མཆིམས་མཛོད་མངོན་པའི་རྒྱན། (གནས་དང་པོ།)

༄༅། །ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་མངོན་པའི་རྒྱན་སོགས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་བཞུགས་སོ།།

མཛད་པ་པོའི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས།

༄༅། །གཞུང་འདིའི་མཛད་པ་པོ་མཆིམས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་མཆོག་ནི། གངས་ཅན་མཁས་གྲུབ་རིམ་བྱོན་མིང་མཛོད་ལས། མཆིམས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ནི་མཆིམས་ནམ་མཁའ་གྲགས་དང་མི་གཅིག་ཡིན་ཞེས་འཁོད་ལ། རྣམ་ཐར་དངོས་ནང་མཆིམས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་མཆོག་ནི། བོད་རབ་བྱུང་བཞི་པའི་ལྕགས་ཕོ་རྟ་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༢༡༠ ལོར་མྱང་སྟོད་སྨོན་འགྲོའི་ཁའུར་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱི་བློན་པོ་མཆིམས་རྡོ་རྗེ་སྤྲེལ་ཆུང་གི་རྒྱུད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཁོང་སྐུ་གཞོན་ནུའི་དུས་སུ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་། དཔལ་ལྡན་གྲོ་མོ་ཆེ་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས། དཔལ་ལྡན་གྲོ་དང་། ཞང་སྟོན། མཆིམས་བློ་བརྟན་མཉམ་མེད། སངས་རྒྱས་སྒོམ་པ་སེངྒེ་སྐྱབས་བཅས་རྣམ་པ་བཞི་ལས་བཀའ་གདམས་པའི་ཆོས་སྐོར་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་མནོས།

དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཀྲ་ཤིས་སྒང་པ་ལ་བྱང་སེམས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་ལས་བརྒྱུད་པའི་ལྟ་བའི་མན་ངག་ལ་སོགས་པ་གསན་པས་བསྟན་པའི་བདག་པོར་གྱུར། གཙུག་ལག་མ་ལུས་པ་ལ་ལེགས་པར་སྦྱངས་པས་མཁྱེན་པའི་སྤྱན་རས་མཆོག་ཏུ་ཡངས་པར་གྱུར་ཏེ་ཆུ་མིག་ཆོས་འཁོར་གྱི་གྲལ་གཙོ་ཡང་མཛད་ཅིང་། འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པ་སོགས་གངས་ཅན་གྱི་ཆེ་རྒུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བཀུར། ཁོང་ནི་འཕགས་པའི་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་ཞིག་དང་། སངས་རྒྱས་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོའི་སྤྲུལ་པར་གྲགས་ཤིང་། བསྟན་པའི་རྩ་ལག་ཆེན་པོ་དང་མཆིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་མཁས་པའི་གྲགས་པས་ས་སྟེང་མ་ལུས་པར་ཁྱབ་པར་བྱས། བྱམས་མགོན་གསུང་བྱོན་མ་ཡང་ཁོང་གི་སྐུ་རིང་ལ་ཕེབས། ལྕགས་ཁྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༢༥༠ ལོར་སྣར་ཐང་གི་གདན་ཁྲིར་ཕེབས་ཏེ་དེ་ནས་བཟུང་ལོ་ངོ་སོ་དྲུག་གི་བར་དུ་སྣར་ཐང་གི་གདན་ས་བསྐྱངས་པ་དང་། ཁོང་ནི་དཔལ་སྣར་ཐང་དགོན་པའི་གདན་རབས་བདུན་པ་ཡིན། ཁོང་གི་གདུང་རྟེན་ནི་ལྔ་པ་གཡུ་རྩི་ཅན་དེ་ཡིན། ཁོང་གི་སློབ་མ་གྲགས་ཆེ་བ་ནི་སྐྱེལ་ནག་བྲག་སེང་དང་། རྒྱང་རོ་པཎ་ཆེན། བཅོམ་ལྡན་རིག་པའི་རལ་གྲི་བཅས་ཡིན། ཁོང་གི་གསུང་རྩོམ་ནི། ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཊིཀྐ་ཆེན་དང་། ཁྲིད་ཡིག་ལམ་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་བཅས་བཞུགས་ཞེས་གསལ།
དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ལྟར་ན། མཆིམས་ནམ་མཁའ་གྲགས་སམ་མཆིམས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་མཆོག་ནི། བཅོམ་ལྡན་རལ་གྲིའི་སློབ་མ་ཡིན་ཀྱང་ཐེངས་ཤིག་བླ་མ་མཚན་མོ་འཕྱི་པོར་དཔེ་གཟིགས་གནང་སྟེ་བཞུགས་པ་ལ་གདོན་འདྲེ་ཡིན་ཁུལ་གྱིས་འཇིགས་སྣང་བསྐུལ་བས་རྐྱེན་བྱས་བླ་མས་སློབ་མའི་གྲས་ནས་ཕུད། ཕོ་བྲང་ཤང་དོར་བཞུགས་སྐབས་ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་མངོན་པའི་རྒྱན་ཞེས་པ་ཡོངས་གྲགས་སུ་མཆིམས་མཛོད་ཅེས་འབོད་པ་དེ་བརྩམས་པ་གནང་ཞིང་། འདིས་མཛད་པའི་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་ཅེས་དེབ་ཐེར་སྔོན་པོར་བཤད། ལོ་རྒྱུས་རྒྱས་པ་དེབ་ཐེར་སྔོན་པོའི་ལེ་ཚན་༼ཆ༽པའི་ཤོག་གྲངས་ ༥ ནས་ ༦ བར་གསལ་ཞེས་འཁོད།
འོན་ཀྱང་དེབ་ཐེར་སྔོན་པོར་གསལ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། འཇམ་དབྱངས་གསར་མས་ནི་སྐྱང་འདུར་དུ་བཤད་པའི་གྲྭ་བཙུགས་པས་གྲྭ་པ་མང་དུ་ཐོན། ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་སྐུ་འོད་ཟེར་ཞེས་གྲགས་པའང་ཁོང་གི་སློབ་མ་ཡིན། སྐུ་ཚེའི་སྨད་ལ་བཤད་གྲྭ་དང་སྒོམ་གྲྭ་གཉིས་སུ་མཛད། སྐབས་ཤེད་དུ་རི་བོ་རྩེ་ལྔར་ཡང་བྱོན་པས་སླར་བོད་དུ་བྱོན། ཕར་ཕྱིན་དང་རྣམ་ངེས་ཊཱིཀ་ཡང་མཛད་སྣང། སྔ་སྒྲོས་ཕྱི་སྒྲོས་ཅུང་ཟད་མི་མཐུན་པར་བྱུང་བ་ལ། སློབ་མས་དེ་སྐད་ཞུས་པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ལུགས་མི་མཐུན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་གསུང་ཞིང་། ཕྱིས་ནི་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བའི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་མཛད་པས། རོང་པ་རྒྭ་ལོ་ཡང་ཁོང་གི་སློབ་མར་གྱུར། སྐྱེལ་ནག་གྲགས་སེང་ལ་མཆིམས་ཆེན་མོས་ལྐོག་ཏུ་ཞལ་བརྡ་མཛད་ནས་སྣར་ཐང་དུ་བཤད་ཉན་བཙུགས་པས། བཀའ་གདམས་པ་རྣམས་དེ་ལ་མ་དགའ་བས་ཆད་པ་གཅོད་ཟེར་བ་ལ། སྐྱེལ་ནག་གིས་མཆིམས་ཆེ་མོ་ལ་འདིར་བཤད་པ་རང་གི་མི་ཚུགས་པ་འདྲ་ཞུས་པས། མཆིམས་ཀྱི་ཞལ་ནས། ངས་ཇ་མང་དུ་བྱིན་གྱིས། ཆད་པའི་ཇ་ལན་གསུམ་ཙམ་དུ་བསྐོལ་ལ། མང་ཇ་གསུམ་པའི་སྟེང་དུ་ཆད་པ་ནི་ཕུལ་ཡོད། ད་བགྲོ་གླེང་བྱེད་ཟེར་བ་གྱིས་ལ་བགྲོ་གླེང་གྱིས་ཞེས་ལྐོག་ཏུ་ཞལ་བརྡ་མཛད། དེ་ལྟར་བྱས་པས་བཤད་པ་ཡང་ལེགས་པར་ཚུགས་ཏེ། སྐྱི་སྟོན་གྲགས་འབུམ་དང། ཆུ་མིག་པ་སེང་གེ་དཔལ་ལ་སོགས་པ་མཁས་པ་མང་དུ་ཐོན་ཞེས་གསལ་བ་ལས། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ་ཞིག་མཛད་ཚུལ་གཏན་ནས་མི་གསལ་ལ། དེ་བཞིན་གངས་ཅན་མཁས་གྲུབ་རིམ་བྱོན་རྣམ་ཐར་ནང་། མཆིམས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ནི་དཔལ་སྣར་ཐང་དགོན་པའི་གདན་རབས་བདུན་པ་ཡིན་ཚུལ་འཁོད་ཀྱང། དཔལ་སྣར་ཐང་གི་གདན་ཪབས་ཉི་ཤུའི་རྣམ་ཐར་ནང་མཆིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནམ་མཁའ་གྲགས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་འཁོད་པ་ལས། མཆིམས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱི་མི་གསལ་བས་གོང་གསལ་དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་དང་། གངས་ཅན་མཁས་གྲུབ་རིམ་བྱོན་མིང་མཛོད་སོགས་སུ་མཆིམས་ནམ་མཁའ་གྲགས་དང་། མཆིམས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་རྣམ་གཉིས་གང་ཟག་གཅིག་ལ་ངོས་འཛིན་མཛད་འདུག་པ་ནི་འཁྲུལ་གཞི་ཤིན་ཏུ་ཆེ།
དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་གཅེས་བཏུས་དེབ་ཕྲེང་ ༣༢ ལྟར་ན། མཆིམས་མཛོད་དུ་གྲགས་པའི་མཛོད་འགྲེལ་ཆེན་པོ་འདི་དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པའི་ནང་གི་སྣར་ཐང་གི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་མཆིམས་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་མཛད་པ་གོང་དུ་ཞུས་ཟིན་པ་ལྟར་ལགས། དེང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཁག་མང་པོར་མཆིམས་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་མཆིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནམ་མཁའ་གྲགས་གཉིས་མི་གཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་མཛད་སྲོལ་ཆགས་འདུག་པ་མ་དག་རྒྱུན་འབྱམས་མ་བྱུང་གོང་ནོར་བཅོས་དགོས་པ་གལ་ཆེ་མཐོང༌། དེ་ཡང་ནོར་འཁྲུལ་ཡོང་བའི་གཞི་ནི་མཆིམས་ནམ་མཁའ་གྲགས་ཀྱིས་མཛོད་ཀྱི་ཊིཀྐ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཞིག་མཛད་པ་གཞུང་མང་པོར་གསལ་བ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲགས་ལ། དེང་མཆིམས་ཀྱི་མིང་འཁོད་པའི་མཛོད་འགྲེལ་རྒྱས་ཤོས་ནི་མཛོད་འགྲེལ་མངོན་པའི་རྒྱན་འདི་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་མཇུག་བྱང་དུ་མཛད་པ་པོའི་མཚན་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཞེས་གསལ་བར་བཀོད་ཡོད་པས་མང་པོ་ཞིག་གིས་མཛོད་འགྲེལ་འདི་མཆིམས་ནམ་མཁའ་གྲགས་ཀྱིས་མཛད་པའི་རྒྱས་འགྲེལ་དེ་ཡིན་པ་གཞིར་བཞག་གིས་མཆིམས་ནམ་མཁའ་གྲགས་དང༌། མཆིམས་འཇམ་པའི་དབྱངས་གཉིས་མི་གཅིག་གི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་ཐག་བཅད་པས་འཁྲུལ་གཞི་བྱས་པར་སྣང་ངོ༌། །
དེ་ལ་སྔོན་གྱི་ཡིག་ཆའི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཐོག་མར་མཆིམས་མཛོད་རང་ཉིད་ཀྱི་མཇུག་བྱང་དུ་བསྟན་བཅོས་འདི་དཔལ་ས་སྐྱའི་ཆོས་གྲྭ་ཆེན་པོར་དབུ་བརྩམས་ནས། སའི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོའི་ཕོ་བྲང་ཅོང་ཏུའི་མཁར་དུ་ལེགས་པར་གྲུབ་ཚུལ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འཇམ་པའི་དབྱངས་རང་ཉིད་གངས་ཅན་གྱི་གནས་བརྟན་ཆེན་པོ་མཆིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཞབས་རྡུལ་རྙོག་པ་མེད་པར་སྤྱི་བོས་ལེན་པ་ཞེས་སོགས་གསལ་བར་བྱུང་ཞིང༌། འགོས་ལོའི་དེབ་སྔོན་དུ་འདིར་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ཧོར་གྱི་རྒྱལ་པོ་སྟེ་རྒྱ་ནག་ཧོར་རིགས་ཀྱིས་བཟུང་བའི་ཡོན་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་བྷཱུ་ཡན་ཞེས་པ་དེ་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་ལ། མཆིམས་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་ཧོར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དེའི་དབུ་བླ་མཛད་པར་གསུངས་པ་དུས་རབས་ལ་བརྟག་ན་ཕྱི་ལོ་ ༡༣༡༢ ནས་ ༡༣༢༠ དབར་གྱི་དུས་ཡིན་དགོས་ལ། དཔལ་སྣར་ཐང་གི་གདན་རབས་བརྒྱད་པ་ཤཱཀྱའི་བཙུན་པ་སྐྱོ་སྟོན་སྨོན་ལམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་མཛད་པའི་མཆིམས་ནམ་མཁའ་གྲགས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་ལས། མཆིམས་ནམ་མཁའ་གྲགས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༢༡༠ ལོར་འཁྲུངས་ཤིང་། དགུང་ལོ་ ༧༦ ཕེབས་པ་ཕྱི་ལོ་ ༡༢༨༥ ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གསལ་བས། ཕྱི་ལོ་ ༡༢༨༩ ལོར་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་ཟིན་པ་མ་ཟད་ཧོར་གྱི་རྒྱལ་པོའི་དབུ་བླ་མཛད་པའི་སྐད་མེད།
ལྷག་པར་མཆིམས་མཛོད་ཀྱི་མཇུག་བྱང་དུ་འཇམ་པའི་དབྱངས་རང་ཉིད་མཆིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཞབས་ལ་གཏུགས་པར་གསུངས་པས་མཆིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཆེན་པོའི་སློབ་མའི་གྲས་སུ་གཏོགས་པར་གསལ་པོ་ཐོན། དེ་བཞིན་དུ་འགོས་ལོའི་དེབ་སྔོན་དང། ལས་ཆེན་གྱི་བཀའ་གདམས་ཆོས་འབྱུང་གཉིས་ཀར་མཆིམས་འཇམ་པའི་དབྱངས་བཅོམ་ལྡན་རིག་རལ་གྱི་སློབ་མ་ཡིན་པར་གསུངས་ལ། རིག་རལ་རང་ཉིད་མཆིམས་ནམ་མཁའ་གྲགས་ཀྱི་སློབ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་གྲགས་པས། མཆིམས་འཇམ་པའི་དབྱངས་དེ་མཆིམས་ནམ་མཁའ་གྲགས་དང་བཅོམ་ལྡན་རིག་རལ་གཉིས་ཀའི་སློབ་མ་ཡིན་པར་གསལ་པོར་རྟོགས་ནུས།
གཞན་ཡང་དེབ་སྔོན་དུ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་ཆོས་བར་ཞིག་ལ་འདྲ་བརྫུ་བྱས་པས་བཅོམ་ལྡན་རིག་རལ་དགོངས་པ་འགལ་ཏེ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཉིད་སྣར་ཐང་དུ་བཞུགས་མ་བདེ་བར་ས་སྐྱར་བཞུགས་པར་གསུངས་པའང་མཆིམས་མཛོད་ཀྱི་མཇུག་བྱང་དང་མཐུན་པར་བྱུང་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཀློང་རྡོལ་བླ་མས་ཀྱང་མཆིམས་མཛོད་ལ་མཆིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སློབ་མ་སྣར་ཐང་པ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་མཛད་པ་ཞེས་མཆིམས་མཛོད་མཛད་པ་པོ་མཆིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སློབ་མ་ཡིན་པར་གསལ་བར་གསུངས།
དུས་ཕྱིས་ཐོན་ཡོན་ཡེ་ཤེས་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་ཀྱང་མཆིམས་ནམ་མཁའ་གྲགས་ཀྱིས་མཛད་པའི་མཛོད་འགྲེལ་བསྟན་རྒྱས་གླིང་དགོན་པར་བཞུགས་པ་དང༌། དེའི་སློབ་མ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་མཛོད་འགྲེལ་རྒྱས་པར་མཛད་ཅེས་གསུངས་པས་མཛོད་འགྲེལ་དེ་གཉིས་སོ་སོ་ཡིན་པའི་ངོས་འཛིན་གསལ་བར་སྟོན་གནང་བ་སོགས་ཁུངས་མང་པོ་ཞིག་ཕན་ཚུན་གོ་བསྡུར་ནས་བརྟག་ན་མཆིམས་ནམ་མཁའ་གྲགས་དང་མཆིམས་མཛོད་མཛད་པ་པོ་མཆིམས་འཇམ་པའི་དབྱངས་གཉིས་མི་ཐ་དད་ཡིན་པ་གསལ་པོར་རྟོགས་ནུས་པས། སླད་ནས་དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་འཁྲུལ་པ་དེ་དོར་དགོས་པ་ལགས་སོ།། །།

པར་སྐྲུན་གསལ་བཤད།

༄༅། །དེ་ཡང་སྤྱི་ནོར་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ལོར་འདི་ག་སྐུ་བཅར་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་ཕན་བདེ་ལེགས་བཤད་གླིང་དུ་གཞུང་ཆེན་མཚན་ཉིད་སློབ་གཉེར་སྔར་མེད་སྲོལ་བཟང་བཏོད་པ་ནས་བཟུང༌། ཐོག་མར་འཛིན་རིམ་བཅུ་ནས་རིམ་བཞིན་བཅུ་གསུམ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་གྲངས་ལྡན་བར་སྤར་ཆ་གནང་ཞིང༌། སླར་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར་ཕར་ཕྱིན་འཛིན་རིམ་གསུམ་གསར་འཛུགས་ཞུས་ཏེ་འཛིན་རིམ་བཅོ་ལྔ་བར་རིམ་བཞིན་གྲངས་སྤར་གནང་བ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ རྣམ་གྲྭ་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་ཟུར་བཙུགས་མཛད་པ་སོགས་སྒོ་གང་ནས་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་དང༌། འཐུས་སྒོ་ཇེ་ཚང་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་འཕགས་མཆོག་ཕྱག་ན་པདྨོ་ཡི་མི་གཟུགས་སུ་བྱོན་པ་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ་དང་བཀའ་དྲིན་ཉག་གཅིག་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན།
ལྷག་པར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ལོ་ནས་བཟུང་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་ནས་གཞུང་ཆེན་མཚན་ཉིད་ལོ་རིམ་སོ་སོའི་དངོས་གཞི་དང༌། ཟུར་ལྟ་སོགས་ཀྱི་སློབ་གཞི་རྣམས་རིམ་བཞིན་དེབ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་བར་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་པར་སྐྲུན་ལེགས་གྲུབ་ཟིན་པས་དགེ་སློབ་རྣམས་ལ་སྟབས་བདེ་དང༌། གཞུང་ཆེན་མཚན་ཉིད་སློབ་གཉེར་སོགས་ལ་དགེ་མཚན་རླབས་ཆེན་བྱུང་བས། ད་ལན་དེབ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་དང་། བཅོ་ལྔ་པ་འདི་དག་ཏུ་མཆིམས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱིས་མཛད་པའི་ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་མངོན་པའི་རྒྱན་ཏེ་ཡོངས་གྲགས་མཆིམས་མཛོད་ཆེན་མོ་དང་། དཔལ་སྣར་ཐང་གི་མཁན་པོ་བཅོམ་ལྡན་རིག་པའི་རལ་གྲིས་མཛད་པའི་ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་བསྡུས་དོན་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་གཞི་དང་སྙིང་པོ་མེ་ཏོག་བརྒྱན་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྒྱན་གྱི་མེ་ཏོག་དང། བསྐལ་པ་རྒྱན་གྱི་མེ་ཏོག་བཅས་དང་། གནས་བརྟན་འདུལ་བ་དངོས་གྲུབ་དཔལ་འབར་གྱིས་མཛད་པའི་ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་རྣམ་བཤད་ཚིག་དོན་རབ་གསལ། གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཛད་པའི་ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་བསྡུས་དོན་ཆོས་མངོན་རྒྱ་མཚོར་འཇུག་པའི་གྲུ་གཟིངས་བཅས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཀྱིས་པར་སྐྲུན་ཞུས་པ་ལགས།
དེ་ཡང་ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་མངོན་པའི་རྒྱན་ཞེས་པ་འདི་ནི་མཆིམས་ཆེན་པོ་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱིས་མཛད་པ་ཞིག་དང་། མཁས་པའི་དབང་པོ་འདི་ནི་སྐུ་ན་ཆུང་བའི་དུས་ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་མའི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ཏེ་སྐུ་ཚེ་གང་པོར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་བས་མཁས་པ་ཆེན་པོའི་གོ་འཕང་བརྙེས། སྤྱིར་མངོན་པ་མཛོད་ལ་གངས་ཅན་གྱི་མཁས་པ་སོ་སོའི་འགྲེལ་བཤད་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་། འགྲེལ་པ་མངོན་པའི་རྒྱན་འདི་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཆེས་སྔ་ཤོས་ཡིན་པ་དང་། མན་ངག་གི་ཁུངས་བཅོལ་ས་ནི་རྒྱལ་བའི་བཀའ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་སོགས་མངོན་པ་སྡེ་བདུན། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་མངོན་པ་མཛོད་རྩ་འགྲེལ་སོགས་ཡིན་པ་དང་། མཛོད་འགྲེལ་མངོན་པའི་རྒྱན་གྱི་གཞུང་འདིས་ནི་ཕལ་ཆེར་ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཚུལ་གྲུབ་པ་དང་མཐུན་པར་ཁམས་དང་། དབང་པོ་དང། ཡེ་ཤེས་དང། སྙོམས་འཇུག་སྟེ་གནས་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་བཤད་པས་འགྲེལ་པ་འདི་ཉིད་མཛོད་འགྲེལ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་། ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་གསུམ་དང་ཇོ་འབྲུག་ཀར་གསུམ་སོགས་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་མཁས་པ་དུ་མས་ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་ཁུངས་གཏུགས་ས་ནི་ལེགས་བཤད་འདི་ལ་བཅོལ་བ་ཡིན་སྟབས་ཆེས་རྩ་ཆེ་ལ་སྙན་གྲགས་ཆེ་བ། དཔེ་རྒྱུན་དཀོན་པ་བཅས་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་བཅུར་བསྡུས་པའི་རིག་གཞུང་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་འཇུག་དང་འཇུག་བཞིན་པའི་བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་དགོས་མཁོར་དམིགས་ཏེ་པར་དུ་བསྐྲུན་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།
ལས་གཞི་འདིར་ཡིག་འཇུག་དང་། ཞུ་དག དེབ་གཟུགས་ཇུས་འགོད། རྒྱབ་ཤ་ཇུས་འགོད་གནང་མཁན་ཚང་མར་གོ་སྐབས་འདི་བཟུང་སྟེ་ཐུགས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་བླ་མེད་དུ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་དང༌། འདིས་ཀྱང་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱོགས་མཚམས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པ་དང༌། དེའི་བྱིན་མཐུ་ལ་བརྟེན་ནས་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་སྟོན་པ་ཆེན་པོ་སྤྱི་ནོར་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་ཚེ་ྋཞབས་པད་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན་ཅིང༌། རླབས་ཆེན་ཐུགས་བཞེད་མཐའ་དག་གེགས་མེད་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པ་དང༌། བོད་ཀྱི་བདེན་མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བའི་སྨོན་འདུན་བཅས། རྣམ་གྲྭ་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༥ དགེ་བར།།

པར་སྐྲུན་གསལ་བཤད།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌་་་་་་་༌༌༌༌་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་I
མཛད་པ་པོའི་རྣམ་ཐར་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌་་་་་་་༌༌༌༌་༌༌་་་་་་་་་་་༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་A
པར་བྱང་སྨོན་ཚིག་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་713
འདིར་ཆོས་མངོན་པ་འཆད་པ་ལ་གསུམ།
༡ བཤད་པ་ལ་འཇུག་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་2
༢ བཤད་པ་དགོད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌༌༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་25
༣ ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱ་བ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌༌༌་
དང་པོ་བཤད་པ་ལ་འཇུག་པ་ལ་གསུམ།
༡ མཆོད་པར་བརྗོད་ཅིང་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་2
༢ ཆོས་མངོན་པ་དང་མཛོད་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་10
༣ དགོས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་སྟོན་པས་གསུངས་པར་སྒྲུབ་པ།་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་16
གཉིས་པ་ཆོས་མངོན་པ་དང་མཛོད་བཤད་པ་ལ་གཉིས།
༡ དོན་དམ་པའི་ཆོས་མངོན་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་10
༢ བརྡར་བཏགས་པའི་ཆོས་མངོན་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་12
གསུམ་པ་དགོས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་སྟོན་པས་གསུངས་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་གསུམ།
༡ དགོས་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་16
༢ བསྡུས་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་18
༣ ཚིག་དོན།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་20
གཉིས་བཤད་པ་དགོད་པ་ལ་གཉིས།
༡ མདོར་བསྟན་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་25
༢ རྒྱས་པར་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་25
གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ།
༡ ཟག་བཅས་ཟག་མེད་རྒྱས་པར་བཤད་པ།་༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་25
༢ འདུས་མ་བྱས་རྒྱས་པར་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་28
༣ འདུས་བྱས་རྒྱས་པར་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་37
གསུམ་པ་འདུས་བྱས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས།
༡ སྤྱིའི་དོན།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་37
༢ གཞུང་གི་དོན།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་38
དང་པོ་སྤྱིའི་དོན་ལ་གསུམ།
༡ གནས་བརྒྱད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་37
༢ བརྒྱད་པོ་དེའི་འབྲེལ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་38
༣ གནས་གང་ནས་བརྗོད་བྱ་གང་སྟོན་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་38
གཉིས་པ་གཞུང་དོན་ལ་བརྒྱད་ལས་དང་པོ་ཁམས་བསྟན་པ་ལ་གསུམ།
༡ འདུས་བྱས་མདོར་བསྡུས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་38
༢ མིང་གི་རྣམ་གྲངས།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་41
༣ ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་རྒྱས་པར་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་45
གསུམ་པ་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ།
༡ ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་45
༢ དེ་གསུམ་གཞན་ཡང་འདིར་བསྡུ་བ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་87
༣ ཁམས་ལ་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་99
དང་པོ་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན་བཤད་པ་ལ་ལྔ།
༡ མཚན་གཞིའི་དབྱེ་བ་དང༌།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་45
༢ མཚན་ཉིད་དང༌།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་74
༣ དགོས་པ་དང༌།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་77
༤ གྲངས་ངེས་པ་དང༌།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་78
༥ གོ་རིམས་ངེས་པ་ལྔ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་83
དང་པོ་མཚན་གཞིའི་དབྱེ་བ་ལ་ལྔ།
༡ གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དབྱེ་བ།་་་་་་་་་༌༌༌༌༌༌་་་་་་་་་་45
༢ གཟུགས་སེམས་ལས་གཞན་པའི་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་བཤད་པ།་་་་་༌༌༌༌༌༌༌༌༌་་་་་61
༣ རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ།་་༌༌༌༌༌་་་་་་་་༌༌༌༌༌༌་67
༤ མདོར་བསྡུས་པའི་དོན།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་72
༥ ཁམས་མང་བར་ཐལ་བའི་རྩོད་པ་སྤོང་བ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌་་་་་་་་་་73
གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་གཉིས།
༡ ཕུང་པོ་བསྟན་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་45
༢ ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བསྟན་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་46
དང་པོ་ཕུང་པོ་བསྟན་པ་ལ་གཉིས།
༡ མདོར་བསྟན་པ་དང་།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་45
༢ རྒྱས་པར་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་46
གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ།
༡ དབང་པོ་ལྔ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་46
༢ དོན་ལྔ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་47
༣ རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་འཆད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་54
གསུམ་པ་ཁམས་ལ་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་བཤད་པ་ལ་བརྒྱད།
༡ བསྟན་ཡོད་ལ་སོགས་པ་ལྔ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་99
༢ རྟོག་དཔྱོད་བཅས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་བཤད་པ།་་་་་་་༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་104
༣ དམིགས་བཅས་ལ་སོགས་པ་ལྔ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་108
༤ བྱུང་བ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་113
༥ རྫས་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་115
༦ མཐོང་སྤང་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་123
༧ ལྟ་བ་དང་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌་་་་་་་་་་125
༨ གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་136

གནས་གཉིས་པ་དབང་པོ་བསྟན་པ།

གནས་གཉིས་པ་དབང་པོ་འཆད་པ་ལ་གཉིས།
༡ དབང་པོའི་རང་བཞིན་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་139
༢ ᫍ᫙་᫞་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་174
དང་པོ་དབང་པོའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ལ་དྲུག
༡ དབང་པོའི་མཚན་ཉིད།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་139
༢ དབང་པོའི་གྲངས་ངེས།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་144
༣ དབང་པོའི་ངོ་བོ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་147
༤ རྣམ་པའི་དབྱེ་བ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་149
༥ དབང་པོའི་འཐོབ་པ་དང་གཏོང་བ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་158
༦ དབང་པོའི་ལྡན་ཚུལ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་166
གཉིས་པ་ᫍ᫙་᫞་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས།
༡ དོན་དངོས་དང་།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་174
༢ ཞར་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་258

༡ སྤྱིའི་དོན་དང་།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་174
༢ རྣལ་མའི་དོན་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་179
གཉིས་པ་རྣལ་མའི་དོན་བཤད་པ་ལ་གཉིས།
༡ གཟུགས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་ཚུལ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་179
༢ གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་ཚུལ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་183
གཉིས་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་ཚུལ་ལ་གཉིས།
༡ མདོར་བསྟན་པ་དང་།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་183
༢ རྒྱས་པར་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་184
གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས།
༡ མཚུངས་ལྡན་གྱི་སྐྱེ་ཚུལ་དང་།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་184
༢ མཚུངས་ལྡན་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་ཚུལ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་་189
དང་པོ་མཚུངས་ལྡན་རྒྱས་བཤད་ལ་གཉིས།
༡ སྤྱིའི་དོན།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་184
༢ གཞུང་གི་དོན།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་189
དང་པོ་སྤྱིའི་དོན་བཤད་པ་ལ་ལྔ།
༡ མཚན་ཉིད་དང་།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་184
༢ རྫས་དང་བཏགས་པའི་ཁྱད་པར།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་185
༣ ཁམས་དང་སའི་རྣམ་པར་བཞག་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་188
༤ རྣམ་ཤེས་གང་གི་འཁོར་དུ་གང་འབྱུང་བ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་189
༥ སྒྲའི་དོན།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་189
གཉིས་པ་གཞུང་གི་དོན་ལ་ལྔ།
༡ ངེས་པའི་སེམས་བྱུང་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་190
༢ ཞར་ལ་མ་ངེས་པ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་199
༣ སེམས་གང་གི་འཁོར་དུ་སེམས་བྱུང་དུ་འབྱུང་བ་བཤད་པ།་་་་་་་་་༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་200
༤ འདྲ་བ་ལྟ་བུའི་སེམས་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་༌༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་206
༥ སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་་་210
ངེས་པའི་སེམས་བྱུང་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ལྔ།
༡ སེམས་ཀྱི་ས་མང་།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་190
༢ དགེ་བའི་ས་མང་།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་193
༣ ཉོན་མོངས་ཆེན་པོའི་ས་མང་།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་196
༤ མི་དགེ་བའི་ས་མང་།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་197
༥ ཉོན་མོངས་ཆུང་ངུའི་ས་མང་།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་198
གཉིས་པ་མཚུངས་ལྡན་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་ཚུལ་གསུམ།
༡ མདོར་བསྟན་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་112
༢ སོ་སོའི་རང་བཞིན།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་214
༣ ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་དོན་བསྡུ་བའོ། །་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌༌་་་་་་་་་་་་་་256
གཉིས་པ་སོ་སོའི་རང་བཞིན་བཤད་པ་ལ་དགུ
༡ ཐོབ་པ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་214
༢ མ་ཐོབ་པ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་224
༣ སྐལ་མཉམ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་229
༤ འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་231
༥ འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌༌་་་་་་་་་་་་་་232
༦ འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་235
༧ སྲོག་གི་དབང་པོ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་247
༨ མཚན་ཉིད་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་250
༩ མིང་གི་ཚོགས་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་254
གཉིས་པ་ཞར་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་བཤད་པ་ལ་གསུམ།
༡ རྒྱུ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་258
༢ འབྲས་བུ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་278
༣ རྐྱེན་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་286
དང་པོ་རྒྱུ་བཤད་པ་ལ་གསུམ།
༡ མདོར་བསྟན་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་258
༢ སོ་སོའི་རང་བཞིན་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་260
༣ རྒྱུ་དེ་དག་གི་དོན་བསྡུ་བ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་278
གཉིས་པ་སོ་སོའི་རང་བཞིན་བཤད་པ་ལ་དྲུག
༡ བྱེད་རྒྱུ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་260
༢ ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་261
༣ སྐལ་མཉམ་གྱི་རྒྱུ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་271
༤ མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་276
༥ ཀུན་འགྲོའི་རྒྱུ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་276
༦ རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་277
གསུམ་པ་རྐྱེན་བཤད་པ་ལ་ལྔ།
༡ མདོར་བསྟན་པ་དང་།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་286
༢ རྒྱས་པར་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་287
༣ རྐྱེན་གྱིས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ཚུལ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་296
༤ རྒྱུ་རྐྱེན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་302
༥ དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་རྒྱས་པར་བཤད་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་304

༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨ་བྷི་དྷརྨ་ཀོ་ཥ་ཀཱ་རི་ཀཱ།
༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨ་བྷི་དྷརྨ་ཀོ་ཥ་ཀཱ་རི་ཀཱ་བྲྀཏྟི་ཨ་བྷི་ཨ་ལཾ་ཀཱ་ར་ནཱ་མ།
བོད་སྐད་དུ། ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས།
བོད་སྐད་དུ། ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་
འགྲེལ་པ་མངོན་པའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ།
འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུ་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
མཆོད་པར་བརྗོད་པ། ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་རྣམ་ཀུན་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱས་ཀྱང་བདག་གི་རྣམ་པ་ཀུན་མ་གཟིགས། །ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཁྱོད་འགྲོ་ལ་ཐུགས་རྗེའི་གཞན་དབང་གྱུར་ཀྱང་འགའ་ལའང་ཆགས་པར་མ་གྱུར་ལ། །བདེ་བའི་འབྱུང་གནས་གཞན་བདེ་སྒྲུབ་ལ་བརྩོན་པར་གྱུར་ཀྱང་ཁྱོད་ཉིད་རྟག་ཏུ་མི་གཡོ་བཞུགས། །སྣ་ཚོགས་གསུང་གིས་འགྲོ་རྣམས་ཆོས་མངོན་དྲི་མེད་ལ་སྦྱོར་ཐུབ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་གསུང་རབ་རྒྱ་མཚོ་ཆེ། །ཐར་པའི་རིན་ཆེན་གླིང་འགྲོའི་གྲུ །ཆོས་མངོན་ཉིད་ཡིན་དེ་ཡི་ཕྱིར། །འདི་འཆད་པ་ལ་དགའ་བ་སྐྱེས།། གང་ཕྱིར་འདི་ནི་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །རྣམ་གྲངས་དུ་མས་བཤད་ཟིན་མོད། །ཉུང་དང་གསལ་བས་རྟོགས་དཀའ་རྣམས། །རྟོགས་སླའི་ཕྱིར་ནི་བདག་གིས་འབད། །ཕལ་ཆེར་འདོད་པ་མེད་ཕྱིར་དང༌། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་གསལ་མིན་ཕྱིར། །ཡང་ན་ཕྲག་དོག་གིས་དཀྲུགས་ཕྱིར། །དེས་ན་རང་ཉིད་གོམས་ཕྱིར་ཡིན། །འདི་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་སྟོང་དུ་ཉེ་བ་ན་རིག་པའི་གནས་མ་ལུས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅིང་རང་དང་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པས་ཐུབ་པའི་གསུང་རབ་མ་ལུས་པའི་མིག་གཅིག་པུར་གྱུར་པ་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དབྱིག་གཉེན་ཞབས་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་སྟེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་རྩ་བའི་རྒྱུད་ལས། དེ་འོག་རྣམ་པར་གྲགས་པ་ནི། །ལྷོ་ཡི་ཕྱོགས་སུ་བྲམ་ཟེ་ནི། །ཡི་གེའི་དང་པོ་བ་བསྟན་པ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་དེ་གཙོ་བྱེད། །ཅེས་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དེས་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པ་སྡེ་བདུན་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོའི་དོན་རྣམས་ལེགས་པར་བསྡུས་ཏེ། ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་གྲུབ་པའི་ཚུལ་རྣམ་པར་བཤད་ནས་དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ལུགས་ལུང་དང་རིགས་པ་ལས་འོངས་པ་མ་ཡིན་པ་འགའ་ཞིག་དགག་པའི་ཚིག་གི་ཟུར་དང་བཅས་པའི་བསྟན་བཅོས་འདི་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །
འདི་ཡང་བཤད་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། བཤད་པ་དགོད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱ་བ་གསུམ་གྱིས་ངེས་པར་བྱའོ། །དང་པོ་ལའང་གསུམ་ལས་མཆོད་པར་བརྗོད་ཅིང་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ་(ལའང་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་མཆོད་པར་བརྗོད་)ནི་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། (འདི་ལ་གསུམ་ལས་དང་པོ་)འདི་ཡང་དོན་གསུམ་གྱིས་ངེས་པར་བྱ་སྟེ། དགོས་པ་དང༌། བསྡུས་པ་དང༌། ཚིག་གི་དོན་ཏོ། །དང་པོ་ལའང་གཉིས་ལས་མཆོད་པར་བརྗོད་པའི་དགོས་པ་(འི་དོན་)ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་ནི་གནས་སྐབས་(དང་མཐར་ཐུག་)ཀྱི་དགོས་པ་(གཉིས་ལས་དང་པོ་ལའང་)གསུམ་ཡོད་དེ། སྟོན་པའི་ཆེ་བ་ཤེས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་འཕེལ་བ་དང༌། དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་མཐུན་པའོ། །མཐར་ཐུག་གི་དགོས་པ་ནི་ཐར་པ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བ­­­­­­སྟོད་པས་ནི་སྟོན་པའི་ཆེ་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཕྱག་འཚལ་བས་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་བྱེད་ལ། གཉིས་ཀས་དམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་ཞིང༌། ཆེ་བ་ཤེས་པས་དེ་ལ་གུས་པས་དེའི་གསུང་རབ་ལ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པས་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་དང༌། བསོད་ནམས་འཕེལ་བས་རྩོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང༌། དམ་པར་ཤེས་ནས་དེའི་བསྟན་བཅོས་ལ་ཞུགས་པས་མཐར་མྱང་འདས་ཐོབ་པས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོས་པ་ནི་ཐར་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འགྲེལ་པ་ལས། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པར་འདོད་པས་རང་གི་སྟོན་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱག་འཚལ་བ་རྩོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཊཱིཀ་ལས་ཕྱག་འཚལ་བ་རྩོམ་པ་ནི་རང་གི་བསོད་ནམས་སྤེལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་ལྷ་ལ་མཆོད་པ་དང་བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་བྱས་ནས་བྱ་བ་རྩོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང༌། ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཤེས་ཅི་དགོས་ཤེ་ན། དེ་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གུས་པ་བསྐྱེད་པ་ཡང་གུས་པར་བྱས་ཏེ་དེའི་གསུང་རབ་མཉན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་མཉན་པ་ཡང་རིམ་གྱིས་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བསྐྱེད་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ལ། དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་དགོས་པ་ནི་དེར་ཟད་དོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཀའ་ལ་གུས་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་གུས་པའང་ཤུགས་ལ་འགྲུབ་སྟེ། དེ་ནི་དེའི་ཚིག་དོན་ཉིད་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ(ལའང་གསུམ་ལས་དང་པོ་)འི་དགོས་པ་(ལ་གཉིས་ལས་རང་དོན་)ནི་རྩོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ནི་དམ་བཅས་པའི་ཁུར་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གཞན་དོན་བརྩེ་བ་ཅན་རྣམས་སྲོག་ཕྱིར་ཡང༌།། རང་གི་ནུས་པ་ལྷོད་པར་མི་བྱེད་དེ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁུར་ལྕི་འཁུར་བ་དག །ཉམ་ངའི་ལམ་དུ་ནམ་ཡང་འདོར་མི་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ།། (གཞན་དོན་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་པས་འཇུག་སྒོ་ངོ་ཤེས་པའོ།།)
རྩ་བ། གང་ཞིག་ཀུན་ལ་མུན་པ་གཏན་བཅོམ་ཞིང། །
འཁོར་བའི་འདམ་ལས་འགྲོ་བ་དྲངས་མཛད་པ། །
བསྡུས་པའི་དོན་ནི་ཚིགས་བཅད་འདིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ་གཉིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།། (གསུམ་པ་)ཚིག་གི་དོན་ལ་(གཉིས་ལས་མཆོད་ཡུལ་ངོས་གཟུང་བ་ནི་གང་ཞིག་དེ་ལ་ཞེས་པ་སྟེ་དེ་ལ་)གང་ཞིག་ནི་སྤྱིའི་སྒྲ་ཡིན་ཡང་(བྱེ་བྲག་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་སྐབས་དང་ཤུགས་དང་ལྡན་བྲལ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་སྒྲ་དང་སྦྱར་བ་བཞི་ལས་འདིར་ནི་)ཁྱད་པར་གྱི་སྒྲ་སྦྱར་བས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་ཤེས་ཏེ་ཀུན་ལ་མུན་པ་གཏན་བཅོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒྲ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཁ་དོག་དཀར་ཤམ་གོས་དཀར་པོ་གྱོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁྲིད་ལས་ཤོག་ཅེས་བརྗོད་ན་བྲམ་ཟེ་ལྷ་སྐྱིད་ཁོ་ན་གོ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་ལས། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་རྒྱལ་པོའི་སྲས་འཆད་དོ། །སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་ནི་འདི་ནི་ཆོས་མངོན་པ་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་ལ། དེ་འཆད་ན་སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་ལ་བསྟོད་པ་མི་བྱེད་པས་སྐབས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྱི་སྒྲ་བྱེ་བྲག་ལ་གོ་བ་དང༌། བེའུ་དང་བཅས་པའི་བྲུས་མ་འོན་ཅིག་ཅེས་པ་ལྟར་ལྡན་བྲལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྱི་སྒྲ་བྱེ་བྲག་ལ་གོ་བ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པར་འཆད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་སྐབས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སེན་དྷ་པ་འོན་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཁྱད་པར་གྱི་སྒྲ་མེད་པའི་རྩོམ་པ་ཡིན་ན། འདིར་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒྲ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་རོ།། (དེ་ལ་ཇི་ལྟར་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ལ་བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་གཉིས་ལས་དང་པོ་ལ་གསུམ་གྱི་རང་དོན་ལ་སྤངས་རྟོགས་གཉིས་ལས་དང་པོ་ནི་)ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཏེ། མདོ་ལས་བྲམ་ཟེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཇི་སྙེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མུན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བ་ལ་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ་མུན་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ། (རང་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྨོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར།)
གཉིས་པ་ནི་ཐེག་ཆེན་པ་ལྟར་ན་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྣང་གི་རྟོག་པ་ལ་འདོད་མོད་ཀྱི། ཉན་ཐོས་སྡེ་པ་དག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ལའང་ཡོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་དོན་གྲུབ་ལས། རིང་དང་ཕྲ་སོགས་ཤེས་པ་ལས། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་ཞེས་བྱེ་བྲག་དབྱེའི། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་མིན་ཐལ་འགྱུར་ཕྱིར། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལས་གྲོལ་མིན།། ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཉིས་རྣམ་གྲོལ་བའི་ཤེས་པ་ལ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཀུན་རིག་ཅེས། །བྱ་བ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ། །དེ་ཕྱིར་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། ཡུལ་དང༌། དུས་ཤིན་ཏུ་བསྐལ་བ་དང༌། དོན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།། (འོ་ན་དེ་གང་ཡིན་ན། དེ་ནི་མཐའ་གཞན་བཀག་པའི་རིགས་པས་ཤེས་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་གཉིས་སུ་ངེས་ཤིང་འདུས་བྱས་ལ་ཟག་མེད་དང་ཟག་བཅས་གཉིས་སུ་ངེས་པ་ལས་འདུས་མ་བྱས་དང་ཟག་མེད་འདུས་བྱས་ནི་ལྡོངས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་མུན་པའི་བྱེད་པ་དང་མཚན་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པས་མུན་པ་མ་ཡིན་ལ། ཟག་བཅས་ལའང་གཉིས་ལས་ཉོན་མོངས་ཅན་ནི་མུན་པ་དང་པོ་ཉིད་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དགེ་བ་ཟག་བཅས་དང་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་བྱེ་བྲག་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་མི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་བཞི་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ།) དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མི་ཤེས་པ་ནི་(མདོ་ལས།) གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སྟོན་པས་(ཤཱ་རིའི་བུ་)ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་སམ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་ན། གསོལ་པ། མ་འཚལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པ་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡུལ་གྱིས་བསྐལ་བ་མི་ཤེས་པ་ནི་གནས་བརྟན་མོའུ་འགལ་གྱི་བུས་རང་གི་མ་འོད་ཟེར་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པ་མ་ཤེས་པ་དང༌། དུས་ཀྱིས་བསྐལ་བ་མི་ཤེས་པ་ནི་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཁང་བདག་དཔལ་སྐྱེས་ཀྱིས་སྔོན་ཐར་པའི་ཆ་མཐུན་བསྐྱེད་པ་མ་ཤེས་པ་དང༌། དོན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ནི་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་དང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་མི་ཤེས་པ་ནི་དཔེར་ན་རྨ་བྱའི་མདོངས་ཀྱི་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གནས་བརྟན་སྒྲ་གཅན་ཟིན་གྱིས། རྨ་བྱའི་མདོངས་ནི་གཅིག་ལ་ཡང༌། །རྒྱུ་ཡི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །ཀུན་མཁྱེན་མིན་པས་ཤེས་བྱ་མིན། །དེ་ཤེས་ཀུན་མཁྱེན་སྟོབས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ།། དེས་ན་མི་ཤེས་པ་བཞི་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་(ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མུན་)པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱའོ།། (ངེས་ཚིག་ནི་སྐྱེ་བོ་ལོང་བ་དང་འདྲ་བར་ལྡོངས་པར་བྱེད་པས་ན་མུན་པ་སྟེ། འགྲེལ་པ་ལས་མི་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བ་ལ་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མུན་པ་སྟེ། ཞེས་པ་དང༌། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚོམས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང༌། འཇིག་རྟེན་མཐོང་བར་ནུས་པ་ལ། །ཇི་ལྟར་གེགས་ནི་བྱེད་པ་ཡི། །མུན་པ་དེ་བཞིན་མ་རིག་པ། །དེ་ཉིད་མཐོང་ལ་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གྲངས་ནི་མི་ཤེས་པ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པའོ།། སྤང་བྱ་གཞན་ཡང་ཡོད་ཀྱང་འདིར་མུན་པ་ཁོ་ན་སྨོས་པ་ནི་སྤང་བྱའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དངོས་ཀྱི་འགལ་ཟླ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་འཆད་དོ། །གཉིས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བཅོམ་པའི་ཚུལ་ནི་མུན་པ་དེ་དག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གཉེན་པོ་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་ནས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱིས་ཡེ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་གཏན་ནས་བཅོམ་ཞིང་སྤངས་པ་ཡིན།) གཏན་ནས་བཅོམ་པ་ནི་གཉེན་པོ་བརྙེས་པས་ཕྱིས་ཡེ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་བྱས་པའོ། །འདིས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་སྤངས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཉོན་(མོངས་པ་ཅན་གྱི་མུན་པ་)སྒྲིབ་སྤངས་པ་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་(བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་སྤངས་པས།)ཉམས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། (ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་)ཤེས་སྒྲིབ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ།། (དེའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་ལས། རང་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རྨོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ལ་མུན་པ་བཅོམ་པར་ནི་འདོད་མོད་ཀྱིས་གཏན་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། ཡུལ་དང༌། དུས་ཤིན་ཏུ་བསྐལ་བ་དང༌། དོན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ།།) དེ་ལྟ་ན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། མདོ་ལས། དགེ་སློང་དག་ཆོས་གཅིག་མངོན་པར་མ་ཤེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པར་ང་མི་སྨྲའོ་ཞེས་པ་དང༌། མདོ་གཞན་ལས། ཆོས་གཅིག་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ཤིང་མ་སྤངས་པར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པར་ང་མི་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཉོན་སྒྲིབ་ནི་ངོ་བོའང་སྤངས་ལ། ཤེས་སྒྲིབ་ནི་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སྤངས་ཏེ། མདོ་ལས། དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཀྱིས་མིག་ལ་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་སྤོངས་ཤིག་དང༌། དེ་ལྟ་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་མིག་དེ་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེས་ན་སྒྲིབ་པ་དེ་དག་སྤངས་པ་ཙམ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གཏན་ནས་སྤངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡེ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་བྱས་པ་ལ་བརྗོད་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་དེ་དག་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེས་ན་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་གཏན་ནས་བཅོམ་པས་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའང་ཤུགས་ལ་བསྟན་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གེགས་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤངས་པ་ཡང་གཉེན་པོ་ལ་མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཉེན་པོའང་ཇི་སྙེད་པ་དང་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་(དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ཡེ་ཤེས་བཞིའམ་ལྔར་འདོད་ཀྱང་སྡེ་པས་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པ་གཉིས་ཁོ་ནར་འདོད་དོ།།)ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་ཀུན་ལའི་སྒྲས་སྤངས་པ་དང༌། གཏན་ཞེས་པས་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འཆད་པ་ནི་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤུགས་ལའང་མི་གོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྤངས་རྟོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །
གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་འཁོར་བའི་ཞེས་པ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་དུ་འཁོར་བས་ན་འཁོར་བ་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་སྐྱེ་འཆི་ཐོག་མཐའ་མེད་པར་བརྒྱུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པའི་གནས་ཡིན་པས་འབྱིང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། གཡོ་ཞིང་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་རྒལ་དགོས་པས་རྒལ་བར་དཀའ་བས་འདམ་དང་འདྲ་སྟེ་འཁོར་བ་ནི་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པས་མངོན་པར་བརླན་པས་འགྲོ་བ་ཀུན་དུ་ཆགས་པའི་གནས་ཡིན་ལ། ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་བསྐྱོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒལ་བ་ན་སངས་རྒྱས་ལ་བརྟེན་ནས་རྒལ་དགོས་པས་རྒལ་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་འདམ་མོ། །དེར་བྱིང་བའི་འགྲོ་བ་རྣམས་དྲངས་མཛད་པ་ནི་དེ་ལས་ཐར་བར་མཛད་པའོ།། (གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། འོ་ན་གཞན་གྱི་དོན་དེ།) ཐབས་གང་གིས་བྱས་ཤེ་ན།
རྩ་བ། དོན་བཞིན་སྟོན་པ་དེ་ལ་་་་་་་་་་། །
དོན་བཞིན་སྟོན་པ་སྟེ་ཐར་པའི་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བསྟན་པས་ཡིན་ནོ།། (སྟོན་པ་ཐུགས་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པས་བདེན་བཞིའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་གསུང་གི་འཕྲིན་ལས་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱག་བརྐྱང་བས་གདུལ་བྱ་རྣམས་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་འཁོར་བ་ལས་དྲངས་ཀྱི་ཐབས་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འཁོར་བ་དང་འགྲོ་བ་ལ་ཐ་དད་མེད་པས་འབྱུང་ཁུངས་ཀྱི་སྒྲ་མི་འཐད་དོ། །ཞེ་ན། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དྲངས་པས་སྐྱོན་མེད་དོ།།) འདིས་ནི་འགྲེལ་པ་ལས། རྫུ་འཕྲུལ་དང་དམ་པ་སྦྱིན་པའི་མཐུས་ནི་མིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ཁ་ཅིག་ཁྱབ་འཇུག་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུ་དང༌། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོས་དམ་པ་སྦྱིན་པའི་མཐུས་འགྲོ་བ་དྲངས་སོ་ཞེས་ཟེར་བ་དང༌། ཡང་ན་རྫུ་འཕྲུལ་དང་དམ་པ་སྦྱིན་པ་དང་མཐུ་ཞེས་ཐ་དད་དུ་བྱས་ཏེ། དེ་ལ་མཐུ་ནི་ནུས་པ་སྟེ་ནོར་བུ་དང་སྨན་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པས་རིམས་ནད་སེལ་བ་ལ་སོགས་པས་དྲངས་སོ་ཞེས་ཟེར་བ་རྣམས་བསལ་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ལམ་བསྟན་པ་མེད་པར་འཁོར་བ་ལས་འདྲེན་པ་ནི་གང་གིས་ཀྱང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚོམས་ལས། སྲིད་པའི་ཟུག་རྔུ་གཅོད་མཛད་པའི།། ལམ་ནི་ཁྱེད་ལ་ངས་བསྟན་བྱ། །ཁྱེད་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་སྟེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོན་མཛད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། དེའི་འགྲེལ་པར། ཐུབ་རྣམས་སྡིག་པ་ཆུ་ཡིས་འཁྲུ་བར་མི་མཛད་ལ། །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཕྱག་གིས་ཀྱང་ནི་སེལ་མི་མཛད། །ཉིད་ཀྱི་རྟོགས་པ་གཞན་ལ་སྤོ་བས་མ་ཡིན་ཏེ། །ཆོས་ཉིད་ཞི་བ་བསྟན་པས་གྲོལ་བར་མཛད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཀྱང༌། བརྩེ་བས་བསྟན་པའི་ཕྱག་བརྐྱང་ནས། །ཐར་པའི་ས་བོན་བསྐྲུན་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ངན་འགྲོ་དང༌། །སྲིད་པ་དག་ལས་འདྲེན་པར་མཛད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །
རྩ་བ། ་་་་་་་་་་་་་ཕྱག་འཚལ་ནས། །
དེ་ལྟར་ན་(གཉིས་པ་ཕྱག་འཚལ་བ་ནི་)རང་གཞན་གྱི་དོན་(ཐབས་དང་བཅས་པ་)ཕུན་སུམ་ཚོགས་(པ་གསུམ་དང་ལྡན་)པའི་སྟོན་པ་དེ་ལ་(ཚུལ་ནི་འགྲེལ་པ་ལས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགོས་བཏུད་ནས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བས་དེས་མཚོན་ནས་སྒོ་གསུམ་གུས་པས་)ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མཆོད་པར་བརྗོད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་གཞན་གྱི་སྟོན་པ་དང་བསྟན་པ་དང་སློབ་མ་དག་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་དེའི་བསྟན་པ་དང་སློབ་མ་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཁོར་བ་ལས་བརྒལ་བའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཁོར་བའི་འདམ་ལས་བརྒལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ།། (གཉིས་པ་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་གང་གིས་གང་ཇི་ལྟར་བཤད་པར་བྱ་བ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་པ་ཚིག་གི་དོན་ནི།) དེ་ལྟར་ཕྱག་འཚལ་ནས་(ཅི་བྱེད་ཅེ་ན།) རྩ་བ། ཆོས་མངོན་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་རབ་བཤད་བྱ། །
ཆོས་མངོན་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་རབ་(ཏུ་)བཤད་(པར་)བྱ་(འོ་)ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཆོས་མངོན་པ་དང་མཛོད་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་ལ། བསྟན་བཅོས་ནི་ཤཱསྟྲ་ཞེས་པའི་ཤཱ་ས་ནི་འཆོས་པ་དང༌། ཏྲ་ཡ་ཏི་ནི་སྐྱོབ་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་རྟོག་ལས་འཆོས་ཤིང་ངན་འགྲོ་དང་སྲིད་པ་ལས་སྐྱོབ་པས་ན་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དེ། སློབ་དཔོན་འཕགས་པའི་ལྷས། ཉོན་མོངས་དགྲ་རྣམས་མ་ལུས་འཆོས་པ་དང༌། །ངན་འགྲོ་སྲིད་ལས་སྐྱོབ་པ་གང་ཡིན་པ། །འཆོས་སྐྱོབ་ཡོན་ཏན་ཕྱིར་ན་བསྟན་བཅོས་ཏེ། །གཉིས་པོ་འདི་དག་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་ཆོས་མངོན་པ་དང་དེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ལན་དུ་དོན་དང་ལྡན་པའི་མཚན་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་(ཆོས་མངོན་པའི་ངོ་བོ་དང་དབྱེ་བ་དང་འཁོར་དང་བཅས་ན་ཕུང་པོ་དུ་ཡིན་པ་དང༌། ངེས་ཚིག་བཞི་ལས་དང་པོ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་དང༌། གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ།) ཆོས་མངོན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་དམ་པ་དང༌། བརྡར་བཏགས་པའོ། ། རྩ་བ། ཆོས་མངོན་ཤེས་རབ་དྲི་མེད་རྗེས་འབྲངས་བཅས། །
དང་པོ་ནི་(མཐོང་སྒོམ་མི་སློབ་པའི་ལམ་གསུམ་གྱི་)ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་དྲི་མ་(སྟེ་ཟག་པ་)མེད་པ་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་འཁོར་ཕུང་པོ་ལྔའམ་བཞི་དང་བཅས་པའ།ོ །དྲི་མ་ནི་འདིར་ཟག་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེས་ན་ཟག་མེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་མཐོང་སྒོམ་མི་སློབ་པའི་ལམ་གསུམ་གྱི་འཁོར་དུ་སྐྱེས་པ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་བཅས་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་ཆོས་མངོན་པའོ།། (གསུམ་པ་འཁོར་དང་བཅས་ན་ཕུང་པོ་དུ་ཡིན་པ་ལ་གཉིས་ལས་མཚན་ཉིད་པ་འཁོར་དང་བཅས་ན་ཕུང་པོ་དུ་ཡིན་པ་ནི་རྗེས་འབྲང་བཅས་ཞེས་པའི་)རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་(ཚོགས་པ་གཅིག་ཏུ་མི་འབྲལ་བར་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་)ལམ་གསུམ་པོ་དེ་དག་བསམ་གཏན་གྱི་ས་དྲུག་ལ་བརྟེན་ན་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་པ་སྟེ། ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། དང་པོ་དང་གཉིས་པའི་དངོས་གཞི་ན་ཡིད་བདེ་དང༌། གསུམ་པ་ན་བདེ་བ་དང༌། དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་དང༌། དང་པོའི་དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་ཅན་དང་བཞི་པའི་དངོས་གཞིའི་བཏང་སྙོམས་རྣམས་ནི་ཚོར་བ་ཡིན་ལ། འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོའང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ཕྱི་མ་གཉིས་གཟུགས་མེད་དང་པོ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ན་ནི་ཕུང་པོ་བཞི་པ་སྟེ། དེ་ན་གཟུགས་མེད་ཅིང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ལྕོགས་མེད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་བསམ་གཏན་ས་པའོ་ཞེས་པ་དང༌། དེ་ནི་ཆོས་མཆོག་དང་ས་གཅིག་ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མཐོང་ལམ་གཟུགས་མེད་ལ་བརྟེན་པ་ནི་མེད་དེ། མཐོང་ལམ་གྱིས་འདོད་པའི་བདེན་པ་ལའང་དམིགས་ལ་གཟུགས་མེད་པས་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གོང་ན་མཐོང་ལམ་མེད་ཅེས་འབྱུང་བས་མཐོང་ལམ་ནི་འདོད་པའི་རྟེན་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེས་བསམ་གཏན་གྱི་སེམས་མ་ཐོབ་ན་གཟུགས་མེད་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་མི་ཐོབ་ལ། ཐོབ་ན་ནི་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ལམ་བསྒོམ་པར་བྱེད་དེ། བསམ་གཏན་དག་གི་ལམ་རྣམས་སླ། །ས་གཞན་དག་གི་དཀའ་བ་ཡིན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བས་ཡན་ལག་གིས་ཟིན་ཅིང་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ན་ལམ་བསྐྱེད་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ།། (འདིར་རྣམ་ཤེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་གི་འཁོར་དུ་བསྟན་ཀྱང་སྤྱིར་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་གཙོ་འཁོར་འཆོལ་བར་ནི་མི་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མིའི་གཙོ་བོ་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ཡང་ཡི་གེ་འབྲི་བའི་ཚེ་ཡིག་མཁན་གཙོ་བོ་བཞིན་ནོ།།) དེའི་ཕྱིར་མཐོང་ལམ་གྱི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་འཁོར་དང་བཅས་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་པ་ཁོ་ནར་ངེས་སོ། །རྟེན་པའི་དོན་ཡང་ལམ་དེ་དག་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པ་ལ་བརྗོད་ཀྱི་འཁར་གཞོང་ལ་རྒྱ་ཤུག་བརྟེན་པ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
གཉིས་པ་བརྡར་བཏགས་པའི་ཆོས་མངོན་པའང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ།
རྩ་བ། དེ་ཐོབ་བྱ་ཕྱིར་གང་དང་བསྟན་བཅོས་གང། །
དོན་དམ་པའི་ཆོས་མངོན་པ་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའི་རྒྱུ་སྐྱེས་ཐོབ་དང་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཟག་བཅས་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པ་གང་དང༌། དེ་དག་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་(ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་མངོན་པ་)གང་ཡིན་པ་སྟེ། (རིམ་པ་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་བརྗོད་བྱའི་མིང་གིས་རྒྱུ་དང་རྗོད་བྱེད་ལ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་བཏགས་པ་བ་ཕུང་པོ་དུ་ཡིན་པ་ལ།) སྐྱེས་ཐོབ་ནི་(དེར་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་སྟེ་དེ་ནི་)ཁམས་གསུམ་ག་དང་ས་ཐམས་ཅད་དང་རྣམ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་ན་ཡོད་དོ། །རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུགས་ནི་མེད་དེ་མཉམ་གཞག་གི་ས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ནི་ཡིད་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་ན་ཡོད་ཀྱི་དབང་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་ན་ནི་མེད་དེ། ཤེས་རབ་གསུམ་ནི་སྦྱོར་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་ཤེས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཐོས་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ཉན་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་ནའང་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མིང་གི་ཡུལ་ཅན་དུ་བཤད་པས་ན་(དམིགས་པ་མཚུངས་དགོས་པས་)རྣ་བའི་རྣམ་ཤེས་ནི་མིང་གི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གལ་ཏེ་ཡིན་ན་(ཆོས་སྐྱེའི་ཡུལ་ཅན་དང༌)སྒྲ་དོན་སྣང་བའི་རྟོག་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐོས་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ནི་འདོད་གཟུགས་ན་ཡོད་ཀྱི་གོང་མ་ན་མེད་དེ། དེ་ནི་ཉན་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཡིད་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་ན་གཟུགས་མེད་ན་སྒྲ་དང་རྣ་བའི་རྣམ་ཤེས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གང་ཟག་ཕན་ཚུན་དུ་བརྗོད་པའང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མཉམ་གཞག་མ་ཡིན་པས་ན་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུགས་ཀྱང་མེད་དོ། །བསམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ནི་ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན་མེད་དེ། བསམ་བྱུང་ནི་(མིང་དོན་གྱི་འབྲེལ་བ་འཛིན་དགོས་པས་ཡིད་ཁོ་ནའི་འཁོར་དུ་འབྱུང་ཞིང༌)ཁ་ནང་དུ་ལྟ་བ་ཡིན་ལ། གོང་མ་དག་མཉམ་གཞག་གི་ས་པ་ཡིན་པས་(སེམས་པར་རྩོལ་ཞིང༌)སེམས་ནང་དུ་བལྟས་ན་སྒོམ་བྱུང་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བསམ་བྱུང་ནི་འདོད་པ་ཁོ་ན་ན་ཡོད་ཅིང་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུགས་ཀྱང་མེད་དོ། །སྒོམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ནི་འདོད་པའི་སེམས་ལ་མེད་དེ། དེ་མཉམ་གཞག་གི་ས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྒོམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ནི་མཉམ་གཞག་གི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང༌། འདོད་པའི་ཁམས་ན་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གསུམ་སྟེ། ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ནི་གསུམ་སྟེ། ཐོས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་རྣམས་སོ། །བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མེད་དེ། གང་གི་ཚེ་དེ་དག་སེམས་པར་རྩོམ་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁོ་ན་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་དག་གོ་ཞེས་འབྱུང་ལ། སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་གྱིས་ཀྱང་འདོད་པའི་ཁམས་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་ཀྱང་སའི་དངོས་གཞི་ལས། ཅིའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཁོ་ན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་ཞེས་བྱ་ལ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་རྩེ་གཅིག་པ་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་འགྱོད་པ་མེད་པ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང་དགའ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་བདེ་བས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ལ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ལ་ཉེ་བར་སེམས་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ནི་འདོད་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ཡོད་ཀྱང་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ།། (དེས་ན་ཡིད་ཁོ་ནའི་འཁོར་དུ་འབྱུང་བ་ལ་འདི་ངོ་བོ་ཟག་བཅས་ཡིན་ལ་)འཁོར་དང་བཅས་ན་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་སྒོམ་བྱུང་ནི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མ་གཉིས་ནི་སེམས་རྗེས་འབྲང་ཞེས་འབྱུང་བས་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྒོམ་བྱུང་ནི་ཕུང་པོ་བཞི་པ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།། (ཤེས་རབ་སྐྱེས་ཐོབ་ཀྱིས་ནི་བསྟན་བཅོས་ཉན་པའི་སྒོ་ནས་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ཤེས་རབ་སྐྱེས་ཐོབ་ལས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་ལ་སྒོམ་བྱུང་ཡང་ཟག་བཅས་ལས་ཟག་མེད་འབྱུང་བས་འདི་དག་གི་གོ་རིམ་ཡང་དེ་ལྟར་དུ་ངེས་སོ།།) འདི་དག་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཚད་མར་བྱས་ནས་དཔྱད་པ་ཡིན་གྱི་མདོ་སྡེ་པ་དང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་པ་ནི་འཁོར་དང་བཅས་ན་ཕུང་པོ་བཞི་པ་ཁོ་ནར་འདོད་དེ། ཟག་བཅས་ཟག་མེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ལ་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུགས་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
བསྟན་བཅོས་ལ་ནི་(ཁ་ཅིག་ན་རེ་)གཙོ་འཁོར་གྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་མེད་དེ། (མཚུངས་ལྡན་མ་ཡིན་པས་སྐྱེ་སོགས་ཡོད་ཀྱང་ཁ་ཆེ་བ་)འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་པུ་ཁོ་ནར་ཟད་པའི་ཕྱིར་(ཞེས་ཟེར་རོ།།)རོ།། (ཁ་ཅིག་ན་རེ་མཚུངས་ལྡན་མ་ཡིན་ཡང་མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་ཚོགས་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མདོ་སྡེ་པ་)གང་དག་བསྟན་བཅོས་སྒྲ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ལྟར་ན་ནི་འཁོར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་ཏེ་ཕུང་པོ་གཉིས་པར་འདོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བསྟན་བཅོས་ལའང་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ནི་(ཡན་ལག་ཡིན་པས་)འཁོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ།།
(གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་ནི་)ཟག་མེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་འབྲས་བུའི་ཆོས་མངོན་པ་དང༌། སྐྱེས་ཐོབ་ཀྱི་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་བཞི། རྒྱུའི་ཆོས་མངོན་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ནི་གཞུང་གི་ཆོས་མངོན་པ་(དང་གསུམ་དུ་འགྱུར་)སྟེ། དང་པོ་ནི་དོན་དམ་པ་དང༌། ཕྱི་མ་དག་ནི་འབྲས་བུའི་མིང་གིས་རྒྱུ་ལ་བཏགས་པ་དང༌། བརྗོད་བྱའི་མིང་གིས་རྗོད་བྱེད་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གཉིས་མེད། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས།། བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་དེ་དང་ལྡན་པས། །གཞུང་ལམ་དག་ལ་དེའི་སྒྲ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟར་རོ།། (བཞི་པ་ནི་)ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དྷརྨྨ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྷར་ཞེས་པ་འཛིན་པས་ན་ཆོས་དང༌། ཨ་བྷི་མུ་ཁ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་སྒོ་དང༌། ཨ་བྷི་ཀྵ་ན་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་པར་ཡང་ནས་ཡང་དང༌། ཨ་བྷི་བྷུ་ཡ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་པར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང༌། ཨ་བྷི་ས་མ་ཡ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་པར་རྟོགས་པས་ན་མངོན་པ་སྟེ། རིམ་པ་ལྟར་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདེན་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་དང་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་དང༌། ཆོས་རེ་རེ་ལའང་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང༌། བསྟན་ཡོད་བསྟན་མེད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་མངོན་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་དང༌། བརྩད་པ་དང་རྩོད་པའི་གཞི་ལ་སོགས་པས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་མངོན་པར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང༌། མདོའི་དོན་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། མངོན་དུའི་ཕྱིར་དང་ཡང་ཡང་དང༌། །ཟིལ་གནོན་རྟོགས་ཕྱིར་མངོན་པའི་ཆོས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཛོད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། བསྟན་བཅོས་འདིར་མངོན་པ་སྡེ་བདུན་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའི་དོན་དེ་དག་དོན་དུ་ཡང་དག་པར་ཏེ་གཅེས་གཅེས་རྣམས་ཆུད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པའི་མཛོད་དེ་རལ་གྲི་གང་དུ་གཞུག་པ་དེ་ནི་རལ་གྲིའི་ཤུབས་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་བསྟན་བཅོས་འདིའི་འབྱུང་བའི་གནས་མངོན་པ་སྡེ་བདུན་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་དེ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་སྟེ་མངོན་པའི་མཛོད་ནས་ཕྱུང་བའི་ནོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རལ་གྲི་གང་ནས་འབྱིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཤུབས་ཡིན་པའམ། མཛོད་ནས་ཕྱུང་བའི་ནོར་ལའང་འདི་བདག་གི་མཛོད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །
ད་ནི་དགོས་པ་དང་དང་པོའི་སྟོན་པ་འཆད་པ་ནི་འགྲེལ་པ་ལས། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་བསྟན། འདི་དང་པོ་ཉིད་དུ་སུས་བསྟན་ན། འདི་ལྟར་སློབ་དཔོན་ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་འཆད་པར་གུས་ཤེ་ན་ཞེས་འབྱུང་བས། (གལ་ཏེ་དགོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དང་ཡིད་ཆེས་པའི་སྟོན་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་མ་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་ནི་འཇུག་པ་དང་དེའི་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་བསྟན་བཅོས་བརྩམ་པར་མི་རིགས་པས་དགོས་པ་གང་དང་ལྡན་ཞིང་དང་པོར་ཡིད་ཆེས་པའི་སྟོན་པ་སུ་ཞིག་གིས་གསུངས་ཤེ་ན།) བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པའི་ཐོག་མར་དགོས་པ་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་གསུངས་པ་དང༌། དེ་གསུང་པ་པོའི་སྟོན་པའང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དགོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དང༌། སྟོན་པ་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བསྟན་བཅོས་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པ་དང་མཉན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འགྲེལ་པའི་དོན་ནི་དགོས་པ་གང་དང་ལྡན་ཞིང༌། སྟོན་པ་ཁྱད་པར་ཅན་སུས་གསུངས་ན་འདི་ལྟར་སློབ་དཔོན་ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་འཆད་པ་ལ་གུས་ཤིང་སྤྲོ་བར་བྱེད་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ལན་དུ་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལ་དགོས་པ་དང༌། བསྡུས་པ་དང༌། ཚིག་གི་དོན་གསུམ་གྱི་དང་པོ་ལའང་གསུམ་ལས་གཞན་གྱི་ལུགས་དགག་པ་ནི་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་པ་ན་རེ། བསྟན་བཅོས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དམ། །ཡང་ན་ལས་ནི་འགའ་ཞིག་ལ། །ཇི་སྲིད་དགོས་པ་མ་བརྗོད་པ། །དེ་སྲིད་དུ་ནི་སུ་ཞིག་འཛིན། །ཞེས་དགོས་པ་སྟོན་པའི་ངག་ལས་ཚད་མའི་རྟོགས་པ་སྐྱེས་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་ཙམ་དོན་ལ་འཁྲུལ་པ་མཐོང་ཞིང༌། སྐྱེས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཚིག་ནི་ཤེས་པར་མི་ནུས་ལ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་རང་གི་ལུགས་ལ་སློབ་དཔོན་ཞི་བ་འཚོ་ནི་བསྟན་བཅོས་འདི་བརྩམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དགོས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱ་རོག་གི་སོ་བརྟག་པའི་བསྟན་བཅོས་བཞིན་ནོ་ཞེས་པའི་ལོག་རྟོག་བསལ་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི་དགོས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བརྩམ་པར་རིགས་ཏེ་གསོ་བ་རིག་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པའི་སྐབས་འགོག་པའི་ལོག་རྟོག་བསལ་བའི་ཕྱིར་དགོས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ངག་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འཆད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་ནི་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤས་ཆེར་འཛིན་པའི་ཐེ་ཚོམ་བསྐྱེད་ནས་གཞན་དག་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའི་ངག་རྩོམ་པར་བྱེད་དེ། སྤྱིར་ངག་ཙམ་དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་པོ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཀླད་དུ་དོན་དང་མི་ལྡན་པའི་ངག་འགོད་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ཤང་ཀ་རཱ་ནན་ད་ནི་གཞུང་བཀོད་པའི་ཁྱད་པར་མཛེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་དེ། ལུགས་གསུམ་པོ་འདི་དག་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའི་ངག་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་འགལ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །
གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤང་བ་ནི། ངག་འདི་ལོག་རྟོག་སེལ་བྱེད་དུ་མི་འཐད་དེ། རིགས་པ་མེད་པའི་ཚིག་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་ཡང་རང་གི་ངང་གིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་དུ་ངག་མི་དགོས་སོ། །གཞུང་མཛེས་པར་ཡང་མཆོད་བརྗོད་དང་བཤད་པར་དམ་བཅས་བྱས་པའི་ཕྱིར་དེ་དགོས་པ་མེད་ལ། དེ་དག་གིས་མཛེས་པར་མི་བྱེད་ན་དེས་ཀྱང་མཛེས་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངག་གཅིག་ལ་འབྲས་བུ་དུ་མའང་ཇི་ལྟར་འཐད་ཅེ་ན། འདི་ལ་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་དང་ལྡན་པས་བསྟན་བཅོས་བརྩམ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་ནི་རིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པར་ཤས་ཆེར་འཛིན་པ་ནི་རང་གི་ངང་གིས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ངག་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཆོད་བརྗོད་དང་བཤད་པར་དམ་བཅས་མཛེས་པར་བྱས་ཀྱང་དགོས་པ་སྟོན་པའི་ངག་གིས་ཀྱང་མཛེས་པར་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་གཅིག་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་དུ་མ་སྐྱེ་བར་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་བསྡུས་པའི་དོན་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་ལ་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཉིས་ལས་གང་ལ་ཡོད་པ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་ལ། ངེས་ཚིག་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འགྲུབ་པའི་ཚད་ནི་ཡི་གེ་དུ་མ་འདུས་པ་ལས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཙམ་སྟོན་པའི་མིང་དང༌། དེ་འདུས་པ་ལས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་པའི་ཚིག་དང༌། དེ་འདུས་པ་ལས་ངག་དང༌། དེ་འདུས་པ་ལས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང༌། དེ་འདུས་པ་ལས་བསྟན་བཅོས་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བཙུན་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་བརྟུལ་ཞུགས་འཆད་དོ། །དེ་ལ་ཡོད་པའི་དགོས་འབྲེལ་ལ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ངོ་བོ་ནི་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་འདིའི་བརྗོད་བྱ་དང༌། དེ་དག་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་དགོས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མྱང་འདས་ཐོབ་པ་ནི་དགོས་པའི་དགོས་པ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ནི་བརྗོད་བྱ་དང་བསྟན་བཅོས་འདི་རྗོད་བྱེད་དུ་འབྲེལ་བ་ནི་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བོད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ནི་དགོས་པའི་དགོས་པ་དགོས་པ་ལ་རག་ལས་པ་དང༌། དགོས་པ་བསྟན་བཅོས་ལ་རག་ལས་པ་ནི་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ངག་ཙམ་ལ་ཡོད་པའི་དགོས་འབྲེལ་བཞི་དང༌། དགོས་འབྲེལ་གྱི་ངག་ལ་ཡོད་པའི་དགོས་འབྲེལ་བཞི་ཡང་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཤེས་པར་སླ་བས་འདིར་མ་བྲིས་སོ། །
གཉིས་པ་གྲངས་ངེས་པ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཁོ་ན་བསྟན་ཞེ་ན། འདིར་དགོས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པ་བཞི་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་ནི་བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་དགོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དམ། ཡོད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་དམ། ནུས་ཀྱང་འདོད་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དམ། འདོད་བྱ་ཡིན་ཀྱང་མ་འབྲེལ་ལམ་སྙམ་པའི་དྭོགས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཁོ་ན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་དོ། །སློབ་དཔོན་དུལ་ལྷ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྗོད་བྱ་མེད་པ་ཉིད་དམ། དགོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དམ། ཉིང་དགོས་གྱ་ནོམ་པ་མེད་པ་ཉིད་དམ། དེ་དག་ཐབས་འདི་དང་མ་འབྲེལ་ལམ་སྙམ་པའི་དྭོགས་པ་བཀག་ནས་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བཞི་ཁོ་ན་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འཆད་དེ། གང་ལྟར་ཡང་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའི་ངག་གིས་དྭོགས་པ་དེ་དག་སེལ་ན་ནི་སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་བརྗོད་པས་ཀྱང་རྟག་འཛིན་གྱི་ལོག་རྟོག་སེལ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟགས་དང་དཔེ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་བརྗོད་པས་རྟག་འཛིན་མི་སེལ་ན་དགོས་པ་སྟོན་པའི་ངག་གིས་ཀྱང་མི་སེལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་བརྗོད་པས་རྟག་འཛིན་གྱི་ལོག་རྟོག་སེལ་བར་ནི་འདོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་དང་དཔེ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང་མ་རྟོགས་པ་བསལ་ནས་ཡང་དག་པའི་ཚད་མའི་རྟོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །
གསུམ་པ་གཅིག་དང་ཐ་དད་དཔྱད་པ་ནི། འོ་ན་བརྗོད་བྱ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གཅིག་དང་ཐ་དད་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དགོས་པ་དང་དགོས་པའི་དགོས་པ་དང་འབྲེལ་བ་རྣམས་ནི་བརྗོད་བྱ་དང་གཅིག་ཡིན་ཏེ། འདིའི་བརྗོད་བྱ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོས་པ་དང་དགོས་པའི་དགོས་པ་ནི་ཐ་དད་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་བ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བར་འདོད་པ་ལྟར་ན་ནི་དེ་དག་ལས་གཞན་དུ་མེད་ལ། བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ལ་འདོད་ན་ནི་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་པོའི་རྣམ་རྟོག་གིས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི་དོན་ལ་གཅིག་དང་ཐ་དད་ལས་གྲོལ་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས། གང་ཕྱིར་མིང་བཅོས་བརྗོད་བྱ་ཡི། །ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་བརྟགས་ཡིན་པས། །སྒྲ་དོན་དག་གི་འབྲེལ་པ་ནི།། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དེས་མི་བཞེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ་ཞེས་གཞན་དག་འདོད་མོད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་འདིའི་ལྟར་ན་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཀྱང་སྒྲ་སྤྱི་དང་དོན་སྤྱི་གཉིས་ཀྱང་ཡིད་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་མིང་དང་མཚན་མ། མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྫས་གྲུབ་ཡིན་པས་དེ་བརྗོད་བྱ་དང་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་ལ། གཞན་གཉིས་དང་ཐ་དད་ཡིན་ནོ། །
གསུམ་པ་ཚིག་གི་དོན་ནི་འགྲེལ་པ་ལས། ཆོས་མངོན་པ་བསྟན་པ་མེད་པར་ནི་སློབ་མས་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བས་(ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟོན་པའི་ཆོས་མངོན་པ་མ་བསྟན་ན་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགོས་པ་)གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ་ཆེད་དམ་དོན་དུ། ཆོས་མངོན་པ་(བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགོས་པ་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པ་ལ་ཆོས་མངོན་པ་ཁོ་ན་བསྟན་ཅི་དགོས་ཤེ་ན།) སྡེ་བདུན་པོ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལྷ་དང་བཅས་པའི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་དགོས་པ་དེའི་ཆེད་དུ་ཆོས་མངོན་པ་གསུང་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་མངོན་པ་བསྟན་པ་མེད་པར་ནི་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་མི་འབྱུང་ཞིང་། (འོ་ན་ཤེས་རབ་མེད་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅིང་ཡོད་ན་ཕན་ཡོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན།) མདོ་ལས། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པས་(གང་གི་ཕྱིར་)ཟག་བཅས་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་མེད་པར་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱུ་རྩ་བ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བ་སྟེ་བྱེད་པའི་ཐབས་གཞན་མེད་ལ་དེ་དག་ཉེ་བར་མ་ཞི་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ལས་བསགས་ཏེ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་སྲིད་པ་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདིར་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཁྱམས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་མེད་ན་འཁོར་བའི་རྒྱུ་མ་སྤངས་པས་འབྲས་བུ་འཁོར་བ་ལས་ཐར་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་ལྡོག་པ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་ཆོས་མངོན་པ་བསྟན་ན་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་དགོས་པ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་སྐྱེ་ཞིང༌། དེ་ཉིད་ལམ་བཞིར་གོམས་པར་བྱས་པས་དགོས་པའི་དགོས་པ་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་ཉོན་མོངས་པ་དང་དེས་བསགས་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ལྷག་བཅས་དང་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ལྷག་མེད་ཀྱི་མྱང་འདས་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་རྗེས་འགྲོ་ཤུགས་ལ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དྲངས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འཁྱམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་སྒྲ་གཅིག་གིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བཟང་སྤྱོད་ལས། དུས་གསུམ་གཤེགས་པ་མི་ཡི་སེང་གེ་ཀུན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ།། (དེས་ན་དགོས་པ་དང་བཅས་པར་གྲུབ་བོ། །དེར་མ་ཟད་ཆོས་མངོན་པ་སྡེ་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་དང་པོར་ཡིད་ཆེས་པའི་གནས་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ།།)
དེ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཐོག་མར་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་མི་ནུས་པས་ཆོས་མངོན་པ་དེ་ནི་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་བསམ་པ་དང་དྲི་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ལུང་དེ་དང་དེ་ལས་དང་པོ་སིལ་བུར་གསུངས་པ་རྣམས་བཙུན་པ་ཀ་ཏྱའི་བུ་ལ་སོགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པར་ནི་ཕྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བཙུན་པ་ཆོས་སྐྱོབ་ཀྱིས། ཀྱེ་མ་འདུས་བྱས་རྣམས་མི་རྟག།།ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་སྟོན་པས་གདུལ་བྱའི་དབང་གིས་མདོ་དེ་དང་དེར་སིལ་བུར་གསུངས་པ་རྣམས་སྡེ་ཚན་དུ་བྱས་ཀྱང་སྟོན་པའི་གསུང་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་དང་འདུལ་བ་བཞིན་ནོ། །རྟགས་མ་གྲུབ་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་འོད་སྲུང་གིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་འདོད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ན་རེ་འདི་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཆོས་མངོན་པ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ཡིན་གྱི་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་མི་འདོད་དེ། འདུས་མ་བྱས་རྫས་སུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རིགས་པ་དང་འགལ་བ་དུ་མ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཆོས་མངོན་པ་བྱེད་པ་ནི་མང་པོ་ཞིག་གྲགས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་གིས་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་བསྡུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གང་ཞིག་གང་གིས་བྱས་པ་ནི། །ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་ཀ་ཏྱའི་བུས། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དབྱིག་བཤེས་ཀྱིས། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་ནི་ལྷ་སྐྱིད་ཀྱིས། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཤཱ་རིའི་བུས། །གདགས་པའི་བསྟན་བཅོས་མོའུ་འགལ་བུས།། འགྲོ་བའི་རྣམ་གྲངས་གསུས་པོ་ཆེས། །ཁམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་གང་པོས་བྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་རྒྱལ་པོའི་སྲས་གྲགས་པའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་གཞུང་ལས་འབྱུང་བ་སྡོམ་དུ་བསྡུས་པའོ།། སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་ནི་འགྲོ་བའི་རྣམ་གྲངས་ཤཱ་རིའི་བུས་བྱས་པར་འཆད་དོ། །དེས་ན་ཁོ་བོ་ཅག་མདོ་ཚད་མར་བྱེད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །
བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་འོ་ན་མདོ་ལས་དགེ་སློང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། (སྡེ་བདུན་པོ་)འདི་ལས་གཞན་པའི་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ནི་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་པ་ན་རེ་(སྡེ་བདུན་བཀའ་ཡིན་མིན་དཔྱོད་ཅིག མངོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་གསུངས་པར་ངེད་མི་འདོད་པས་དེས་ན་)མདོ་སྡེའི་ཁྱད་པར་གང་དག་ལས་དོན་དམ་པ་གཏན་ལ་འབེབས་ཤིང་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཆོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་མདོ་སྡེ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པས་རྩེ་ཞིང་སྤྱོད་པས་སམ། ཡང་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་རིག་པས་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལའང་གང་དག་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཁ་ཆེ་བ་ཡིན་ཞིང༌། གང་དག་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་གྱི་ནུབ་ཕྱོགས་ན་གནས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། ནུབ་ཕྱོགས་པ་དང་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་དབུས་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་ལས་གཞན་དག་ན་གནས་པ་རྣམས་ནི་ཉི་འོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་དག་མདོ་ཚད་མར་བྱེད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་མདོ་སྡེ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མིང་གཞན་དཔེས་སྟོན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེས་ཊཱིཀ་བྱེད་དག་འཆད་དོ། །
འདིར་གལ་ཏེ་ཆོས་མངོན་པའི་མཐར་ཐུག་གི་དགོས་པ་ལྷག་བཅས་ལྷག་མེད་ཀྱི་མྱང་འདས་ཡིན་ན་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་སྡེ་པ་དག་ནི་འཕགས་པ་གང་ལ་རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་བསྡུས་པའི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་སྤངས་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ཐོབ་ཅིང་མངོན་དུ་བྱས་ལ་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་སྤངས་པའི་འགོག་པ་མངོན་དུ་མ་བྱས་པ་ནི་ལྷག་བཅས་ཏེ། ཅི་རིགས་པར་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདོད་པའི་རྟེན་ཅན་ལ་ནི་འཕགས་པ་སྒུར་ཆུང་ཐལ་སྐྱོ་གསོལ་ཏེ་གྲོངས་པ་དང༌། འཕགས་པ་འཆར་ཀ་གཟུགས་འཚོང་མའི་གནས་སུ་དབུ་བཅད་དེ་བཀྲོངས་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དུག་མདས་བཀྲོངས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཞབས་ལ་སེང་ལྡེང་གི་ཚལ་པ་ཟུག་པ་དང༌། སྐུ་རོ་རྒྱབ་བསྙུང་བ་དང༌། ལྷས་བྱིན་གྱིས་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་སྒྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཕོག་པས་སྐུ་མཚལ་ཕྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་པར་མདོ་དེ་དང་དེ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་རྟེན་ཅན་ཡིན་པས་བསམ་གཏན་དང་པོ་གསུམ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་ཕྱིར་(ཟག་བཅས་ཀྱི་ཚོར་བ་འགྱུར་བས་)འགྱུར་བ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལྷག་མ་དང་བཅས་སོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་ན་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལྷག་མ་དང་བཅས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་དེ་དག་གང་གི་ཚེ་(སྐུ་ཚེ་བཏང་པའམ་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་དང༌)ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་འགགས་པའི་འགོག་པ་མངོན་ཏུ་བྱས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ལྷག་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚོམས་ལས། ལུས་ཞིག་ཚོར་བ་བསིལ་བར་གྱུར། །འདུ་ཤེས་འགགས་ཤིང་འདུ་བྱེད་ཞི། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནུབ་གྱུར་པ། །འདི་འདྲ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འདོད་ལ། (དེ་ལྟ་ན་ལྷག་མེད་ཐོབ་པ་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་ཀ་འགག་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་འཇུག་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཁེགས་སུ་ཆུག་ཀྱང་ཟག་མེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་མི་ཁེགས་ཏེ་དེ་ལ་བརྟགས་འགོག་མི་འཇུག་པས་སོ། །ཟག་མེད་ནི་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་མ་ཚང་བས་བརྟགས་མིན་གྱིས་འགོག་གོ་ཞེ་ན་ཇི་ལྟར་མ་ཚང་སྟེ། ཐ་མའི་སེམས་ནི་སེམས་གཞན་དང༌།། མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་འགལ་ཅི་ཡོད། །ཅེས་སོགས་དང་འགལ་བས་སོ།།) ཐེག་ཆེན་པ་ནི་ཉན་རང་གི་ཐར་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཐར་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། ལྷ་དང་བཅས་པའི་སྟོན་པ་ལ་སེང་ལྡེང་གི་ཚལ་པ་ཟུག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེའི་ཚེ་གདུལ་བྱ་འགའ་ཞིག་གི་དོན་དུ་མཁྱེན་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་གཏན་ནས་མེད་པ་ཉིད་དེ། སྲིད་ཞིའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་(དང༌། གཟུགས་སྐུ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་)རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བཞེད་དོ། །འོན་ཀྱང་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ལ་ལྷག་བཅས་དང༌། ཆོས་སྐུ་ལ་ལྷག་མེད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཡོད་དེ། སྐུ་གསུམ་ལ་འཇུག་པ་ལས། ཕུང་པོར་བཅས་པའི་མྱ་ངན་འདས། །ཐུབ་སྐུ་གཉིས་ལ་བཞག་པ་ཡིན། །ཕུང་པོ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཕུང་པོ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བས་བརྗོད་བྱ་དང༌། རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཅེས་བྱ་བས་དགོས་པ་དང༌། མེད་པར་ཞེས་པ་ནས་དེ་བས་དེ་ཕྱིར་ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བཟློག་པས་དགོས་པའི་དགོས་པ་བསྟན་ལ། འབྲེལ་བ་ནི་ཤུགས་ལ་བསྟན་པར་ལྟའོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སློབ་དཔོན་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ནི་ཆོས་མངོན་པ་བསྟན་པའི་དགོས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ལ། མཁས་པ་དེས་ནི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་གཉིས་འཐོབ་སྟེ། རང་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་འཕེལ་བ་དང༌། གཞན་ལ་འབེལ་བའི་གཏམ་བརྗོད་པས་དྲི་བ་ཐམས་ཅད་ལུང་སྟོན་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་འཆད་དོ། །
ད་ནི་བཤད་པ་དགོད་པ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས་ལས་དང་པོ་ནི་ཆོས་མངོན་པའི་བརྗོད་བྱའི་ཆོས་རྣམས་(གོང་དུ་བསྟན་པ་དེ་)གང་ཞེ་ན། རྩ་བ། ཟག་བཅས་ཟག་པ་མེད་ཆོས་དང། །
ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་འགལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་(གསུམ་པ་)གཞན་མེད་དོ།། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་གྱིས་ཀྱང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ་རྣམ་པར་བརྟག་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ།། ཅི་སྟེ་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་དང༌། ཐོགས་བཅས་ཐོགས་མེད་དང༌། འཇིག་རྟེན་དང་དེ་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་ཁོ་ན་བསྟན་ཞེ་ན། གཅིག་ཏུ་སྤང་བྱ་དང་བླང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ། ཡང་ན་འདིས་གཞན་རྣམས་ཀྱང་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །
རྒྱས་བཤད་ལ་གསུམ་ལས་དང་པོ་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི།
རྩ་བ། ལམ་མ་གཏོགས་པའི་འདུས་བྱས་རྣམས། །
ཟག་བཅས་གང་ཕྱིར་དེ་དག་ལ། །
ཟག་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པར་འགྱུར། །
ལམ་གྱི་བདེན་པ་མ་གཏོགས་པའི་འདུས་བྱས་ནི་ཀུན་འབྱུང་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེ་དག་ལ་ཟག་པ་རྣམས་དམིགས་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱིས་དུས་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་རོ།། འདིར་ཟག་པ་ནི་རྩ་བ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ལ། རྒྱས་པ་ནི་(དངོས་པོ་གང་ཞིག་སྲེད་པ་དང་ལྟ་བས་བདག་གིར་བྱས་པ་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་སམ་ཉོན་མོངས་རྣམས་)གནས་ཐོད་པས་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བའམ། ཟག་པ་རྣམས་(ཀྱང་རྐྱེན་)དེ་དག་ལ་འཕྲོད་ཅིང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རམ། (རྐྱེན་)དེ་དག་ཀྱང་ཟག་པ་ལ་འཕྲོད་ཅིང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ལས་བཏུས་ལས། ཟག་པའི་སྒོ་དྲུག་དང་འབྲེལ་བས་ཟག་བཅས་སུ་གསུངས་པའི་ཟག་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ནི་རྩ་ཉོན་དང་ཉེ་ཉོན་རྣམས་ཟག་པའི་ངོ་བོ་དང༌། ཟག་པ་དང་འབྲེལ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་སེམས་སེམས་བྱུང་དང་བདག་རྐྱེན་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་རྟེན་ཡིན་པ་དང༌། ཟག་པས་བཅིངས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་དགེ་བ་ཟག་བཅས་རྣམས་དེས་སྲིད་པའི་རྒྱུར་ཀུན་ནས་བཅིངས་པ་དང༌། ཟག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ནི་ཟག་པའི་གནས་ངན་ལེན་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཟག་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པར་དེ་ལ་འཕྲོད་པའམ། ཡང་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཟག་པ་རྩ་བ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པས་དེ་དག་ལ་དམིགས་ནས་ཟག་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བས་ཟག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དང༌། ཟག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ཟག་བཅས་སུ་བཤད་པ་ན་དེ་དག་ཚོགས་པ་ཡིན་ན་ཟག་བཅས་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གཅིག་ལ་འདུས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་རེས་ཡིན་ན་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བརྗོད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བས་ན་དྲུག་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་དང་ཅི་རིགས་པར་འབྲེལ་བས་ཟག་བཅས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ།། (ཟག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བས་ཡིན་ན་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཁོ་ན་དེར་འགྱུར་བས། དགེ་སེམས་ཀྱི་དུས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཟག་བཅས་དང་ཕྱི་རོལ་ཟག་བཅས་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བས་སོ།།) འདིར་ཁ་ཅིག་ཟག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ཟག་བཅས་སུ་འདོད་པ་དང༌། ཟག་པས་དམིགས་པས་ཟག་བཅས་སུ་འདོད་པ་དང༌། དཔེས་སྟོན་པ་ཟག་པའི་རྟེན་བྱེད་པས་ཟག་བཅས་སུ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཉོན་མོངས་ཅན་ལས་གཞན་པའི་ཟག་བཅས་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བ་དང༌། འགོག་ལམ་གྱི་བདེན་པའང་ཟག་བཅས་སུ་ཐལ་(བས་ཁྱབ་ཆེས་)བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཁོ་ན་ཟག་བཅས་སུ་ཐལ་(བས་སྔ་ཕྱི་ཁྱབ་ཆུང་)བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ།། (ནམ་མཁའ་དང་བརྟགས་མིན་ནི་ཟག་པའི་དམིགས་པ་མིན་ནོ་འགོག་ལམ་ལ་དམིགས་ནས་ཟག་པ་སྐྱེ་ཡང་དེ་དག་ཞི་བས་ཟག་པ་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་བདག་གིར་མ་བྱས་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་ས་གོང་མ་ལ་དམིགས་པའི་འོག་མའི་ཉོན་མོངས་ཀྱང་གོང་མ་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་བདག་གིར་མ་བྱས་ཤིང་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་སོ།།)
རྩ་བ། ཟག་མེད་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང་། །
ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང་དེར་མ་ཟད་འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཡང་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ལ་ཟག་པ་རྣམས་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་འདིར་ཡང་སྦྱར་ཏེ། ཟག་པའི་གནས་མི་ཐོད་པ་དང༌། ཟག་པ་རྣམས་དེ་དག་ལ་མི་མཐུན་པ་དང༌། དེ་དག་ཀྱང་ཟག་པ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གསུམ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་གནས་མའི་བུའི་སྡེ་པ་དག་འདུས་མ་བྱས་མྱང་འདས་གཅིག་པུར་སྨྲ་བ་དང༌། བྱེ་བྲག་པ་འདུས་མ་བྱས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་སྨྲ་བ་དག་དགག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རྒྱལ་པོའི་སྲས་འཆད་དོ། །ཅི་སྟེ་ལམ་མ་གཏོགས་པའི་འདུས་བྱས་ཟག་བཅས་སུ་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་དང་འདུས་མ་བྱས་ནི་ཟག་མེད་དུ་ཤུགས་ལ་གོ་བའི་ཕྱིར་ཡང་བརྗོད་པ་ནི་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་བློ་གྲོས་དང་གང་སྤེལ་ནི་ལམ་གྱི་སྒྲ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གཉིས་ཀ་ལའང་འཇུག་པས་དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ཡང་ཟག་མེད་དུ་དྭོགས་པར་འགྱུར་བས་དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཟག་མེད་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང་ཞེས་བདེན་པའི་སྒྲ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ནི་ལམ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གྲུབ་ཟིན་བཞིན་དུ་རྩོམ་པ་ནི་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གྲགས་པ་ནི་དོན་གྱི་གོ་བས་ངེས་པར་འགྱུར་གྱི་མ་གྲགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འཆད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དོན་གྱིས་གོ་ཡང་ཚོར་བ་ལ་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་གསུམ་ཡོད་པ་ལྟར་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གསུམ་པའི་དྭོགས་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ། དཔེས་སྟོན་པ་དག་དགྲ་བཅོམ་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཟག་པའི་རྟེན་མ་ཡིན་པས་ཟག་མེད་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཟག་པའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པས་ཟག་བཅས་ཀྱང་ཡིན་(པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་)པར་འདོད་པས་དེ་ལྟ་བུའི་ལོག་རྟོག་དང་ཐེ་ཚོམ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཟག་མེད་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལྟར་ན་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་མིག་སོགས་དང་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་ཟག་བཅས་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །
གཉིས་པ་འདུས་མ་བྱས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི་འོ་ན་འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན།
རྩ་བ། འདུས་མ་བྱས་རྣམ་གསུམ་ཡང་སྟེ། །
ནམ་མཁའ་དང་ནི་འགོག་པ་གཉིས། །
ནམ་མཁའ་དང་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་དང་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་གཉིས་སོ། །ཅི་སྟེ་ན། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ནི་ལམ་གྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་མིན་ནམ་ཅིའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་སུ་བརྗོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་ལམ་གྱིས་སྤང་བྱ་ཟག་བཅས་སྤངས་པ་ལ་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ངོ་བོ་གསར་དུ་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྟག་པའི་རྫས་སུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡེ་པ་གཞན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་ནམ་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བདག་མེད་པ་ལ་འདོད་ན་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ནི་སྡེ་པ་དག་གིས་མི་འདོད་ལ། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ནི་བདེན་བཞིའི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ལ་འདོད་པས་ན། འགོག་བདེན་གྱི་རྣམ་པ་རྣམས་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། བདེན་པ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་རྣམས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་འདུས་མ་བྱས་ལོགས་པ་ནི་མེད་དོ། །
(གཉིས་པ་འདུས་མ་བྱས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི།) འདུས་མ་བྱས་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་གང་ཞེ་ན།
རྩ་བ། དེ་ལ་ནམ་མཁའ་མི་སྒྲིབ་པའོ། །
རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནམ་མཁའ་(མཚན་གཞི་)ནི་(འདུས་མ་བྱས་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་རྫས་གྲུབ་དང༌)མཚན་ཉིད་(ནི་གང་ན་གཟུགས་ཀྱི་གོ་ཡོད་པས་)མི་སྒྲིབ་པ་ཅན་(རྟེན་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པས་)ཏེ། བསྒྲིབ་བྱ་དང་སྒྲིབ་བྱེད་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ་གཟུགས་ཅན་གྱི་གོ་འབྱེད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་འོ། །འོ་ན་ནི་སེམས་ལ་སོགས་པ་འདུ་བྱེད་ཐོགས་མེད་དང༌། འགོག་པ་གཉིས་ཀྱང་ནམ་མཁར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུས་གཞན་དག་གི་འགྲོ་བ་དང་སྡོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སེམས་སོ་ན་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། (ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རང་གིས་དགག་བྱའི་སེམས་སེམས་བྱུང་སྐྱེ་བ་ལའང་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ།།) སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་གིས་(ལྡན་པའི་རྫས་)ཟག་བཅས་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་མིན་གྱིས་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་ཀྱི་འདུས་བྱས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དག་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ལན་འདེབས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ནམ་མཁའ་ལའང་མི་སྒྲིབ་པ་མ་ཚང་བར་འགྱུར་ཏེ། རླུང་ལ་སོགས་པ་ཐུར་དུ་ལྟུང་བ་ལ་གེགས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་མི་གནས་ན་ནམ་མཁའ་རླུང་གི་རྟེན་དུ་མ་གྲུབ་པར་ཐལ་བ་འདི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་སྤང་དགོས་སོ། །མདོ་སྡེ་པ་ནི་ནམ་མཁའ་གཟུགས་ཅན་དང་བྲལ་བས་གཟུགས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པ་ཙམ་ལ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་ནི་མདོ་ལས། ཀྱེ་གོའུ་ཏ་མ་ས་ཅི་ལ་རྟེན་ལགས། བྲམ་ཟེ་ས་ནི་ཆུ་ལ་རྟེན་ནོ། །ཀྱེ་གོའུ་ཏ་མ་ཆུ་ཅི་ལ་རྟེན་ལགས། བྲམ་ཟེ་ཆུ་ནི་རླུང་ལ་རྟེན་ནོ། །ཀྱེ་གོའུ་ཏ་མ་རླུང་ཅི་ལ་རྟེན་ལགས། བྲམ་ཟེ་རླུང་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་རྟེན་ནོ། །ཀྱེ་གོའུ་ཏ་མ་ནམ་མཁའ་ཅི་ལ་རྟེན་ལགས། །བྲམ་ཟེ་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་ཏེ་བྲམ་ཟེ་ནམ་མཁའ་ནི་རྟེན་མེད་པ་སྣང་བ་མེད་པ་དམིགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་ས་ཆུ་དང༌། ཆུ་རླུང་དང༌། རླུང་ནམ་མཁའ་ལ་རྟེན་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་ཡོད་དོ་ཞེས་འདོད་དོ།། (སྒྲའི་དོན་ནི་གོ་འབྱེད་པའོ།།) གལ་ཏེ་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲིབ་པ་ཡོད་པའི་གོ་ས་ན་ནམ་མཁའ་ཡོད་ན་ནམ་མཁའ་འང་གཟུགས་ཅན་དང་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། མེད་ན་ནམ་མཁའ་རེས་འགའ་བ་དང་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྩིག་པ་ལ་སོགས་པའི་གོ་ས་ན་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གོ་འབྱེད་པའི་ནམ་མཁའ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་མེད་ན་དེ་ན་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གོ་འབྱེད་པའི་ནམ་མཁའ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུགས་ཅན་གཞན་གྱིས་དེ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ན་ནམ་མཁའ་ཡོད་ཀྱང་གཟུགས་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་གཟུགས་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་སེམས་ཡོད་ཀྱང་སེམས་གཟུགས་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །
རྩ་བ། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་གང་། །
བྲལ་བའོ་སོ་སོ་སོ་སོ་ཡིན། །
སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་(པའི་མཚན་གཞི་ནི་འདུས་མ་བྱས་རྟག་ཅིང་དགེ་བའི་རྫས་སོ། །མཚན་ཉིད་ནི་)གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་(དགག་བྱ་)ཟག་བཅས་དང་བྲལ་བ་(ས་ཐོབ་པར་བྱ་བའམ་ཡང་ན་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་དགག་བྱ་སྐྱེ་བ་ལ་གཏན་དུ་གེགས་བྱེད་པའོ། །སྒྲ་དོན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་འགོག་པ་ཡིན་པས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ།) རྟག་ཅིང་དགེ་བའི་རྫས་(མཚན་ཉིད་དེས་ནི་རྣམ་གྲོལ་འདུས་བྱས་དང༌། རང་ལས་གཞན་པའི་འགོག་པ་བཞི་བསལ་ཏེ། དང་པོ་ནི་འགོག་པ་ཡིན་ལ་ཕྱི་མ་བཞི་བྲལ་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་མིན་པས་སོ།།)ཏེ། རྩ་བར་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་ཚིག་དེ་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་བ་ལང་དག་དང་ལྡན་པའི་ཤིང་རྟ་ལ་བ་ལང་གི་ཤིང་རྟ་ཞེས་ལྡན་པའི་སྒྲ་མི་མངོན་པར་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་འགོག་པ་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་(དེས་ན་ཁྱབ་ཆུང་ངོ༌)ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་(ཞི་རགས་ཅན་)ཁོ་ནས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་འགོག་པ་ནི་མེད་ཀྱི་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པས་(ཅིས་)ཀྱང་ཐོབ་པར་བྱ་(དགོས་)བ་ཡིན་ཏེ། (འདས་པ་དེས་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགོག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ།།) དེས་ན་མཚན་ཉིད་མ་ཁྱབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་འཆད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཟག་བཅས་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་གྱིས་ཀྱང་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཚན་གཞི་བསྟན་ལ། གང་བྲལ་བའོ་སོ་སོ་སོ་སོ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འགོག་པ་གཞན་བཞི་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏེ། དེ་རྣམས་ནི་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་བརྟགས་པ་སྟེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་ཕལ་ཆེ་བའམ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་དུ་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་(དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ལས་དང་པོ་ནི་ཅི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོར་)འགོག་པ་དེ་གཅིག་གམ་ཐ་དད་ཅེ་ན། (འགྲེལ་པ་ལས་ལྡན་པའི་རྫས་རྣམས་ཇི་སྙེད་པ་བྲལ་བའི་རྫས་རྣམས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ལྡན་པའི་རྫས་ནི་ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཏེ་དེས་ཁམས་གསུམ་དུ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་དེས་ན་ལྡན་རྫས།) སྤང་བྱ་(རིས་ལྔ་པོ་)སོ་སོ་བ་རྣམས་ཀྱི་(ལྡན་པའི་རྫས་སོ་སོ་བ་ཡིན་པ་ལྟར་དེ་དག་གི་བྲལ་བའི་)འགོག་པའང་སོ་སོར་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྤང་སྤངས་པའི་འགོག་པ་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་སྤང་སྤངས་པའི་འགོག་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་འགོག་པ་གཅིག་ཏུ་འདོད་ན་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྤང་སྤངས་པའི་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱས་པས་བདེན་པ་ལྷག་མ་གསུམ་གྱི་མཐོང་སྤང་དང་སྒོམ་སྤང་སྤངས་པའི་འགོག་པའང་མངོན་དུ་བྱས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་ལམ་ཕྱི་མ་རྣམས་བསྒོམས་པ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བ་འདི་སྤང་བར་མི་ནུས་(པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་ཡང་འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱི་སྤངས་པའི་བྱེ་བྲག་སོ་སོར་གཞག་ཏུ་མེད་པར་ཐལ་ཏེ་སྤང་བྱ་སྤངས་པའི་འབྲས་བུ་འདུས་མ་བྱས་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།།) དེས་ན་(མཐོང་སྤང་སྤངས་པའི་)འགོག་པ་ནི་ཐ་དད་(པ་གྱ་དགུ་ལ་སོགས་)ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །
(གཉིས་པ་ལུང་དང་འགལ་བ་སྤངས་པ་ནི།) འོ་ན་ལུང་བར་མའི་ཆོས་སྦྱིན་གྱི་མདོ་ལས། (རང་གི་སྔར་གྱི་ཁྱོ་)ཚེ་དང་ལྡན་པ་ས་གས་དགེ་སློང་མ་ཆོས་སྦྱིན་ལ་འཕགས་མ་འགོག་པ་འདྲ་བ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་པ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ས་ག་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་གསུང་བར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐ་དད་(ཅིང་མང་པོ་ཉིད་)ཡིན་ན་ནི་འགོག་པ་དེ་དག་འདྲ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་མདོ་འདི་ནི་(སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ནི་རྟག་པས་)འགོག་པ་ལ་འདྲ་(བར་བྱེད་)བའི་རྒྱུ་(གཞན་ཡོད་པ་)འགོག་པ་དང༌། འགོག་པ(རང་ཉིད་)འང་འགའ་ཞིག་གི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་འགོག་པ་ཡིན་(ཏེ་འདུས་བྱས་ཁོ་ན་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་)འགོག་པ་ཕན་ཚུན་འདྲ་བ་ཙམ་མེད་པར་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་འཆད་མོད་ཀྱི། འགོག་པའི་རྫས་དག་དུས་རིམ་གྱིས་རྒྱུད་ལ་ཐ་དད་པར་འབྱུང་བར་འདོད་ན་མི་རྟག་པ་དང་འདུས་བྱས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་དང་དུས་དང་རྫས་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་སྤང་དགོས་སོ། །མདོ་སྡེ་པ་ནི་འགོག་པ་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤང་བྱ་ཟག་བཅས་དང་བྲལ་བ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་གཅིག་དང་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་མེད་དོ་ཞེས་འདོད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་མདོ་ལས་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་བདེན་བཞིའི་ཡ་གྱལ་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་ཡོད་དེ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འདོད་དོ། །
འགོག་པ་གཉིས་པ་(འི་མཚན་གཞི་ནི་འདུས་མ་བྱས་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་རྫས་སུ་གྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ་མདོ་ལས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་འགགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་ཙམ་ཡིན་ན་རེས་འགའ་དེའི་རྐྱེན་ཉེ་བའང་སྲིད་པས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལས་གཏན་དུ་ངན་སོང་དུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འགོག་བྱེད་རྫས་སུ་ཡོད་ཟེར་བ་ལ་དེའི་མཚན་ཉིད་)ནི།
རྩ་བ། སྐྱེ་ལ་གཏན་དུ་གེགས་བྱེད་པ། །
འགོག་གཞན་སོ་སོར་བརྟགས་མིན་པས། །
ཟག་བཅས་སམ་ཟག་མེད་ཀྱང་རུང་སྟེ་(རྐྱེན་མ་ཚང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་)ཆོས་མ་འོངས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལ་གཏན་དུ་གེགས་བྱེད་པ་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ལས་གཞན་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མིན་པས་འགོག་པ་སྟེ། རྐྱེན་མ་ཚང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཏན་དུ་བྲལ་བ(དེ་ཡང་དཔེར་ན་དད་པའི་རྗེས་འབྲང་གི་ལམ་བསམ་གཏན་ས་དྲུག་གང་རུང་ལ་རྟེན་པ་གཅིག་མངོན་དུ་གྱུར་ན་ལྷག་མ་ལྔ་དང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་གི་ལམ་ཡང་བརྟགས་མིན་འཐོབ་ལ། དེ་ཡང་ཐེག་དམན་གྱི་མཐོང་ལམ་ལན་གཉིས་མི་སྐྱེ་བས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་ཚེ་དེ་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ་རྒྱུ་མཚན་སྔ་མ་བཟློག་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མེད་པར་རྐྱེན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་དག་སྐྱེ་པ་ལ་ངེས་པར་འགོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ།།)འོ།། (སྒྲ་དོན་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་ཤེས་རབ་མེད་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཞེས་མེད་དགག་གམ་ཡང་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་ཤེས་རབ་ལས་གཞན་རྐྱེན་མ་ཚང་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཞེས་མ་ཡིན་དགག་ཏུ་བྱས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མིན་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ།།) དེ་ལ་མི་རྟག་པ་དང༌། སྙོམས་འཇུག་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང༌། བརྟགས་མིན་ཏེ་འགོག་པ་ལྔ་ཡོད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མི་རྟག་པའི་འགོག་པ་སེལ་ཏེ། དེ་ནི་ད་ལྟར་བ་གནས་པ་ལ་གེགས་བྱེད་ཀྱི་(སྐྱེས་ཟིན་པས་)སྐྱེ་བ་ལ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ལས་གཞན་པའི་འགོག་པས་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་སེལ་ལོ། །གཏན་དུ་གེགས་བྱེད་པས་ནི་སྙོམས་འཇུག་གཉིས་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང༌། ནམ་མཁའ་སེལ་ཏེ། དང་པོ་གསུམ་(གྱི་དགག་བྱ་མ་འོངས་པ་ཡིན་ཡང༌)རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདུས་བྱས་ནི་སྐྱེ་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་མེད་པར་སྔར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དཔེར་བརྗོད་པ་ནི་མིག་(ཤེས་)དང་ཡིད་གཟུགས་སྔོན་པོ་ལ་གཡེངས་པའི་ཚེ་(སྔོན་པོ་དེ་ལས་)ཡུལ་གཞན་(སེར་པོ་སོགས་དང་སྒྲ་སོགས་)ལ་དམིགས་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་མི་སྐྱེ་བ་(དེ་ཡང་ད་ལྟ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་ཤེས་དུ་མའི་གོ་མི་འབྱེད་པས་སྔོན་པོ་འཛིན་པ་ལས་གཞན་པའི་དེ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ལ། མ་འོངས་པ་ན་མི་སྐྱེ་བ་ནི་དམིགས་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་སྟེ་སྔར་གྱི་ཡུལ་དེ་དག་ནི་འདས་པར་གྱུར་ལ། དབང་ཤེས་ལྔ་ནི་ད་ལྟར་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་འདས་པ་ལ་དམིགས་པའི་མཐུ་མེད་པས་སོ།།)བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིར་འགྲེལ་པར་མུ་བཞི་གསུངས་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ཁོ་ན་འཐོབ་པར་བྱ་བའི་དགག་བྱའི་གཞི་ནི་(འགོག་པ་གཉིས་དང་འབྲེལ་བའི་མུ་བཞི་ལ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་མུ་གསུམ་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས་ལས་དང་པོ་ལ་དྲི་བ་ནི་འོ་ན་གང་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ཐོབ་པའི་གཞི་ཡིན་པ་དེ་བརྟགས་མིན་གྱིའང་ཡིན་ནམ། གང་བརྟགས་མིན་འཐོབ་པའི་གཞི་ཡིན་པ་དེ་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་གིའང་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེའི་ལན་ལ་མུ་བཞི་ལས་མུ་དང་པོ་ནི་)ཟག་བཅས་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་མ་འོངས་པ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་དག་ཟག་བཅས་ཡིན་པས་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་དགག་བྱ་ཡིན་པ་བརྟགས་འགོག་ནི་འཐོབ་པར་རུང་ལ། བརྟགས་མིན་ནི་འཐོབ་པར་མི་ནུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་(དང་བརྟགས་མིན་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་གཏན་དུ་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་)རོ། །སོ་སོར་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་ཁོ་ན་འཐོབ་པའི་དགག་བྱ་ནི་ཟག་མེད་ཡེ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། ཟག་མེད་ཡིན་པས་(ཉེས་པ་མེད་ཅིང་སྤང་བྱ་མིན་པས་)གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་དགག་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྐྱེན་མ་ཚང་བས་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་(དང་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་)རོ། །གཉིས་ཀ་ཡིན་པ་ནི་ཟག་བཅས་ཡེ་མི་སྐྱེ་བ་དང༌། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་ནི་(འདུས་མ་བྱས་)ཟག་མེད་(འདུས་བྱས་)སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་འཆད་མོད་ཀྱི། (འདུས་མ་བྱས་ལ་འགོག་པ་གཉིས་མི་སྲིད་དེ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི།) ཟག་མེད་དང་ཟག་བཅས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་དག་གཏན་ནས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ན་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དག་གི་དགག་བྱ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འགོག་པ་གཉིས་ཀྱི་དགག་བྱ་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་ལ། དེ་དག་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་འདོད་ཀྱི། མི་སྐྱེ་བ་དང་འདུས་བྱས་གཞི་མཐུན་པ་མི་འདོད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་མ་འོངས་པ་རྫས་སུ་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པས་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བ་གཉིས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པ་གཉིས་པོ་རང་ཉིད་རང་གི་དགག་བྱར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་དགག་བྱ་འདུས་བྱས་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མ་འོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ།། (འདིར་གཉིས་ཀ་འཐོབ་པ་ཡང་ཅིག་ཅར་ཐོབ་པ་མིན་གྱི་འདི་ལྟར།) འདིར་སློབ་དཔོན་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཀྱིས་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་སྔོན་ལ་ཐོབ་ལ་ཅིག་ཤོས་ཕྱིས་ཐོབ་པ་(དད་མོས་ཀྱིས་སྒོམ་སྤང་སྤངས་ན་བརྟགས་འགོག་གི་ཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་ལ། ཉམས་པ་སྲིད་པས་བརྟགས་མིན་གྱི་ནི་དབང་པོ་འཕོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་ནའོ་ཡང༌)དགྲ་བཅོམ་པ་གཟུགས་གཅིག་ལ་མིག་དང་ཡིད་གཡེངས་པ་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ལྟ་བུ(དབང་ཤེས་ལྔ་ནི་ཟག་བཅས་ཡིན་པས་དགྲ་བཅོམ་གྱིས་ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་ལ་སྔར་བརྟགས་པ་འཐོབ་བོ)འོ། །སོ་སོར་བརྟགས་མིན་སྔར་ཐོབ་ལ་ཅིག་ཤོས་ཕྱིས་འཐོབ་པ་ནི་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་(འི་ཕུང་པོ་བརྟགས་མིན་གྱིས་འགོག་ལ། དེའི་བརྟགས་འགོག་ནི་སྒོམ་ལམ་སྐྱེས་པ་ན་འཐོབ་པ།)ལྟ་བུའོ། །གཉིས་ཀ་ལྷན་ཅིག་ཐོབ་པ་ནི་(མཐོང་ལམ་ཐོབ་པས་མཐོང་སྤང་དང༌)མཐོང་བས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒོམ་སྤང་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་སྤངས་པ་(ན་དེ་དག་ཆེན་པོ་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྟགས་མིན་ཐོབ་པའམ་དད་མོས་ཀྱང་འདོད་པར་ཚེ་གྱུར་པའམ་གོང་མའི་རྟེན་ཅན་གྱིས་ཅིག་ཅར་འཐོབ་)ལྟ་བུའོ།། (འདི་དུས་དང་མི་སྦྱོར་བར་གྲོལ་བ་ལ་ཅི་སྟེ་མི་མཚུངས་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་སློབ་པ་ཡིན་པས་འཐོབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་དོ།།) གཉིས་ཀ་མི་ཐོབ་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མུ་བཞི་ཡང་བཤད་དོ།། (དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་མུ་བཞི་བརྩི་བའི་གཞི་ནི་འགལ་འབྲེལ་མེད་པ་སྟེ། དངོས་འགལ་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་ལྟ་བུ་ལ། ཕུང་གསུམ་སེལ་བས་མུ་ཐ་མ་གཉིས་མེད་ཅིང༌། བརྒྱུད་འགལ་སྔོ་སེར་ལྟ་བུ་ལ་ངོ་བོ་འགལ་བས་མུ་གསུམ་པ་མེད་ལ། བདག་གཅིག་པའི་འབྲེལ་བ་བྱས་མི་རྟག་ལྟ་བུ་ལ་མུ་དང་པོ་གཉིས་མེད་ཅིང༌། དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་མེ་དུ་ལྟ་བུ་ལ་མུ་གསུམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་བཞི་རྩིས་པའི་དགོས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བའོ། །སྒྲ་དོན་ནི་མུ་ཞེས་པ་མཐའ་སྟེ། དྲི་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ལྟོས་ནས་ལན་མཐའ་བཞི་ཁོ་ནར་ངེས་ཀྱི་ལྔ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་དོན་ཏོ།།)
ད་ནི་གསུམ་པ་འདུས་བྱས་རྒྱས་བཤད་ལ་གནས་བརྒྱད་ལས་དེ་དག་གི་སྤྱིའི་དོན་ནི་གནས་བརྒྱད་ཀྱི་(གྲངས་ངེས་པ་དང༌།)རྣམ་གཞག་དང༌། འབྲེལ་དང༌། (གོ་རིམ་ངེས་པ་དང༌།) གནས་གང་ནས་བརྗོད་བྱ་གང་སྟོན་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལས། དང་པོ་ལ། སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་ནི་ཟག་བཅས་ཟག་པ་མེད་ཆོས་རྣམས་ཞེས་མདོར་བསྟན་པའི་དོན་རྒྱས་པར་འཆད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གནས་བརྒྱད་དུ་མཛད་དོ། །དེ་ལ་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་སྤྱིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གནས་དང་པོ་གཉིས་སོ། །ཟག་བཅས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྟོན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གནས་གསུམ་སྟེ། གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་གསུམ་དང་འགྲོ་བ་ལྔ་དང༌། གང་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང༌། ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་གནས་བཞི་དང་རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སྟོན་པ་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པའི་མཛོད་དང༌། གང་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ལས་བསྟན་པ་དང་ཕྲ་རྒྱས་བསྟན་པའི་མཛོད་བསྟན་ཏོ། །ཟག་མེད་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གནས་ཕྱི་མ་གསུམ་སྟེ། གང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གང་ཟག་དང༌། གང་དུ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཁམས་གསུམ་དང༌། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རིམ་པ་སྟོན་པ་ལམ་དང་གང་ཟག་བསྟན་པའི་མཛོད་དང༌། གང་གིས་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱེད་པ་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པའི་མཛོད་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་བསྟན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སྙོམས་འཇུག་བསྟན་པའི་མཛོད་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འཆད་དེ། དེ་ཉིད་ནི་འབྲེལ་རྣམ་པར་བཞག་པའང་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་ནི་དམིགས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་དང༌། འབྲས་བུ་སྟོན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གནས་བརྒྱད་དུ་བསྟན་ཏེ། ཇི་སྙེད་པ་སྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གནས་དང་པོ་གཉིས་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་སྟོན་པ་གནས་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་དང་ལྔ་པ་རྣམས་དང༌། ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟོན་པ་གནས་དྲུག་པ་དང༌། འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་དང༌། དེའི་ཡོན་ཏན་སྟོན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གནས་ཕྱི་མ་གཉིས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འཆད་དོ། །
གཉིས་པ་གནས་དེ་དག་གི་འབྲེལ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ནི། ཆོས་མངོན་པའི་བརྗོད་བྱ་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གནས་དང་པོ་བཤད་དོ།། དེར་མིང་ཙམ་སྨོས་པའི་དབང་པོ་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྗེས་ལ་གནས་གཉིས་པ་བཤད་དོ། །དེ་དག་ཏུ་ཁམས་གསུམ་གྱི་མིང་ཙམ་སྨོས་པ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྗེས་ལ་གནས་གསུམ་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁམས་གསུམ་བསྟན་པ་དེའི་རྒྱུ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་བཀག་ནས་དངོས་སུ་ལས་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྗེས་ལ་གནས་བཞི་པ་བཤད་དོ།། ལས་དེ་ཡང་ཀུན་ནས་སློང་བའི་རྒྱུ་ཕྲ་རྒྱས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གནས་ལྔ་པ་དེའི་རྗེས་ལ་བསྟན་ཏོ། །ཕྲ་རྒྱས་དེ་དག་སྤོང་བྱེད་ནི་ལམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྗེས་ལ་གནས་དྲུག་པ་བཤད་དོ། །དེར་སྨོས་པའི་ཤེས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའི་གནས་བདུན་པ་དེའི་རྗེས་ལ་བཤད་དོ། །དེ་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་གཉིས་བསྟན་པ་ལས་ཐུན་མོང་བ་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་གནས་བརྒྱད་པ་བསྟན་ཏོ།། གསུམ་པ་གནས་གང་ནས་བརྗོད་བྱ་གང་སྟོན་པ་ནི་གཞུང་གི་དོན་ལས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །
གཞུང་གི་དོན་ལ་གནས་བརྒྱད་ལས་དང་པོ་ཁམས་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འདུས་བྱས་མདོར་བསྡུས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དང༌། ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི།
རྩ་བ། འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་དེ་དག་ཀྱང་། །
སྔར་ལམ་མ་གཏོགས་པའི་འདུས་བྱས་རྣམས། ཟག་བཅས་ཞེས་གང་སྨྲས་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་སྨོས་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པའི་ལན་དུ། (འདུས་བྱས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨྲོས་ཏེ་དེ་ལ་ལྔ་ལས་གང་ལ་དབྱེ་བའི་གཞི་ནི། སྤྱོད་འཇུག་ལས། རྐྱེན་གཅིག་གིས་ནི་ཀུན་བཏུས་པ། །གང་ན་ཡང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང༌། སྐྱེས་རབས་ལས། རྒྱུ་གཅིག་གིས་ནི་ཀུན་འགྲུབ་པ། །གང་ན་ཡང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བས། རྒྱུ་རྐྱེན་གཅིག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པས་རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་མ་འདུས་ཤིང་ཕྲད་ནས་བྱས་པས་ན་འདུས་བྱས་དང༌། ཆོས་ནི་རྣམ་བཤད་རིགས་པར་དོན་བཅུ་ལ་འཇུག་པར་བཤད་པ་ལས་ལུང་སིལ་བུ་ལས་མཚན་ཉིད་འཛིན་ལ་ཆོས་ཤེས་བརྗོད་ཅེས་པས། འདིར་ཤེས་བྱ་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཆོས་རྣམས་དེ་དག་གོ །ཀྱང་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་དང་འདུས་མ་བྱས་ལ་དབྱེ་བ་ཡོད་པར་མ་ཟད་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཡང་ཡོད་ཅེས་པའོ། །གང་དག་ཕྱེ་བའི་དངོས་པོ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ཕུང་པོ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔ་བསལ་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས། སྔ་མ་དག་གིས་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མ་བསྡུས་སོ། །ཇི་སྙེད་ཕྱེ་བའི་གྲངས་ནི་ལྔའོ། །དེ་སྙེད་ཕྱེ་བའི་གྲངས་ངེས་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའི་གཞི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལྔར་གྲངས་ངེས་ཏེ། བྱིས་པ་ཕལ་ཆེར་རྣམ་ཤེས་ལ་བདག་དང་གཟུགས་སོགས་ལ་བདག་གིར་འཛིན་ཏེ། རིམ་པ་ལྟར་ཕྱི་ནང་གི་གཟུགས་ནི་བྱེད་པ་དང་ལས་སུ་བྱ་བར་བདག་དང་འབྲེལ་ལོ་སྙམ་པ་དང༌། ཚོར་བ་ནི་བདག་གིས་མྱོང་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་ནི་མཐོང་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྣམས་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་པ་དང༌། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་སེམས་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་བདག་གིར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱེ་བཤད་ལས་ཕུང་པོ་ནི་ལྔ་ཁོ་ན་སྟེ། བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའི་གཞི་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མང་བའམ་ཉུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ནི་བདག་གིར་འཛིན་ཏེ། ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་ཀྱང་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི་རྣམ་པ་ལྔ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་དགོས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གྲངས་ངེས་པར་བཤད་དོ། །ཡང་ན་འདུས་བྱས་ལ་གཟུགས་ཅན་དང་དེ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་སུ་ངེས་ཤིང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་སེམས་དང་སེམས་མ་ཡིན་པ་གཉིས་སུ་ངེས་ལ་འདུས་བྱས་གཟུགས་དང་སེམས་མ་ཡིན་པ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ཕྱེ་བའི་དོན་ནི་ཅི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་རྫས་ཐ་དད་པའམ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་པའམ། ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པའམ། གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་ཡིན་ཞེ་ན།)
རྩ་བ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ། །
གང་དག་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་བཟུང་བ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདུས་བྱས་ནི་རྐྱེན་རྣམས་ཕྲད་ཅིང་འདུས་ནས་བྱས་པ་སྟེ་རྐྱེན་གཅིག་གིས་བསྐྱེད་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འོ་ན་མ་འོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་དང་རིགས་མཐུན་ཞིང་རང་གི་མཚན་ཉིད་འདྲ་བའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ནུ་མ་ལས་བྱུང་བའི་འོ་མ་དང་རིགས་མཐུན་པས་མི་འཇོ་བ་བཞོན་གྱི་ལུས་ལ་གནས་པ་ལའང་འོ་མ་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ལ་དབྱེ་བ་ཡོད་པར་མ་ཟད་འདུས་བྱས་ལའང་དབྱེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ཕུང་པོ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ཕུང་པོ་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཕུང་པོ་འདི་དག་རྫས་གཅིག་པའམ། ཐ་དད་པའམ། གཅིག་པ་བཀག་པའམ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ནི་རྫས་ཐ་དད་པར་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་རགས་པ་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་འདོད་ལ། དེ་གཉིས་ཀའང་རྫས་སུ་འདོད་དོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་འདུ་བྱེད་དང་གཟུགས་དང་སེམས་ལས་ཐ་དད་ཅིང་དེ་དག་ནང་ཡང་ཐ་དད་པར་འདོད་དོ། །མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ནི་གཟུགས་དང་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོར་འདོད་དོ། །རྣམ་ཤེས་ཀྱང་ཕུང་པོ་གཞན་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་རྫས་སུ་ཡོད་པས་ལྷས་བྱིན་གྱི་ལུས་ཞེས་པ་ལྟར་ཕུང་པོའང་ཡིན་ལ་གཟུགས་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་གཞི་མཐུན་པའི་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལའང་སྦྱར་རོ། །
མདོ་སྡེ་པ་ནི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་ཤེས་རྫས་སུ་ཡོད་ཀྱི་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ནི་གཟུགས་དང་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་གནས་སྐབས་ལ་བཏགས་ཀྱི་རྫས་སུ་མེད་དོ། །རྡུལ་དང་སྐད་ཅིག་མ་རྫས་སུ་ཡོད་ཀྱི་རགས་པ་དང་རྒྱུན་རྫས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའང་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གཟུགས་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་ལ་ཕུང་པོ་བཏགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་གཞི་ཐ་དད་པའི་བསྡུ་བ་སྟེ་ལྷས་བྱིན་གྱི་རིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གཞན་ལའང་སྦྱར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ནི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ལས་རྫས་ཐ་དད་པར་མེད་ལ། མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱང་དེ་དག་ལས་གཞན་དུ་མེད་ཅིང༌། རྒྱུན་ཡང་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའང་བཏགས་ཡོད་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །
གཉིས་པ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ནི། ཊཱིཀ་དག་ལས་ཆོས་མངོན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མདོའི་དོན་དང་མདོ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་དང་མདོ་རྣམ་པར་འཆད་པ་ཡིན་པས་འདིར་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་དུས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ངོ་བོ་དག་བརྗོད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བས་དེ་དག་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གང་དག་འདུས་བྱས་སུ་བཤད་པ་དེ་དག་ཉིད་ནི་དུས་གསུམ་དུའང་གསུངས་ཏེ།
རྩ་བ། དེ་དག་ཉིད་དུས་གཏམ་གཞི་དང་། །
ངེས་པར་འབྱུང་བཅས་གཞི་དང་བཅས། །
དེ་ལ་དེ་དག་སོང་བ་ནི་འདས་པའོ། །འགྲོ་བ་ནི་ད་ལྟར་བའོ། །འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་ནི་མ་འོངས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་དེ་དག་ཉིད་ལ་གཏམ་གྱི་གཞི་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། གཏམ་ནི་(ཡི་གེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའམ་)ངག་གོ །དེའི་གཞི་སྟེ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་མིང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་ན་མིང་དེ་ཁོ་ན་གཏན་གྱི་གཞིར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་(གཏམ་གྱི་)གཞི་(ངག་དེའི་)གཞི་(འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་)དང་བཅས་པ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་གཏམ་གྱི་གཞི་ཡིན་ཏེ། ངག་ནི་མིང་ལ་འཇུག་ལ་(མིང༌)དེས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ།། (དེ་ཡང་ངག་གི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ནི་མིང་ཡིན་དོན་ནི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་གཏམ་གྱི་གཞིའོ།།) འདུས་མ་བྱས་མིང་གི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཀྱང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བརྗོད་པ་ཉུང་བའི་ཕྱིར་གཏམ་གྱི་གཞིར་མ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་གཏམ་གྱི་གཞི་རྣམས་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལེགས་པར་དྲངས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་འདུས་བྱས་དེ་དག་ཉིད་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ངེས་པར་འབྱུང་བྱའི་མྱ་ངན་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་ལ་དེ་ལས་འདས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱུང་བཅས་སོ། །འོ་ན་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བྱ་མ་ཡིན་པས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་བཅས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་ལུང་བར་མ་ལས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཟིངས་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྤང་བར་བྱ་ན་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་པ་དང༌། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་ཀྱང༌། དོན་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །གཟིངས་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་རིག།།ཅེས་འབྱུང་བས་དེ་ཡང་ལྷག་མེད་དུ་འཇུག་པ་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འདུས་བྱས་དེ་དག་ཉིད་གཞི་དང་བཅས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འདིར་གཞི་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །
དེའི་ཁྱད་པར་ཟག་བཅས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ནི།
རྩ་བ། གང་དག་ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་པའི། །
ཕུང་པོའང་དེ་དག་འཐབ་བཅས་ཀྱང་། །
སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་འཇིག་རྟེན་དང་། །
ལྟ་གནས་སྲིད་པའང་དེ་དག་ཡིན། །
འདུས་བྱས་གང་དག་ཟག་བཅས་སུ་བཤད་པ་དེ་དག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོའང་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ལ་དེ་ལས་བྱུང་བས་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ་རྩྭ་དང་སོག་མའི་མེ་བཞིན་ནོ།། (ཡང་ན་ཉེར་ལེན་ལ་རག་ལུས་པས་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ་རྒྱལ་པོ་ལ་རག་ལུས་པའི་མི་ལ་རྒྱལ་པོའི་མི་ཞེས་པ་བཞིན་ནོ།།) ཡང་ན་དེ་དག་ལས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུའི་ཤིང་བཞིན་ནོ།། (དེས་ན་ཕུང་པོ་ཡིན་ལ་ཉེར་ལེན་མ་ཡིན་པ་འདུས་བྱས་ཟག་མེད་དང༌། གཉིས་ཀ་ཡིན་པ་འདུས་བྱས་ཟག་བཅས་དང༌། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་འདུས་མ་བྱས་ཏེ་མུ་གསུམ་དུ་འགྱུར་བས།) ཡང་གང་དག་ཟག་བཅས་སུ་བཤད་པ་དེ་དག་ནི་(འཐབ་མོ་ལྟར་རང་གཞན་ལ་གནོད་པས་འཐབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཟག་བཅས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བྱེད་པས་ན་)འཐབ་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་(སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་ཅི་རིགས་པར་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་འཕགས་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པས་)སྡུག་བསྔལ་དང༌། (ཟག་བཅས་རྒྱུར་གྱུར་པ་འདི་ལས་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བས་)ཀུན་འབྱུང་དང༌། (འཇིག་ཅིང་རབ་ཏུ་འཇིག་པས་སམ་གཉེན་པོས་ཀྱང་འཇིག་པས་ན་)འཇིག་རྟེན་དང༌། ལྟ་བའི་གནས་དང༌། (མདོ་ལས་སྲིད་པ་གང་ཞེ་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ཟག་བཅས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་འབྱུང་བས་ན།) སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བའང་དེ་དག་(གི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དོན་དང་མཐུན་པ་)ཡིན་ནོ། །རིམ་པ་ལྟར་བདག་གཞན་ལ་གནོད་པས་འཐབ་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཕགས་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། རྒྱུར་གྱུར་པའི་(ཟག་བཅས་ཀྱི་)ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ཀུན་འབྱུང་ཡིན་ལ་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་(ཟག་བཅས་ཀྱི་)ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པས་རྒྱུར་གྱུར་པ་འདི་ལས་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་པ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། མདོ་ལས་དགེ་སློང་དག་གང་ཁ་ཅིག་བདག་དང་བདག་གིར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ན་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དེ་དག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་འདི་ཉིད་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་(ཟག་བཅས་འདི་ལ་)འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་(འི་སྒོ་ནས་གནས་པས་ན། དགྲ་བཅོམ་གྱི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོའང་ཉེར་ལེན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་ནས་གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་ཉེར་ལེན་ཉོན་མོངས་རྣམས་འབྱུང་བས་སོ།།)དང༌། ཡང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཟག་བཅས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་དེ་ལ་ལྟ་བ་ཁོ་ནའི་གནས་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་ཅེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་རྒྱས་པར་འགྱུར་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་འདིར་ལྟ་བ་ཁོ་ནའི་གནས་སུ་བརྗོད་པ་ནི་གང་ཞིག་ཟག་བཅས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་རྣམ་གྲངས་མེད་པར་བརྟན་པར་འཛིན་པ་དེ་ལ་གནས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་དང་ང་རྒྱལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཡིན་ལ། དུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེའང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་དེ་སྐྱེས་མ་སྤངས་པའི་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཡིན་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་མེད་པར་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་ལ་ནི་གཞན་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་བརྟན་པར་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་གྱིས། དུས་ཀུན་པ་དང་ཐམས་ཅད་ལ། །རྣམ་གྲངས་མེད་དང་མི་གཡོ་བ། །ལྟ་ཡིན་དེ་ལྟར་ཆགས་སོགས་དང༌། །མ་རིག་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་མིན། །ཞེས་བཤད་དོ།། (དེ་ལྟ་ན་ལམ་བདེན་ཡང་ཟག་བཅས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལམ་བདེན་གྱིས་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་བྱས་ནས་ཁམས་གསུམ་གྱི་དགེ་བ་ཟག་བཅས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། མི་རྟག་པ་འཇིག་རྟེན་དང༌། ལོག་ལྟས་དམིགས་པ་དང༌། སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་འབྱུང་བས་སྲིད་པའང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མི་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་ཀྱང་འཕགས་པ་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་དང་པོ་གཉིས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་རྟག་པས་འཇིག་པ་ཡོད་ཀྱང་གཉེན་པོས་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལོག་ལྟས་དམིགས་ཀྱང་མི་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཁོར་བ་ཐོག་མེད་ནས་འབྱུང་བ་མེད་པས་ཟག་བཅས་ཀྱི་དོན་དང་མི་ལྡན་ཞིང་སྒྲ་འཇུག་པའང་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་ཧེ་ཁོ་ན་ལ་ས་སྟེངས་ཉལ་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ།།)
གསུམ་པ་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་དང༌། དེ་གསུམ་གཞན་ཡང་འདིར་བསྡུ་བ་དང༌། ཁམས་ལ་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་བཤད་པ་གསུམ་གྱི་དང་པོ་ལའང་མཚན་གཞིའི་དབྱེ་བ་དང༌། མཚན་ཉིད་དང༌། དགོས་པ་དང༌། གྲངས་ངེས་པ་དང༌། གོ་རིམས་ངེས་པ་ལྔའོ། །དང་པོ་ལའང་ལྔ་ལས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བསྟན་པ་གཉིས་ལས་དང་པོ་ལའང་མདོར་བསྟན་པ་ནི།
རྩ་བ། གཟུགས་ནི་དབང་པོ་ལྔ་དང་དོན། །
ལྔ་དང་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་ཉིད། །
སྔར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མཚན་གཞི་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལྔ་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པའི་གཟུགས་དང་བཅུ་གཅིག་པོ་ཉིད་དོ། །གཞན་དུ་བཅོ་ལྔ་བཤད་པ་ནི་རེག་བྱ་བཞི་ལོགས་སུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་མཚོན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །དེའི་དོན་གཟུགས་ཅན་(ནང༌)ཕྲད་པ་ལས་(སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་)རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མི་འདྲ་བ་སྐྱེ་བའི་གནོད་པ་བྱར་རུང་བའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཐོགས་པ་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་ནི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་གཉིས་བཤད་དེ། ཡུལ་དཔྱད་པ་དང༌། རེག་པས་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། འདི་ནི་འདི་ནའོ། །ཕ་བི་ནི་ཕ་བི་ནའོ་ཞེས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི། སྔར་བཤད་པའི་གནོད་པ་བྱར་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུགས་སུ་རུང་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ།། (སློབ་དཔོན་འཕགས་པས་ནི་ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། རེག་པས་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་དང༌། ཡུལ་དཔྱད་པས་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའོ་ཞེས་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་གཉིས་གསུངས་པའི་དང་པོ་ནི་ལག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པས་རེག་ན་གཟུགས་སུ་རུང་བ་ལ་སོགས་པར་བཤད་པས་འདིར་བཤད་པའི་གནོད་པ་བྱ་རུང་ཉིད་ལ། གཉིས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་གང་ཡུལ་ལ་གཟུགས་འདི་དང་འདིའོ། །གཟུགས་འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་མཉམ་པར་བཞག་པའམ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཡིད་རྟོག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་བཀྲ་བར་འཛིན་པའོ་ཞེས་ཡུལ་ཆ་དང་བཅས་པར་བློ་ལ་སྣང་བ་ལ་བཤད་དེ་དེ་ཉིད་རིགས་པར་ལྟའོ།།) འོ་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཟུགས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆ་མེད་ཅིང་གནོད་པར་བྱར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་ན། དེ་དག་(རྫས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲན་)གཅིག་པུ་བ་ལ་དེ་མེད་ཀྱང་མང་དུ་ཚོགས་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། འོ་ན་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་གཟུགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལའང་(དེ་སློང་བྱེད་ཀྱི་)རྒྱུ་རིག་བྱེད་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་(ཤིང་ལྗོན་པ་གཡོས་ན། དེའི་གྲིབ་མ་གཡོ་བ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ཤིང་ལོག་ན་དེའི་གྲིབ་མ་ལྡོག་པ་བཞིན་དུ་རྟེན་རིག་བྱེད་ལྡོག་ན་བརྟེན་པ་རིག་བྱེད་མིན་པ་ཡང་ལྡོག་པར་ཐལ་བས་དཔེ་དོན་མི་མཚུངས་ཞེས་སོ།།)རམ། དེའི་རྟེན་འབྱུང་བ་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་སུ་རུང་ངོ་ཞེས་ལན་འདེབས་མོད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་གཟུགས་སུ་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །
རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་ལས་དབང་པོ་ལྔ་བཤད་པ་ནི།
རྩ་བ། དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་རྟེན། །
མིག་ལ་སོགས་གཟུགས་དང་བ་རྣམས། །
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔ་པོ་གང་དག་སྨོས་པ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་གཟུགས་ཅན་དང་བ་རྣམས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་སྟེ། མདོ་ལས་དགེ་སློང་མིག་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་གཟུགས་དང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་(དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལས་ཀྱང་དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི་གང་ཟག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་)གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་གང་དག་སྨོས་པ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་གཟུགས་ཅན་དང་བ་རྣམས་ཏེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས། མིག་གི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་གཟུགས་དང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ནི་ལུགས་སྔ་མ་ནི་མདོ་སྡེ་དང་མཐུན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་མཐུན་ནོ་ཞེས་འཆད་ལ། གང་སྤེལ་ནི་ལུགས་སྔ་མ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ལ་ཕྱི་མ་ནི་གསུང་རབ་ལ་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་དོ།། (འོན་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ཡིད་ཤེས་ཀྱིས་ཀྱང་དམིགས་པས་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཞེས་བརྗོད་ན་ཡིད་ཤེས་དང་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མི་ཤེས་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་ཤེས་ཞེས་བརྗོད་ན་ཡིད་ཤེས་ལས་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་པས་ཕྱི་མ་ཉིད་འཐད་དོ།།) དེ་དག་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་རྟེན་བཅས་དང་དེ་མཚུངས་གཉིས་གཉིས་སུ་དབྱེའོ། །མིང་གི་དོན་ནི་ལྟ་བར་བྱེད་པ་དང་ཉན་པར་བྱེད་པ་དང་སྣོམ་པར་བྱེད་པ་དང་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་རིག་པར་བྱེད་པ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་བརྡ་འདོད་རྒྱལ་བ་ཡིན་ནོ། །
གཉིས་པ་དོན་ལྔ་བཤད་པ་(ལ་གཉིས་ལས་དང་པོས་)ནི།
རྩ་བ། གཟུགས་རྣམ་གཉིས་དང་རྣམ་ཉི་ཤུ། །
མིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བའི་གཟུགས་ནི་བསྡུས་ན་ཁ་དོག་དབྱིབས་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། དེ་དག་ཀྱང་རྒྱས་པར་ཕྱེ་ན་རྣམ་པ་ཉི་ཤུར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཁ་དོག་ལ་ནི་རྩ་བའི་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དང་དམར་པོ་དང་དཀར་པོ་བཞི་དང༌། དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་སྤྲིན་དང༌། དུ་བ་དང༌། རྡུལ་དང༌། ཁུག་རྣ་དང༌། གྲིབ་མ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མུན་པ་སྟེ་ཡན་ལག་གི་ཁ་དོག་བརྒྱད་དེ་བཅུ་གཉིས་དང༌། རིང་པོ་དང༌། ཐུང་ངུ་དང༌། ལྷམ་པ་དང༌། ཟླུམ་པོ་དང༌། མཐོན་པོ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། ཕྱལ་ལེ་བ་དང༌། ཕྱལ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་དབྱིབས་བརྒྱད་དོ། །དེ་ལ་རྡུལ་ནི་རྡུལ་ཚུབ་བོ། ཁུག་རྣ་ནི་ལྷོ་འུར་མའོ།། གྲིབ་མ་ནི་གང་ན་གཟུགས་རྣམས་སྣང་བ་སྟེ། རྣམ་བཤད་རིགས་པ་ལས་ཀྱང་གང་གིས་ཡུལ་ཉི་མ་དང་བར་དུ་ཆོད་པ་ན་གཟུགས་རྣམས་གསལ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མུན་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །ཉི་མ་ནི་ཉི་མའི་འོད་དོ། །སྣང་བ་ནི་ནོར་བུ་(ཟླ་བ་དང་སྐར་མ་དང་མེ་དང༌)ལ་སོགས་པའི་འོད་དོ། །
ལྷམ་པ་ནི་གྲུ་བཞིའོ། །ཟླུམ་པོ་ནི་རིལ་རིལ་པོའོ། །དབྱིབས་མཉམ་པའམ་ངོས་ཡངས་པ་ནི་ཕྱལ་ལེ་བ་དང༌། མི་མཉམ་པའམ། ངོས་དོག་པ་ནི་ཕྱལ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །གཞན་དག་ནི་ཤེས་པར་སླའོ། །འོ་ན་ལྗང་ཁུ་དང་ནག་པོ་དང་དུར་ཁ་དང་སྐྱེར་ཁ་ལ་སོགས་པའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སེར་པོ་དང་འདུས་པའི་སྔོན་པོ་ཤས་ཆེ་བ་ནི་ལྗང་ཁུ་དང༌། དམར་པོ་དང་འདུས་པའི་སྔོན་པོ་ཤས་ཆེ་བ་ལ་ནག་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང་འདུས་པའི་སེར་པོ་ཤས་ཆེ་བ་ལ་དུར་ཁ་དང༌། དཀར་པོ་དང་འདུས་པའི་སེར་པོ་ཤས་ཆེ་བ་ལ་སྐྱེར་ཁ་དང༌། དཀར་པོ་དང་འདྲེས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སྔོ་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་(ཐག་རིང་པོ་ནས་བཻ་ཌཱུརྱའི་རྩིག་པ་ལྟར་སྣང་བའོ།།)ཅིག་ན་རེ་སྟེང་ན་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་ནམ་མཁའ་ཁ་དོག་གཅིག་པ་དང་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དག་གི་སྟེང་དུ་ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང་རགས་པ་སྟེ་དབྱིབས་གཉིས་དང༌། མངོན་པར་སྐབས་ཡོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དེ། ཁ་དོག་གི་གཟུགས་གཉིས་ཏེ་བཞི་བསྣན་ནས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་སྤྲིན་དང་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་དབྱེ་བར་འཆད་ན་འདི་ཉུངས་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆུ་དང་མེ་དང་ཀ་བ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་དང་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་སུ་(སྔོ་སེར་དམར་དང་དཀར་བ་དང༌། །སྣང་མུན་སྤྲིན་དང་དུ་བ་དང༌། །རྡུལ་དང་ཁུག་རྣ་ཉི་མ་དང༌། །གྲིབ་མ་རིང་ཐུང་ལྷམ་པ་དང༌། །ཟླུམ་པོ་མཐོན་པོ་དམའ་བ་དང༌། །ཕྱལ་ལེ་ཕྱལ་ལེ་མ་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་བཅུ་གཉིས་ཁ་དོག་ཡིན། །བཞི་ནི་རྩ་བའི་ཁ་དོག་སྟེ། །བརྒྱད་པོ་དེའི་བྱེ་བྲག་གོ །དབྱིབས་ཀྱི་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད།།) འདུས་པས་མི་འབྱེད་ན་ནི་འོ་ན་སྤྲིན་ལ་སོགས་པའང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་དག་ཀྱང་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དེ་དག་ཏུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི་སྤྲིན་དང་དུ་བ་དང་རྡུལ་དང་ཁུག་རྣ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་པས་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པ་དང༌། གྲིབ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི་ས་གཞི་ལ་སོགས་པ་ལས་ལོགས་སུ་མ་གྲུབ་བོ་སྙམ་པའི་ལོག་རྟོག་བཟློག་པའི་ཕྱིར། མདོ་ལས། འདི་དག་གཟུགས་ཀྱི་དབྱེ་བར་བཤད་ཀྱི་གཞན་དག་ལ་ནི་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་བཤད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་(གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་གང༌)ཁ་དོག་ཏུ་ཡོད་ལ་དབྱིབས་སུ་མེད་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྩ་བའི་ཁ་དོག་བཞི་དང་གྲིབ་མ་དང་ཉི་མ་དང་སྣང་མུན་ཏེ་བརྒྱད་དང༌། དབྱིབས་སུ་ཡོད་ལ་ཁ་དོག་ཏུ་མེད་པ་(དབྱིབས་བརྒྱད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་)ལུས་ཀྱི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་(ལུས་ཀྱི་ལས་)རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་དང༌། གཉིས་ཀར་ཡོད་པ་(ནི་དེ་མ་གཏོགས་པའི་དབྱིབས་རྣམས་དང༌)སྤྲིན་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཡིན་ནོ།། (གཞན་དག་མུ་དང་པོ་ནི་སྣང་མུན་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་རིང་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བས་དེ་དག་ཀྱང་མུ་གསུམ་པར་འདོད་དོ། །དབྱེ་གཞི་གཅིག་ལ་རྩི་བས་མུ་བཞི་པ་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་བསམ་པ་ནི་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ནི་དབྱིབས་ལ་མི་ལྟོས་ལ། ལུས་ཀྱི་རིག་བྱེད་འཛིན་པ་ནི། ཁ་དོག་ལ་མི་ལྟོས་པར་འབྱུང་གི་ལྷག་མ་འཛིན་པ་ནི་གཉིས་ཀ་ལ་ལྟོས་ནས་འབྱུང་ངོ་སྙམ་པ་ཡིན་ནོ་)ཞེས་ཟེར་མོད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་པས་ཁ་དོག་གི་རྡུལ་གྱི་བཀོད་པ་མི་འདྲ་བ་ལས་རིང་པོ་ལ་སོགས་པར་(ཡིད་ཀྱིས་བརྟགས་ནས་)འཇོག་གི་དབྱིབས་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཁ་དོག་མ་ཡིན་པའི་དབྱིབས་འབའ་ཞིག་པ་(ཁ་དོག་གམ་རེག་བྱ་མ་གཟུང་བར་མིག་གིས་འཛིན་པ་)མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ཉིད་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
རྩ་བ། སྒྲ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། །
རོ་ནི་རྣམ་དྲུག་དྲི་རྣམ་བཞི། །
རེག་བྱ་བཅུ་གཅིག་བདག་ཉིད་དོ། །
སྒྲ་ནི་རྣ་བའི་དབང་པོའི་ཡུལ་ཏེ་དེ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་(དབང་པོ་ཐ་མི་དད་པར་འཇུག་པ་)ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་སྒྲ་གཉིས་སོ། །དེ་དག་རེ་རེ་ལའང་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། (དེ་ལས་བཟློག་པ་)སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པ་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་གཉིས་ཏེ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་རེ་རེ་ལའང་(རྣ་བར་སྙན་པ་དང་མི་སྙན་པས་)ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་མི་འོང་བ་གཉིས་གཉིས་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷའི་རྔ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་དག་ནི་ཤེས་པར་སླའོ། །འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པ་གཉིས་ཀའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་རྔའི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་མི་འདོད་དེ། འབྲས་བུའི་གཟུགས་གཅིག་འབྱུང་བ་བཞི་ཚན་གཉིས་ལ་བསྟེན་པར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་རྔ་དང་ལག་པ་གཉིས་ཀ་ལས་འབྱུང་བ་ནི་དེ་དག་རྐྱེན་ཙམ་ཡིན་གྱི་རྟེན་ནི་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །
རོ་ནི་ལྕེའི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །མངར་བ་དང༌། སྐྱུར་བ་དང༌། ལན་ཚྭ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ཁ་བ་དང༌། བསྐ་བའོ། དྲི་ནི་སྣའི་དབང་པོའི་ཡུལ་ཏེ། དེ་ནི་དྲི་ཞིམ་པ་དང༌། ང་བ་གཉིས་ལས་རེ་རེ་ལའང་མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པ་གཉིས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བས་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་ལ་མཉམ་པ་ནི་དྲི་ཞིམ་པ་དང་ང་བ་གཉིས་ཤས་ཆུང་བ་དང༌། མི་མཉམ་པ་ནི་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་དྲི་ཞིམ་པ་དང་ང་བ་དང་མཉམ་པ་གསུམ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ཁ་ཅིག་མཉམ་པ་ནི་གསུམ་པ་ཡིན་པར་འདོད་ལ། གཞན་དག་ནི་མཉམ་པ་གཉིས་པོ་དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པས་དོན་ནི་ཁྱད་པར་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །
ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་རེག་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་(དབྱེ་ན་རྒྱུའི་རེག་བྱ་འབྱུང་བ་བཞི་དང་འབྲས་བུའི་རེག་བྱ་འཇམ་རྩུབ་ལྕི་ཡང་གྲང་བ་བཀྲེས་སྐོམ་བདུན་ཏེ་)བཅུ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དོ། །གང་ཞེ་ན། རྒྱུའི་རེག་བྱ་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་བཞི་དང༌། འབྲས་བུའི་རེག་བྱ་འཇམ་པ་དང་རྩུབ་པ་དང་ལྕི་བ་དང་ཡང་བ་དང༌། གྲང་བ་དང་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་སྟེ་བདུན་ནོ། །དེ་ལ་གྲང་བ་ནི་སྤྱིར་འབྱུང་བ་(བཞི་ལས་གྲུབ་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་)ཆུ་དང་རླུང་ཤས་ཆེ་བ་ལས་གྱུར་པའི་རེག་བྱ་དྲོ་བ་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །བཀྲེས་པ་ནི་ཕོ་བའི་ནང་དུ་འབྱུང་བ་རླུང་ཤས་ཆེ་བ་ལས་གྱུར་པའི་རེག་བྱ་ཟས་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྐོམ་པ་ནི་མེ་ཤས་ཆེ་བ་ལས་གྱུར་པའི་རེག་བྱ་སྐོམ་འདོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཟས་འདོད་པ་དང་སྐོམ་འདོད་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུའི་མིང་གིས་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་ཤེས་པར་སླའོ། །གལ་ཏེ་(དེ་ལྟ་ན་)ལུས་ནང་རེག་པ་ན་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའང་རེག་བྱར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དབང་པོ་ནི་རེག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི་(རེག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་)ལུས་ནང་རེག་པར་སྣང་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཚོགས་པ་ན་ཡོད་པའི་རྒྱུའི་རེག་བྱ་དང་འབྲས་བུའི་རེག་བྱ་ལ་(ལུས་ཀྱི་)དབང་པོས་རེག་(པར་བྱ་)པ་ལ་དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ལ་(གཉིས་པ་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་བཞི་ལས་ཡུལ་དབང་དེ་དག་ཁམས་དང་ས་གང་ན་ཡོད་པ་ནི་)ཡུལ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་འདོད་པ་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ། །གཟུགས་ཁམས་ན་དྲི་རོ་དང་བཀྲེས་སྐོམ་རྣམས་མེད་དེ། ཁམ་གྱི་ཟས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ།། (ལུས་དང་རྟེན་རྣམས་འོད་ལྟར་དང་པའི་ཕྱིར་དང་གདགས་པ་ལས་གོས་ཀྱང་སྲང་ལ་གཞལ་དུ་མེད་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་ལྕི་བ་ཇི་ལྟར་ཡོད་ཅེ་ན་ཡོད་དེ་གོས་རེ་རེ་ནས་མི་འཇལ་ཡང་བརྩེགས་པ་འཇལ་བས་སོ་གྲང་བ་རྡུལ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་ཡོད་ཅེ་ན།) གྲང་བའི་རེག་པ་ནི་ཡོད་དེ། གནོད་པར་བྱེད་པའི་རེག་བྱ་མེད་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་འདོད་དོ། །སློབ་དཔོན་རང་གི་གཞུང་ལུགས་ནི་དེ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁོ་ན་ཕན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་དེ་ན་གྲང་བ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ།། (ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁོ་ན་ཕན་བྱེད་ཡིན་ན་བསམ་གཏན་དང་པོའི་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་གསུམ་གྱི་བདེ་བས་ཕན་མི་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ་དེས་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་རེག་བྱ་ལས་གཞན་པའི་རེག་བྱས་ཕན་འདོགས་པ་མེད་དོ།།) དབང་པོ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་ཁམས་འོག་མ་གཉིས་ན་ཡོད་ཀྱི་གཟུགས་མེད་ན་ནི་དེ་དག་མེད་དེ། གཟུགས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །
(གཉིས་པ་)ཡུལ་གྱིས་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་པའི་ཚུལ་ལ་གཟུགས་ཀྱིས་ནི་རེས་འགའ་མང་པོས་རྣམ་ཤེས་གཅིག་སྐྱེད་པའང་ཡོད་དེ། ཟ་འོག་ལྟ་བུ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་གཟུགས་དུ་མས་དེ་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་གཅིག་སྐྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །རེས་འགའ་ནི་གཅིག་གིས་དུ་མ་སྐྱེད་པའང་ཡོད་དེ་དུང་གི་གཟུགས་གཅིག་གིས་སྐྱེས་བུ་དུ་མའི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་པ་ལྟ་བུའོ།། གཅིག་གིས་གཅིག་སྐྱེད་པ་དང་དུ་མས་དུ་མའང་སྐྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལའང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡུལ་ཐ་མ་གསུམ་པོ་དག་ནི་དབང་པོ་དང་ཕྲད་ནས་འཛིན་པས་ཡུལ་གཅིག་གིས་རྣམ་ཤེས་དུ་མ་སྐྱེད་པ་ནི་མེད་དེ། གང་གཅིག་དང་ཕྲད་པའི་ཡུལ་(ཐོགས་བཅས་ཡིན་པས་)དེ་གཞན་གྱི་དབང་པོ་དང་མི་ཕྲད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་ཕྲད་ན་དེའི་རྣམ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རེག་བྱས་ལུས་གྱི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་པ་ལ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཤིན་ཏུ་མང་ན་འབྱུང་བཞི་དང་འཇམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གང་རུང་ཞིག་དང་ལྔས་སྐྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ལ། (ལྟོ་བ་བཀུག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་དུ་མ་ནས་འཛིན་པར་བསམས་ནས།) གཞན་དག་ན་རེ་བཅུ་གཅིག་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཅིག་གིས་གཅིག་སྐྱེད་པ་དང་མང་པོས་གཅིག་སྐྱེད་པ་ནི་ཡོད་དེ། གཅིག་དང་ཕྲད་པ་དང་མང་པོ་དང་ཕྲད་པའི་དབང་པོས་དེ་དག་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་གཅིག་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མང་པོས་མང་པོ་སྐྱེད་པ་ནི་ཤེས་པར་སླའོ།། (གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་རྟོག་པར་འགྱུར་ཏེ་སྔོ་སེར་ལ་སོགས་པ་ནས་རེག་བྱ་བཅུ་གཅིག་གི་བར་གྱི་ཚོགས་པ་སྤྱི་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྟོག་བཅས་ཀྱི་ཡིད་ཤེས་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་ན་རྟོག་པར་འགྱུར་གྱི་རྫས་ཀྱི་སྤྱི་ལ་དམིགས་པས་ནི་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་རྫས་ཡོད་ཀྱི་སྤྱི་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ཡང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་དག་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་འདོད་ཀྱི་རང་གི་རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་པ་དང༌། ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་ཀྱང་དེར་དོན་དུ་མ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དོན་སྤྱིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །དུ་མའི་ངོ་བོ་ཆོས་ཅན་ནི། །དབང་པོ་ལས་རྟོགས་སྲིད་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ།།)
དེ་བཞིན་དུ་(གསུམ་པ་ཞར་ལ་)དབང་པོས་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་པ(འི་ཚུལ་ནི་)འང་དབང་པོ་(བཞི་ནི་)རིལ་པོས་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་པ་དང༌། ཕྱོགས་གཅིག་གིས་སྐྱེད་པའང་ཡོད་དོ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ། ལུས་དབང་རིལ་པོས་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་པ་ནི་མེད་དེ། དེ་ནི་ཕྲད་ནས་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་པ་ན་ལུས་རིལ་པོ་རེག་བྱ་དང་ཕྲད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འབར་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་ལུས་རིལ་པོ་མེ་དང་ཕྲད་ན་ལུས་ཞིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ།། གཞན་དག་ན་རེ་དེ་ནི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ལུས་འཛིན་པས་ཞིག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡུལ་དག་གིས་རྣམ་ཤེས་གང་སྔར་བསྐྱེད་པ་ལ་མ་ཕྲད་པར་འཛིན་པ་དག་ནི་ངེས་པ་མེད་ལ། ཕྲད་ནས་འཛིན་པ་དག་ནི་གང་གི་ཡུལ་ཤས་ཆེ་བས་སྔར་སྐྱེད་དོ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ།། (བཞི་པ་ལྕེ་ལུས་གཉིས་སྤྱིར་ཡུལ་དང་ཕྲད་ན་རྣམ་ཤེས་གང་སྔར་སྐྱེ་དཔྱད་པ་ནི།) འོ་ན་ལུས་དང་ལྕེའི་དབང་པོ་གཉིས་ཅིག་ཅར་ཡུལ་དང་ཕྲད་ན་རྣམ་ཤེས་གང་སྔར་སྐྱེ་ཞེ་ན། ཡུལ་ཤས་ཆེ་ཆུང་ཡོད་ན་གང་གི་ཡུལ་ཤས་ཆེ་བ་དེ་སྔར་སྐྱེ་ལ། ཡུལ་མཉམ་པ་དང་ཕྲད་ན་ནི་ལྕེའི་རྣམ་ཤེས་སྔར་སྐྱེ་སྟེ། ཟ་བར་འདོད་པས་(དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱིས་གོ་ཕྱེ་ནས་)རྒྱུད་གཏད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ད་ནི་གསུམ་པ་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་འཆད་པ་ལ་གཉིས་ལས་དང་པོས་(ལའང་གསུམ་ལས་མཚན་ཉིད་)ནི།
རྩ་བ། གཡེངས་དང་སེམས་མེད་པ་ཡི་ཡང་། །
དགེ་དང་མི་དགེ་རྗེས་འབྲེལ་གང་། །
འབྱུང་བ་ཆེ་རྣམས་རྒྱུར་བྱས་པ། །
དེ་ནི་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་བརྗོད། །
ཀུན་ནས་སློང་བའི་སེམས་ལས་གཞན་དུ་གཡེངས་པའི་སེམས་དང༌། (དེས་རིག་བྱེད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་ལ།) སེམས་མེད་པ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་གཉིས་པོའི་ཡང་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དང༌། (དེས་ནི་སེམས་སེམས་བྱུང་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དོ།།) ཡང་གི་སྒྲས་གཟུང་བ་མ་གཡེངས་པ་སེམས་དང་བཅས་པ་སྟེ། རང་ཀུན་ནས་སློང་བའི་སེམས་ཀྱི་ཚེ་ནའང་(གཏོང་རྒྱུ་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་)འབྱུང་ཞིང༌། ངོ་བོ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གང་ཡང་རུང་བར་ངེས་པ་སྟེ། (ལུང་མ་བསྟན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ།) རྒྱུན་དུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་(དང་ཐོབ་པའི་རྒྱུན་ལའང་དེ་ཙམ་ཡོད་པས་དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པ་དང་རྟེན་པ་དང་གནས་པ་དང་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་བྱེད་པའི་མུ་)འབྱུང་བ་ཆེན་(པོ་བཞི་)པོ་རྣམས་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་སེམས་མེད་ཉིད་དུ་ཡོད་ཅེ་ན། སེམས་མེད་ནི་སྤྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་པ་ལྟར་ན་སུམ་ཅུ་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་འབྱུང་བ་ནི། །རྟག་ཏུའོ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམ་གཉིས་དང༌། །སེམས་མེད་གཉིད་དང་བརྒྱལ་མ་གཏོགས། །ཞེས་(འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཉོན་ཡིད་དང་ཀུན་གཞི་ཡོད་ཅིང་འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ལ་)ཀུན་གཞི་ཡོད་ཀྱང་ཡིད་ཤེས་མེད་པས་སེམས་མེད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལྔ་བཤད་ཅིང༌། སའི་དངོས་གཞི་ལས་ལྔ་པོ་དེ་རྣམས་དང་ལྷག་མེད་མྱང་འདས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་སེམས་མེད་དྲུག་ཡོད་པ་ལས་དང་པོ་ལྔ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་མ་འགགས་པས་ཀུན་རྫོབ་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་སེམས་མེད་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་ཀུན་གཞིའང་འགགས་པས་དོན་དམ་པའི་སེམས་མེད་དང༌། གཞན་ཡང་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པ་དང༌། སྨྱོ་བ་དང་སེམས་འཁྲུགས་པ་ལའང་འཁྲུལ་པའི་སེམས་མེད་ཅེས་སེམས་མེད་བཏགས་པ་བ་དང་བདུན་བཤད་ལ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་བཙུན་པ་དབྱིག་བཤེས་འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དང་བཅས་པར་འདོད་པར་འགྲེལ་པ་དང༌། ལས་གྲུབ་པ་དང༌། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པར་བཤད་ཅིང༌། སློབ་དཔོན་དུལ་ལྷས་སྡེ་པ་ཐ་དད་ཀླག་པའི་འཁོར་ལོ་ལས་གནས་བརྟན་པའི་སྡེ་པ་གསུམ་གའང་འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་སེམས་དང་བཅས་པར་འདོད་པར་བཤད་མོད་ཀྱི་ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལྟར་ན་སྤྱིར་སྙོམས་འཇུག་གཉིས་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་དང་སེམས་མེད་གསུམ་ཁོ་ནར་འདོད་དེ། སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་གྱིས་གཉིད་དང་བརྒྱལ་བ་སེམས་མེད་པར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷག་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པས་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སེམས་མེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྨྱོ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཡེངས་པའི་སེམས་བཅས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདིའི་གཞུང་གོང་འོག་ཀུན་དུའང་སེམས་མེད་གསུམ་པོ་ཁོ་ན་ལས་གཞན་མ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ལྟར་སེམས་མེད་གསུམ་ཡོད་ཀྱང་འདིར་ནི་སྙོམས་འཇུག་གཉིས་ཁོ་ན་གཟུང་སྟེ། འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་རྟེན་གཟུགས་ཁམས་པ་ཡིན་(པས་རིག་བྱེད་མིན་པ་མེད་)པའི་ཕྱིར་དང༌། (འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་)མཉམ་གཞག་སེམས་བཅས་མ་ཡིན་པས་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་སེམས་མེད་པའི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཡང་ཡིན་པའོ་ཞེས་འདིར་སེམས་མེད་སྙོམས་འཇུག་གཉིས་པོ་ཁོ་ན་ལ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སློབ་དཔོན་གང་བ་སྤེལ་བས་ཀྱང་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་མེད་པ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཉིས་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སྙོམས་འཇུག་གཉིས་ཀྱང་མི་སྨོས་པར་འགྱུར་ཏེ། མཉམ་གཞག་སེམས་བཅས་མ་ཡིན་པས་བསམ་གཏན་དང་ཟག་མེད་ཀྱི་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་གཉིས་མེད་ཀྱང་འདོད་པའི་རྟེན་ཅན་དེ་གཉིས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལ་སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པ་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འདིར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་དངོས་ལ་བསམ་གྱི། ཐོབ་པ་ནི། གཟུགས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་སེམས་ཅན། །རྙེད་པས་བདུན་ཡོད་ཅེས་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་འཕགས་པ་ལའང་ཡོད་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འདིར་རྒྱུན་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ནི་ཐོབ་ནས་མ་བཏང་གི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་གཡེངས་པ་དང་སེམས་མེད་པའི་ཚེ་རྒྱུན་འབྲེལ་པས་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་རིག་བྱེད་སེལ་ཞིང༌། དགེ་མི་དགེ་ཉིད་དུ་ངེས་པས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་སེལ་ལ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་རྒྱུར་བྱས་པས་ནི་ཐོབ་པའི་རྒྱུན་བསལ་ནས་གཟུགས་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་རང་ཀུན་ནས་སློང་བའི་བསམ་པ་གཞན་ལ་རིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། (ཁ་ཅིག་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ནགས་ལ་མེ་ཞུགས་པ་ལྟར་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་གནས་པར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་འདོད་དོ་ཞེས་འཆད་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གནས་མེད་དོ། །ཞེས་པའི་འགྲེལ་པ་དང་ཊཱིཀར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་ཡིན་ལ་ད་ལྟར་གྱི་དག་ཀྱང་ཡུལ་ན་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང༌། གནས་བཞི་པར། རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་མ་ཟིན་དང༌། །ཞེས་དབང་པོའི་ཚོགས་པ་ན་མེད་པས་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་རྟེན་དུ་མི་རུང་བ་དང༌། རྡུལ་ཕྲན་བསགས་པའི་གཟུགས་མ་ཡིན་པས་གཟུགས་མེད་ལྟར་ཡུལ་གང་ནའང་མི་གནས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ།། དེས་ན་འདི་ནི་ལུས་ཀྱི་རིག་བྱེད་ལ་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པར་འཁྲུལ་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ།།) འདི་དག་གི་མཚན་གཞིའི་དབྱེ་བ་ནི་ལས་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ།། (སྒྲ་དོན་ནི་འགྲེལ་པས་གཟུགས་དང་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །ཞེས་འབྱུང་བས་རྡུལ་ཕྲན་བསགས་པའི་གཟུགས་མ་ཡིན་ཡང་འབྱུང་བཞི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་དང་བྱེད་པ་ལུས་ངག་གི་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་ལུས་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བཞིན་དུ་རང་ཀུན་ནས་སློང་བའི་བསམ་པ་དགེ་མི་དགེ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ལ་རྣམ་པར་རིག་ཅིང་གོ་བར་མི་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་དགག་པ་གཉིས་ལས་མ་ཡིན་པར་དགག་པ་དང་དེ་ལས་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་བྲམ་ཟེ་དང་མི་འདྲ་བ་ལ་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་མི་འདྲ་བས་འདྲ་བ་ལ་དགག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་འཆད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཀྱིས་ཀྱང་དངོས་པོ་གང་ཞིག་གཟུགས་ཡིན་ལ་བྱེད་པ་དང་གཞན་ལ་གོ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མིག་སོགས་དབང་པོ་ལྔ་དང་དྲི་རོ་རེག་བྱ་དང་ལུས་ངག་གི་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་སྒྲ་ལྟ་བུ་དང༌། བྱེད་པ་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ་གཟུགས་དང་གཞན་ལ་གོ་བར་མི་བྱེད་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་སེམས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། གཟུགས་དང་བྱེད་པ་དང་གཞན་ལ་གོ་བྱེད་གསུམ་ག་ཡིན་པ་ལུས་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལྟ་བུས་གཟུགས་དང་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ལ་གོ་བར་མི་བྱེད་པ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་པའི་མུ་བཞི་བཤད་དོ།།)
དོན་འདི་ལ་སློབ་དཔོན་དགེ་འདུན་བཟང་པོ་ནི། འདི་ལ་མ་ཚང་བསྟན་བཅོས་འགལ། །ཉམས་དང་དེ་མིན་དེ་ཉིད་ཐལ། །ཡང་སྒྲ་ལྷག་བརྗོད་ཁྱད་པར་དུ། །བྱ་བ་ཁྱད་པར་མ་བྱས་སོ། །ཞེས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་རྒྱུན་དུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ན་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་རྒྱུན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མཚན་ཉིད་མ་ཚང་བ་དང༌། རྒྱུན་ནི་རྫས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན་བསྟན་བཅོས་ལས་རྫས་སུ་བཤད་པ་དང་འགལ་བ་དང༌། གཡེངས་པ་དང་སེམས་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་དགོས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་(ལ་མེད་པས་དེ་)དེར་མི་འགྱུར་བས་ཉམས་པ་དང༌། མ་གཡེངས་པ་དང་སེམས་དང་བཅས་པའི་ཚེ་འབྲེལ་(པར་ཡོད་)པས་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་འདོད་ན་(དགེ་མི་དགེ་བའི་)རིག་བྱེད་ཀྱང་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བས་ན་དེ་མིན་པས་དེ་ཉིད་དུ་ཐལ་བ་དང༌། སེམས་གཡེངས་པ་ན་འབྲེལ་པར་བསྟན་པས་སེམས་དང་བཅས་པའི་ཚེ་འབྲེལ་པར་གོ་བའི་ཕྱིར་(རང་འགྲེལ་གྱི་)ཡང་གི་སྒྲ་ལྷག་པ་བརྗོད་པ་དང༌། (སེམས་མེད་ལ་ཡོད་པས་ནི་དགེ་བའི་རིག་བྱེད་མིན་པ་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་དགོས་ཏེ་མི་དགེ་བ་མ་སྤངས་ན་སྙོམས་འཇུག་གཉིས་མི་འབྱུང་བས་)བསྟན་དུ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བྱ་བ་ཁྱད་པར་དུ་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བརྗོད་ནས། (སློབ་དཔོན་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་རྒྱུན་མིན་ན་ཕྱི་མའང་མིན་པས་རྒྱུན་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བ་དང༌། རྒྱུན་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་བསྟན་བཅོས་དང་མི་འགལ་བ་དང་མ་གཡེངས་སེམས་བཅས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་མཉམ་གཞག་ལ་ཁྱབ་པ་དང༌། རིག་བྱེད་ལ་ནི་ལུང་མ་བསྟན་ཡོད་པས་ཁོ་རང་དགེ་མི་དགེ་ཁོ་ནར་ངེས་པས་ཁྱབ་ཆེས་པ་མེད་ལ་ཁམས་གཟུགས་ཅན་བཅུ་ཁོ་ན་ཐོགས་བཅས་སུ་བཤད་པས་ཁོ་ཐོགས་མེད་དུ་གྲུབ་པས་བྱ་བས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་སོ་ཞེས་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །སློབ་དཔོན་འདུན་བཟང༌།) རང་གི་ལུགས་ཀྱི། བྱས་པ་དང་ཡང་མི་འདྲ་བའི། །སེམས་པའང་སེམས་མེད་པ་ལ་གང༌། །ལུང་བསྟན་ཐོགས་པ་མེད་པའི་གཟུགས། །དེ་ནི་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་འདོད། །ཅེས་དེའི་མཚན་ཉིད་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །ལུགས་གཉིས་ཀ་ལྟར་ནའང་མ་གཡེངས་སེམས་བཅས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་དེར་འདོད་ན་རིག་བྱེད་ཀྱང་དེར་ཐལ་བ་དང༌། སེམས་མེད་ཀྱིའང་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་དེར་འདོད་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡོམ་པ་གཉིས་དེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བའི་ཉེས་པ་ནི་སོ་ན་གནས་སོ། ། (དེས་ན་ཐོགས་པ་མེད་པའི་གཟུགས་ཞེས་བརྗོད་ན་སྐྱོན་མེད་དོ།།)
གཉིས་པ་ཞར་ལ་དེའི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེ་རྣམས་རྒྱུར་བྱས་པ་ཞེས་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་གང་ཞེ་ན།
རྩ་བ། འབྱུང་བ་དག་ནི་ས་ཁམས་དང་། །
ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་ཁམས་རྣམས། །
འཛིན་པ་ལ་སོགས་ལས་སུ་གྲུབ། །
སྲ་གཤེར་དྲོ་ཉིད་གཡོ་བ་རྣམས། །
རྒྱུར་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ནི་སའི་ཁམས་དང་ཆུའི་ཁམས་དང་མེའི་ཁམས་དང་རླུང་གི་ཁམས་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ལས་འབྲས་བུའི་གཟུགས་རྣམས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ནས་ནམ་ཡང་མ་བྱུང་མ་མྱོང་བས་ན་འབྱུང་བའོ། །ཆེན་པོ་ནི་རང་རང་གི་བྱ་བ་ལ་ཤས་ཆེར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་བློ་བརྟན་གྱིས་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པས་བརྟེན་པ་གཏོས་ཆེ་བ་དང༌། གཟུགས་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པས་ཡོད་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། གནས་པ་ཐ་གྲུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཁམས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འབྲས་བུའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་ལས་གང་ཞེ་ན་འཛིན་པ་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་གཟུང་བ་སྡུད་པ་དང་སྨིན་པ་དང་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དག་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་གི་ལས་རྣམས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་(འབྱུང་བ་རེ་རེ་ལའང་གཞན་གསུམ་གསུམ་གྱི་ལས་དམིགས་ཤིང་ལས་ནི་ངོ་བོ་ལ་མ་འཁྲུལ་བས་)འབྱུང་བ་གཅིག་གི་ཚོགས་པ་ནའང་བཞི་ག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ལ། (ལས་དང་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་ནི་སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་གྱིས་ལས་དང་རང་བཞིན་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ལས་རྣམས་ནི་དུས་གསུམ་པ་དང༌། དུས་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ།།) འདི་ལྟར་སའི་ཚོགས་པ་ན་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དག་ཡོད་དེ། སྡུད་པ་དང་སྨིན་པ་དང་བསྐྱོད་པའི་བྱ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ས་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལའང་འདེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པས་ས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །མདོ་སྡེ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གང་སྣང་བ་ནི་མངོན་གྱུར་དུ་ཡོད་ལ། མི་སྣང་བ་ནི་ས་བོན་གྱི་ཚུལ་དུ་ཡོད་ཀྱི་ངེས་པར་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དེ་རྒྱས་པར་འོག་ཏུ་བཤད་པར་བྱའོ། །
ས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། སྲ་ཞིང་འཐས་པ་དང༌། རླན་ཞིང་གཤེར་བ་དང༌། དྲོ་བ་ཉིད་དང༌། ཡང་ཞིང་གཡོ་བ་རྣམས་ཏེ་གོ་རིམ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་མེ་ལ་སོགས་པ་མིག་གིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་བརྗོད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་རེག་བྱར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་ཞེས་པའམ། ཡང་ན་འགྲེལ་པ་ལས་ས་ལ་སོགས་པ་དང་སའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན་ཞེས་འབྱུང་སྟེ།
རྩ་བ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ནི་ཐ་སྙད་དུ། །
ཁ་དོག་དབྱིབས་ལ་ས་ཞེས་བརྗོད། །
ཆུ་མེ་ཡང་ངོ་རླུང་ཚོགས་ཁམས། །
ཉིད་ཡིན་དེ་དང་འདྲ་བའང་ཡིན། །
དེ་ལ་གསུང་རབ་ལས་ནི་རེག་བྱ་ལ་བཤད་མོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་ས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དེ་ས་སྔོན་པོ་དང་གྲུ་བཞི་ལ་སོགས་པར་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་དང་མཐུན་པར་གསུང་རབ་ཏུ་སྦྱར་བའང་ཡོད་དེ། མདོ་ལས་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལ་བཻཌཱུརྱའི་མིག་མངས་རིས་སུ་བྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སའི་ཁམས་ལ་དེ་ལྟར་གྲགས་པར་མ་ཟད་ས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆུ་དང་མེའི་ཁམས་ལ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་གྲགས་ཏེ་ཆུ་སྔོན་པོ་རིང་དུ་འབབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མེ་དམར་པོ་གྱེན་དུ་འབར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུང་རབ་ལས་ཀྱང་དེ་དང་མཐུན་པར་མཛད་པ་ཡོད་དེ། མདོ་ལས། དེ་ན་ལྕགས་འབར་ས་གཞི་སྟེ། །འབར་བའི་མེ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། །དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མར་ནི། །མེ་ལྕེ་དག་གིས་ཁྱབ་པར་གནས། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་དཔའ་བོས། དེ་ནས་ཨནྡ་རྙིལ་གྱི་འོད་ལྟར་སྔོ། །ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་གནམ་སྔོ་བཞུ་བ་བཞིན།། ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཆུ་འགྲམ་བལྟར་མི་མཐོང༌། །གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་མཚོ་འཛིང་ནང་དུ་ཞུགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རླུང་གི་ཚོགས་ཀྱི་ཁམས་ནི་གཡོ་བའི་རེག་བྱ་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟེན་པའང་རླུང་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། ལུས་ལ་རླུང་རེག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་ས་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་པ་དེ་དང་འདྲ་བར་རླུང་ལའང་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལའང་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ། རླུང་སྐྱ་བོ་བར་སྣང་དུ་སླེབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུང་རབ་ལས་ཀྱང་དེ་དང་མཐུན་པར་མཛད་པ་ཡོད་དེ། རླུང་སྔོ་སྐྱ་གཞུའི་དབྱིབས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་དེ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བསྟན་པ་ནི།
རྩ་བ། དབང་དོན་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ། །
སྐྱེ་མཆེད་དང་ནི་ཁམས་བཅུར་འདོད། །
གང་དག་སྔར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་བསྟན་པའི་དབང་པོ་ལྔ་དང་དོན་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང༌། མིག་གི་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཅུར་འདོད་དེ། དེ་དག་ཉིད་སྐྱེ་བའི་སྒོ་དང་རིགས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། (ཁོ་ནས་རིག་བྱེད་མིན་པ་བསལ་ལོ།།)
ད་ནི་གཉིས་པ་གཟུགས་སེམས་ལས་གཞན་པའི་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་བཤད་པ་ལ།
རྩ་བ། ཚོར་བ་མྱོང་བའོ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་། །
ཚོར་བ་ནི་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་མྱོང་བའམ། ཁ་ཅིག་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བྱའི་མྱོང་བ་ལ་འདོད་དོ། །དབྱེ་བ་ནི། (ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་)བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བཏང་སྙོམས་གསུམ་མམ། ཡིད་བདེ་དང་ཡིད་མི་བདེ་དང་བཅས་པ་ལྔར་དབྱེའོ། །རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ལུས་ཚོར་སེམས་ཚོར་གཉིས་སམ། རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཚོར་བའི་ཚོགས་དྲུག་གོ །གལ་ཏེ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གཞན་ལ་མྱོང་བ་ཡོད་ན་དེ་དག་ཀྱང་ཚོར་བར་འགྱུར་ལ། མེད་ན་རིག་པ་ཙམ་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རང་སྟོབས་ཀྱིས་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ཡང་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །
རྩ་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་འདུ་ཤེས་ནི། །
མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །
འདུ་ཤེས་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །དབྱེ་བ་ནི་(ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་)དོན་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པ་དང༌། ཐ་སྙད་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པ་གཉིས་སོ། །ཡང་ན་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དྲུག་གོ། (དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་བྱིས་པ་བརྡ་མི་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པ་དང་མཚན་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་འགོག་པ་དོན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དང༌། སྲིད་རྩེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་འདུ་ཤེས་གསུམ་མ་གཏོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲོ་བཏགས་མིང་གི་མཚན་མ་དང་འདུས་བྱས་དོན་གྱི་མཚན་མ་དང༌། གསལ་བའི་མཚན་མ་དང་བཅས་པས་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་རིམ་པ་ལྟར་སྒྲ་དོན་འདྲེས་པར་བསྲེ་མི་ཤེས་པས་སྒྲ་བཏགས་མིང་གི་མཚན་མ་མེད་པ་དང་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་གསལ་བར་སྣང་བས་སྒྲོ་བཏགས་མིང་གི་མཚན་མ་དང་འདུས་བྱས་དོན་གྱི་མཚན་མ་གཉིས་མེད་པ་དང༌། སྲིད་རྩེ་རྒྱུ་བ་མི་གསལ་བས་གསལ་བའི་མཚན་མ་མེད་པས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་འདོད་ཁམས་ཤེས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་ཆུང་ངུའི་འདུ་ཤེས་དང་གཟུགས་ཁམས་ཤེས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པའི་འདུ་ཤེས་དང་གཟུགས་མེད་དང་པོ་གཉིས་ཤེས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་ཚད་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཤེས་པ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་པ་དྲུག་བཤད་དོ།།) ཡང་ན་འདོད་པའི་འདུ་ཤེས་རྒྱ་ཆུང་ངུ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་གསུམ་དབྱེའོ། །གལ་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་གཞག་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་འདུ་ཤེས་ཡོད་ན་མཚན་མར་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེ་ལྟ་ན་མཚན་འཛིན་ལས་གྲོལ་བར་བཤད་པ་དང་འགལ་ལ། འདུ་ཤེས་མེད་ནའང་འདུ་ཤེས་སེམས་ཀྱི་ཀུན་འགྲོ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལའང་རང་ཉིད་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་དང་སིམ་གདུང་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་འཛིན་པ་ནི་ཡོད་མོད་ཀྱི་མཚན་མ་ལས་གྲོལ་བར་བཤད་པ་ནི་བདག་གཉིས་སུ་ཞེན་པ་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་པས་སྐྱོན་གཉིས་ལས་གྲོལ་བ་ཉིད་དོ། །
རྩ་བ། འདུ་བྱེད་ཕུང་པོ་བཞི་ལས་གཞན། །
འདུ་བྱེད་ནི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བཞི་ལས་གཞན་པའི་འདུས་བྱས་ཏེ། དབྱེ་བ་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ལས་གཞན་པའི་སེམས་བྱུང་རྣམས་ནི་མཚུངས་ལྡན་དང༌། ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་དེ་གཉིས་སོ། །འདི་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྫས་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་ཀྱི་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་དེའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདིར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་སེམས་ལས་ཐ་དད་པའམ་གཅིག་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། སྐལ་ལྡན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་འདོད་དེ་སྲིད་པ་འཕོ་བའི་མདོ་ལས། སེམས་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཆགས་སོགས་སྣང་བའམ། །དད་ལ་སོགས་པར་སྣང་བར་འདོད། །ཉོན་མོངས་དགེ་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མྱོང་བ་དང་མཚན་མར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་ན་བེམ་པོའམ་དངོས་མེད་དང་མཚན་འཛིན་ལས་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འདོད་དོ། །བཙུན་པ་ཤྲཱི་རཱ་ཛ་ན་རེ་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ཕུང་པོ་གཞན་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་ཐ་དད་ཀྱི་གཞན་ནི་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བཙུན་པ་ཀུ་མཱ་རཱ་ཛ་ན་རེ་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་རེག་པ་དང་སེམས་པ་བཞི་ནི་སེམས་ལས་ཐ་དད་ལ། གཞན་ནི་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དོ། །
དེ་དག་ལ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་བསྡུ་བ་ལས། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ལ་ལ་མིང་ལས་སེམས་ཙམ་ཞིག་རྫས་སུ་འདོད་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མི་འདོད་པ་གང་དག་ཡོད་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྔ་ཉིད་འཐད་པ་མིན་ཕྱིར་དང༌།། དེ་ཡི་གནས་སྐབས་སྐྱོན་ཕྱིར་དང༌། །བྱེད་རྒྱུ་བྱེ་བྲག་མེད་ཕྱིར་དང༌། །ལུང་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྐྱོན་བརྗོད་པར་མཛད་དེ། དེའི་དོན་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ལས་གཞན་དུ་མ་གྲུབ་ན་ཕུང་པོ་ལྔར་གསུངས་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོར་བཏགས་པར་འདོད་ནའང་སེམས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་བྱེད་པ་ཐ་དད་ཡོད་ན་དངོས་པོ་ཐ་དད་དུ་ཐལ་བ་དང༌། ཐ་དད་མེད་ན་གནས་སྐབས་དང་གནས་སྐབས་ཅན་གྱི་དབྱེ་བ་ཉིད་མི་འཐད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་སེམས་བྱུང་དེ་དག་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་རྒྱུ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ལ་འབྲས་བུ་ལ་ཁྱད་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མདོ་ལས་ཀྱང༌། སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་སེམས་པ་དང་རེག་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱས་པའི་སེམས་མི་འགྲོལ་ལོ། །གཏི་མུག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱས་པའི་རིག་པ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་དོ། །དད་པས་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ལུང་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །
གཞན་ཡང་སྐྱོན་འདི་དག་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྫས་གཅིག་ཏུ་འདོད་ན་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་དག་དེར་བཤད་པ་ན་གཅིག་ཏུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་སྔ་ཕྱི་བ་དག་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་དུས་མཉམ་པ་གཅིག་ཡིན་པས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་དུས་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་ལྡན་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སེམས་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་དང་ཁོང་ཁྲོ་ལ་སོགས་པའི་མི་དགེ་བ་དང་གཅིག་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་མི་དགེར་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དགེ་མི་དགེ་དེ་དག་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། དེ་ལྟ་ནའང་མཚུངས་ལྡན་གྱིས་དགེ་མི་དགེ་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུའང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་འབྲས་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་ནི་སེར་སྐྱ་བའི་ལུགས་ཡིན་ནོ། །སེམས་སྔ་མ་ལས་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་མ་བྱུང་བས་ཞེས་བྱ་བའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་མཚུངས་ལྡན་ལྔས་མཚུངས་པར་གནས་པ་ལས་སྔ་ཕྱི་བ་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ཐ་དད་ན་ཁྱད་པར་གང་ཞེ་ན། དབུས་མཐའ་ལས། དེ་ལ་དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། །དེའི་ཁྱད་པར་སེམས་ལས་བྱུང༌། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི་སེམས་དང༌། ཁྱད་པར་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །
འོ་ན་ནི་སེམས་ལ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་སྣང་བ་ན་ཁྱད་པར་སྣང་ན་ནི་དེ་ཉིད་སེམས་ལས་བྱུང་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྣང་ན་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་མི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལ་ཁྱད་པར་སྣང་བ་ན། ངོ་བོ་སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་ལའང་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཁ་ཅིག་སེམས་ལ་ངོ་བོ་སྣང་བ་ན་ཁྱད་པར་སྣང་ཡང་དེར་མ་ཞེན་ལ་ངོ་བོར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་མེད་ལ་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་ན་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་མི་སྣང་ཡང་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་སྣང་བའི་ཕྱིར་སྐྱོན་གཉིས་ཀ་ལས་གྲོལ་ལོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལའང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་ནི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡིན་ན་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་དག་དམིགས་རྣམ་མི་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ནི་ངོ་བོ་ལ་དམིགས་ཤིང་དེའི་རྣམ་པ་འཛིན་ལ། སེམས་བྱུང་ནི་ཁྱད་པར་ལ་དམིགས་པ་ཤིང་དེའི་རྣམ་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་དེ་དག་ཡུལ་གཅིག་ལ་དམིགས་ནས་དེའི་རྣམ་པ་འཛིན་པར་ནི་གཉིས་ཀའང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འོན་ཀྱང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་དང་ཁྱད་པར་འཛིན་པ་ནི་འཛིན་སྟངས་ཐ་དད་པ་སྟེ། སེམས་ནི་ཡུལ་རིག་པ་ཙམ་དང༌། སེམས་བྱུང་ནི་ཡུལ་དེའི་ཁྱད་པར་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ནའང་འཛིན་སྟངས་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བློའི་འཛིན་སྟངས་ནི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཡུལ་ལས་ཡིན་པས་ན་དེ་གཉིས་ཀ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་སྟོབས་དང་གཞན་སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཀྱང་མེད་པར་ཐལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་ལན་བརྗོད་དགོས་སོ། །ཡང་ཡིད་རྟོག་བཅས་ཀྱི་འཁོར་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་པ་ན་དེ་དག་ཀྱང་རྟོག་པ་ཡིན་ན་རྒྱུད་གཅིག་ལ་རྟོག་པ་དུ་མ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། རྟོག་གཉིས་ཅིག་ཅར་འཇུག་པ་མེད། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས། །རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་ཡང་དག་རྟོགས། །ཞེས་རྣམ་འགྲེལ་ལས་བཤད་པ་དང་འགལ་ལ། རྟོག་མེད་ཡིན་ན་སེམས་དང་མཚུངས་ལྡན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་རྣམ་དང་རྫས་ཀྱང་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཡིད་རྟོག་བཅས་ཀྱི་འཁོར་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པ་ཡིན་ཀྱང་རིགས་པ་མཁྱེན་པའི་གཞུང་དང་འགལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་མི་འཇུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་སྐད་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་ལས། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་རེ་རེ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་འཕོ་བའི་མདོ་ལས། སེམས་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་འགོག་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་ཆགས་སོགས་སྣང་བའམ། །དད་ལ་སོགས་པར་སྣང་བར་འདོད། །ཉོན་མོངས་དགེ་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་གི་བྱེད་པ་པོ་སེམས་སེམས་བྱུང་ལས་གཞན་པའི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་དགག་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །
དེ་ལྟར་ཞར་ལ་བྱུང་བ་བརྗོད་ནས་དེ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ནི།
རྩ་བ། དེ་གསུམ་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་དང་། །
འདུས་མ་བྱས་རྣམས་བཅས་པ་ནི། །
ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་ཞེས་བྱ། །
ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་གསུམ་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པའི་གཟུགས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་སྔར་བཤད་པ་རྣམས་དང་བཅས་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་གཞག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་སུ་གཞག་པ་ན་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །
ད་ནི་གསུམ་པ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ།
རྩ་བ། རྣམ་ཤེས་སོ་སོར་རྣམ་རིག་པ། །
རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །དེ་ལ་ནི་སྡེ་པ་དག་གིས་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ཏུ་འདོད་ལ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་པའི་སློབ་དཔོན་ཕལ་ཆེ་བ་ནི་དེ་དག་དང་ཀུན་གཞི་དང་ཉོན་ཡིད་དང་བརྒྱད་འདོད་དེ། རྒྱན་མཐུག་པོའི་མདོ་ལས། ཇི་ལྟར་ཟླ་བ་སྐར་ཚོགས་དང༌། །ལྷན་ཅིག་མཁའ་ལ་གནས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཀྱང༌། །རྣམ་ཤེས་བདུན་དང་ལྷན་ཅིག་གནས།། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པ་ནི་དེ་དག་དང་དྲི་མ་མེད་པའི་ཡིད་དང་དགུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དགའ་བོ་དང་ཀླུའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཚོམས་ལས། གང་ཞིག་ལུས་མེད་ཕུག་ན་གནས། །རིང་དུ་འགྲོ་ཞིང་གཅིག་པུ་རྒྱུ། །གདུལ་བར་དཀའ་བའི་སེམས་འདུལ་བྱེད། །དེ་ནི་བྲམ་ཟེར་ངས་བཤད་དོ། །ཞེས་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པུ་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མདོ་གཞན་ལས་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་རེ་རེ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་ཤེས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་རྫས་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེ་དབང་པོའི་སྒོ་ཐ་དད་ལས་འཐོན་པ་ལས་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་མངོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དབུ་མ་པའི་སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པ་ནི་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས། གང་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་དེ་མི་འགག་པ། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་མེད་ཀྱང་འདི་ནུས་ཕྱིར། །ལ་ལར་ལས་འགགས་ཡུན་རིངས་ལོན་ལས་ཀྱང༌། །འབྲས་བུ་ཡང་དག་འབྱུང་བར་རིག་པར་གྱིས། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་གཞི་ཡོད་ཅིང་གང་ཟག་ཉིད་ཡོད་ལ། །ཕུང་པོ་འདི་དག་འབའ་ཞིག་ཉིད་ཡོད་ཅེས། །བསྟན་པ་འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཆེས་ཟབ་དོན། །རིག་པར་མི་འགྱུར་གང་ཡིན་དེ་ལའོ། །ཞེས་ཀུན་གཞི་དང་ཉོན་ཡིད་ནི་ཚོགས་དྲུག་ལས་གཞན་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བསྟན་པའང་བདག་ཆད་པའི་འཇིགས་པ་ཅན་རྣམས་དྲང་བའི་དོན་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དྲུག་ཁོ་ན་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །
སློབ་དཔོན་གཞན་དག་ནི་ཡང་དག་པར་ན་ཆོས་འགའ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐ་སྙད་དུ་རྣམ་ཤེས་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོགས་བརྒྱད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་སེམས་འགྲེལ་ལས། དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོའི་མཐས་གཏུགས་པའི། །ས་ཡང་གཡོ་བར་བྱེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཀྱང༌། །རྟེན་གྱི་ལུས་ནི་གཡོ་བར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འདོད་དོ། །དེ་ལ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཡིད་འདོད་པ་ལ་ནི་དེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྗོད་ན་ནི་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགུ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལའང་འདོད་ན་ནི་དེ་དག་འཕགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཟག་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྣམ་ཤེས་ཐམས་ཅད་རྫས་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་ལ་ནི་ཡུལ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་སྣང་བ་དང༌། དོན་ཉེ་བ་ལ་ལྟོས་མི་ལྟོས་དང༌། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལ་ལྟོས་མི་ལྟོས་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་འགལ་བའི་ཆོས་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བྲམ་ཟེའི་ཚོམས་ལས་ལུས་མེད་པ་དང་ལུས་ཀྱི་ཕུག་ན་གནས་པ་དང༌། རིང་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། གཅིག་པུར་རྒྱུ་བ་དང་གདུལ་དཀའ་བའི་སེམས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་འབའ་ཞིག་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འཆིང་བ་དང་གྲོལ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་རེ་རེ་བར་གསུངས་པ་ནི་རིགས་མཐུན་པའི་རྣམ་ཤེས་རེ་རེ་བ་ལ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྡུ་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་དྲུག་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བསྡུས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་དག་རྣམ་ཤེས་ཐམས་ཅད་རྫས་གཅིག་ཏུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་ནི་ཇི་ལྟར་གུས་པ་བཞིན་འདོད་པར་བྱའོ། །
རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་མཆེད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ནི།
རྩ་བ། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་དེ་ཡིན། །
ཁམས་བདུན་དག་ཏུའང་འདོད་པ་སྟེ། །
རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ཡིད། །
དྲུག་པོ་འདས་མ་ཐག་པ་ཡི། །
རྣམ་ཤེས་གང་ཡིན་དེ་ཡིད་དོ། །
རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱང་ཡིན་ལ་རྣམ་ཤེས་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བའི་སྒོའང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་ཁམས་སུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་དག་ཏུའང་འདོད་པ་སྟེ། བདུན་གང་ཞེ་ན། མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་སོ། །འོ་ན་རྣམ་ཤེས་དྲུག་ལས་ཐ་དད་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་ལས་གཞན་ནི་མེད་ཀྱི་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལས་འདས་མ་ཐག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་(རྣམ་ཤེས་གཞན་གྱིས་བར་དུ་མ་ཆོད་པའི་)རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བཏགས་ནས་ཡིད་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ།། (དེ་ལྟ་ན་རྣམ་ཤེས་དྲུག་དང་ཡིད་ཕན་ཚུན་འདུས་པས་ཡིད་གཙོ་ན་ཁམས་བཅུ་གཉིས་དང་རྣམ་ཤེས་གཙོ་ན་ཁམས་བཅུ་བདུན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཕྱི་མ་ལྟར་ཡིན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དེ། དགོས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་འདས་མ་ཐག་པས་ད་ལྟར་བ་དང་སེམས་བྱུང་བསལ་ལོ། །ཡིད་ད་ལྟར་བ་ནི་བརྟན་པ་ཡིན་ཡང་དེ་ཉིད་དུས་གཞན་ན་ཁམས་ཏེ་བུ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་ཕར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་ཤེས་ལྔ་ནི་རང་རང་གི་རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་སྐྱེད་པས་ཁམས་སོ་སོ་ཡིན་ལ། རྒྱུན་འགགས་པའི་རྗེས་སུ་རང་རང་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཡིད་སྐྱེད་པས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་སུ་འཇོག་གོ །དེ་ལ་ནང་གི་ཁམས་ནི་གསུམ་ག་ཐ་དད་ལ། ཕྱིའི་ཁམས་ནི་རིགས་དང་རྣམ་ཤེས་ཐ་དད་ལ། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་ནི་རིགས་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཐ་དད་དེ། ཆོས་ཁམས་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ནི་སྤྱིར་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཡིན་ནོ། །གང་གི་དེ་མ་ཐག་པ་གང་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བར་དུ་མ་ཆོད་པ་དེ་ནི་དེའི་རྟེན་ཡིན་གྱི་བར་དུ་ཆོད་པ་ནི་དེའི་རྟེན་མ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་འདི་ནི་གཞན་མ་འོངས་པ་གང་ཞིག་བར་མ་དེས་བར་དུ་མ་ཆོད་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འཇུག་སེམས་འདས་ན་ཡུན་རིང་ཡང་རྣམ་ཤེས་གཞན་གྱིས་བར་མ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་སེམས་ལྡང་བའི་སེམས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ནོ།།)
དགོས་པ་གང་གི་དོན་དུ་ཞེ་ན།
རྩ་བ། དྲུག་པའི་རྟེན་ནི་རབ་བསྒྲུབ་ཕྱིར། །
ཁམས་ནི་བཅོ་བརྒྱད་དག་ཏུ་འདོད། །
དྲུག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་རྐྱེན་གྱི་རྟེན་དབང་པོ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་བདག་རྐྱེན་ནི་མིག་གི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་མ་བསྟན་ན་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ལ་བདག་རྐྱེན་མེད་པ་ཉིད་དུ་དྭོགས་པར་འགྱུར་བས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་རྣམ་ཤེས་དྲུག་ལས་ཐ་དད་དུ་མེད་ཀྱང་ཁམས་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་ནས་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཁམས་ནི་བཅོ་བརྒྱད་དག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཁམས་སུ་འཇོག་ན་གྲངས་བཅུ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་ཤེས་དྲུག་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡིན་ན་ནི་བཅུ་བདུན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་ཤེས་ནི་རྫས་དྲུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །གོས་དམར་པའི་སྡེ་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་སྙིང་གི་དངོས་པོར་འདོད་ཅིང་དེ་ནི་གཟུགས་མེད་ནའང་ཡོད་པར་འདོད་ལ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་པ་ནི་ཉོན་ཡིད་ཉིད་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །
བཞི་པ་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་(ཕུང་པོས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་དང་ཉེར་ལེན་ཀྱི་ཕུང་པོས་ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ལ། དེ་བས་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན།)
རྩ་བ། ཕུང་པོ་དང་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། །
ཁམས་གཅིག་གིས་ནི་ཐམས་ཅད་བསྡུས། །
གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་གཅིག་སྟེ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དག་གིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཅུ་དང་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱིས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གསུམ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་བསྡུས་ཏེ། འདིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་ལན་གཉིས་བསྡུས་སོ་ཞེས་ཊཱིཀ་ལས་བཤད་དེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀར་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །
ཇི་ལྟར་བསྡུས་ཤེ་ན།
རྩ་བ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། །
གཞན་གྱི་དངོས་དང་མི་ལྡན་ཕྱིར། །
རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ལས་གཞན་གྱི་དངོས་པོའི་ཆོས་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པས་བསྡུས་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཆོས་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་གཞན་བསྡུས་པར་ནི་མི་འཐད་དོ།། དེས་ན་དེ་དག་རང་གིས་རང་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སྟོན་པས་འཁོར་བསྡུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་བསྟན་ཞེ་ན། དེ་ནི་རེས་འགའ་བསྡུས་ཀྱང་རེས་འགའ་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པ་བ་ཡིན་གྱི་བསྡུས་པ་ཡང་དག་པ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ།། (གལ་ཏེ་སྡུད་བྱེད་གསུམ་གྱིས་བསྡུ་བྱ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་བསྡུས་པ་དེ་དག་བྱས་པས་མི་རྟག་པ་ལྟར་རང་གིས་རང་བསྡུས་པའི་བསྡུ་བ་མཚན་ཉིད་པའམ། འོན་ཏེ་སྟོན་པས་བསྡུ་དངོས་བཞིས་འཁོར་བསྡུས་པ་ལྟར་གཞན་གྱིས་གཞན་བསྡུས་པའི་བསྡུ་བ་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་རང་གིས་རང་བསྡུས་པའི་བསྡུ་བ་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་གྱི་བཏགས་པ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རིམ་པ་ལྟར་བསྡུ་བྱ་དེ་དག་སྡུད་བྱེད་དེ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ།།)
ལྔ་པ་ཁམས་མང་བར་ཐལ་བའི་རྩོད་པ་སྤང་བ་ནི་འོ་ན་མིག་དང་རྣ་བ་དང་སྣ་དག་གཉིས་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཁམས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན།
རྩ་བ། མིག་ལ་སོགས་པ་གཉིས་མོད་ཀྱི། །
རིགས་དང་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པར་ཤེས། །
འདྲ་བའི་ཕྱིར་ན་ཁམས་གཅིག་ཉིད། །
མཛེས་བྱའི་ཕྱིར་ན་གཉིས་བྱུང་ངོ་། །
མིག་ལ་སོགས་པ་གཉིས་གཉིས་ཡོད་པ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་གཉིས་པོའང་མིག་གི་རང་བཞིན་དུ་རིགས་འདྲ་(ཞིང་མཚན་ཉིད་གཅིག་)བའི་ཕྱིར་དང༌། སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་སུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འབྲས་བུ་གཟུགས་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ན་ཁམས་གཅིག་ཉིད་དུ་བཤད་དེ། རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །འོ་ན་གཉིས་གཉིས་ལ་དགོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། རྟེན་གྱི་ལུས་མཛེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་གཉིས་གཉིས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཡང་དབང་པོ་གཉིས་ལ་སྲེད་པ་དང་བཅས་པས་ལས་བསགས་པའི་ཕྱིར་དེའི་དབང་གིས་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱིས་མཛེས་པར་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་འདུན་བཟང་ནི་རྣམ་ཤེས་གསལ་པོར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པ་ལ། སློབ་དཔོན་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ནི་དེ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོ་གཅིག་གིས་ཀྱང་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དགོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་འཆད་མོད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ་མཛེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཉིས་བྱུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་གཉིས་ཀའང་བཤད་དོ། །
གཉིས་པ་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ལ།
རྩ་བ། སྤུངས་དང་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་། །
ཆོས་དུ་མ་སྤུངས་པའི་དོན་ནི་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་ཆོས་དུ་མ་ཚོགས་ཤིང་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་ལས། གཟུགས་གང་ཡིན་པ་ཅི་ཡང་རུང་འདས་པའམ། མ་འོངས་པའམ། ད་ལྟར་བྱུང་བའམ། ནང་གིའམ། ཕྱིའི་འམ། རགས་པའམ། ཕྲ་བའམ། ངན་པའམ། གྱ་ནོམ་པའམ། ཐག་རིང་པོ་ན་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པའམ། ཉེ་བ་ན་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོའི་དོན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དུས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་གཟུགས་སོ། །ནང་གི་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་ནི་ཕྱིའི་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ནང་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་ནི་ཐོགས་བཅས་དང་ཐོགས་མེད་དམ། ཡང་ན་རྡུལ་ལ་སོགས་པ་ལྟོས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྲ་རགས་སུ་གཞག་གོ །ངན་པ་དང་གྱ་ནོམ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །རིང་བ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའོ། །ཉེ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་བར་དུའང་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་འདི་ཡོད་དེ། རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་ལ་བརྟེན་པ་དང་ཡིད་ལ་རྟེན་པའམ། ཡང་ན་ལས་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་འཆད་དོ། །བཙུན་པ་ནི་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་གི་མིང་གིས་བསྟན་ལ། རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་དང་ཡིད་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བའོ། །ངན་པ་དང་གྱ་ནོམ་པ་ནི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང་འོང་བའོ། །རིང་བ་དང་ཉེ་བ་ནི་ཡུལ་མི་སྣང་བ་དང་སྣང་བ་ཅན་ནོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རིང་བ་དང་ཉེ་བ་ནི་རྟེན་གྱི་ལུས་ཉེ་རིང་ལས་ཡིན་ལ། རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འཆད་དོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་པ་ལས་ནི། དང་པོ་གསུམ་དུས་དང༌། ཕྱི་ནང་རྒྱུད་དང༌། ཕྲ་རགས་རྣམ་པ་དང༌། ངན་པ་གྱ་ནོམ་འགྲོ་བ་དང༌། ཐག་ཉེ་རིང་ཡུལ་གྱིས་བསྡུས་པ་ལ་བཤད་དོ། །དབུས་མཐའ་ལས་ནི། ཐོག་མ་དུ་མ་ཉིད་དང་ནི། །བསྡུས་དང་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བའི་དོན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐོག་མ་ཁོ་ནར་ཕུང་པོ་རྣམས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་དུ་མར་བསྟན་པ་དང༌། དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་སྤུངས་པའི་དོན་གྱིས་ཕུང་པོར་བསྟན་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་དུ་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བའི་དོན་གྱིས་ཕུང་པོར་གཞག་པའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་དུ་མ་སྤུངས་པ་ཕུང་པོ་ཡིན་ན་སྐད་ཅིག་དང་རྡུལ་ཕྲ་མོ་གཅིག་ཕུང་པོ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། (བྱ་བའི་ཁུར་ཁྱེར་བའི་དོན་དམ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་དོན་ནི་ཕུང་པོའི་དོན་ཡིན་པ་ལ། དེས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡང་ཕུང་པོ་ཡིན་ཏེ་རང་གི་བྱ་བའི་ཁུར་ཁྱེར་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་དོན་ཡིན་པས་སོ། །དེས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་འདས་པ་སོགས་རེ་རེའང་ཕུང་པོ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་སྐྲ་དང་སྤུ་དག་གོ་ཞེས་སྐྲ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཡང་ཁམས་ཡིན་པར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ལན་འདེབས་པ་དང་ཡང་ན།) དེ་དག་ཀྱང་ལྡོག་པའི་ཆ་དུ་མ་སྤུངས་པའམ། ཡང་ན་དེ་དག་ཚོགས་པ་ཕུང་པོ་ཡིན་གྱི་གཅིག་པུ་ནི་ཕུང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕུང་པོའང་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས། གལ་ཏེ་ཆོས་མངོན་པ་བ་ཞིག་ཕུང་པོ་བཏགས་པའི་ཡོད་པར་ལྟ་ན་ནི་དེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཁམས་གཅིག་དང་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་དང་ཕུང་པོ་གཅིག་གི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འོན་ཏེ་མི་ལྟ་ན་ནི་དེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཁམས་གཅིག་དང་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་དང་ཕུང་པོ་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རྩ་བ། ་་་་་་་་་་་སྐྱེ་སྒོ་རིགས་ཀྱི་དོན། །
ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ཡིན། །
སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས་སྐྱེ་བའི་སྒོར་གྱུར་པའི་དོན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མིག་སོགས་དྲུག་ནི་བདག་རྐྱེན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་ལ། གཟུགས་སོགས་དྲུག་ནི་དམིགས་རྐྱེན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་དོན་ནི་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྒྱུའི་དོན་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་དོན་གཉིས་ལ་འཇུག་སྟེ། །དཔེར་ན་ཉན་རང་གི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དང་རྒྱལ་པོ་དང་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ནི་གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་རིགས་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་རང་རང་གི་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་བཞིན་མི་འདྲ་བ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྤུངས་པའི་དོན་དང་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དོན་དང་རིགས་ཀྱི་དོན་ནི་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་རྣམས་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ།། (དབུས་མཐའ་ལས་ནི། ཚོར་དང་དོན་རྣམས་ཡོངས་གཅོད་ཀྱི། །ཉེར་སྤྱོད་འབྱུང་སྒོ་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་ཚོར་བའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་ལ། ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་ལས་གཞན་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡིན་པར་བཤད་ལ། དེ་ཉིད་ལས། འཛིན་དང་གཟུང་དང་དེ་འཛིན་པའི། །ས་བོན་དོན་དེ་གཞན་དུ་འདོད། །ཅེས་འཛིན་པའི་ས་བོན་གྱི་དོན། ནང་གི་ཁམས་དྲུག་དང༌། གཟུང་བའི་ས་བོན་གྱི་དོན། ཕྱིའི་ཁམས་དྲུག་དང༌། གཟུང་བ་དེ་དག་འཛིན་པའི་ས་བོན་གྱི་དོན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་ཡིན་པས་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལས་གཞན་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འདོད་དེ། ཁམས་ནི་ས་བོན་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་གསུམ་ལ་ལྟོས་ནས་འཛིན་པའི་ཁམས་དང་གཟུང་བའི་ཁམས་དང་དེ་དག་འཛིན་པའི་ཁམས་དྲུག་དྲུག་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་གོ་ཞེས་བཤད་དོ།།)
གསུམ་པ་དེ་དག་བསྟན་པའི་དགོས་པ་ནི།
རྩ་བ། རྨོངས་དབང་འདོད་རྣམ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར། །
ཕུང་པོ་ལ་སོགས་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །
ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་གསུངས་ཏེ་རྫས་ཐ་དད་མེད་པས་དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་འདུས་བྱས་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དགོས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གདུལ་བྱ་རྣམས་ནི་རྨོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། དབང་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། འདོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པས་དེ་དག་གི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དང་སོགས་པས་བསྡུས་པ་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལ་རིལ་པོར་འཛིན་པའི་རྨོངས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔར་བསྟན་ཏེ། སེམས་བྱུང་ལ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་རིལ་པོར་འཛིན་པའི་རྨོངས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སྐྱེ་མཆེད་བཅུར་ཕྱེ་ནས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་དང་རྣམ་ཤེས་ལ་རིལ་པོར་འཛིན་པའི་རྨོངས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བསྟན་ཏེ་གཟུགས་ལ་ཁམས་བཅུ་དང་རྣམ་ཤེས་ལ་ཁམས་བདུན་དུ་ཕྱེ་ནས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་དགོངས་པ་ནི་ཤེས་པར་དཀའ་མོད་ཀྱི་རྟོག་གེས་བརྟགས་ན་འདི་ལྟར་སྣང་སྟེ། གང་ཞིག་སེམས་བྱུང་ལ་རྨོངས་པ་དེ་ནི་རྨོངས་པའི་རྣམ་པ་ཆུང་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཕྲ་བ་དང་རིགས་མཐུན་པ་ལ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གཟུགས་ལ་རྨོངས་པ་དེ་ནི་རྨོངས་པའི་རྣམ་པ་འབྲིང་པོ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རགས་ཤིང་རིགས་མཐུན་པ་ལ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་རོ།། གང་ཞིག་གཟུགས་དང་སེམས་གཉིས་ཀ་ལ་རྨོངས་པ་དེ་ནི་རྨོངས་པའི་རྣམ་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཕྲ་བ་དང་རགས་པ་དང་རིགས་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕུང་པོ་བསྟན་པས་འཇིག་ཚོགས་ལ་རིལ་འཛིན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ལྡོག་ཅིང༌། དེ་ལོག་པས་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལྡོག་གོ་ཞེས་འཆད་དོ། །
ཡང་དབང་པོ་རྣོན་པོ(འགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་)འི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཕུང་པོ་ལྔ་(ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་རང་གིས་དེའི་ཞར་ལ་རྟོགས་པས་)དང༌། འབྲིང་པོ(རྣམ་པར་སྤྲོས་ན་གོ་བ་)འི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་(བསྟན་ཏེ་ཁམས་ཞར་ལ་རྟོགས་པ་)དང༌། རྟུལ་པོ(ཚིག་ལྷུར་ལེན་པ་)འི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་(རྒྱས་པར་མ་བཤད་ན་མི་གོ་བ་དེ་)བཤད་དོ། །
ཡང་ཞི་གནས་སྤྱད་པ་ཚིག་བསྡུས་པ་ལ་དགའ་བ་དང༌། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཀ་སྤྱད་པ་འབྲིང་ལ་དགའ་བ་དང༌། ལྷག་མཐོང་སྤྱད་པ་རྒྱས་པ་ལ་དགའ་བའི་འདོད་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་ཡང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱེ་བཤད་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་དགོས་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །
བཞི་པ་གྲངས་ངེས་པ་ནི་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉིད་དུ་ངེས་ཤེ་ན། རེ་ཞིག་གཟུགས་དང་དེ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་སུ་ནི་དངོས་པོ་ལ་ངེས་པ་ཡིན་ལ། གཟུགས་མ་ཡིན་པ་ལ་སེམས་དང་དེ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་སུ་ངེས་ཤིང༌། གཟུགས་དང་སེམས་མ་ཡིན་པ་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་བྱུང་གཞན་རྣམས་ལས་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་གཉིས་ཕུང་པོ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཤད་ཅེ་ན།
རྩ་བ། རྩོད་པའི་རྩ་བར་གྱུར་པ་དང་། །
འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཕྱིར་རིམ་རྒྱུའི་ཕྱིར། །
སེམས་བྱུང་རྣམས་ལས་ཚོར་བ་དང་། །
འདུ་ཤེས་ལོགས་ཤིག་ཕུང་པོར་གཞག །
ཚོར་བ་(དང་འདུ་ཤེས་)ནི་ཁྱིམ་པ་(དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་)ཕྱོགས་(གཉིས་)ཀྱི་རྩོད་པའི་རྩ་(བ་དེའི་རྒྱུ་གསུམ་ལས་དང་པོ་ནི་རྩོད་པའི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་ལ་གཉིས་ལས་འདོད་པ་དང་ལྟ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གཉིས་ཀྱི་རྩོད་པའི་གཞི་ནི་རིམ་པ་ལྟར་ཆུ་དང་ཞིང་འབྲོག་བུད་མེད་དང་རང་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ཡིན་ལ། དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ནི་རིམ་པ་ལྟར་འདོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཚོར་བ་བདེ་བའི་རོ་མྱང་བར་འདོད་པ་དང་རང་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་བཟང་ངན་དུ་འདུ་ཤེས་པའི་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སྒྲུབ་པ་དང་སུན་འབྱིན་པར་འདོད་)བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདོད་པ་(དང་ལྟ་བ་)ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པས་(རིམ་པ་ལྟར་)ཚོར་བའི་རོ་མྱང་བར་འདོད་(པ་དང་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་རང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ལ་བཟང་ངན་གྱི་མཚན་མར་འཛིན་)པས་(ཆུ་དང་)ཞིང་དང་(འབྲོག་དང་བུད་མེད་དང་)ཁང་པ་དང་ནོར་དང་(རང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སྒྲུབ་ཅིང་སུན་དབྱུང་བའི་)ཆེད་དུ་རྒྱལ་པོ་དང་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་(དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་)རྣམས་རྩོད་པའི་ཕྱིར་རོ།། (དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། མདོ་ལས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀ་ཏྱ་ན་ཆེན་པོ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་ཆུ་བོ་སྒྲིབ་པ་ཅན་གྱི་འདམ་པ་ཅན་གྱི་ཆུ་ངོགས་ན་བཞུགས་པའི་དྲུང་དུ་བྲམ་ཟེ་ལག་ན་དབྱུག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འོངས་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་གཏམ་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་ཀ་ཏྱ་ན་ལ་སྨྲས་པ་ཀ་ཏྱ་ན་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་གིས་རྒྱལ་པོ་ལ་རྒྱལ་པོ་དང༌། ཞིང་པ་ལ་ཞིང་པ་དང༌། བྲམ་ཟེ་ལ་བྲམ་ཟེ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་ལ་ཁྱིམ་བདག་གིས་ལྷན་ཅིག་རྩོད་པར་གྱུར། སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་འདོད་པ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེན་པ་དང༌། འབྲེལ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཆགས་པའི་རྒྱུས་རྒྱལ་པོ་ལ་རྒྱལ་པོས་ལྷན་ཅིག་རྩོད་པ་ནས། ཁྱིམ་བདག་ལ་ཁྱིམ་བདག་གིས་ལྷན་ཅིག་རྩོད་པའི་བར་དུ་གྱུར་ཏོ། །སྨྲས་པ་ཀ་ཏྱ་ན་འདོད་པ་ལ་ཆགས་པའི་རྒྱུས་རྒྱལ་པོ་ལ་རྒྱལ་པོས་ལྷན་ཅིག་རྩོད་པ་ལ་སོགས་པར་གྱུར་ན། འོ་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་གིས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་རྩོད་པར་གྱུར། སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ལྟ་བ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེན་པ་དང༌། འབྲེལ་བ་དང༌། མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཆགས་པའི་རྒྱུས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་རྩོད་པར་གྱུར་ཏོ། །སྨྲས་པ། ཀཏྱ་ན། དེ་ལྟ་ན། དེ་ལྟ་ཁ་ཅིག་འདོད་པ་དང་ལྟ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནས་ཡང་དག་པར་ཆགས་པའི་བར་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པར་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཡོད་དེ། བདག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ། དེ་ནི་འདོད་པ་དང་ལྟ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནས་ཡང་དག་པར་ཆགས་པའི་བར་ལས་འདས་སོ། །སྨྲས་པ་ཀ་ཏྱ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་སྟོན་པ་དེ་ད་ལྟ་གང་ན་བཞུགས། སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་དེ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་མཉན་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ། ལག་ན་དབྱུག་པ་ཅན་དད་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་འདོད་པ་དང་ལྟ་བ་ལ་ཆགས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སྨྲས་ཏེ། ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཕྱག་བཙལ་ནས་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རང་གི་གནས་སུ་སོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དོན་དེ་ཉིད་ཐུགས་ལ་གཞག་ནས་སློབ་དཔོན་སྣ་ཚོགས་བློ་གྲོས་ཀྱིས་རྩོད་པ་མི་མངའ་བར་བསྟོད་པ་ལས། འདོད་པ་མི་སྣང་འབྲེལ་མེད་ཅིང༌། །ལྟ་བའི་དྲ་བ་བཅོམ་གྱུར་པས། །དེས་ན་རྩོད་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། །རྩ་བ་མེད་པར་ག་ལ་འབྱུང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ།།) འདུ་ཤེས་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྩོད་པའི་རྩ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པས་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། རང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ལ་བཟང་ངན་གྱི་མཚན་མར་འཛིན་པས་དགེ་སྦྱོང་དང་དགེ་སྦྱོང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྩོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཉིས་པོ་རྩོད་པའི་རྩ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་ལ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལས་གསོག་ཅིང༌། དེ་ཡང་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཡིན་པས་དེ་དག་འཁོར་བའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རགས་པ་ལ་སོགས་པ་འོག་ནས་འཆད་པའི་རིམ་པར་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་བཞི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཞན་རྣམས་ལས་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕུང་པོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཞག་གོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །
ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དག་ཏུ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་བཤད་ལ་ཕུང་པོར་མ་བཤད་ཅེ་ན།
རྩ་བ། ཕུང་པོ་དག་ཏུ་འདུས་མ་བྱས། །
དོན་དུ་མི་རུང་ཕྱིར་མ་བཤད། །
ཕུང་པོ་དག་ཏུ་འདུས་མ་བྱས་མ་བཤད་དེ། འདུས་མ་བྱས་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པས་དེ་དག་དེའི་དོན་དུ་མི་རུང་ལ། ཕུང་པོ་དྲུག་པར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཆོས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་སྤུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཞི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་བྱང་གཉིས་ཀའི་གཞི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་པ་ལ། འདུས་མ་བྱས་ནི་དེ་གཉིས་ཀའི་གཞིའི་དོན་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དཔེར་ན་བུམ་པ་ཆག་པ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་འདུས་མ་བྱས་ནི་ཕུང་པོ་ཞིག་པ་ཡིན་པས་ཕུང་པོར་མི་འོས་སོ་ཞེས་ཟེར་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལའང་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་མི་འཐད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་དོན་དུ་ནི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་སྒོ་དང་རིགས་ཀྱི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ།། (ཕུང་པོ་ལྔའི་གྲངས་ངེས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ།།) སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སུ་ངེས་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་ནི་བཅུར་དངོས་པོ་ལ་ངེས་ལ། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་ཡིད་དང་ཆོས་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་ངེས་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་ལ་བཅུ་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆོས་དང་སེམས་གཉིས་སུ་ངེས་ཤིང་སེམས་ལ་རྣམ་པ་བདུན་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་དབང་དོན་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་གྲངས་ངེས་མ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི་རྣམ་པ་ལྔ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔ་བསྟན་ཏེ། བདག་གི་གཞི་ལུས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྟན་ཏེ། དབང་པོ་ལྔ་ནི་ལུས་དང་ཡུལ་ལྔ་ནི་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གི་གཞི་ལོངས་སྤྱོད་བརྗོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་བསྟན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལུས་དང་གཟུང་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མྱོང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གི་གཞི་ཐ་སྙད་བརྗོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་ཐ་སྙད་སྣ་ཚོགས་འདོགས་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གི་གཞི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྟན་ཏེ། དད་སོགས་ནི་བླང་བྱ་དང༌། ཆགས་སོགས་བླང་བྱ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། བདག་གི་གཞི་དེ་དག་གི་གནས་བརྗོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྟན་ཏེ། རྣམ་ཤེས་ལ་བདག་ཏུ་གཟུང་བ་ལས་ནི་དེ་དག་ལ་བདག་གིར་འཛིན་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སུ་ངེས་པ་ནི་ལུས་དང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་གཉིས་མ་འོངས་པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དྲུག་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་ཏེ། ལུས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་དྲུག་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ནི་ཡུལ་དྲུག་གོ །མ་འོངས་པའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དྲུག་ནི་རྣམ་ཤེས་དྲུག་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་ངེས་པ་ནི་ལུས་དང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་གཉིས་ཀྱིས་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དྲུག་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གིས་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གནས་དང་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུ་འཆད་དོ། །དེས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་འཁྲུལ་བའི་གཞི་ལྔ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཕུང་པོ་ལྔ་དང༌། རྣམ་ཤེས་དྲུག་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང༌། རྒྱུ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །
ལྔ་པ་གོ་རིམ་ངེས་པ་ལ་རེ་ཞིག་ཕུང་པོ་ལྔའི་རིམ་པ་ནི།
རྩ་བ། རིམ་ནི་རགས་དང་ཀུན་ཉོན་མོངས། །
སྣོད་སོགས་འདོད་ཁམས་ཇི་བཞིན་ནོ། །
ཐོག་མར་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཅན་ཐོགས་བཅས་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་པས་རགས་པ་དང༌། དེ་ནས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལས་ཚོར་བ་རྒྱུ་བ་རགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། (གཟུགས་ནི་ཀུན་ལས་རགས་ཏེ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་བསྟན་དུ་ཡོད་པས་སོ། །བཞི་ལས་ཚོར་བ་རགས་རྐང་པས་ཚོར་རོ་ཞེས་སོགས་རྟོགས་སླ་བས་སོ། །གསུམ་ལས་འདུ་ཤེས་རགས་ཏེ་སྔོ་སོགས་སུ་མཚན་མར་འཛིན་པས་གཉིས་པས་རྟོགས་སླ་བས་སོ། །གཉིས་ལས་འདུ་བྱེད་རགས་ཏེ་བདག་བདེ་བར་བྱའོ་སྡུག་བསྔལ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་འདོད་པས་རྟོགས་སླ་བས་སོ།། རྣམ་ཤེས་ནི་ཀུན་ལས་ཕྲ་སྟེ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཙམ་རིག་པར་འབྱུང་བས་རྟོགས་དཀའ་བས་སོ།།) རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་ནི་འདིར་རྟོགས་པར་སླ་བ་དང་དཀའ་བ་ལ་བརྗོད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྟེ། ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སྐྱེ་བོ་དག་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་དགའ་འོ། །དེ་ལས་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་ལ་རོ་མྱང་བའི་ཆགས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལས་ནི་(གཙང་བདེ་སོགས་སུ་)འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་འབྱུང་ངོ༌། །དེས་ཀྱང་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཡང་ན་སྣོད་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་གཟུང་བ། ཟས་དང་ཚོད་མ་དང་བྱན་པོ་དང་ཟ་བ་པོ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ།། (གཟུགས་ནི་ཚོར་བའི་རྟེན་ཡིན་པས་སྣོད་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་ནི་རོ་མྱང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟས་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་ནི་ཚོར་བ་ལ་དེའི་མཚན་མར་འཛིན་པས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚོད་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སེམས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཚོར་བ་མངོན་པར་འདུས་བྱས་ནས་ཉེ་བར་གཏོད་པའི་ཕྱིར་བྱན་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་ཤེས་དེ་ལ་ཚོར་བས་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་ཤེས་ནི་ཟ་བ་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་སྣོད་སོགས་ཀྱི་གོ་རིམ་བཞིན་ནོ།།) ཡང་ན་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་ཀྱི་གོ་རིམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁམས་དེ་དག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཁམས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་ཕྱེ་སྟེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་དག་གཟུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དག་ཚོར་བས་ཕྱེ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ན་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་དང༌། གཉིས་པ་ན་ཡིད་བདེ་དང༌། གསུམ་པ་ན་སེམས་བདེ་དང༌། བཞི་པ་ན་བཏང་སྙོམས་ཡོད་པས་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་དང་པོ་གསུམ་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཕྱེ་ལ་སྲིད་རྩེ་ནི་འདུ་བྱེད་ཙམ་གྱིས་ཕྱེ་(སྟེ་དེས་ཚེ་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁྲིར་འཕེན་)ཞིང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དེ་དག་གི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གོ་རིམ་དུ་བསྟན་ཏོ། །འདི་དག་གིས་ནི་གྲངས་ངེས་པའང་འགྲུབ་བོ་ཞེས་འཆད་དོ། །
སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གོ་རིམ་ནི།
རྩ་བ། ད་ལྟའི་དོན་ཕྱིར་དང་པོ་ལྔ། །
འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་དོན་ཕྱིར་བཞི། །
གཞན་མི་ཆེས་རིང་མྱུར་འཇུག་ཕྱིར། །
ཡང་ན་ཇི་ལྟར་གནས་བཞིན་རིམ། །
སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལས་ད་ལྟར་བའི་དོན་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་མིག་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་ལྔ་སྔོན་ལ་བསྟན་ལ། ཡིད་ནི་དུས་གསུམ་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་བཤད་དོ། །ལྔ་པོ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་དོན་འབྲས་བུའི་གཟུགས་ཁོ་ནའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་(དང་པོ་)བཞི་སྔོན་ལ་བསྟན་ལ། ལུས་ནི་གཉིས་ཀའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་བཤད་དོ། །བཞི་པོ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་གཞན་མིག་དང་རྣ་བ་གཉིས་ནི་རྒྱང་རིང་པོ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྔར་སྨོས་ལ། སྣ་དང་ལྕེ་ནི་ཕྲད་ནས་འཛིན་པས་ཡུལ་ཉེ་བ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་བཤད་དོ།། (དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་)མིག་ནི་རྣ་བ་བས་ཀྱང་ཆེས་རྒྱང་རིང་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྔར་བཤད་དོ།། (སྣ་ལྕེ་གཉིས་ཀྱིའང༌)སྣ་ནི་ལྕེ་བས་ཆེས་མྱུར་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྔར་བཤད་ལ་ལྕེ་ནི་དེའི་ཕྱི་ལ་བཤད་དོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་རིམ་པ་བཞིན་བཤད་དེ། མིག་ནི་དང་པོ་ན་གནས་པ་ནས་ལུས་ཕལ་ཆེ་བ་འོག་ན་གནས་པའི་བར་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིས་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གོ་རིམ་བཤད་པ་ན་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གོ་རིམ་ཡང་ཤེས་ཏེ། ཡུལ་ཅན་གྱི་རིམ་པ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་ཁམས་ཀྱི་གོ་རིམ་ཡང་འགྲུབ་སྟེ། འབྲས་བུ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་དྲུག་ནི་རྒྱུའི་གོ་རིམ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མིག་གི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཞེས་བརྗོད་དེ། མིག་ལ་སོགས་པ་བཅུ་གའང་གཟུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན།
རྩ་བ། བྱེ་བྲག་དོན་དང་གཙོ་བོའི་ཕྱིར། །
ཆོས་མང་བ་དང་མཆོག་བསྡུས་ཕྱིར། །
གཅིག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། །
གཅིག་ནི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད། །
བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་གཟུགས་ཡིན་ཡང་དེ་དག་སོ་སོར་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་གྱི་སྤྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་དགུ་ནི་རང་རང་གི་མིང་གིས་བསྟན་ལ། མིང་གཞན་མེད་པའི་མིག་གི་ཡུལ་དེ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྤྱིའི་སྒྲས་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་མིག་གི་ཡུལ་གཅིག་པུ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དེ་རྟགས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམག་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་མིག་གི་ཡུལ་ནི་བསྟན་དུའང་ཡོད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པས་གཟུགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དེའི་སྒྲས་བརྗོད་དེ་མིའི་མཆོག་གིས་རྒྱལ་པོ་གོ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་དེ་གཟུགས་སོ་ཞེས་གྲགས་ཀྱི་གཞན་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འགྲེལ་པ་ལས་འཆད་དོ། །
གཞན་དག་ན་རེ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་རགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། (རྣམ་བཤད་རིགས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཤའི་སྤྱན་ནི་བདག་ཅག་ལྟ་བུའི་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྷའི་སྤྱན་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྤྱན་ཏེ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ས་པའོ། །འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། གང་གི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །ཞེས་འབྱུང་བའི།) ཤ་དང་ལྷ་དང་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཟེར་རོ།། (ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་སུ་བརྗོད་ན་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌།) ཡང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཡིན་པ་བདེན་ཡང་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་པ་ནི་གཞན་དག་ནི་རང་རང་གི་མིང་གིས་སྨོས་ལ། མིང་གཞན་མེད་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཆོས་ཞེས་སྤྱིའི་སྒྲས་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཏེ་མིང་མེད་ཉིད་མིང་དུ་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་བྱའི་ཆོས་མང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ཀྱང་དེར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་གཅིག་པུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
གཉིས་པ་དེ་དག་གཞན་ཡང་འདིར་བསྡུ་བ་ལ་གཉིས་ལས་ཕུང་པོའི་མིང་ཅན་ཕུང་པོར་བསྡུ་བ་ནི་གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཕུང་པོ་ལྔ་དང༌། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་ན་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཟད་པར་དང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཁམས་མང་པོ་པའི་མདོ་ལས་ཁམས་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་བཤད་པ་(དེ་དག་དང༌། མདོ་གཞན་དག་ལས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཅན་གཞན་དག་ཀྱང་འབྱུང་ན་)དེ་དག་འདིར་སྨོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བསྡུས་ན་དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་ཆོས་ཡོད་(པས་དེ་དག་ཏུ་གྲངས་མ་ངེས་)པར་འགྱུར་ལ་བསྡུས་ན་ཇི་ལྟར་བསྡུས་ཤེ་ན།
རྩ་བ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་དག །
གང་རྣམས་ཐུབ་པས་གསུངས་དེ་དག །
ཚིག་གམ་མིང་ཡིན་དེ་དག་ནི། །
གཟུགས་དང་འདུ་བྱེད་དག་ཏུ་འདུས། །
དེའི་ལན་ལ་(གཉིས་ལས་དང་པོ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོར་བསྡུ་བ་ནི་)ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་དག་གང་རྣམས་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེ་དག་ནི་མདོ་སྡེ་པས་རྣ་བའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཚིག་གམ་སྟེ་(ངག་གི་རིག་བྱེད་)ཚིག་གི་རང་བཞིན་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་མིང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་འདོད་པས་དེ་དག་ནི་རིམ་པ་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དག་ཏུ་འདུས་ལ། ཆོས་མངོན་པ་བ་རྣམས་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་གང་ཞེ་ན། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་དང་གསུང་དང་བརྗོད་པ་དང་དབྱངས་དང་ངེས་པའི་གསུང་དང་གསུང་གི་ལམ་དང་གསུང་དབྱངས་དང་གསུང་གི་འཕྲིན་ལས་དང་གསུང་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཆོས་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། གང་མིང་གི་ཚོགས་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་གོ་རིམ་དུ་བཀོད་པ་དང་གོ་རིམ་དུ་གཞག་པ་དང་གོ་རིམ་དུ་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་གཉིས་ཀའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀར་འདུས་སོ་ཞེས་འདོད་དོ། །
སྡེ་པ་གཞན་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་དང་བཞི་སྟོང་དུ་འདོད་དེ། ཀུན་དགའ་བོའི་མདོ་ལས། ཀུན་དགའ་བོས་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་ལྷག་གཅིག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་མངོན་སུམ་དུ་གཟུང་ངོ༌། །གཉིས་ནི་དགེ་སློང་དག་ལས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་བཤད་རིགས་པ་ལས་ཀྱང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་བརྒྱད་ཁྲིར་མ་འདུས་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོའི་མདོ་ལས། བརྒྱད་ཁྲི་ལྷག་གཅིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་བཟུང་ཞིང༌། གཉིས་ནི་དགེ་སློང་དག་ལས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་དགའ་བོས་ལོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་གཅིག་སྟོན་པའི་རིམ་གྲོ་པ་བྱེད་པ་ནས་ཐོས་པ་ཡིན་གྱི་རིམ་གྲོ་མི་བྱེད་པའི་གོང་དུ་གསུངས་པ་རྣམས་ནི་དེས་མ་གཟུང་བར་ཤེས་ལ། དེའི་གོང་དུ་ཆོས་ཉུང་ངུ་གསུང་པར་ཡང་མི་འཐད་པས་དགེ་སློང་དག་ལས་གཟུང་བ་དེ་དག་ཁོ་ན་སྔར་གསུངས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་ལས་བཏུས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་སྐབས་སུ་གནས་བརྟན་ཀུན་དགའ་བོས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གང་དག་གཟུང་བ་རྣམས་ནི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྡེ་པ་གཞན་གྱི་ལུང་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བརྒྱད་ཁྲིར་འདོད་པ་ནི་ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཁོ་ནའི་ལུགས་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །
འོ་ན་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རེ་རེའི་ཚད་ཇི་ཙམ་ཡིན་ཞེ་ན།
རྩ་བ། ཁ་ཅིག་བསྟན་བཅོས་ཚད་ཅེས་ཟེར། །
ཕུང་པོ་ལ་སོགས་གཏམ་རེ་ཡིན། །
སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི། །
ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མཐུན་པར་གསུངས། །
ཁ་ཅིག་ནི་ཤཱ་རིའི་བུས་ཉེ་བར་བསྡུས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཚད་དང་མཉམ་(ལ་དེ་ལ་ནི་ཤླཽཀ་དྲུག་སྟོང་ཡོད་)ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ལ་ནི་ཤླཽཀ་དྲུག་སྟོང་ཡོད་ལ་དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་ཡིན་ཏེ་གཞན་ནི་ཕལ་ཆེར་ནུབ་བོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་ལ་(བམ་པོ་ས་ཡ་ཕྲག་གཅིག་དྲུག་འབུམ་བརྒྱད་ཁྲི་དང༌)ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་དུང་ཕྱུར་ཕྲག་བཞི་དང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ།། (སེམས་ཙམ་པ་ལྟར་ན་)ཀུན་ལས་བཏུས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་གིས་ཚད་ཇི་ཙམ་ཞེ་ན། གྲངས་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟེ་གྲངས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རེ་རེ་ལ་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་སྟོང་སྟོང་ཡོད་པར་བཤད་ཅིང༌། དེ་ཉིད་ལས། བགྲང་བའི་ཚུལ་འདིས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ནི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་དང་འབུམ་ཕྲག་བཞི་བཅུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་ཚད་ནི་སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རེ་རེ་ལ་ཡི་གེའི་འབྲུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཉིད་དོ་ཞེས་རྒྱ་གར་གྱི་ཡི་གེ་བརྒྱད་བཞི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་བཤད་པས་བོད་ཀྱི་ནི་ཚིག་བར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་སྡེ་ཚན་རེ་(རྫོགས་པར་)རེ་སྟོན་པའི་གཏམ་རྒྱུད་རེ་རེ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རེ་རེ་ཡིན་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་གྲངས་ངེས་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་འདོད་དོ། །
འོ་ན་དེ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་དང་ང་རྒྱལ་དང་ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པའི་(སེམས་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་)སྤྱོད་པ་(འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་)ཐ་དད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའང་དེ་དག་དང་མཐུན་པར་(མི་སྡུག་པ་དང་བྱམས་པ་དང་རྟེན་འབྲེལ་དང་ཁམས་ཀྱི་རབ་དབྱེ་སོགས་བརྒྱད་ཁྲི་)གསུངས་སོ། །ནིའི་སྒྲ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཕྱོགས་བསལ་བའི་ཕྱིར་རམ། ངེས་པར་གཟུང་བའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱལ་པོའི་སྲས་འཆད་དོ། །ལུགས་ཕྱི་མ་འདི་སློབ་དཔོན་རང་གི་ལུགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་འཆད་དོ། །བོད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་དང་དེ་དག་ཆ་མཉམ་པས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་སྤྱོད་པ་ཉི་ཁྲི་དང་སྟོང་སྟོང་ཡོད་པས་དེའི་གཉེན་པོར་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡིན་ཏེ། དཀོན་མཆོག་ཏ་ལ་ལའི་གཟུངས་ལས། སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་གང་ཡིན་པས། །རྒྱལ་བ་གང་དག་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པའི། །ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྒོ་མོ་དེ་དག་གིས། །བསམ་པ་ཇི་བཞིན་འཇིག་རྟེན་སེམས་ཅན་འདུལ། །ཞེས་པ་དང༌། གློག་ཐོབ་ཀྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་དེ་ལྟར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་ཐེག་ཆེན་པ་ལྟར་ན་ནི་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དུའང་མ་འདུས་པར་གསལ་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་གྱིས། ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ལྷའི་དབང་པོའི་གླང་པོ་ཆེ་རབ་བརྟན་གྱིས་བཀུར་བར་འོས་པའི་སྣག་ཚས་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་འདྲི་བར་ནུས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་མདོ་དག་ལས་ལྷས་བྱིན་གྱིས་གླང་པོ་ཆེ་ལྔ་སྟོང་གིས་བཀུར་བར་བྱ་བའི་གླེགས་བམ་རྣམས་ཁ་ཏོན་དུ་བརྗོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ཡང་རིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང༌། (སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེ་ལས་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྗོངས་རྒྱ་མཚོའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བ་ན་གཞོན་ནུ་ནོར་བཟང་གི་བླ་མ་དགེ་སློང་རྒྱ་མཚོའི་སྤྲིན་གྱིས་ཐོས་ཤིང་གཟུང་ལ་ཤེས་པའི་ཀུན་ནས་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་འདྲི་ན། སྣག་ཚ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུའི་ཕུང་པོ་ཙམ་དང༌། སྨྱུག་མའི་ཕུང་པོ་རི་རབ་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཙམ་ཟད་པར་འགྱུར་པ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་ལས་ལེའུ་རེ་རེ་ཙམ་དང་སྒོ་རེ་རེ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་རེ་རེ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་རེ་ལས་ཟད་པའམ་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌།) དྲིན་ལན་བསབ་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་ལྷས་བྱིན་གྱིས་མདོ་སྡེ་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་ཆེའི་ཁལ་དྲུག་ཁྲི་རྙེད་ཁ་ཏོན་ཤེས་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་སྙེད་ཅིག་གསུངས་ན་དེ་དག་ད་ལྟར་གླིང་འདི་ན་མི་སྣང་བས་གང་ན་བཞུགས་ཤེ་ན། སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་ནི་ཁ་ཅིག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ན་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཅིང༌། གཞན་ཕལ་ཆེར་ཀླུ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ན་སྤྱོད་དེ། སློབ་སྤྲིངས་ལས། བསྟན་པ་རིན་ཆེན་མཆོག་ལྟར་བཟང་ལ་འཕན་མེད་པ། །རྣམ་པར་དག་ཚུལ་གང་ཡིན་ཀླུ་མགོའི་གདེངས་ཀ་ཅན། །ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཙུག་གི་རྒྱན་བཞིན་གུས་མནོས་ནས། །སའི་གཏིང་ན་གནས་པའི་རབ་རིབ་སེལ་བར་མཛད། །ཅེས་བཤད་པས་སོ། །ཞེས་འཆད་ལ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་ནི་རྣམ་བཤད་རིགས་པ་ལས། ཡང་དག་བསྡུས་པའི་གཞི་ཉམས་ཕྱིར། །མཐའ་དག་མིན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བས་ལུང་ཞུ་བའི་འགྲེལ་པ་ལས། སྟོན་པ་འདས་པའི་འོག་ཏུ་བྲམ་ཟེ་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་བྱེད་བཤེས་ཞེས་བྱ་བས་མཆོད་རྟེན་བཤིག།།དགེ་སློང་ཡང་བསད། བཀའི་གླེགས་བམ་དང་གཙུག་ལག་ཁང་ཡང་བསྲེགས་སོ། །ཞེས་འབྱུང་བས་དེ་དང་སྤྲང་པོ་ཉི་མའི་དངོས་གྲུབ་ལ་སོགས་པས་ཡང་དག་བསྡུས་པའི་གཞི་ཉམས་པར་བྱས་པས་ཕལ་ཆེར་ནུབ་ལ། བཞུགས་པ་རྣམས་ལའང་མ་ཚང་བ་ཡོད་པས་མཐའ་དག་མི་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཞེད་དོ། །སློབ་དཔོན་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཀྱིས་ཊཱིཀ་ལས་ཀྱང༌། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་དག་ནི་ནུབ་སྟེ་འདི་གཅིག་པུ་ལུས་སོ་ཞེས་པ་དང༌། རྒྱུ་དྲུག་ཚང་བར་སྟོན་པའི་མདོ་དེ་ནི་ནུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཅིག་ལས་འཕྲོས་པའི་ལུང་ཆོས་བརྒྱའི་བར་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ལས། ད་ལྟར་བཅུའི་བར་སྟོན་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་བཤད་དོ། །
གཉིས་པ་དེ་གཞན་ལ་སྦྱར་བ་ནི།
རྩ་བ། དེ་བཞིན་གཞན་ཡང་ཅི་རིགས་པར། །
ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ནི། །
རང་གི་མཚན་ཉིད་ལེགས་དཔྱད་དེ། །
ཇི་སྐད་བཤད་པར་བསྡུ་བར་བྱ། །
ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དག་ཕུང་པོར་བསྡུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་(གཞན་ཡང་བསྡུ་བར་བྱའོ་ཞེས་སྦྱར་ཏེ་གང་གང་དུ་ཇི་ལྟར་བསྡུ་ཞེ་ན་ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ནི་ཞེས་པ་དང་ཇི་སྐད་བཤད་པར་ཞེས་པ་དང༌། ཅི་རིགས་པར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལེགས་དཔྱད་དེ་ཞེས་པ་རིམ་པ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །རིམ་པ་ལྟར་མདོ་དག་གཞན་ལས་འབྱུང་བའི་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་མིང་ཅན་རྣམས་ནི་བསྟན་བཅོས་འདིར་སྔར་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཇི་སྐད་བཤད་པར་ཅི་རིགས་པར་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལེགས་པར་དཔྱད་དེ་གང་ཞིག་གང་གི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དེ་དེར་བསྡུ་བར་བྱའོ།།) མདོ་གཞན་དག་ལས་གསུངས་པའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཅན་གཞན་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་རྣམས་ནི་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལེགས་པར་དཔྱད་དེ་བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་(སྔར་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་)ཇི་སྐད་བཤད་པར་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་(གསུམ་ལས་ཕུང་པོའི་མིང་ཅན་ཕུང་པོར་བསྡུ་བ་ནི་མདོ་ལས།) རེ་ཞིག་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྔ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལྟར་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ལུས་ངག་གི་སྤོང་བདུན་ཡིན་པས་གཟུགས་སུ་འདོད་ཅིང༌། གཞན་ནི་(ཕུང་པོ་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱང་རིམ་པ་ལྟར་མོས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་པས་)ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་(བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།།)བའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། རྣམ་གྲོལ་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་(མི་སློབ་པའི་)མོས་པ་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། (ཐ་མ་བཞི་འཁོར་དང་བཅས་ནི་ཕུང་པོ་བཞིའམ་ལྔས་ཀྱང་བསྡུས་ཏེ། བསམ་གཏན་ས་དྲུག་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་དེ་དག་ལ་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ།།) མདོ་སྡེ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོའང་སེམས་པའི་ཁྱད་པར་ལ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པར་འདོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡིག་པ་བཤགས་པ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་གསོལ་བ་གདབ་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་ཏེ། འགྱོད་པ་དང་དད་པ་དང་འདུན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་འཁོར་དང་བཅས་ན་ནི་ཕུང་པོ་བཞིས་བསྡུས་སོ། །གཞན་ཡང་ཡང་དག་པར་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་དང་ལོག་པར་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་དང་མ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔས་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་དང་མཚམས་མེད་བྱེད་པ་དག །ཡང་དག་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས། །ཞེས་འཕགས་པ་དང་མཚམས་མེད་བྱེད་པ་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་གང་ཟག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
(གཉིས་པ་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མིང་ཅན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བསྡུ་བ་ནི་)ཡང་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་བཤད་པའི་དང་པོ་བརྒྱད་ནི། ཟད་པར་བཅུའོ། །བརྒྱད་མ་ཆགས། ཞེས་འབྱུང་བས་མ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །འཁོར་དང་བཅས་ན་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །གཉིས་ནི་གཟུགས་མེད་དག །ཅེས་འབྱུང་བས་ནམ་མཁའ་རྣམ་ཤེས་གཉིས་ནི་གཟུགས་མེད་དང་པོ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་བཞི་པ་ཡིན་པས་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་ཀྱང་མ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་ལ། འཁོར་དང་བཅས་ན་ནི་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །ཡང་མདོ་ལས། འདི་ལ་དགེ་སློང་ལ་སྟོན་པའམ་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་བླ་མ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་ན་འདི་ལ་སྟོན་པའམ་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་བླ་མ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་ལ་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་ཡང་འགྱུར་ཞིང་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་ཅིང་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དེ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་ཡིད་དགའ་བ་སྐྱེའོ། །ཡིད་དགའ་བར་གྱུར་ན་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་ན་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །བདེ་བར་གྱུར་ན་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་མཉམ་པར་བཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པ་ལྟ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་ཤིང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་ན་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བྱུང་ན་འདོད་ཆགས་དང་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ་འདི་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་པོའོ། །ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་དབྱངས་ཀྱིས་ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང་གཞན་ལ་རྒྱས་པར་སྟོན་པ་དང༌། སེམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ལའང་རྒྱ་ཆེར་སྦྱར་ནས་རྣམ་གྲོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་གསུངས་པ་དེ་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་དང་ཁ་ཏོན་ལས་བྱུང་བའི་དོན་དང་ཆོས་རིག་པ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང༌། གཞན་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་དོན་དང་ཆོས་རིག་པ་ནི་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་དོན་དང་ཆོས་རིག་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡིད་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བའོ། །ལུས་སྦྱངས་པ་ནི་ལུས་ལས་སུ་རུང་བའོ། །བདེ་བ་མྱོང་བ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བའོ། །མཉམ་པར་བཞག་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་(ཤེས་ཤིང༌)མཐོང་བ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ་ལྷག་མཐོང་གི་ཚོགས་སོ།། ཡིད་འབྱུང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་ལས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་འབྲལ་བ་ནི་ལམ་གྱིས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །འཁོར་དང་བཅས་ན་ནི་ཁ་ཏོན་དུ་བྱེད་པ་དང་གཞན་ལ་སྟོན་པ་ལ་སྒྲ་ཐོས་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་གྲོགས་དང་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པས་སྒྲ་དང་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །ཡང་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་བཞི་གསུངས་པ་ནི་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། གཟུགས་ལས་གཞན་པའི་ཕུང་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མདོ་ལས། སེམས་ཅན་གཟུགས་ཅན་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་ཅིང་སོ་སོར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལྟ་བུ་སྟེ་འདི་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གཟུགས་མེད་པ་ལ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་རྣམས་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ནི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུས་བསྡུས་ཏེ། དེ་ནི་དྲི་རོ་མ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ཅན་བརྒྱད་དང་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིའི་ཡིད་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་འཕོ་བ་ན་ཡོད་དོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ནི་གཟུགས་མེད་པས་ཕུང་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །
(གསུམ་པ་ཁམས་ཀྱི་མིང་ཅན་ཁམས་སུ་བསྡུ་བ་ནི།) ཡང་ཁམས་མང་པོ་པའི་མདོ་ལས། ཁམས་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་གསུངས་པ་དེ་དག་ལས་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ནི་སྡུད་བྱེད་སྔར་བཤད་པ་རྣམས་སོ།། (བཅོ་བརྒྱད་པོ་ལས་གཞན་པའི་ཁམས་ཞེ་བཞིའི་སྡོམ་ནི། དྲུག་ཚན་གསུམ་དང་བཞི་ཚན་གཅིག །གསུམ་ཚན་དྲུག་དང་གཉིས་ཚན་གཉིས། །ཞེས་སོ།།) དེའི་རྗེས་ལ་ཁམས་དྲུག་བཤད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི་རེག་བྱའི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
རྩ་བ། བུ་ག་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཞེས་བྱ། །
སྣང་དང་མུན་པ་དག་ཡིན་ལོ། །
ནམ་མཁའ་དང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་མ་བཤད་པས་སྒོ་དང་སྐར་ཁུང་ལ་སོགས་པའི་བུ་ག་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། (བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་ཕྱི་ནང་གི་དབྱེ་བ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་ནམ་མཁའ་ལས་ཐ་དད་དེ་མདོ་ལས་ནང་གི་ནམ་མཁའ་གང་ཞེ་ན། ལུས་འདིའི་ནམ་མཁའ་གང་ཞིག་ནང་ལ་བརྟེན་པ་ནམ་མཁར་གྱུར་པ་མི་གསལ་བ་ཁྲག་དང་ལྤགས་པས་མ་ཁྱབ་པ་སྟེ་དཔེར་ན་མིག་གི་བུ་ག་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཕྱིའི་ནམ་མཁའ་གང་ཞེ་ན། ཕྱིའི་ནམ་མཁའ་གང་ཞིག་ནམ་མཁར་གྱུར་པ། མི་གསལ་བ། གཟུགས་སུ་གྱུར་པ་ལས་མ་ཁྱབ་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཡངས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་མདོ་ལས། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་སེམས་ཁམས་ལྔ་རྣམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ནས་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལྷག་མར་ལུས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ལ། ཟག་མེད་ནི་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ།།) དེ་ཡང་ཉིན་མོ་སྣང་བ་དང་མཚན་མོ་མུན་པའི་རང་བཞིན་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ་ལོ། །འདི་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་འདོད་པ་སྟེ་(རྩིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐོགས་བཅས་ཀྱི་ཉེ་འཁོར་ན་ཡོད་པ་)ཐོགས་བཅས་ཉེ་འཁོར་བ་(འི་གཟུགས་)ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མདོ་སྡེ་པ་ན་རེ་འདི་ནི་མདོའི་དགོངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་དང་མུན་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་སུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་མེད་ཉེ་འཁོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ལྟར་ན་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་སུ་འདུས་སོ། །
རྩ་བ། ཟག་དང་བཅས་པའི་རྣམ་ཤེས་ནི། །
རྣམ་ཤེས་ཁམས་ཡིན་སྐྱེ་བའི་རྟེན། །
རྣམ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཡིན་པར་འདོད་དེ། (ཟག་མེད་སྲིད་པ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་ལ།) ཁམས་དྲུག་པོ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་འཕོ་བའི་རྟེན་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ལས། དགེ་སློང་དག་སྐྱེས་བུ་འདི་ནི་ཁམས་དྲུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཁམས་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་མའི་མངལ་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་ནི་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་དུ་འདུས་སོ།། (ཁམས་དྲུག་པོ་དེ་དག་ལས་སྲིད་པ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་རྣམ་ཤེས་ནི་སྲིད་པར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ས་བོན་ནོ། །དེ་གསོ་བར་བྱེད་པ་ནི་འབྱུང་བ་བཞི་སྟེ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་སྟེ་གོ་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་དེ་ལྟར་ན་འདི་དག་ནི་ཡང་སྲིད་རྒྱས་པའི་ས་བོན་གྱི་དོན་གྱིས་ན་ཁམས་སོ། །དེ་དག་ལས་འདིར་གཉིས་ཁོ་ན་འཆད་པ་ནི་ལ་ལ་བཤད་ཟིན་ཅིང་ལ་ལ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁམས་ནི་བཅོ་བརྒྱད་འབྱུང་བ་བཞི། །དུས་གསུམ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་བཞི། །ཟག་བཅས་ཟག་མེད་འདུས་བྱས་དང༌། །འདུས་མ་བྱས་དང་འགོག་ཁམས་ཏེ། །བཤད་ཟིན་སོ་བཞིའོ། །ས་སོགས་ལས་གཞན་དྲུག་ཚན་དང༌། །དུས་གསུམ་འགོག་པ་ལས་གཞན་པའི། །གསུམ་ཚན་འཆད་འགྱུར་ཉེར་དྲུག །ཅེས་གསུངས་ལ། ཡང་ན་འཕྲོ་ལུས་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ཁ་བསྐང་བའམ། ལོག་རྟོག་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ།།)
དེའི་རྗེས་ལ་འདོད་པ་དང་གནོད་སེམས་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་གནོད་སེམས་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བའི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་དྲུག་བཤད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། དང་པོ་གསུམ་ནི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་སེམས་ཅན་ལ་ཞེ་སྡང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་ཐོ་འཚམ་པའི་རང་བཞིན་སྤང་བར་བྱ་བའི་སེམས་བྱུང་དང༌། ཕྱི་མ་གསུམ་ནི་མ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་སྙིང་བརྩེ་བའི་རང་བཞིན་གཉེན་པོའི་སེམས་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྗེས་ལ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་བདེ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་དང་མ་རིག་པའི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་དྲུག་གསུངས་པའང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། དང་པོ་ལྔ་ནི་ཚོར་བ་དང་དྲུག་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་བཞི་གསུངས་པ་ནི་དང་པོ་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་བཞི་པ་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་གྱིས་བསྡུས་སོ། །
དེའི་རྗེས་ལ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་གསུམ་གསུངས་པ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དང་དྲི་རོ་དང་སྣ་ལྕེའི་རྣམ་ཤེས་མ་གཏོགས་པ་བཅུ་བཞི་དང་ཁམས་ཐ་མ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་སོ། །དེའི་རྗེས་ལ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་འགོག་པའི་ཁམས་གསུམ་གསུངས་པ་ནི་ཁམས་བཅུ་བཞི་དང་ཐ་མ་གསུམ་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། འདིར་འགོག་པའི་ཁམས་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཁམས་གསུམ་གསུངས་པ་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ངན་པ་དང་བར་མ་དང་གྱ་ནོམ་པའི་ཁམས་གསུམ་གསུངས་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཁམས་གསུམ་གསུངས་པའི་དང་པོ་གཉིས་ནི་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་ཆོས་དང་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་གྱིས་བསྡུས་སོ། །ཐ་མ་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །དེའི་རྗེས་ལ་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དང་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་ཁམས་གསུམ་གསུངས་པའི་དང་པོ་གཉིས་ནི་ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བསྡུས་སོ། །
དེའི་རྗེས་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཁམས་གཉིས་གསུངས་པ་ལས་དང་པོ་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྡུས་ལ། ཕྱི་མ་ནི་ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་(ཐ་མ་གསུམ་)ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །དེའི་རྗེས་ལ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་གཉིས་གསུངས་པ་ལས་དང་པོ་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྡུས་ལ། ཕྱི་མ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ནི་ཁམས་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཏེ་དེ་དག་ལ་མཁས་ན་མཁས་པ་ཁམས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་སྟོང་ཆུང་ངུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང༌། སྟོང་གཉིས་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང༌། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། དེ་ཡང་འདོད་པར་གཏོགས་པ་ནི་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་ནི་བཅུ་བཞིས་བསྡུས་སོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །
གསུམ་པ་ཁམས་ལ་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་བཤད་པ་ལ་བརྐྱང་ན་རབ་དབྱེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཡོད་ཀྱང་བརྗོད་བདེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཡོད་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། རྟོག་བཅས་དཔྱོད་བཅས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་དང༌། དམིགས་བཅས་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། བྱུང་བ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་དང༌། རྫས་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། མཐོང་སྤང་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་དང༌། ལྟ་བ་དང་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་དང༌། གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་བཤད་པ་དང་བརྒྱད་དུ་བསྡུ་བར་བྱའོ། །
དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལས་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་དུ། བསྟན་དུ་མེད་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་བ་ནི་འོག་མ་རྣམས་ལའང་ཤེས་པར་བྱའོ། །
རྩ་བ། བསྟན་ཡོད་འདི་ནི་གཟུགས་གཅིག་པུ། །
དེའི་ལན་དུ་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་ནི་འདིར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་གཅིག་པུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདི་ནི་འདི་ནའོ། །ཕ་བི་ནི་ཕ་བི་ནའོ་ཞེས་(སྒྲས་བསྟན་པས་)མིག་གི་དབང་པོ་(འི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ཅིང་མིག་ཤེས་)ལ་བསྟན་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སློབ་དཔོན་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཀྱིས་ཡང་ན་ཚིག་གིས་གཞན་གྱི་མིག་གི་རྣམ་(པར་)ཤེས་(པ་)སྐྱེད་པ་ནི་བསྟན་པ་ཡིན་ལ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ནི་བསྟན་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་གཅིག་པུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཁམས་བཅུ་བདུན་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ།། (མདོ་ལས་ཀྱང་དགེ་སློང་གཟུགས་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ཏེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་གཟུགས་དང་བ། གཟུགས་ཅན་བསྟན་དུ་ཡོད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་པ་དང༌། དགེ་སློང་མིག་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ཏེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་གཟུགས་དང་བ་གཟུགས་ཅན་བསྟན་དུ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་ལུས་ཀྱི་བར་དུ་གསུངས་སོ།། དགེ་སློང་ཆོས་རྣམས་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཅིག་གིས་མ་བསྡུས་པ་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ།།)
རྩ་བ། ཐོགས་དང་བཅས་པ་གཟུགས་ཅན་བཅུ། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་གཅིག་ཏུ་(སྒྲིབ་པའི་)ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཅན་བཅུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཐོགས་པ་ནི་རྡུགས་པ་ཡིན་ཏེ། (ཡུལ་ལ་ཐོགས་པ་དེ་དག་སྒྲིབ་པ་ལ་ཐོགས་སམ་ཞེ་ན་མུ་བཞི་སྟེ། དང་པོ་ཡུལ་ཐོགས་སྒྲིབ་མི་ཐོགས་ནི་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་དང་ཆོས་ཁམས་ཀྱི་མཚུངས་ལྡན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡུལ་ལྔའོ། །གསུམ་པ་ནི་དབང་པོ་ལྔའོ། །བཞི་པ་ནི་ཆོས་ཁམས་ཀྱི་མཚུངས་ལྡན་མ་གཏོགས་པའོ། །ཡུལ་ཐོགས་དག་དམིགས་པ་ལ་ཐོགས་སམ་ཞེ་ན་ཚིག་ཕྱི་མ་དང་སྦྱར་ཏེ། དམིགས་པ་ལ་ཐོགས་པ་དེ་དག་ཡུལ་ལའང་ཐོགས་ཏེ་ཡུལ་མེད་པར་མཚུངས་ལྡན་རྣམས་མི་སྐྱེ་བས་སོ། །ཡུལ་ལ་ཐོགས་ལ་དམིགས་པ་ལ་མི་ཐོགས་པ་ནི་དབང་པོ་ལྔའོ།།) དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ལ་ཐོགས་པ་དང༌། ཡུལ་ལ་ཐོགས་པ་དང༌། དམིགས་པ་ལ་ཐོགས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་རང་གི་ཡུལ་དུ་གཞན་སྐྱེ་བའི་གེགས་བྱེད་པ་སྟེ་གཟུགས་ཅན་དག་གཅིག་གི་གོ་སར་གཅིག་རྡུགས་(ནས་གཟུགས་ཅན་གཉིས་པ་མི་འབྱུང་)པའོ།། (རྡུལ་རྫས་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བའང་རང་རང་གོ་སར་རྩིབ་མ་བཞིབས་ནས་གནས་པ་ཡིན་ནོ།།) གཉིས་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རང་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་གི་གཞན་ལ་མི་འཇུག་པའོ། །
གསུམ་པ་ནི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས་རང་གི་ཡུལ་ལ་འཛིན་གྱི་གཞན་ལ་མི་འཛིན་པའོ། །དེ་ལ་འདིར་ནི་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་གཅིག་གི་གོ་སར་གཅིག་འོང་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་ལྷག་མ་བརྒྱད་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །འོ་ན་འདིར་ཡུལ་དང་དམིགས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དབང་པོ་ལྔའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡུལ་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གིས་འཛིན་པ་དེ་ནི་དམིགས་པ་དང་ཡུལ་གཉིས་ཀ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འགྲེལ་པ་ལས་ཡུལ་ཐོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་གདགས་པ་ལས་གསུངས་པའི་མིག་ལ་ཆུ་དང་སྐམ་ལ་ཐོགས་མི་ཐོགས་ཀྱི་མུ་བཞི་དང༌། མཚན་མོ་དང་ཉིན་པར་ཐོགས་མི་ཐོགས་ཀྱི་མུ་བཞི་དང༌། གཞན་ཡང་ཡུལ་དང་སྒྲིབ་ཐོགས་ཀྱི་མུ་བཞི་དང༌། ཡུལ་དང་དམིགས་ཐོགས་ཀྱི་མུ་གཉིས་ཀྱང་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་བློ་གྲོས་བརྟན་པས་ཀྱང་བསྟན་དུ་ཡོད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མིག་གི་དབང་པོའི་ཡུལ་ལོ། །བསྟན་དུ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་བཞིའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །
རྩ་བ། ལུང་མ་བསྟན་བརྒྱད་དེ་དག་ཉིད། །
གཟུགས་སྒྲ་མ་གཏོགས་གཞན་རྣམ་གསུམ། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ངོ་བོར་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་བརྒྱད་དེ། གང་ཞེ་ན། ཐོགས་བཅས་སུ་བཤད་པའི་གཟུགས་ཅན་བཅུ་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་ལས་གཟུགས་དང་སྒྲ་(གཉིས་ནི་དགེ་མི་དགེར་ཡང་འགྱུར་བས་དེ་གཉིས་)མ་གཏོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་དང་དྲི་རོ་རེག་བྱ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་སྒྲ་མ་གཏོགས་པ་ནི་དེ་དག་དགེ་མི་དགེར་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕྱིར་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་པ་ནི་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ཟག་མེད་འདུས་བྱས་ཀྱང་དེར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བྱེ་བཤད་ལས་ཀྱང༌། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་དངོས་པོར་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་དེའི་མཚན་ཉིད་བླང་དོར་དུ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། མིག་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་བླང་བྱ་དང༌། འདོད་པའི་ལྟ་བ་དང་པོ་གཉིས་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་དང༌། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དོར་བྱ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་དེ་དག་ལུང་མ་བསྟན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་གཞན་བཅུ་པོ་དག་ནི་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གཟུགས་སྒྲ་ནི་ལུས་ངག་གི་རིག་བྱེད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་སེམས་དགེ་མི་དགེས་ཀུན་ནས་བསླང་བས་ཀུན་སློང་གིས་དགེ་མི་དགེ་དང༌། སེམས་ལུང་མ་བསྟན་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་དང༌། (རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་ཀྱང༌)རིག་བྱེད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པ་(རྒྱུད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་)ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནི་གྲོགས་མ་ཆགས་པ་དང༌། ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་དགེ་མི་དགེ་དང་ལུང་མ་བསྟན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ནི་ཁ་ཅིག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བ་དང༌། ཁ་ཅིག་མཚུངས་ལྡན་གྱིས་དགེ་བ་དང༌། ཁ་ཅིག་ཀུན་སློང་གིས་དགེ་བ་དང༌། ཁ་ཅིག་དོན་དམ་པར་དགེ་བའང་ཡོད་དོ།། (དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་དང་བཅས་པའང་དགེ་བའོ།།) མི་དགེ་བ་དང་ལུང་མ་བསྟན་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དགེ་མི་དགེའི་མཚན་ཉིད་ནི་རིམ་པ་ལྟར་དམ་པས་བསྔགས་ཤིང་གནོད་མེད་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་དང༌། དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །ཁ་ཅིག་དགེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡུན་དུ་བདེ་བ་དང་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྐྱེད་པའོ་ཞེས་འཆད་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ཚོར་བ་སྐྱེད་བྱེད་དགེ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བཏང་སྙོམས་ཀྱང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་འོང་ཡིད་དུ་མི་འོང་དང་ཞེས་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་བདེ་བ་ལ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རྩ་བ། འདོད་ཁམས་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །
གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་བཅུ་བཞིའོ། །
དྲི་དང་རོ་དང་སྣ་དང་ནི། །
ལྕེ་ཡི་རྣམ་ཤེས་ཁམས་མ་གཏོགས། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་(སྟེ་མ་བྲལ་བ་)ནི་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་དོ།། (དེའི་སྲེད་པས་བདག་གིར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ།།) གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ནི་བཅུ་བཞིའོ། །གང་ཞེ་ན་དྲི་དང་རོ་དང་སྣའི་རྣམ་ཤེས་དང་ལྕེའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་སོ། །དྲི་རོ་གཉིས་ནི་གཟུགས་ཁམས་ན་མེད་དེ། དེ་དག་ནི་ཁམ་གྱི་ཟས་ཡིན་ལ་(བསྣམ་པ་དང་མྱང་བ་ལས་གཞན་པའི་དྲི་རོ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མེད་ལ། དེས་ན་)དེ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དག་དེར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་རེག་བྱའང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ནི་ཁམ་གྱི་ཟས་དང་ཟས་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཡོད་པས་ཁམ་ཟས་སུ་གྱུར་པའི་རེག་བྱ་མེད་ཀྱང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྟེན་འབྱུང་བ་དང༌(ཁང་པ་ལ་སོགས་པའི་གཞི་དང༌)གོས་ཀྱི་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་རོ་ལ་ནི་ཁམ་ཟས་མ་ཡིན་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་དུ་ཆུག་ཀྱང་གཟུགས་ཁམས་ན་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྣ་ལྕེའི་རྣམ་ཤེས་གཉིས་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་དག་གི་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུགས་སྒྲ་འདོད་པ་ན་ཡོད་པ་དག་ཀྱང་དེ་པའི་དབང་པོས་འཛིན་མོད་ཀྱི་དྲི་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྲད་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ན་ཡོད་པའང་དེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཟེར་རོ། །
གལ་ཏེ་དགོས་པ་མེད་པས་མི་འབྱུང་ན་སྣ་ལྕེའི་དབང་པོ་དག་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་(དགོས་པ་དང་བཅས་ཏེ་)ལུས་མཛེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཛེས་པ་ནི་དབང་རྟེན་གྱིས་བྱ་བར་ནུས་ཤིང༌། (དབང་པོ་རྟེན་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌།) དགོས་པ་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུ་མེད་ན་མི་འབྱུང་ལ། (དགོས་པའི་དབང་གིས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་གྱི།) དབང་པོའི་རྒྱུ་ཡང་དེ་ལ་སྲེད་པས་ལས་བསགས་པ་ཡིན་ཞིང༌། (དེ་ཡོད་པས་རྒྱུ་མེད་མ་ཡིན་པས་རྒྱུའི་དབང་གིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌།) གང་ཞིག་ཡུལ་ལ་སྲེད་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཡུལ་ཅན་དབང་པོ་ལས་ཀྱང་སྲེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པས་མི་འབྱུང་བར་རིགས་སོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱེད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ནི་དབང་པོ་མེད་པའི་རྟེན་མི་སྲིད་ལ། སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ལ་སྲེད་པ་དང་བཅས་པས་ལས་གསོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། མདོ་ལས་ཀྱང་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དབང་པོ་རྣམས་མ་ཚང་བ་མེད་ཅིང་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་(པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན་དེར་དབང་པོ་གང་དག་སྲིད་པ་དེ་དག་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ལ་དགོངས་ཀྱི། གཞན་དུ་ན་ཕོ་མོའི་དབང་པོའང་ཡོད་པར་ཐལ་ལོ། །དེས་ན་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་སྲེད་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་ཀྱི་ཡུལ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་མ་ཡིན་པས་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་ཡང་དབང་པོ་ལ་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྒྱུ་ཡོད་པས་སྣ་དང་ལྕེའི་དབང་པོ་ཡོད་དོ། །ཕོ་མོའི་དབང་པོའི་རྒྱུ་ནི་ཡུལ་ལ་རེག་པའི་སྒོ་ནས་སྲེད་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་སྲེད་པ་སྤྱོད་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་བྲལ་བས་དེ་ན་མེད་ལ་གང་མ་བྲལ་དེ་དག་མ་སྤངས་)པའི་ཕྱིར་སྣ་ལྕེའི་དབང་པོ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་འདོད་དོ། །
རྩ་བ། གཟུགས་མེད་གཏོགས་པ་ཡིད་དང་ནི། །
ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཁམས། །
གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་ནི་ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་གསུམ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལས་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་དག་དེར་སྐྱེ་བས་དེ་ན་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཅུ་མེད་ཅིང་དེ་དག་མེད་པས་དེ་དག་གི་(བརྟེན་པ་དང་དམིགས་པའི་)འབྲས་བུ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་ལྔའང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རྩ་བ། དེ་གསུམ་ཟག་བཅས་ཟག་པ་མེད། །
ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཟག་བཅས་སོ། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་གང་དག་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་དེ་གསུམ་ལ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་དེ། ལམ་གྱི་བདེན་པར་གཏོགས་པའི་དེ་གསུམ་དང་འདུས་མ་བྱས་ནི་ཟག་མེད་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་ཟག་བཅས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཅུ་དང་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་ལྔ་སྟེ་བཅོ་ལྔ་པོ་རྣམས་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། སྒོམ་སྤང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཟག་པ་རྣམས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེས་སྟོན་པ་རྣམས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནི་ཟག་པའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་ཟག་པའི་རྟེན་མ་ཡིན་པས་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་གཉིས་ཀ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་འགལ་བ་ཡིན་པས་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་བརྒྱད་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་འཆད་པའི་སྐབས་ལས་ནི་དཔེས་སྟོན་པས་ལུས་ཤིན་དུ་སྦྱངས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གིས་བསྡུས་པའི་རེག་བྱ་དང་ལུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱང་ཟག་མེད་དུ་འདོད་པར་བཤད་དོ། །
གཉིས་པ་རྟོག་བཅས་དཔྱོད་བཅས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་ནི།
རྩ་བ། རྟོག་དང་དཔྱོད་དང་བཅས་པ་ནི། །
རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལྔ་ཡིན། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་གཅིག་ཏུ་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལྔ་པོ་ཡིན་ཏེ། ཁ་ཕྱིར་བལྟས་ཤིང་(རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་སས་བསྡུས་པ་རྣམ་ཤེས་ཡིན་ལ་)རྩིང་ཞིབ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདི་ལ་འབྲེལ་རྣམ་གཅོད་ཡིན་པས་(འཆད་པ་ན་འདི་སྐད་དུ་)རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལྔ་པོ། རྟོག་དང་དཔྱོད་དང་བཅས་ཁོ་ན་ཞེས་གདོན་པར་བྱ་སྟེ། (ཊཱིཀ་བྱེད་དག་གིས་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ངེས་པ་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ།།)
རྩ་བ། ཐ་མ་གསུམ་ནི་རྣམ་གསུམ་མོ། །
ཐ་མ་ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་དང༌། རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞི་(ཙམ་པོ་)ན་ཡོད་པའི་ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། རྟོག་དཔྱོད་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་ཅན་ན་ཡོད་པའི་དཔྱོད་པ་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དང༌། འདོད་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་པོའི་(དངོས་གཞི་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དབང་ཤེས་གསུམ་ནི་རྟོག་མེད་དཔྱད་ཙམ་མོ། ཡང་ན་གཉིས་ཀ་ཡོད་ཀྱང་དང་པོའི་དངོས་གཞི་ཙམ་སོ་སོའི་སས་བསྡུས་སོ་ཞེས་འདོད་དོ།།) དངོས་གཞི་ཙམ་པོ་ན་ཡོད་པའི་རྟོག་པ་ནི་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། (འདོད་པ་ན་རྟོག་པ་ལ་རྟོག་པ་གཉིས་པ་མེད་ཅིང་གྲོགས་སུ་དཔྱོད་པ་ངེས་པར་ལྡན་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་ན་རྟོག་པ་སྤངས་ཤིང་དཔྱོད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ།།) རྟོག་པ་སྤངས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་(ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་)རྟོག་པ་ལ་རྟོག་པ་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ཡིད་ལ་སོགས་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་ཅན་ན་ཡོད་པའི་དཔྱོད་པ་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་རྟོག་དཔྱོད་སྤངས་པའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དཔྱོད་པ་ལ་དཔྱོད་པ་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཚུངས་ལྡན་མ་ཡིན་པ་དག་རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་ཀ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ།། (དེའི་ཕྱིར་རྟོག་དཔྱོད་དང་བཅས་པའི་ས་ན་ཆོས་བཞི་ཡོད་དོ།།) འོ་ན་ནི་དཔྱོད་པ་མེད་ལ་རྟོག་པ་ཙམ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལའང་དཔྱོད་པ་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་མན་ཆད་ཀྱི་དཔྱོད་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་མདོ་ལས་རྟོག་བཅས་དཔྱོད་བཅས་ལ་སོགས་པ་ས་གསུམ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་གསུངས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མཛད་ནས་ཐ་མ་གསུམ་ནི་རྣམ་གསུམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །
རྩ་བ། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་གཉིས་ཀ་སྤངས། །
ལྷག་མ་མིག་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་བཅུ་པོ་རྣམས་ནི་རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་ཀ་སྤངས་པ་ཡིན་པས་གཅིག་ཏུ་རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ་མཚུངས་ལྡན་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་ཤེས་ལྔ་པོ་དག་རྟོག་དཔྱོད་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན། མདོ་ལས་དགེ་སློང་དག་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་སྔོན་པོ་ཤེས་ཀྱི་སྔོན་པོའོ་སྙམ་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་བྲལ་དུ་བཤད་པ་དང་(རྟོག་མེད་ཀྱི་ལུས་ངག་གིས་ལས་མི་སློང་བར་བཤད་པ་དང༌)འགལ་ལོ་ཞེ་ན།
རྩ་བ། ངེས་པར་རྟོག་དང་རྗེས་དྲན་པའི། །
རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་མི་རྟོག །
རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྟོག་པ་དང་ངེས་པའི་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྟོག་པའོ། །དེ་ལ་དབང་པོའི་རྣམ་ཤེས་རྣམས་ནི་ངེས་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བཤད་པ་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་རྟོག་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན།
རྩ་བ། དེ་དག་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་གཡེང། །
ཡིད་ཀྱི་དྲན་པ་ཐམས་ཅད་ཉིད། །
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྟོག་པ་ནི་སེམས་བྱུང་གི་ནང་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་ལ། ངེས་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྟོག་པ་དེ་དག་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་རྣམ་ཤེས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་མིང་ལ་མ་ལྟོས་པར་དོན་དྲན་པ་མཉམ་པར་བཞག་མ་བཞག་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་(པ་མཉམ་གཞག་མིན་)པའི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའོ། །
གསུམ་པ་དམིགས་བཅས་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནི།
རྩ་བ། དམིགས་བཅས་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནོ། །
ཆོས་ཀྱི་ཕྱེད་ཀྱང་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་གཅིག་ཏུ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཁམས་ནི། ཡུལ་ལ་དམིགས་ནས་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱེད་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁམས་ལྷག་མ་ཕྱེད་དང་བཅུ་གཅིག་ནི་མཚུངས་ལྡན་མ་ཡིན་པས་དམིགས་པ་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །
རྩ་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་མ་ཟིན་དགུ། །
བརྒྱད་པོ་དེ་དག་རྣམས་དང་སྒྲ། །
དགུ་པོ་གཞན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས། །
ཁམས་དེ་དག་ལས་གཅིག་ཏུ་སེམས་ཀྱིས་མ་ཟིན་པ་ནི་དགུ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞེ་ན། གང་དག་དམིགས་བཅས་སུ་བཤད་པ་ཕྱེད་དང་བརྒྱད་དང་ཆོས་ཁམས་ཀྱི་ཕྱེད་དང་བཅས་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་རྣམས་དང་སྒྲ་(དེ་ལ་བརྒྱད་པོ་ནི་གཟུགས་ཅན་མིན་པས་དབང་པོ་ལྔའི་ཚོགས་པས་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང་སྒྲས་ནི་རེག་བྱ་འཛིན་པ་མི་སྐྱེད་པས་སོ་)འོ། །ཁམས་ལྷག་མ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་གཟུགས་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་དགུ་པོ་རྣམས་ནི་ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་ལྔ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ནི་མ་ཟིན་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དག་ཟིན་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དབང་པོའི་ཚོགས་པ་ན་ཡོད་པ་དག་ནི་ཟིན་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལས་གཞན་པ་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ད་ལྟར་བ་ཡིན་ཀྱང་རྩ་བ་མ་གཏོགས་པའི་སྐྲ་དང་བ་སྤུ་དང་སེན་མོ་དང་སོ་དང་བཤང་གཅི་དང་མཆིལ་མ་དང་སྣབས་དང་ཁྲག་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྒྱུད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པའི་གཟུགས་སོགས་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱང་མ་ཟིན་པའོ། །
འདིར་ཟིན་པའི་དོན་ནི་དབང་པོ་ལ་ཕན་གནོད་བྱས་པའི་དབང་གིས་ཚོར་བ་བདེ་སྡུག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས་ཀྱིས་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་ཉེ་བར་གཟུང་བ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ན་སེམས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གང་སྤེལ་གྱིས་ཀྱང་ཟིན་པ་ནི་ལུས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཏེ། ཕན་ཚུན་མཐུན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་གིས་རྟེན་གྱིས་དངོས་པོར་ཉེ་བར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་མིག་སོགས་དབང་པོ་ལྔ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་མ་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་ཀུན་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདས་མ་འོངས་ནི་འགགས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའང་དབང་པོར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཀུན་ལས་བཏུས་དང༌། ཕུང་པོ་ལྔ་པ་ལས་ཀྱང་མིག་སོགས་ལྔ་ཟིན་པ་ཁོ་ནར་བཤད་ཅིང༌། བྱེ་བཤད་ལས་ཀྱང༌། གཞན་ལས་འདི་དག་གཉིས་སུ་མ་བསྟན་ཏམ་ཞེ་ན། བསྟན་མོད་ཀྱི་དེ་ལ་ཡང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ནི་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པ་མ་བརྗོད་དེ། དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །མེད་པ་ནི་ཟིན་པའམ་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ད་ལྟར་བ་ནི་རང་ཡོད་པར་གནས་པ་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཉིད་དེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཟིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དག་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟིན་པ་ཡིན་པས་ན་མ་ཟིན་པ་དགུ་དང་ཟིན་པ་ལྔ་དང་གཉིས་ཀ་ཡིན་པ་ནི་བཞི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་རིགས་པར་མངོན་ནོ། །
རྩ་བ། རེག་བྱ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །
ལྷག་མ་གཟུགས་ཅན་དགུ་པོ་ནི། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་རེག་བྱའི་ཁམས་ནི་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡིན་ཏེ་ས་ལ་སོགས་བཞི་འབྱུང་བ་དང༌། འཇམ་པ་ལ་སོགས་པ་བདུན་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་མིག་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་དགུ་པོ་ནི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་རེག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བ་ཆེ་རྣམས་རྒྱུར་བྱས་པ། །དེ་ནི་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་བརྗོད། །ཅེས་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུའི་གཟུགས་སུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་དང་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ནི་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་གྱུར་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་(སྟེ་གཟུགས་ཅན་མིན་)བོ། །འདིར་བཙུན་པ་སངས་རྒྱས་ལྷ་སྐྱེ་མཆེད་གཟུགས་ཅན་དུ་བཅུ་འབྱུང་བ་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་བཞི་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དག་ཀྱང་སྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རེག་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པས་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་འཛིན་ཞིང་ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་ཀྱང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མདོ་ལས། དགེ་སློང་(རེག་བྱ་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ཏེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པའོ་ཞེས་པ་དང༌།) མིག་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་གཟུགས་དང་བ་གཟུགས་ཅན་བསྟན་དུ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མདོ་ལས། གང་མིག་གི་ཤའི་གོང་བུ་ལ་སྲ་བ་མཁྲང་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་(མིག་དང་ས་ཁམས་གཅིག་ཏུ་)གསུངས་པའི་དོན་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་དབང་པོ་དང་ཚོགས་པའི་དབང་རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་སློང་མི་འདི་ནི་ཁམས་དྲུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་(ཁམས་དྲུག་ལས་མེད་པ་སྐད་དུ་བསྟན་)པའང་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱི་གཞི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ཙམ་ཁོ་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་ཤེས་ཉིད་སེམས་ལས་བྱུང་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས། འདུ་ཤེས་དང་སེམས་པའི་ཆོས་འདི་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་སེམས་ལ་བརྟེན་པའོ་ཞེས་པ་དང༌། སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རྩ་བ། གཟུགས་ཅན་བཅུ་ནི་བསགས་པའོ། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་གཟུགས་ཅན་བཅུ་ནི་(རྡུལ་ཕྲན་འདུས་པའི་ཕྱིར་)གཅིག་ཏུ་རྡུལ་ཕྲན་བསགས་པའོ། །ལྷག་མ་བརྒྱད་ནི་བསགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །
རྩ་བ། གཅོད་བྱེད་གཅད་པར་བྱ་བ་ཉིད། །
ཕྱི་རོལ་གྱི་ནི་ཁམས་བཞི་ཡིན། །
ཡང་ཁམས་དེ་དག་ལས་གཅོད་པར་བྱེད་པ་སྟ་རེ་ལྟ་བུ་དང༌། གཅད་པར་བྱ་བ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་གཟུགས་དྲི་རོ་རེག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཁམས་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་གཅད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདུས་པའི་རྒྱུན་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དུམ་བུར་བྱེད་པ་ལ་བརྗོད་པ་ན་དབང་པོ་རྣམས་ནི་འབྲེལ་བའི་རྒྱུན་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་བཅད་པའི་ཡན་ལག་ལ་དབང་པོ་(པས་དབང་པོ་གཉིས་སུ་བྱར་)མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།། (ཡོད་ན་དེས་ཀྱང་དེ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ།།) འོ་ན་སྣ་ལ་སོགས་པའི་རྩེ་མོ་བཅད་པ་འབྱར་བ་ན་དེ་དག་གིས་རེག་བྱ་འཛིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཅད་པའི་སྣའི་རྩེ་མོ་ལ་སོགས་པས་ནི་རེག་བྱ་མི་འཛིན་གྱི་དེ་དག་འབྱར་བ་ན་འཛིན་པ་ནི་དབང་པོ་ཅན་གྱི་ལུས་དང་འབྲེལ་བས་རྒྱས་བྱུང་གི་དབང་པོ་སླར་སྐྱེས་པས་ཡིན་ནོ། །རྨིད་པུ་ལ་སོགས་པའི་མཇུག་མ་བཅད་པ་འགུལ་བའང་རླུང་གིས་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་དང་སེམས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་གཉིས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་གཅོད་པར་བྱེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། འོད་ལྟར་དང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ནི་རྒྱུན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནི་ལུས་མེད་པས་འདུས་པར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དང་བཅད་པར་བྱ་བ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ནོ། །
རྩ་བ། དེ་བཞིན་སྲེག་བྱ་འཇལ་བྱེད་པའོ། །
སྲེག་དང་གཞལ་ལ་མི་མཐུན་སྨྲ། །
ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཁམས་བཞི་པོ་དག་གཅོད་བྱེད་དང་གཅད་བྱ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེས་བསྲེག་པར་བྱ་བ་དང་སྲང་གིས་འཇལ་བར་བྱེད་པའང་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་དོ། །སྲེག་པར་བྱེད་པ་མེ་དང་གཞལ་བར་བྱ་བ་མར་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མི་མཐུན་པར་སྨྲའོ། །ཇི་ལྟར་སྨྲ་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྲེག་པར་བྱེད་པ་ནི་མེ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་རེག་བྱ་དང༌། གཞལ་བར་བྱ་བ་ནི་ལྕི་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་གཉིས་ཀའང་རེག་བྱ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ལ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རེག་བྱ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཁམས་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་(འདུས་པ་)ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །
བཞི་པ་བྱུང་བ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི།
རྩ་བ། རྣམ་པ་སྨིན་ལས་བྱུང་བ་དང། །
རྒྱས་ལས་བྱུང་བ་ནང་གི་ལྔ། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་ཁམས་ལྔ་ཡིན་ཏེ། མི་དགེ་བ་དང་དགེ་བ་ཟག་བཅས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱས་པའི་རྒྱུ་དག་གིས་རྒྱས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་ཞེས་རྒྱུ་ཞེས་པའི་བར་གྱི་ཚིག་མི་མངོན་པར་བྱས་པ་སྟེ་དཔེར་ན་བ་ལང་དང་ལྡན་པའི་ཤིང་རྟ་ལ་བ་ལང་གི་ཤིང་རྟ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ལས་ནུས་པ་མཐུ་ལྡན་དུ་སྨིན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུའི་མིང་གིས་བཏགས་པའམ། ཡང་ན་རྣམ་སྨིན་གྱི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་རྣམ་སྨིན་གྱི་མིང་གིས་བཏགས་ནས་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་ལོ་མ་ལ་ཚོད་མ་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་རྒྱས་པའི་རྒྱུ་ནི་བཞི་སྟེ། ཟས་དང༌། བསྐུ་མཉེ་དང་། དྲིལ་ཕྱིས་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་བྱ་བ་དང༌། གཉིད་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉིད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྔ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་མོད་ཀྱི་དེ་ནི་མི་གནོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་(བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་)སློབ་དཔོན་འཆད་དོ། །དེ་དག་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །རྒྱས་པའི་རྒྱུད་ནི་རྣམ་སྨིན་གྱི་རྒྱུད་(དེ་དབང་པོ་)ལ་ཕྱིར་བཞིན་དུ་བསྐོར་ཏེ་གནས་པས་ཀུན་དུ་སྲུང་ངོ༌།། (སྟེ་ཟས་སོགས་ཀྱིས་རྒྱས་པས་རྣམ་སྨིན་དབང་པོ་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་པས་སོ།།) གལ་ཏེ་ནང་གི་ལྔ་ལ་རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་བ་ཡོད་ན་བྱུང་བ་གཉིས་ཁོ་ནར་མི་འཐད་ལ། མེད་ན་ཐ་མ་གསུམ། སྐད་ཅིག་མ་སྟེ་ཞེས་པའི་འགྲེལ་པར་སྡུག་བསྡུལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་ཚོགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་མ་གཏོགས་པའི་འདུས་བྱས་གཞན་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་མ་བྱུང་བ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་གཉིས་ལ་རང་རང་གི་རིགས་འདྲ་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཐུན་ཡོད་པས་སྐྱོན་ཕྱི་མ་མེད་ལ་གཉིས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་བ་གསུམ་པ་མེད་པས་སྐྱོན་དང་པོ་ལས་གྲོལ་ལོ།། (ཐ་དད་པ་ཡོད་ན་ཤི་བའི་རོ་ལ་ཡང་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྒྱུན་དམིགས་པར་ཐལ་ཏེ་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྤྱིར་རྣམ་སྨིན་ཆད་ཀྱང་རྒྱས་བྱུང་གིས་གནས་པ་ཡོད་དེ་རོ་ལ་བཞིན། རྒྱས་བྱུང་མེད་ཀྱང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་གནས་པ་ཡོད་པ་དེ་དམྱལ་བའི་ལུས་བཞིན་ནོ།།)
རྩ་བ། སྒྲ་ནི་རྣམ་སྨིན་ལས་སྐྱེས་མིན། །
སྒྲའི་ཁམས་ནི་རྣམ་སྨིན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་སྨིན་གཟུགས་ཅན་(ནི་ཆད་ནས་མཚམས་མི་སྦྱོར་ཞིང༌)འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ལ། སྒྲ་ནི་(ཆད་ནས་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་བརྗོད་པར་)འདོད་པའི་དབང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གདགས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་སྒྲ་གདངས་ཀྱི་མཚན། །གང་གིས་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མཉན་པར་གྱིས། །ཚིག་རྩུབ་དང་ནི་ཀྱལ་བ་རྣམ་སྤངས་པས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་(སྟོན་པའི་གསུང༌)རྣམ་སྨིན་ལས་སྐྱེས་པར་བཤད་པ་དང༌། ལུང་ཕྲན་ཚེགས་ལས། (ཚེ་དང་ལྡན་པ་)སྙན་པ་བཟང་ལྡན་གྱི་ང་རོ་སྙན་པའང་སྔོན་སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་གི་མཆོད་རྟེན་ལ་དྲིལ་བུ་ཕུལ་བ་དང་ཁུ་བྱུག་ཏུ་སྐྱེས་པ་ན་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་ལ་སེམས་དད་པས་སྐད་སྙན་པ་བྱུང་སྟེ་བསྐོར་བ་བྱས་པའི་རྣམ་སྨིན་ལས་བྱུང་བར་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཉི་འོག་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་ལས་དེ་དག་ལས་རྣམ་སྨིན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྱུང་བ་དག་འགྲུབ་ལ། དེ་ལས་ནི་གསུང་ཚངས་པའི་སྒྲ་དབྱངས་ལྟར་སྙན་པ་འབྱུང་བས་བརྒྱུད་པ་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ལ། ཁ་ཆེ་བ་ནི་ལས་ལས་རྣམ་སྨིན་ལས་སྐྱེས་པའི་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་ལས་རྒྱས་བྱུང་དང༌། དེ་ལས་རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་བ་དང། དེ་ལས་གསུང་དབྱངས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བརྒྱུད་པ་ལྔ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། གཉིས་ཀ་ལྟར་ནའང་དེ་དག་ལས་བརྒྱུད་ནས་བྱུང་བས་དེ་ལྟར་བཤད་ཀྱི་དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་འབྱུང་བ་དང༌། ཆད་ནས་མཚམས་མི་སྦྱོར་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ།། (དེ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་སྨིན་དུ་མི་འགྱུར་ན་ཚོར་བ་ལའང་མཚུངས་ཏེ་ལས་ལས་འབྱུང་བ་དེ་ལས་ཚོར་བ་སྐྱེས་པས་སོ་ཞེ་ན་མི་མཚུངས་ཏེ་སྒྲ་འདོད་དགུར་འབྱུང་བས་དང་ལུས་ཚོར་འགའ་ཞིག་མི་འདོད་ཀྱང་འབྱུང་བས་རྣམ་སྨིན་ཡིན་ལ་ད་ལྟར་གྱི་ཡུལ་གྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཁ་ཅིག་ནི་རྣམ་སྨིན་ཡིན་ནོ།།) དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལ་(ལུས་རྒྱས་ན་སྐད་ཆེ་བས་)རྒྱས་བྱུང་དང་(རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་ཡོད་པས་)རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །
རྩ་བ། རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་རྣམ་སྨིན་སྐྱེས། །
ཐོགས་པ་མེད་བརྒྱད་གཞན་རྣམ་གསུམ། །
རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་བ་དང་རྣམ་སྨིན་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ་ཐོགས་པ་མེད་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཡིན་ཏེ། སྐལ་མཉམ་དང་ཀུན་འགྲོའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་དང༌། རྣམ་སྨིན་གྱི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱས་བྱུང་ནི་མེད་དེ། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་བསགས་པར་མི་གནས་པས་གཟུགས་ཅན་རྒྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་ལྷག་མ་གཞན་གཟུགས་དྲི་རོ་རེག་བྱ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་རྣམ་སྨིན་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ག་ཡོད་དེ། དབང་པོའི་ཚོགས་པ་ན་ཡོད་པ་དག་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་ག་དང༌། ཕྱི་རོལ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་བས་གནས་སོ། །
ལྔ་པ་རྫས་ཡོད་ལ་སོགས་པ་ལྔ་བཤད་པ་ནི་ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས།
རྩ་བ། རྫས་དང་ལྡན་གཅིག་་་་་་་་་༌། །
གཅིག་ཏུ་རྟག་ཅིང་བརྟན་པའི་རྫས་སུ་ངོ་བོར་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་པུའི་ཕྱོགས་འདུས་མ་བྱས་སོ། །དེ་ལ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ནི་རྟག་ཅིང་བརྟན་པར་གནས་པ་དང༌། དོན་བྱེད་ནུས་པ་དང༌། རང་རྒྱུད་དུ་གྲུབ་བ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་བཞི་ལས་འདིར་ནི་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ཁམས་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་(འདུས་བྱས་ཡིན་པས་)རྟག་ཅིང་བརྟན་པའི་རྫས་སུ་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །
རྩ་བ། ་་་་་་་་་་་་་་ཐ་མ་གསུམ། །
སྐད་ཅིག་མ་སྟེ་་་་་་་་་་་་༌། །
ཁམས་དེ་དག་ལས་ཐ་མ་ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་རྒྱུ་མཐུན་ལས་མ་བྱུང་བའི་སྐད་ཅིག་མ་(ཡང་ཡོད་)སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོའི་ཚོགས་པ་ན་ཡོད་པའི་ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་ཟག་མེད་གསུམ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཆོས་མཆོག་མན་ཆད་ཟག་བཅས་ཡིན་པས་ཟག་མེད་སྔ་མ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བས་(དེ་ཡང་འདི་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་ཡིན་ལ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་བཟོད་བྱ་རྫོགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཡིན་པས་དེ་ཡང་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཕན་ཆད་རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ།།) འདི་དག་གིས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་རྣམ་སྨིན་སྐྱེས། །ཐོགས་པ་མེད་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བའི་སྤྱིར་བཏང་བ་ལ་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། (ཟག་མེད་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་)ཡིད་ལ་སོགས་པ་གསུམ་རྒྱུ་མཐུན་དང་རྣམ་སྨིན་ལས་མ་བྱུང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་འདུས་མ་བྱས་རྟག་པ་ནི་བྱུང་བ་གསུམ་ག་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ།། (ཟག་མེད་དང་པོ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་མ་ཡིན་པའི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ།།)
རྩ་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་་མིག་དང་ནི། །
རྣམ་ཤེས་ཁམས་དག་སོ་སོ་དང། །
ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་འཐོབ་པ་ཡོད། །
འོ་ན་གང་མིག་གི་ཁམས་དང་མི་ལྡན་པ་ལས་གསར་དུ་ཐོབ་པ་དེ་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་གསར་དུ་ཐོབ་བམ་ཞེ་ན། མུ་བཞི་སྟེ། འདི་ལྟར་མིག་གི་ཁམས་དང་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་དག་སོ་སོ་དང་ཞེས་པས་མུ་དང་པོ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་མུ་དང་པོ་མིག་གི་དབང་པོ་དང་མི་ལྡན་པ་ལས་ལྡན་པ་ཐོབ་ལ་མིག་ཤེས་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་འདོད་པར་སྐྱེས་པ་རིམ་གྱིས་མིག་གི་དབང་པོ་འཐོབ་པ་(ལ་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ཐོབ་པ་ཕྱིར་མི་འབྱུང་གི་དུས་མཉམ་པས་)དང༌། གཟུགས་མེད་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་དུ་སྐྱེས་པ་སྟེ། དང་པོ་ནི་མིག་ཤེས་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་ཅན་(གྱི་ཐོབ་པ་དུས་གསུམ་དུ་འབྱུང་བས་དེས་ན་)སྔར་དུ་ཐོབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཉིས་པ་(གཟུགས་མེད་)ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་རང་ས་ན་མིག་ཤེས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་པོ་ནི་གསར་དུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ།། (དེ་ཡང་མིག་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་ཕྱི་མ་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པ་མིག་ཤེས་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པ་ནའོ། །མིག་ཤེས་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པ་ནི་འདོད་པ་ན་མིག་མ་ཐོབ་པ་དང་ཉམས་པ་དང་སྟེ། མིག་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ཐོབ་པ་སྔར་ཕྱིར་མི་འབྱུང་བ་མིག་ཤེས་དང་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་བ་དང་ལྡན་ནོ། །གཉིས་ཀ་དང་ལྡན་པ་ནི་འདོད་པ་ན་མིག་ཐོབ་ལ་མ་ཉམས་པ་དང༌། དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་པ་གཟུགས་ལ་བལྟ་བའི་ཚེ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་གསུམ་ལ་ནི་གཞན་གྱི་ས་པའི་མིག་ཀྱང་སྲིད་དོ། །བཞི་པ་ནི་གཟུགས་མེད་དུ་སྐྱེས་པ་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མིག་དང་གཟུགས་དག་དང༌། མིག་ཤེས་དང་གཟུགས་དག་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པའི་མུ་བཞི་སོགས་ཀྱང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མིག་དང་ཡིན་ལ་གཟུགས་དང་མ་ཡིན་པ་ནི་རིམ་གྱིས་མིག་དབང་ཐོབ་པ་ནའོ། །གཟུགས་གསར་དུ་ཐོབ་ལ་མིག་མ་ཐོབ་པ་ནི་མེད་དེ། གཟུགས་མེད་ནས་འོག་མར་སྐྱེ་བའང་བར་སྲིད་དབང་པོ་ཚང་བར་འབྱུང་བས་སོ། །མུ་གསུམ་དང་བཞི་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་གང་མིག་གི་ཁམས་དང་ལྡན་པ་དེ་གཟུགས་དང་ཡང་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་ཚིག་སྔ་མ་དང་སྦྱོར་ཏེ་མིག་དང་ལྡན་པ་དེ་གཟུགས་དང་ཡང་ལྡན་ནོ། །གཟུགས་དང་ཡིན་ལ་མིག་དང་མ་ཡིན་པ་ཡོད་དེ། དམུས་ལོང་དང་མིག་མ་ཐོབ་པ་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཉམས་པའོ། །མིག་ཤེས་གསར་དུ་ཐོབ་པ་དེ་གཟུགས་ཀྱང་ཐོབ་བམ་ཞེ་ན། སོ་སོ་དང༌། ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་ཐོབ་པ་ཡོད་ཅེས་པ་མུ་བཞི་སྟེ། དང་པོ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་པ་མིག་ཤེས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི་གཟུགས་མེད་ནས་བསམ་གཏན་གོང་མ་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པ་ནའོ། །གསུམ་པ་ནི་གཟུགས་མེད་ནས་འདོད་པ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་པ་ནའོ། །བཞི་པ་ནི་གཟུགས་མེད་ནས་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། དང་པོ་ནས་ཤི་ནས་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བས་ཏེ་འདི་ལ་སྔར་ནས་ལྡན་པས་སོ། །མིག་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དེ་གཟུགས་དང་ཡང་ལྡན་ནམ་ཞེ་ན་ལྡན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། གཟུགས་དང་ལྡན་པས་མིག་ཤེས་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་གོང་མ་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པའི་མིག་ཤེས་མངོན་དུ་མ་བྱས་པ་ནའོ། །རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ།།) མིག་ཤེས་མི་ལྡན་པ་ལྡན་པ་ཐོབ་ལ་མིག་དང་མི་ལྡན་པའི་མུ་གཉིས་པ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་པ་དག་བསམ་གཏན་དང་པོའི་མིག་ཤེས་མངོན་དུ་བྱས་ནས་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། (རང་ས་ན་མིག་ཤེས་མེད་པས་སྔར་ནས་མི་ལྡན་ནོ།།) བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདོད་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་པོར་བར་སྲིད་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ་ན་སྟེ། དང་པོ་ནི་གཟུགས་ཁམས་པ་དག་དབང་པོ་ཚང་བ་ཅན་ཡིན་པས་མིག་སྔར་ནས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་མ་ནི་བར་སྲིད་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ན་རྣམ་ཤེས་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་ཅན་(གསར་དུ་)ཐོབ་ཀྱང་ཊཱིཀ་ལས་མིག་གི་ཁམས་དང་ནི་སྔར་མེད་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ནི་བར་མ་ཆད་པས་ཐོས་ཟིན་པ་བཞིན་དུ་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་གསུམ་པ་མིག་གི་ཁམས་དང་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་འཐོབ་པ་ཡོད་དེ། གཟུགས་མེད་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདོད་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་པོར་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་སྔར་དེ་གཉིས་དང་མི་ལྡན་པས་བར་སྲིད་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ན་བར་སྲིད་པ་ནི་དབང་པོ་ཚང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མིག་ཤེས་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་ཅན་འདས་མ་འོངས་ཀྱི་ཐོབ་པའང་གནས་སྐབས་དང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་བཞི་པ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡང་ཞེས་པས་བསྟན་ཏེ་རྣམ་པ་དེ་དག་མ་གཏོགས་པ་(སྟེ་གཟུགས་མེད་ནས་ཤི་བ་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་དང༌། བསམ་གཏན་ཕྱི་མ་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པ་མིག་ཤེས་མངོན་དུ་མི་བྱེད་བ་དང༌། འདོད་པའི་མིག་ལྡན་ཅིག་ཅར་ཤི་བ་ཁམས་གོང་མ་གཉིས་སུ་སྐྱེས་པ་དང་རྒྱུད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པ་རྣམས་སོ།།)འོ། །གཞན་ཡང་ཡང་གི་སྒྲས་འགྲེལ་པ་ལས་ལྡན་པའི་མུ་བཞི་དང་མིག་དང་གཟུགས་དང༌། མིག་ཤེས་དང་གཟུགས་ཀྱིས་འཐོབ་པ་དང་ལྡན་པ་གཟུང་བར་འཆད་དོ། །
རྩ་བ། ནང་གི་བཅུ་གཉིས་གཟུགས་ལ་སོགས། །
མ་གཏོགས་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་༌། །
ཡང་ཁམས་དེ་དག་ལས་གཅིག་ཏུ་ནང་གི་ཡིན་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་(དྲུག་དང་རྣམ་ཤེས་དྲུག་དང༌)བཅུ་གཉིས་ཏེ། གང་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་སོགས་པས་བསྡུས་པ་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ་དྲུག་མ་གཏོགས་པའོ། །དེས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ནི་ཕྱིའི་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ལ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དག་ནང་ཡིན་ལ། མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ཕལ་ཆེ་བ་དང་འདུས་མ་བྱས་དག་ཕྱི་ཡིན་པས་གཉིས་ཀ་ཡིན་པར་བཤད་པར་རིགས་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཅེས་གྲགས་པ་དང་མཐུན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཤད་པར་མངོན་ནོ། །འདིར་ནང་དང་ཕྱི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང་མ་བསྡུས་པ་ལ་བརྗོད་པར་འདོད་ཀྱི་བདག་ལ་ནང་དང་བདག་མེད་པ་ལ་ཕྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱི་རོལ་པས་ཀུན་བཏགས་པ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ལུང་སིལ་བུ་ལས། བདག་ཉིད་བདག་གི་མགོན་ཡིན་གྱི། །གཞན་ལྟ་སུ་ཞིག་མགོན་དུ་འགྱུར།། མཁས་པས་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་ནི། །དུལ་བས་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་སེམས་ལ་བདག་གི་སྒྲ་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་གཟུང་བར་དཀའ་ཞིང་མྱུར་བར་འཇུག །གང་དུ་འདོད་པ་དེར་འཇུག་བྱེད། །སེམས་དུལ་བ་ནི་ལེགས་པ་སྟེ། །སེམས་དུལ་བས་ནི་བདེ་བ་འདྲེན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རྩ་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །
སྟེན་པ་དང་བཅས་་་་་་་་་་་༌། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལས་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཅིག་ཏུ་རྟེན་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་སྟེ། (ཡུལ་གང་ཞིག་ཤེས་པ་གང་གི་ཡུལ་དུ་ངེས་ལ་དེ་ལ་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེས་པའམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་དེ་ནི་རྟེན་བཅས་ཡིན་ན་ཡིད་ཤེས་མ་སྐྱེས་པའམ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཡུལ་ལམ་ཆོས་དེ་ནི་གང་མེད་པས་འདི་ལྟར།) འཕགས་པའམ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་རུང་སྟེ་དེ་དག་གིས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིའི་ལུགས་ཀྱི་རང་རིག་མི་འདོད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་ནི་རང་གི་ཤེས་པ་དང༌། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་མཚུངས་ལྡན་མ་ཡིན་པ་དག་མ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དེ། རང་རིག་འདོད་ན་ནི་དེ་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ལུགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པའི་ཡིད་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་པར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྱུར་བས་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ནི་རྟག་ཏུ་རྟེན་བཅས་ཡིན་ནོ།། (འོ་ན་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་རྟེན་བཅས་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་དེ་ཁོ་ནས་རྟེན་བཅས་སུ་མི་འཇོག་གི་སྟེ། ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ནི་རང་རང་བྱེད་པ་གཞན་ཡོད་པས་དེ་མི་བྱེད་པ་ནི་དེ་མཚུངས་སོ།།)
རྩ་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ལྷག་མ་ནི། །
དེ་དང་མཚུངས་པ་དག་ཀྱང་ཡིན། །
གང་ཞིག་རང་གི་ལས་མི་བྱེད། །
ཁམས་ལྷག་མ་བཅུ་བདུན་པོ་དག་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཀྱང་གི་སྒྲས་རྟེན་པ་དང་བཅས་པའང་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རྟེན་བཅས་དེ་མཚུངས་ཀྱི་དོན་གང་ཞེ་ན། མིག་གང་གིས་གཟུགས་བལྟས་པ་དང་ལྟ་བ་དང་ལྟ་བར་འགྱུར་བ་ནི་རྟེན་བཅས་ཡིན་པ་ནས་ལུས་ཀྱི་བར་དུའང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། (ཁམས་གང་ཞིག་རང་གི་ལས་བྱེད་པས་སོ།།) དེ་དང་མཚུངས་པ་ནི་མིག་གང་གིས་གཟུགས་མ་མཐོང་བར་འགགས་པ་དང༌། འགག་པ་དང༌། འགག་པར་འགྱུར་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དང་བཞི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁ་ཆེ་བ་དག་ཟེར་ལ། ནུབ་ཕྱོགས་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་(འདོད་པ་དང་དང་པོའི་ལྟ་བུ་)རྣམ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དང་(གཉིས་པ་སོགས་ཀྱི་)མི་ལྡན་པ་གཉིས་ཡོད་པས་ལྔར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་ལྔ་ལའང་(མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་སོགས་)སྦྱར་བར་བྱའོ། (དེ་ལ་མིག་སོགས་བཞིའི་རྡུལ་ནི་རེས་འགའ་ཐམས་ཅད་རྟེན་བཅས་སམ་དེ་མཚུངས་དང་རེས་འགའ་ཕྱོགས་རེའོ། །ལུས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་བསྐྱེད་དེ་ཞིག་པར་ཐལ་བས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐྱེད་ཀྱང་ཞིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ལས་ཀྱིས་གཟུང་བས་སོ་ཞེས་ལན་འདེབས་སོ།།) སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་རྟེན་བཅས་(ཡིན་ཏེ་དམིགས་པ་འཛིན་པས་)དང༌། མི་སྐྱེ་བ་(དེ་མི་མཛིན་པ་)ནི་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བ་དག་རང་གི་ཡུལ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འོ་ན་རྟེན་བཅས་དང་དེ་མཚུངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་ཞེ་ན། ཁམས་གང་ཞིག་རང་གི་བྱ་བའི་ལས་མི་བྱེད་པ་དེ་དང་མཚུངས་པ་དང༌། བྱེད་པ་དེ་ནི་རྟེན་བཅས་ཏེ། དེ་ཡང་མིག་ནས་ཡིད་ཀྱི་བར་ཁམས་དྲུག་ནི་སྐྱེས་བུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་གཅིག་གིས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པས་གཅིག་གིས་རྟེན་བཅས་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བཅས་དང༌། གཅིག་གི་དེ་མཚུངས་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་མཚུངས་ཡིན་ལ། (དེ་ཡང་གཅིག་གི་རྟེན་བཅས་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་གྱི་རྟེན་བཅས་ཡིན་ཏེ་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་རང་གི་བྱ་བ་བྱས་པས་སོ། །གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་མ་བྱས་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྟེན་བཅས་མིན་ནོ་ཞེ་ན་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ནའོ་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་ཟག་གཅིག་གི་དབང་པོ་དང་ཤེས་པས་གང་ཟག་དུ་མའི་ཡུལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པས་སོ་དེས་ན་འདི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་བ་མིན་པས་དེའི་བྱ་བ་ཡང་རྒྱུད་གཅིག་གི་བཞག་གོ།) གཟུགས་ནས་རེག་བྱའི་བར་ཁམས་ལྔ་ནི་ཟླ་བ་དང་བྲོ་གར་དང་གྱད་དང་རྔ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཅིག་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དེ་ལ་གཞན་མང་པོའང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་སྲིད་པས་དེ་དག་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པས་གང་ཞིག་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་རྟེན་བཅས་དང༌། གང་ཞིག་ལྟ་སོགས་མི་བྱེད་པ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་དེ་མཚུངས་ཡིན་ནོ།། (དེ་ཡང་ཡུལ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་གང་ཟག་དུ་མའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུད་དུ་མའི་དབང་གིས་འཇོག་གོ།)
གལ་ཏེ་གཟུགས་སྒྲ་གཉིས་མ་ཕྲད་པར་འཛིན་པས་དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་དྲི་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྲད་ནས་འཛིན་པས་གང་དག་ལྷས་བྱིན་གྱི་དབང་པོས་འཛིན་པ་དེ་དག་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་དབང་པོས་མི་འཛིན་པས་ཐུན་མོང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་སོགས་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མི་མཚུངས་ཏེ། དེ་དག་ནི་གལ་ཏེ་ལྷས་བྱིན་གྱི་སྣའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་ན་དེའི་སྣའི་རྣམ་ཤེས་སོགས་སྐྱེད་ལ། འོན་ཏེ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་སྣའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་ན་དེའི་སྣའི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་ཀྱི་གང་ཟག་གཅིག་ཁོ་ནའི་སྣའི་རྣམ་ཤེས་སོགས་སྐྱེད་པའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྣའི་ནང་ན་གནས་པའི་སྲིན་བུ་ཕྲ་མོ་ལ་སོགས་པའི་སྣའི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པའང་སྐྱེད་པ་སྲིད་པས་གང་གི་སྣའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་པ་དེ་ཁོ་ནའི་སྣའི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པར་སྐྱེད་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐུན་མོང་བ་མ་ཡིན་པས་རྒྱུད་གཅིག་གི་དབང་གིས་བཞག་ལ། གཟུགས་སོགས་ལྔ་ནི་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པས་རྒྱུད་དུ་མའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་བཞག་གོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ།། (འོ་ན་ཆོས་ཀྱང་གང་འཛིན་པའི་རྟེན་བཅས་དང་མི་འཛིན་པའི་དེ་མཚུངས་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་ལྔ་ནི་དེ་ལྟ་ཁོ་ན་ཡུལ་ཡིན་པས་ཁ་ཅིག་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པར་འགག་པ་ཡོད་ལ། ཆོས་ནི་དུས་གསུམ་པ་དང་དུས་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ཤེས་སྐད་ཅིག་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བས་མི་མཚུངས་སོ།།)
འདིར་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ལ་རྟེན་བཅས་དང་དེ་མཚུངས་གཉིས་ཀ་ཡོད་པར་བཤད་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་མ་འོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། གོང་མ་བ་དག་ནི་དེ་མི་འདོད་པས་ཀུན་ལས་བཏུས་དང༌། ཕུང་པོ་ལྔ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་དངོས་སུ་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་ཁམས་གཟུགས་ཅན་ལྔ་པོ་ཉིད་རྟེན་བཅས་དང་དེ་མཚུངས་སུ་བཤད་ལ། ཁམས་གཞན་དག་ལ་ནི་དེ་གཉིས་མ་བཤད་མོད་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་བརྒྱད་ནི་རྟེན་བཅས་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། གཟུགས་སོགས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཁམས་ལྔ་ནི་རྟེན་བཅས་དང་དེ་མཚུངས་གཉིས་ཀར་འགྱུར་ཏེ། བྱེ་བཤད་ལས། མིག་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་རྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང་དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིའང་ཡིན་པས་འདི་དག་གི་རྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང་དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་ནི་ངེས་པའོ།། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་སོ་སོའོ་རྒྱུད་ལ་རྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང་དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་གནས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བྱེད་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་ནི་རྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང་དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་མི་བརྗོད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
དྲུག་པ་མཐོང་སྤང་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ནི།
རྩ་བ། བཅུ་ནི་སྒོམ་པས་སྤང་བྱ་ཡིན། །
ལྔ་ཡང་ཐ་མ་གསུམ་རྣམ་གསུམ། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་མིག་གི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་བཅུ་ནི་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཟག་བཅས་ཡིན་པས་སྤང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདེན་པ་ལ་ལོག་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། (དེས་ཀུན་ནས་མ་བསླངས་པས།) དེ་དང་འབྲེལ་བའང་མ་ཡིན་པས་མཐོང་སྤང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཅན་བཅུ་སྒོམ་སྤང་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་ཤེས་ལྔ་ཡང་སྒོམ་སྤང་ཡིན་ཏེ། (ཁ་ཕྱིར་ལྟས་ཤིང༌)རྒྱུ་མཚན་ནི་སྔ་མ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་ཐ་མ་ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་ནི་སྒོམ་སྤང་དང༌། མཐོང་སྤང་དང༌། སྤང་བྱ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་(དང་ཐེ་ཚོམ་)ལ་སོགས་པ་འོག་ནས་འཆད་པའི་ཕྲ་རྒྱས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཐོབ་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མཐོང་སྤང་དང༌། ཟག་བཅས་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྒོམ་སྤང་དང༌། (ཉེས་པ་མེད་པས་)ཟག་མེད་རྣམས་ནི་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་པའོ། །འདིར་གནས་མའི་བུའི་སྡེ་པ་དག་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང་ངན་སོང་བའི་ལུས་ངག་གི་ལས་མཐོང་སྤང་ཡིན་ཏེ། (འཕགས་ལམ་དང་འགལ་བས་)མཐོང་ལམ་སྐྱེས་པ་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འགག་པའི་ཕྱིར་དང༌། མདོ་ལས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་འགགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དོ། ། དེ་དགག་པ་ནི།
རྩ་བ། ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་མཐོང་སྤང་མིན། །
སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མིན་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མིན་ཏེ། (ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཅེ་ན།) གལ་ཏེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉོན་མོངས་ཅན་ཡིན་ན་འདོད་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། (དགེ་བ་ཡིན་ན་)དགེ་རྩ་ཆད་པ་དག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དགེ་བའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་ནོ། །ངན་སོང་བའི་ལུས་ངག་གི་ལས་ཀྱང་གཟུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐོང་སྤང་མིན་ཏེ། དེ་ནི་བདེན་པ་ལ་ལོག་པར་མི་རྟོག་ཅིང་དེའི་རྗེས་འབྲང་དང་ཐོབ་པའང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། (དེས་ན་གཟུགས་དང་དབང་ཤེས་ནི་ཉོན་མོངས་ཅན་ཡིན་ན་ཡང་མཐོང་སྤང་མིན་ནོ།།) དེ་ལ་ངན་སོང་བའི་ལུས་ངག་ནི་དེར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ལས་མི་དགེ་བའོ། །
རྩ་བ། གཟུགས་མིན་དྲུག་པ་མིན་སྐྱེས་མིན། །
སོ་སོའི་སྐྱེ་བ་དང་ངན་སོང་བའི་ལུས་ངག་གཉིས་གའང་དྲུག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་མིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མཐོང་སྤང་མིན་ཏེ། མཐོང་སྤང་ལ་ཡིད་ལས་སྐྱེས་པ་དང་དེ་དང་འབྲེལ་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མཐོང་སྤང་ཡིན་ན་(འགག་འགྱུར་གྱིས་སྤོང་བས་)སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་ཚེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། །དེའི་ཚེ་ན་མཐོང་སྤང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའང་བརྗོད་དོ།། (འདོད་ན་སོ་སྐྱེས་གང་ཞེ་ན་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་འདི་ནི་འཕགས་པ་ཡིན་པས་གསལ་ལ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་སོ་སྐྱེས་ནི་ས་དགུ་པ་སྟེ། སྒོམ་ལམ་གྱིས་སོ་སོའི་ཉོན་མོངས་ས་དགུ་པའི་རྣམ་པ་སྤོང་བ་ན་དེ་ཡང་སྤོང་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མིན་པའི་ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤང་ཚུལ་ནི་དེར་འདོད་དོ། །འོ་ན་འཕགས་པ་ཆགས་བཅས་ཀྱང་སོ་སྐྱེར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། དུཿཁ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེས་པ་ན་དེ་ཐོབ་པ་གཅོད་པས་རྣམ་པར་ཉམས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཐོབ་དང་ས་འཕོས་ནས་ནི་རྣམ་ཉམས་འགྱུར་ཞེས་པས་སོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་སྤོངས་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་གཉེན་པོ་སྐྱེས་ན་ཡིན་ནོ།།) འོ་ན་མཐོང་ལམ་སྐྱེས་པ་ན་དེ་དག་འགག་པ་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་མིན་གྱིས་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །
བདུན་པ་ལྟ་བ་དང་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ནི།
རྩ་བ། མིག་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཕྱོགས་ནི། །
ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པ་བརྒྱད། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་མིག་གི་ཁམས་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། མིག་ནི་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་ཡུལ་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གང་ཞེ་ན། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། སློབ་པའི་ལྟ་བ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ལྟ་བ་སྟེ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ལྔ་ནི་ཉོན་མོངས་ཅན་དང༌། དྲུག་པ་ནི་དགེ་བ་ཟག་བཅས་དང༌། ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་སྒོམ་སྤང་གི་ས་བོན་དང་བཅས་པ་དང་དེ་མེད་པའི་ཟག་མེད་ཡིན་པས་དེ་དག་གིས་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ལ་ལྟ་བ་ན་རིམ་པ་ལྟར་(ཟག་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་ཅིང་མ་རིག་པའི་སྤྲིན་གྱིས་གཡོགས་པས་དང༌། བདེན་བཞི་སྤྱིའི་ཚུལ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པས་ལོག་ལྟ་སྤྲིན་མེད་པས་དང༌། མཐོང་སྤང་གི་སྤྲིན་མེད་ལ་སྒོམ་སྤང་གི་སྤྲིན་ཡོད་པས་དང་ཉོན་སྒྲིབ་ཀྱི་སྤྲིན་མེད་པས་སོ།།) སྤྲིན་དང་བཅས་པ་དང་སྤྲིན་མེད་པའི་མཚན་མོ་དང་ཉིན་མོ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་གསལ་བ་དང་ཅུང་ཟད་གསལ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་ཆེས་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །
རྩ་བ། རྣམ་ཤེས་ལྔ་དང་མཚུངས་སྐྱེས་བློ། །
ངེས་རྟོག་མེད་ཕྱིར་ལྟ་མ་ཡིན། །
འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་དགེ་བ་ཟག་བཅས་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་ཤེས་ལྔ་དང་མཚུངས་ལྡན་དུ་སྐྱེས་པའི་བློ་སྟེ་ཤེས་རབ་དགེ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་(མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་)མ་ཡིན་ཏེ། (ལྟ་བ་)དེ་ནི་ངེས་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ན་དེ་དག་ནི་ངེས་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མིག་ཀྱང་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ངེས་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མིག་གིས་ནི་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའི་ངེས་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ།། (ཤེས་རབ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའོ།།)
མིག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལྟའམ་ཞེ་ན།
རྩ་བ། མིག་གི་གཟུགས་རྣམ་མཐོང་རྟེན་བཅས། །
དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་ཤེས་མིན། །
གང་ཕྱིར་བར་དུ་ཆོད་པ་ཡི། །
གཟུགས་ནི་མཐོང་བ་མིན་ཕྱིར་ལོ། །
རྣམ་ཤེས་རྟེན་པ་དང་བཅས་པའི་མིག་གིས་མཐོང་གི་དེ་དང་མཚུངས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་མིག་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ནས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མིག་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ནས་མཐོང་བ་ནི་མིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་ན་དེ་ནི་(སྒྲིབ་པ་ལ་)ཐོགས་མེད་ཡིན་པས་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པས་བར་དུ་ཆོད་པའི་གཟུགས་ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར་ན་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པས་བར་དུ་ཆོད་པའི་གཟུགས་ནི་མཐོང་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་པས་དེ་ཟློག་པར་བྱེད་དེ། རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་ཡང་བསྒྲིབས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། (མུན་པ་ལ་སོགས་)སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱིས་བར་དུ་ཆོད་པ་ལ་རྒྱུ་མ་ཚང་བས་རྣམ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་ཚང་ན་(མཆིང་བུ་དང༌)ཆུ་དང་ཤེལ་དང་ལྷང་ཚེར་ལ་སོགས་པས་ཆོད་པ་ལའང་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ།། (རྣམ་ཤེས་ཐོགས་མེད་ཡིན་ཀྱང་ཆོད་པའི་ཡུལ་མི་མཐོང་སྟེ་རྐྱེན་སྣང་བ་དང་ཡིད་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའོ།།) འོ་ན་མདོ་ལས་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ནས་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མིག་ལ་རྟེན་པའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ལ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་ཁྲིའུ་དག་འབོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །
གལ་ཏེ་མིག་(གིས་གཟུགས་མཐོང་ན་རེ་རེས་མིག་ཤེས་རེ་རེ་སྐྱེད་པའི་ཚུལ་)གཅིག་གིས་མཐོང་ངམ་(འོན་ཏེ་)གཉིས་ཀས་(མིག་ཤེས་གཅིག་སྐྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་)མཐོང་ཞེ་ན།
རྩ་བ། མིག་ནི་གཉིས་ཀ་དག་གིས་མཐོང༌། །
མཐོང་སྟེ་གསལ་བར་མཐོང་ཕྱིར་རོ། །
མིག་ནི་གཉིས་ཀ་དག་གིས་རྣམ་ཤེས་(རྫས་)གཅིག་སྐྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུགས་མཐོང་སྟེ་མིག་གཅིག་གིས་བལྟས་ན་མི་གསལ་བ་ལ་མིག་གཉིས་ཀ་ཕྱེ་ནས་བལྟས་ན་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་(དང་གཅིག་ཁོ་ནས་མཐོང་ན་སྔ་ཕྱི་ཁྱད་མེད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་)རོ། །རྟེན་རྣམ་པར་ཆད་པས་རྣམ་ཤེས་ཆད་པར་ཐལ་(དེ་འདོད་ན་རྣམ་ཤེས་རྫས་རེ་རེ་བར་མཚུངས་པའི་རྫས་མཚུངས་ཉམས་པར་ཐལ་)བའང་མེད་དེ། རྣམ་ཤེས་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པས་ཡུལ་ན་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་(དང་བརྒྱ་བྱིན་ལྟ་བུའི་མིག་སྟོང་གིས་ཀྱང་མིག་ཤེས་གཅིག་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་)རོ། །ཀྱང་ཞེས་པ་ནི་གང་རུང་རེ་རེས་ཀྱང་མཐོང་བར་སྟོན་པའོ། །
གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པས་ཡུལ་ཕྲད་ནས་འཛིན་ན་(ཉེ་རིང་མི་འཐད་ལ།) འོན་ཏེ་(ཕྲད་པ་)མ་ཡིན་(ན་ཐོགས་པ་མི་འཐད་དོ་)ཞེ་ན།
རྩ་བ། མིག་དང་ཡིད་དང་རྣ་བ་ནི། །
ཡུལ་དང་མ་ཕྲད་གསུམ་གཞན་དུ། །
མིག་དང་ཡིད་དང་རྣ་བའི་ཁམས་གསུམ་ནི་ཡུལ་དང་མ་ཕྲད་པར་འཛིན་ཏེ། (ཤེལ་ལ་སོགས་པས་ཆོད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌།) རྒྱང་རིང་པོའི་གཟུགས་སྒྲ་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་འདས་མ་འོངས་དང་ཐག་རིང་པོ་དག་ཀྱང་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡིད་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ།། (ཡིད་ནི་གཟུགས་ཅན་མིན་པས་ཡུལ་དང་མི་ཕྲད་ལ་མིག་ཀྱང་མ་ཕྲད་པ་འཛིན་ཏེ་ཕྲད་ནས་འཛིན་ན་མིག་ལ་བྱུགས་པའི་མིག་སྨན་ལ་སོགས་པའང་མཐོང་བར་ཐལ་བ་དང༌། ཐག་རིང་པོའི་གཟུགས་ཀྱང་ཕྲད་ནས་ཡུན་རིང་པོས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། མིག་དེ་འགྲོ་དང་ལྡན་གྱུར་ཅིག །རྒྱང་རིང་ཡུན་རིང་གིས་མཐོང་འགྱུར་ཞེས་སོ། །ཁ་ཅིག་རྣ་བའི་ནང་གི་སྒྲ་ཐོས་པས་རྣ་བ་ཕྲད་མ་ཕྲད་གཉིས་ཀའོ་ཟེར་མོད་ཀྱི། འདི་ལྟར་ཤར་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ན་གྲགས་པའི་སྒྲས་འདིར་འོང་ན་རྒྱུན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ལ། ཤེས་པ་དེར་སོང་ན་ལུས་དང་བྲལ་བར་ཐལ་བས་མ་ཕྲད་པར་མངོན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཡུལ་དང་ཕྲད་པ་ཡིན་ན་འདོད་ཁམས་སུ་བསམ་གཏན་པ་རྣམས་ལ་ལྷའི་མིག་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་སྣ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དང་ཕྲད་ནས་འཛིན་པས་མངོན་ཤེས་མི་སྲིད་པ་བཞིན་ནོ་མ་ཕྲད་ན་ཐག་རིང་བ་དང་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་འཛིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཕྲད་པ་ཡང་མཚུངས་ཏེ་མིག་སྨན་དང་རང་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དྲི་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་མི་འཛིན། འོན་ཀྱང་རུང་ཡུལ་གཞན་མི་འཛིན་པ་ནི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ་ཁབ་ལེན་གྱིས་ལྕགས་འདྲེན་པ་བཞིན་ནོ།།)
རྩ་བ། སྣ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱིས་ནི། །
ཡུལ་ནི་མཉམ་པ་འཛིན་པར་འདོད། །
སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་ནི་མ་ཕྲད་པ་ལས་གཞན་དུ་ཡུལ་དང་ཕྲད་ནས་འཛིན་ཏེ། (རྟེན་རྒྱང་རིང་ན་གནས་པའི་དྲི་ཡང་)དབུགས་མ་རྔུབས་པར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ཡང་གཞན་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་པའི་དྲི་ལ་སོགས་པ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲད་པ་ཞེས་བྱ་བའང་(དབང་པོ་དང་ཡུལ་གྱི་རྡུལ་ཕྲན་)འདབ་ཆགས་པར་གནས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བར་(ན་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་)མེད་པར་གནས་པ་ལ་བརྗོད་ཀྱི་རེག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། (དེ་ཡང་བར་ན་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་མེད་ཅིང་གཉིས་འདབ་ཆགས་པར་གནས་པ་ནི་ཕྲད་པའི་དོན་ནོ།།) ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རེག་ན་རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་འདྲེས་(པས་རགས་པ་རྩོམ་མི་ནུས་པར་འགྱུར་)པ་དང་ཕྱོགས་རེས་རེག་ན་ཆ་བཅས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྡུལ་ཕྲན་ནི་མི་རེག་ལ་བསགས་པར་གནས་པ་རེག་ཀྱང་དེ་ནི་ཆ་བཅས་སུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཡང་སྣ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དང་ཕྲད་པར་བཤད་པ་གསུམ་གྱིས་ནི་དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་ཡུལ་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་མཉམ་པར་འཛིན་པར་འདོད་དེ། གང་ཕྲད་པ་དེ་འཛིན་ཅིང་མ་ཕྲད་པ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ནི་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པས་ཚད་མི་དཔྱད་ལ། མིག་དང་རྣ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་མ་ངེས་ཏེ། རེས་འགའ་དབང་པོ་བས་ཆེ་བ་དང༌། རེས་འགའ་ཆུང་བ་དང༌། རེས་འགའ་མཉམ་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། (བསགས་པ་ལ་དམིགས་པས་རྡུལ་ཕྲན་གཅིག་གིས་བསྐྱེད་པ་མེད་དོ།།)
རྩ་བ། ཐ་མའི་རྟེན་འདས་ལྔ་རྣམས་ཀྱི། །
དེ་དག་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའང་ཡིན། །
ཡང་ཁམས་དེ་དག་ལས་ཐ་མ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་འདས་པ་འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་ཤེས་པ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ད་ལྟར་བའང་ཡིན་ནོ། །འང་གི་སྒྲས་ནི་ཡིད་འདས་པའང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྡུ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་འགྲེལ་པ་ལས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེ་དེའི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མུ་བཞི་སྟེ་ཞེས་འབྱུང་བས་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་ལྔ་ལ་ལྟོས་ནས་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལྔ་ནི་རྣམ་ཤེས་ལྔའི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་གྱི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་མ་ཡིན་པས་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་པས་མུ་དང་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་བྱུང་འདས་མ་ཐག་པ་ནི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་སྐྱེས་པ་རྣམས། ཐ་མ་མིན་མཚུངས་དེ་མ་ཐག་ཅེས་འབྱུང་བས་མུ་གཉིས་པ་(ཡིན་ཏེ་རྣམ་ཤེས་དྲུག་རྟེན་དབང་པོ་དྲུག་ཏུ་ངེས་པས་)དང་། འདས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་ནི་གཉིས་ཀ་ཡིན་པས་མུ་གསུམ་པ་དང༌། ཕྱིའི་ཁམས་གཟུགས་ཅན་ལྔ་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་མཚུངས་ལྡན་མ་ཡིན་རྣམས་ནི་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པས་མུ་བཞི་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིད་སྔ་མ་རྟེན་དང་དེའི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱིས་དངོས་པོ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པས་མུ་གསུམ་པ་དང༌། མུ་གཉིས་པ་དང་བཞི་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་དང་འདྲ་ལ། མུ་དང་པོ་ནི་མེད་དེ། ཡིད་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་གང་ཡིན་པ་དེ་དེའི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གལ་ཏེ་མིག་གིས་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཡིད་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་རྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པར་མི་བརྗོད་ཅེ་ན།
རྩ་བ། དེ་དག་གྱུར་པས་འགྱུར་ཉིད་ཕྱིར། །
རྟེན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡིན། །
མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གྱུར་པས་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཕན་གནོད་ཀྱིས་བདེ་སྡུག་དང་མཚུངས་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལས། གལ་ཏེ་རིང་མཐོང་ཚད་ཡིན་ན། །ཚུར་ཤོག་བྱ་རྒོད་བརྟེན་པར་གྱིས། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་བྱ་རྒོད་ཀྱི་མིག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གསལ་བས་གཟུགས་མི་གསལ་བ་ཡང་དཔག་ཚད་དུ་མས་བར་དུ་ཆོད་པ་ལའང་མིག་ཤེས་སྐྱེ་ཞིང༌། རྣ་བ་ལ་སོགས་པའང་དེ་དང་འདྲ་བས་དབང་པོ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བས་རྣམ་ཤེས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུགས་སོགས་འགྱུར་པས་ནི་རྣམ་ཤེས་དེ་དག་འགྱུར་བར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ།། (ཡུལ་སྡུག་མི་སྡུག་གི་ཚོར་བ་བདེ་སྡུག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་ཡུལ་ལ་ཆགས་བྲལ་ལམ་འདོད་པ་ལ་ཆགས་བྲལ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་པོ་གསལ་ན་ཡུལ་མི་གསལ་ཡང་བྱ་རྒོད་ལྟར་ཤེས་པ་གསལ་བར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་པོ་མི་གསལ་ན་ཡུལ་གསལ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།།) དེ་ལྟ་བས་ན་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །
རྩ་བ། དེ་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཕྱིར། །
དེ་དག་གིས་ནི་རྣམ་ཤེས་བསྟན། །
གང་གི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་དབང་པོ་དེ་དག་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དང་དབང་པོ་དེ་དག་རྒྱུད་གཅིག་དང་ཐ་དད་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་དེ་དག་གི་སྒོ་ནས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྟན་ཏེ་རྔའི་སྒྲ་དང་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དང་ཡིད་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་ཤེས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་གཉིས་ཀའི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་ནི་མ་བསྟན་ཏོ།། (གཟུགས་ནི་ཤེས་པ་ཐུན་མོང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་མིག་ཤེས་དང་ཡིད་ཤེས་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་མིག་ནི་མིག་ཤེས་འཁོར་བཅས་ཁོ་ནའི་ཡིན་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ནི་གང་ཟག་ཐུན་མོང་བའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་གང་ཟག་དུ་མའི་མིག་ཤེས་དང་ཡིད་ཤེས་སྐྱེད་པས་སོ་མིག་གིས་རྒྱུད་གཅིག་ཁོ་ནའི་མིག་ཤེས་སྐྱེད་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས།) དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་ཀྱང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །དེའི་ཐ་སྙད་དབང་པོས་བྱས། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་གལ་ཏེ་ལུས་གང་ལ་གནས་ཏེ་མིག་(ཡིད་དང་བ་)གི་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་དང་རྣ་བ་ལ་སོགས་པས་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ན་ལུས་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་རྣམ་ཤེས་རྣམས་ས་གཅིག་གམ་ཐ་དད་ཅེ་ན། ཐ་དད་པ་དང་གཅིག་པའང་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། (དེ་ལ་འདོད་པར་སྐྱེས་པ་རང་གི་ས་པའི་མིག་གིས་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་ན་ཐམས་ཅད་རང་གི་ས་པའོ། །འདོད་པ་བས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་མིག་གི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པའི་གཟུགས་ལ་ལྟ་ན་བཞི་ག་ས་ཐ་དད་པ་སྟེ། གཞན་ལ་ནི་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །བཞི་ག་ས་གཅིག་པ་ནི་འདོད་པ་དང་དང་པོའི་ས་པ་ཁོ་ན་སྟེ་དེ་ཡན་ཆད་ན་རང་གི་ས་པའི་དབང་ཤེས་མེད་པས་སོ། །རྟེན་བཅས་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། ཡང་ན་ཤེས་པ་ཁོ་ནས་ཡུལ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་ཡིན་ན་བསམ་གཏན་གོང་མ་གསུམ་དབང་ཤེས་མངོན་དུ་མ་བྱས་པའི་ཚེ་ཡུལ་མི་མཐོང་བ་སོགས་སུ་ཐལ་ལོ།།) ལུས་ནི་འདིར་རྟེན་ཁོག་པ་ལ་འདོད་དོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལྔ་དང་ཡུལ་གཟུགས་སྒྲ་རེག་བྱ་གསུམ་ནི་(ས་ལྔ་པ་སྟེ་)འདོད་པ་དང་བསམ་གཏན་བཞི་ན་ཡོད་དོ། །མིག་སྣ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་གསུམ་ནི་འདོད་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་ཁོ་ན་ན་ཡོད་དོ། །དྲི་རོ་དང་སྣ་ལྕེའི་རྣམ་ཤེས་ནི་འདོད་པའི་ས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །
རྩ་བ། ལུས་ལ་འོག་མའི་མིག་མ་ཡིན། །
མིག་གི་གོང་མའི་གཟུགས་མ་ཡིན། །
རྣམ་པར་ཤེས་པའང་་་་་་་་་་་་་་༌། །
དེ་ལ་གོང་མའི་ལུས་ལ་འོག་མའི་མིག་རྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་ས་ན་མིག་མཆོག་ཡོད་པས་འོག་མའི་མིག་གིས་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེའི་ས་པའི་མིག་གམ་གོང་མའི་ས་པའི་མིག་གི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །འོག་མའི་མིག་གི་ཡུལ་ནི་ས་གོང་མའི་གཟུགས་མ་ཡིན་ཏེ། གོང་མའི་གཟུགས་ནི་ཕྲ་བས་དེས་དེ་མཐོང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་གི་ས་པ་དང་འོག་མའི་ས་པའི་གཟུགས་ནི་མིག་གི་ཡུལ་ཡིན་ནོ།། (དེས་ན་འདོད་པའི་མིག་ས་གཅིག་ནས་བཞི་པའི་ས་ལྔ་པ་ཡིན་ནོ།།) ས་གོང་མའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའང་ས་འོག་མའི་མིག་ལ་རྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གོང་མའི་རྣམ་ཤེས་མཆོག་ནི་འོག་མའི་མིག་དམན་པ་ལ་མི་རྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ།། (གལ་ཏེ་རྟེན་ན་དབང་ཤེས་དེས་རང་གི་ས་པའི་ཡུལ་མི་མཐོང་བར་ཐལ་ཏེ་དེའི་རྟེན་མིག་དེས་ཡུལ་གོང་མ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ་དབང་ཤེས་ནི་དེའི་རྟེན་དབང་པོ་དེ་དང་ཡུལ་ལ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་བསལ་)འོག་མ་(བསམ་གཏན་དང་པོ་)འི་རྣམ་ཤེས་དང་རང་གི་ས་པ་ནི་རྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འོག་མའི་རྣམ་ཤེས་རྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའང་འདོད་པའི་རྣམ་ཤེས་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་མིག་ལ་རྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་ན་རྣམ་ཤེས་གྱ་ནོམ་པ་ཡོད་པས་(དེ་མངོན་དུ་བྱས་པ་ལ་)དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་རང་ས་ན་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་སྐད་དུ་བསྟན་ཏེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་ན་དང་པོའི་མིག་ཤེས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་ས་གོང་མའི་གཟུགས་མཐོང་ལ་ལུས་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ས་གང་གི་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་རྟེན་བྱེད་ཅིང་གཟུགས་མཐོང་ཞེ་ན།
རྩ་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་དེ་ཡི་གཟུགས། །
ལུས་ཀྱིའང་གཉིས་ཀ་ཐམས་ཅད་དུ། །
མིག་གི་རྣམ་ཤེས་(ཙམ་པོ་)དེའི་(ས་)གཟུགས་ནི་ས་ཐམས་ཅད་དུ་མཐོང་སྟེ། རང་ས་དང་འོག་ས་དང་གོང་མའི་ས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཡང་ཅི་རིགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡོད་དེ། འདོད་པའི་མིག་ཤེས་ཀྱིས་ནི་རང་གི་ས་པའི་གཟུགས་ཁོ་ན་མཐོང་གི་གོང་མའི་གཟུགས་མཐོང་བ་ནི་མེད་དེ། དེ་ནི་བསྐལ་པའི་དོན་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདིར་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་མིག་ཤེས་ཀྱི་ས་རང་ས་དང་འོག་ས་དང་གོང་མའི་ས་པའི་གཟུགས་མཐོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་དོ།། (དེ་ཡང་དང་པོའི་མིག་ཤེས་བཞི་པའི་མིག་ལ་རྟེན་ན་ལྔ་ཆར་གྱི་གཟུགས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མཆོག་དམན་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་སྐྱོན་མེད་དེ། རྟེན་གོང་མའི་དབང་པོ་མཆོག་ཡིན་པས་མི་ངན་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ལ་རྟེན་ནས་བྱ་བ་བཟང་པོ་སྒྲུབ་པ་བཞིན་ནོ།།) རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་ས་ཐམས་ཅད་པའི་གཟུགས་མཐོང་བར་མ་ཟད་རྟེན་ལུས་ཀྱིའང་(ཡུལ་)གཟུགས་དང་རྣམ་ཤེས་གཉིས་ཀ་ས་ཐམས་ཅད་དུ་མཐོང་ཞིང་རྟེན་བྱེད་(ནུས་)དེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ནི་འདོད་པའི་ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་ས་པ་དང༌(གོང་མའི་མིག་སྐྱེད་ནས་དང་པོའི་མིག་ཤེས་ཀྱིས་ལྟ་ན་)གོང་མའི་ས་པ་(འི་གཟུགས་)མཐོང་ངོ༌། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་གསུམ་པའི་བར་གྱིས་རང་ས་དང་འོག་ས་དང་གོང་སའི་གཟུགས་མཐོང་ངོ༌། །བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ལུས་ལས་ནི་རང་ས་དང་འོག་མའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་མཐོང་(གོང་ན་གཟུགས་མེད་པས་སོ།།)ངོ༌།། (ཐམས་ཅད་མཐོང་བའི་རྟེན་དུ་རུང་བ་ནི་འདོད་པའི་ལུས་ལ་བསམ་མོ།།) རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནི་འདོད་པའི་ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་རང་སའི་རྣམ་ཤེས་དང་བསམ་གཏན་དང་པོའི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་ལུས་ལ་ནི་རང་སའི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ལུས་ལ་ནི་འོག་མ་བསམ་གཏན་དང་པོའི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་ལུས་ཀྱིའང་གཉིས་ཀ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བའང་ཅི་རིགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་སོ་ཞེས་རིགས་པར་བྱའོ། །
རྩ་བ། རྣ་བའང་དེ་བཞིན་གསུམ་དག་ནི། །
ཐམས་ཅད་རང་གི་ས་པ་ཡིན། །
དབང་པོ་གཞན་ལ་སྦྱར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཇི་ལྟར་མིག་ལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལྟར་རྣ་བའང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །
རྩ་བ། ལུས་ལ་འོག་མའི་རྣ་བ་མིན། །
རྣ་བའི་གོང་མའི་སྒྲ་མ་ཡིན། །
རྣམ་པར་ཤེས་པའང་དེ་ཡི་སྒྲ། །
ལུས་ཀྱིའང་གཉིས་ཀ་ཐམས་ཅད་དུ། །
སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་པོ་དག་གི་ནི་ཡུལ་དང་རྣམ་ཤེས་དང་རྟེན་གྱི་ལུས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དབང་པོ་དང་ཕྲད་པ་འཛིན་པས་ཆོད་པ་དང་རིང་བའི་དོན་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རྩ་བ། ལུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་འོག་དང་ནི། །
རང་གི་ས་ཡིད་མ་ངེས་ཏེ། །
དེ་ལྟར་སྤྱིར་བཏང་ནས་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་ནི་ལུས་དང་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་རེག་བྱ་ནི་རང་གི་ས་པ་ཡིན་ལ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ནས་བཞི་པའི་བར་དུ་སྐྱེས་པ་དག་རེག་བྱ་འཛིན་ན་འོག་མ་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་དང༌། འདོད་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་པོར་སྐྱེས་པ་དག་རེག་བྱ་འཛིན་ན་རང་རང་གི་ས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དང་དེའི་རྟེན་ལུས་ནི་ས་མ་ངེས་ཏེ། རེས་འགའ་ཐམས་ཅད་ས་མཚུངས་པ་དང་རེས་འགའ་མི་མཚུངས་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ།། (དེ་ཡང་ས་ལྔ་ཆར་གྱི་ལུས་ལ་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་ཏེ་དེ་ལ་བཞི་ཀ་ས་མཚུངས་པ་འདོད་པའི་ལུས་ལ་འདོད་པའི་ཡིད་དབང་གིས་འདོད་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་འདོད་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །མི་མཚུངས་པ་འདོད་པའི་ཡིད་ཀྱི་བསམ་གཏན་ལ་འཇུག་པའམ། འདོད་པའི་སྤྲུལ་པ་ལས་ལྡང་བ་ན་ཡིད་ནི་འདོད་པ་ཡིན་ལ་ཡིད་ཤེས་ནི་བསམ་གཏན་གང་རུང་ངོ་གོང་ནས་འོག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ན་ཡིད་ནི་ས་གོང་མ་དང་རྣམ་ཤེས་དང་རྟེན་ནི་འོག་ས་པ་སྟེ་འོག་ནས་གོང་དུ་སྐྱེ་ན་བཟློག་པའོ། །ཆོས་ནི་རང་ས་དང་ས་ཐམས་ཅད་པ་དང་སས་མ་བསྡུས་པའང་ཡུལ་དུ་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་དགེ་ཡུལ་ཡོད་དགུ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་དངོས་གཞི་དགེ་རྣམས་ཀྱི། །སྤྱོད་ཡུལ་ཟག་བཅས་འོག་མ་མིན། །ཞེས་དམིགས་བསལ་དང་བཅས་ཏེ་འཆད་པས་སོ།།) འདི་ནི་གནས་གསུམ་པ་དང་བརྒྱད་པར་(ཡང་)འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །
བརྒྱད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་བཤད་པ་ནི།
རྩ་བ། གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་ཤེས་ཕྱི་ཡི་ལྔ། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་(རྣམ་ཤེས་གང་གི་ཤེས་ཤེ་ན་ཆོས་དང་མིག་སོགས་གསལ་བའི་ཕྱིར།) རྣམ་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ནས་རེག་བྱའི་བར་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་(ཁོ་ན་)ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ནི་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དགེ་སློང་དག་གཟུགས་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། ཡིད་ལ་རྟེན་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ལྷག་མ་ཁམས་བཅུ་གསུམ་ནི་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་གཅིག་པུས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།། (བྲམ་ཟེ་རང་བཞིན་ཉན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་མིག་སོགས་དབང་པོ་དྲུག་དང༌། མོ་དང་ཕོ་དང་སྲོག་དང་ཚོར་བ་ལྔ་དང་དད་སོགས་ལྔ་དང་མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་སྟེ། དབང་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་གསུངས་པ་ལ་ཆོས་མངོན་པ་བ་རྣམས་ནི་དམིགས་བཅས་ཡིན་པས་ཡིད་སྲོག་གི་དབང་པོའི་མཇུག་ཏུ་འདོན་མོད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་པ་ནི་དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ་མ་གུས་པར་འགྱུར་བས་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར་འདོན་པར་བྱེད་དོ།།)
རྩ་བ། འདུས་མ་བྱས་ཆོས་རྟག་པ་འོ། །
ཡང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་(ཞིང་བརྟན་)པས་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་པས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །
ཡང་མདོ་ལས། དབང་པོ་རྣམས་ཤེས་འབྱུང་ན་ཁམས་དེ་དག་ལས་དབང་པོ་ཡིན་པ་ནི་དུ། མ་ཡིན་པ་ནི་དུ་ཞེ་ན།
རྩ་བ། ཆོས་ཀྱི་ཕྱེད་དང་གང་དག་ནི། །
བཅུ་གཉིས་ནང་གི་བཤད་དབང་པོ། །
ཁམས་དེ་དག་(བྲམ་ཟེ་རང་བཞིན་ཉན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་མདོ་ལས། མིག་སོགས་དྲུག་དང༌། མོ་དང་ཕོ་དང་སྲོག་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་དད་སོགས་ལྔ་དང་མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཟག་མེད་གསུམ་སྟེ་དབང་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་གསུངས་པ་)ལས་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱེད་སྲོག་དང་ཚོར་བ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་ཟག་མེད་ཀྱི་དབང་པོ་གསུམ་གྱི་ཆ་སྟེ་བཅུ་བཞི་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་གང་དག་ནང་གིར་བཤད་པ་(མིག་སོགས་ལྔ་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ཏེ་)བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་དབང་པོ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནི་སོ་སོར་དབང་པོ་ལྔ་དང༌། ཕོ་མོའི་དབང་པོ་ནི་ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་དང་ཟག་མེད་ཀྱི་དབང་པོ་གསུམ་གྱི་ཆ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ལྷག་མ་ཆོས་ཀྱི་ཕྱེད་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནི་དབང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །
དགེ་སློང་གནས་གསུམ་དག་ལ་མཁས་འདོད་པ། །
གང་དེ་ཆོས་མངོན་གཞུང་གི་ཆ་ཤས་ལས། །
ཡིན་ཕྱིར་གང་ལ་འདུན་པ་རབ་འཇུག་པ། །
དེ་ཡིས་དང་པོར་གཞུང་འདིར་འཇུག་པར་གྱིས། །
རྩ་བ། ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པ་ལས།
ཁམས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གནས་དང་པོའོ།། །།
ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་མངོན་པའི་རྒྱན་ལས་ཁམས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་གནས་དང་པོ་བཤད་པའོ།། །།