སྤེལ་ཞིབ་ཕྲ།

བོད་ཀྱི་ཉེ་རབས་སྒེར་པའི་ལོ་རྒྱུས།

བོད་ཀྱི་ཉེ་རབས་སྒེར་པའི་ལོ་རྒྱུས། རྩོམ་པ་པོ། པ་ཚབ་པ་སངས་དབང་འདུས། པ་ཚབ་པ་སངས་དབང་འདུས་མཆོག་ནི། གཞིས་རྩེ་ཞོལ་ནས་ཡིན་ཞིང་། པ་ཚབ་པ་ཞེས་པའི་ཁྱིམ་དུ་འཁྲུངས། པ་ཚབ་ཅེས་པ་ནི་ཁྱིམ་ཚང་གི་མིང་དེ་ལྟར་ཐོགས་པ་ལས་རུས་ཀྱི་མིང་ཡིན་མིན་རྩད་ཁུངས་མ་ཆོད་གསུངས། བྱིས་པའི་དུས་ནས་མེས་པོ་ཕུར་བུ་ཚེ་རིང་དང་ཡབ་དམ་ཆོས་གཉིས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་ལས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་སྦྱངས། དེ་ནས་གཞིས་ཀ་རྩེ་གེ་སར་ལྷ་ཁང་སློབ་ཆུང་དང་། གཞིས་རྩེ་དམའ་རིམ་སློབ་འབྲིང་རིམ་བཞིན་འགྲིམས། སྤྱི་ལོ་ 1966 ལོར་ལྷ་ས་མཐོ་རིམ་སློབ་འབྲིང་ནས་སློབ་ཐོན་བྱུང་། སྤྱི་ལོ་ 1969 ལོའི་ཟླ་ 9 པ་ནས་ལོ་གཅིག་དང་ཟླ་བ་གསུམ་རིང་གཞོན་ནུ་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་མིང་ཐོག་ནས་སྟོད་ལུང་ལམ་པ་གྲོང་ཚོར་ཞིང་ལས་གནང་། དེ་རྗེས་ལོ་དགུའི་རིང་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་ཆུ་བེད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཚན་རིག་ལག་རྩལ་མི་སྣ་ཞེས་པའི་ལས་གནས་བཞེས། སྤྱི་ལོ་ 1980 ལོར་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་མི་སྣ་བསྡུ་བའི་རྒྱལ་ཡོངས་གཅིག་གྱུར་གྱི་རྒྱུགས་ལེན་ལ་ཞུགས་པས་རྒྱུགས་འཕྲོད་ནས་བོད་ལྗོངས་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་ཁང་དུ་དངོས་སྦྱོང་ཞིབ་འཇུག་པའི་ལས་གནས་བཞེས། དེ་ནས་བཟུང་སྐུ་ཚེའི་ལོ་དུས་ཕལ་ཆེ་བར་བོད་ཀྱི་གནའ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང་། རྡོ་རིང་གི་ཡི་གེ་དང་བང་སོ། ཡིག་རྙིང་བྲིས་མ། ལོ་རྒྱུས་ས་མིང་། ཉེ་རབས་དབུས་གཙང་སྒེར་པའི་ལོ་རྒྱུས་སོགས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་དང་སྦྲགས་རྩོམ་འབྲི་གནང་དང་གནང་མུས་ཐོག བོད་རྒྱ་ཡིག་རིགས་གཉིས་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་བརྩམས་ཆོས་དང་དཔྱད་རྩོམ་འབོར་ཆེན་སྤེལ། ད་ལྟ་བོད་ལྗོངས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་གདན་ཞུས་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་དང་འབུམ་རམས་པའི་སློབ་དཔོན། ཟི་ཁྲོན་སློབ་ཆེན་ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་རིག་གཞུང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི། བོད་ལྗོངས་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་ཁང་གི་ཞིབ་འཇུག་པ་སོགས་ཀྱི་ལས་གནས་བཞེས་མུས་ཡིན། ནང་དོན་མདོར་བསྡུས། “བརྩམས་ཆོས་འདི་ཡི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་རྣམས་ངོ་སྤྲོད་ཞུས་ན་འདི་ལྟར་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ནི་ཁོ་བོས་ལོ་ངོ་བཞི་བཅུ་ཙམ་གཅེས་ཉར་བྱས་པའི་བཀའ་ཤག་གི་སྒེར་པའི་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཐོ་གཞུང་འདྲ་བཤུས་ཤིག་མཚམས་སྦྱོར་དང་དེ་ལ་བརྟག་ཞིབ་ཅུང་ཞིབ་ཙམ་བྱས་པ་དེ་ཡིན། གཉིས་ནི་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ཆུ་རྟ་ 1642 ལོ་ནས་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་གི་ས་ཕག་ 1959 ལོའི་བར་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་སྲིད་དབང་གི་ལོ་ངོ་ 317…
༄༅། །ངན་ལམ་སྟག་སྒྲ་ཀླུ་གོང་གི་མཛད་རྗེས་གབ་པ་མངོན་ཕྱུང་། །

༄༅། །ངན་ལམ་སྟག་སྒྲ་ཀླུ་གོང་གི་མཛད་རྗེས་གབ་པ་མངོན་ཕྱུང་། འབྲོག~རྩམ་ཟན། འཕྲུལ་གྱི་ལྷ་བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་བློན་ཆེན་སྟག་སྒྲ་ཀླུ་གོང་གི་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་ཉུང་བསྡུས་ཤིག་གླེང་བར་སྤྲོ་ལ། ཡིན་ཡང་ད་ཐེངས་ངན་ལམ་སྟག་སྒྲ་ཀླུ་གོང་གི་འཁྲུངས་གཞིས་དང་བང་སོའི་ཡུལ་དངོས་ལ་རྟོགས་ཞིབ་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་མ་བྱུང་ལ། སྤྱིར་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་ཡང་དག་པ་ཞིག་འབྲི་བ་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆར་གྱུར་པའི་ཡི་གེ་རྙིང་པ་དང་། བདེན་དཔང་གི་གནའ་རྫས། མི་སྣའི་བྱུང་ཡུལ་དངོས་ལ་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་དགོས་པ་ལས་དཔེ་ཐོག་གི་སྐད་ཆ་ཁོ་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་མི་སྣ་དེ་ཉིད་ཀྱི་འཁྲུངས་གཞིས་དང་།
མི་ལོ་འབུམ་གཅིག་གོང་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་འཚོ་སྡོད་བྱས་ཡོད་པའི་བདེན་དཔང་གསར་དུ་རྙེད་པ།

ཉེ་ལམ་ས་འོག་ནས་ཐོན་པའི་ཁུངས་འཕེར་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་ལས། བོད་ལྗོངས་ས་མཐོའི་དགེ་རྒྱས་དང་སྟོད་ལུང་ཁུལ་དུ་མི་ལོ་འབུམ་གཅིག་གོང་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་འཚོ་སྡོད་བྱས་ཡོད་པའི་བདེན་དཔང་ར་སྤྲོད་བྱས་འདུག “ལོ་ཁྲི་ 10 ཡི་ཡར་ནས་མཚོ་བོད་ས་མཐོར་མི་ཡོད་པ་བདེན་དཔང་བྱས།” ཉེ་ཆར་རྒྱལ་ཁབ་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཅུས་དང་།བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ཅུས།བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོང་ཞིབ་འཇུག་སུའོ་བཅས་ཀྱིས་གཙོ་གཉེར་བྱས་པའི་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་ལས་དོན་སྙན་ཞུའི་ཚོགས་འདུ་པེ་ཅིང་དུ་འཚོགས་པ་དང་། ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ 2021 ལོ་ནས་ 2024 ལོ་བར་གྱི་འབོད་ལྗོངས་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་གཙོ་གནད་མང་པོ་དང་དེ་བཞིན་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་ཀྱི་གསར་རྙེད་དང་ཞིབ་འཇུག་རབ་དང་རིམ་པ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་རེད།
ཕ་ཁི་སི་ཐན་སི་ཁཱ་ཏུའུ་རྫོང་ནས་རྙེད་པའི་སྤུ་རྒྱལ་བཙན་པོའི་དུས་ཀྱི་རྡོ་རིང་ཡི་གེ

༄༅། །ཕ་ཁི་སི་ཐན་སི་ཁཱ་ཏུའུ་རྫོང་ནས་རྙེད་པའི་སྤུ་རྒྱལ་བཙན་པོའི་དུས་ཀྱི་རྡོ་རིང་ཡི་གེ 【རྩོམ་པ་པོ། ཁྲིན་ཆིན་དབྱིན་དང་། མཱ་ལི་ཧཱ། མོའོ་ཧན་མོའུ་དྷ་ཡུ་སུ་ཧྥུ་ཧའུ་སེ་ཡེ་ཨཱ་པ་ཏི་ཡིས་བརྩམས།】 འཇམ་དབྱངས་ཕུན་ཚོགས་དང་། སྐལ་རྣམ་གྱིས་བསྒྱུར། [ནང་དོན་གནད་བསྡུས།] ཕ་ཁི་སི་ཐན་སི་ཁཱ་ཏུའུ་ས་ཁུལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་མཁས་དབང་སྐུ་ཞབས་མོའོ་ཧན་མོའུ་དྷ་ཡུ་སུ་ཧྥུ་ཧའུ་སེ་ཡེ་ཨཱ་པ་ཏི་མཆོག་གིས་ཧྲུག་ཆག་ཏུ་སོང་བའི་སྤུ་རྒྱལ་དུས་སྐབས་ཀྱི་བོད་ཡིག་བརྐོས་ཡོད་པའི་རྡོ་རིང་གཅིག་ཉར་ཚགས་གནང་ཡོད། རྡོ་རིང་དེའི་ཡི་གེ་ལྟ་ཀློག་དང་འབྲུ་འགྲེལ་བྱེད་དུས།
བསམ་ཡས་ནས་གསར་རྙེད་རྣམ་སྣང་རྡོ་སྐུའི་སྐོར་ཟིན་བྲིས།

    བསམ་ཡས་ནས་གསར་རྙེད་རྣམ་སྣང་རྡོ་སྐུའི་སྐོར་ཟིན་བྲིས། མཁས་དབང་ར་སེ་དཀོན་རྒྱམ། ཉེ་དུས་སུ་༢༠༢༡ལོར་དཔལ་བསམ་ཡས་མི་འགྱུར་ལྷུན་གྱི་གྲུབ་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གླིང་ཕྲན། མི་གཡོ་བསམ་གཏན་གླིང་གི་ཉེ་འགྲམ་དུ་བསྐོར་ལམ་བཟོ་བཅོས་སྐབས་གསར་དུ་རྙེད་པའི་འབྲོ་བཟའ་ཁྲི་མོ་ལེགས་ཀྱིས་ལྷ་བཙན་པོ་དགུང་དུ་གཤེགས་པར་སྐུ་ཡོན་ལ་བཞེངས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་རྡོ་བརྐོས་སྐུ་བརྙན་ཆག་དུམ་དང་བསྔོ་བྱང་སོགས་ལ་དཔྱད་པའི་桑耶寺桑丹林大日如来石刻圆雕造像的发现及意义རྩོམ་ཡིག་དང་།
རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་བརྒྱུད་ནས་བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་ལ་དཔྱད་པ།

༄༅། །རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་བརྒྱུད་ནས་བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་ལ་དཔྱད་པ།   ༼ནོར་བྲང་ཨོ་རྒྱན་ལགས་(༡༩༣༣-༢༠༢༤) ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པ།༽   བཅར་འདྲི་བ། ༢༠༡༥ ལོའི་ཀྲུང་ཧྭ་གཏེར་མཛོད་བོད་ཡིག་གླེགས་བམ་སྐོར་གྱི་དཔྱད་གླེང་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་དགེ་རྒན་ལགས་དང་ཞལ་མཇལ་བྱུང་བས་དགའ་བ་འབུམ་གྱིས་བརྟས་ཀྱང་། དུས་ཚོད་ཀྱི་དབང་གིས་དགེ་རྒན་ལགས་ལ་ཞེ་ལྷོད་ལྷོད་ཀྱིས་བཀའ་འདྲི་ཞུ་མ་ཐུབ། སྟབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་ང་རང་ཡོད་སའི་ཞིབ་འཇུག་ལས་ཁུངས་ནས་བོད་ཀྱི་རྡེལ་རྩིས་སྐོར་གྱི་ཡིག་ཆ་དག་སྒྲིག་དང་ཞིབ་འཇུག་བགྱི་བའི་ལས་གཞིའི་འགན་ངའི་ཕྲག་སྟེང་དུ་བཞག་པས།