ལས། ལྷོ་བྲག་རྫོང་གི་ཞིང་འབྲོག་ལག་ཤེས་དང་ཚོང་ལས་སྐོར།

ས་བཅད་བཞི་པ། ཞིང་འབྲོག་ལག་ཤེས་དང་ཚོང་ལས། ལེ་ཚན་དང་པོ། ཞིང་འབྲོག་ལག་ཤེས། ལྷོ་བྲག་རྫོང་གི་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་བོ་ཞིང་འབྲོག་ནགས་གསུམ་ལས་ནགས་ལས་གཙོ་བོ་ཡིན་ཞིང་ནགས་ཚལ་རྒྱ་ཁྱོན་མུའུ་ཁྲི་ ༣༥།༦ ཡོད། ཁུལ་ཡོངས་ལ་རྨོ་ཞིང་མུའུ་ཁྲི་ ༢།༩ ཡོད་པར་ལོ་ཏོག་གཙོ་བོ་ནས་དང་། གྲོ སྲན་མ། རྒྱབ་ར། མ་རྨོས་ལོ་ཏོག བྲ་བོ། པད་ཁ་སོགས་འདེབས་ལས་ཐོན་སྐྱེད་དང་། སྒོ་ཕྱུགས་ནོར་དང་། བ་ཕྱུགས། མཛོ། རྟ། བོང་བུ། དྲེལ། ར། ལུག་བཅས་གསོ་ཚགས་བྱེད།[1] རང་བཞིན་བྱུང་བཟའ་བཅའི་རིགས་ལ། ཁམ་བུ། སེ་ཤ