Author: རྩོམ་སྒྲིག་པས།

སྟོད་ལུང་བདེ་ཆེན་རྫོང་། ས་བཅད་དང་པོ། རྫོང་གི་གཞི་རིམ་ལོ་རྒྱུས། ལེ་ཚན་དང་པོ།  རྫོང་གི་མིང་ཐོགས་ཚུལ། སྟོད་ལུང་ཞེས་པ་བོད་སྐད་དུ་སྟོད་ཕྱོགས་ཀྱི་ལུང་པ་ལ་གོ་བ་དང་བདེ་ཆེན་གྱི་བོད་སྐད་ཚིག་དོན་ནི་བདེ་བ་ཆེས་ཆེ་བ་ཞེས་པའོ། ཡུལ་འདིའི་མིང་ལ་གནའ་དེང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚགས་དང་རྒྱུན་སྲོལ་འབོད་སྲོལ་དུ་སྟོང་ལུང་ཞེས་གྲགས། དེ་ཡང་《ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་》ལས།

  སྟོད་ལྷ་ཟེ་ཟེར་གྲགས་པའི་རི་རྒྱུད། རྩོམ་པ་པོ། དག་སྨྱོན།   བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་མཁས་ཅན་ར་སེ་དཀོན་མཆོག་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་ལུག་ཚང་དཔལ་ཡོན་གྱི་འཕྲིན་ཕྲན་སྤྱི་སྟེགས་སུ་སྤེལ་བའི་རྩོམ་ཡིག་《ཡུལ་སྟོད་རོ་ལུང་གསུམ་གྱི་སྟོད་ལྷ་ཟེ་རྗེའམ་ཟེ་ཟེའི་སྐོར་ཟིན་བྲིས།》

༄༅། །སྒྲོལ་མ་མཎྜལ་བཞི་པའི་ཆོ་ག་ཕན་བདེའི་དཔལ་སྟེར་ཞེས་བྱ་བ་ནག་འགྲོས་སུ་བཀོད་པ་བཞུགས་སོ།།   ༄༅། །ན་མོ་ཨཱརྱ་ཏཱ་རེ་ཡེ། གང་ཞིག་དྲན་པས་འཇིགས་པ་མཐའ་དག་ལས། །སྒྲོལ་མཛད་རྗེ་བཙུན་ཐུགས་རྗེའི་གཏེར་ཆེན་ལ། །གུས་པས་བཏུད་ནས་གསོལ་བཏབ་ཆོ་གའི་རིམ། །དེང་འདིར་འགྲོ་བའི་དཔལ་དུ་མངོན་པར་སྤེལ། །

ས་བཅད་བདུན་པ། དགོན་སྡེ་དང་། གྲགས་ཅན་མི་སྣ། གནའ་ཤུལ། ལེ་ཚན་དང་པོ། དགོན་སྡེ། ཨང་། དགོན་པའི་མིང་། བཞེངས་དུས། བཞེངས་མཁན། ཆོས་བརྒྱུད། ༡ རྭ་སྒྲེང་དགེ་འཕེལ་གླིང་། ༡༠༥༧ འབྲོམ་སྟོན་པ་རྒྱལ་བའི་འབྱུང་གནས། དགེ་ལུགས། ༢ ཇོ་གདན་དགོན། ༡༡༤༨ ཞང་འོས་འཇོས་ཕྱི། དགེ་ལུགས། ༣ ནལེཎྜ་དགོན། ༡༤༢༤ ཀུན་མཁྱེན་རོང་སྟོན་སྨྲ་བའི་དབང་ཕྱུག། ས་སྐྱ། ༤ སེ་ཁང་དགོན། དུས་རབས་བཅོ་ལྔ། རེད་མདའ་བ། དགེ་ལུགས། ༥ སྟག་ལུང་དགོན། ༡༡༨༠ སྟག་ལུང་ཐང་པ་བཀྲིས་དཔལ། བཀའ་བརྒྱུད། ༦ ཤར་འབུམ་པ་བཙུན་དགོན། དུས་རབས་བཅུ་གཉིས། དགེ་བཤེས་ཤ་ར་བ།…

ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བློ་སྦྱོང་དོན་བདུན་མ། མཛད་པ་པོ། དགེ་བཤེས་འཆད་ཁ་བ་ (1101-1175) ༄༅། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། དང་པོ། དང་པོ་སྔོན་འགྲོ་དག་ལ་བསླབ། ། གཉིས་པ། ཆོས་རྣམས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་བསམ། ། མ་སྐྱེས་རིག་པའི་གཤིས་ལ་དཔྱད། ། གཉེན་པོ་ཉིད་ཀྱང་རང་སར་གྲོལ། ། ངོ་བོ་ཀུན་གཞིའི་ངང་ལ་བཞག །

༸མི་རྗེ་ཟུར་ཁང་ས་དབང་ཆེན་མོ་གླེང་བ། ངས་པོ་རྒྱལ་མཚན། ༦༽ བླ་ན་མེད་པའི་རྣམ་དཔྱོད་དང་མཛད་རྗེས། རྒྱ་དམར་ཇག་པས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་སྐབས། སྤྱི་ ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་དམར་གྱིས་གཡོ་ཐབས་གང་ཡོད་སྤྱད་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་བཀྲོང་རྒྱུའམ་རྒྱ་ནག་ཏུ་བཙན་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུའི་ངན་ཇུས་གང་ནུས་འདོན་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ། མི་མང་གིས་ཞུ་འབོད་ལྟར་༸གོང་ས་མཆོག་རྒྱའི་དམག་སྒར་ལ་ཕེབས་རྒྱུ་མིན་པའི་བཀའ་ཕེབས་པ་བཞིན།” བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་ཟུར་ཁང་དབང་ཆེན་དགེ་ལེགས་མཆོག་གིས་མི་དམངས་འགོ་འཁྲིད་ཚོར་བཀའ་བགུགས་ཀྱིས།

  ལེ་ཚན་གཉིས་པ། རྫོང་གཞིས་འགྲོ་སྟངས་དང་། ཁྲལ་འུ་ཁྲིམས་འགོ། དང་པོ། རྫོང་གཞིས་འགྲོ་སྟངས།         སྔོན་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གིས་གཞུང་འཛིན་མཛད་སྐབས་ལྷུན་གྲུབ་རྫོང་གི་སྒྲིག་གཞིའི་ཐད་རྫོང་(གཞིས་)སྡོད་སེར་མོ་བ་གཅིག། དེའི་འོག་ལས་དྲུང་གཅིག། གཙོ་དྲག་གཞུང་རྒྱུག་སེ་བ་སྒང་དང་། སྟག་ལུང་ཆོས་གཞིས་སྤྱི་ཆེན་དཔོན། ལེན་པོ་བར་གཞི་ཆུ་འཁོར། ཚེ་སྨོན་གླིང་དབུ་མ་གཞིས། གཞུང་རྒྱུག་ལྕང་སྲུང་པ་བཅས་ལྔ།

ར་སེ་དཀོན་རྒྱམ།   དེ་ལ་སུམ་སྟོན་ཡེ་ཤེེས་གཟུངས་ནི་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གི་མི་སྣ་ཆེས་འབུར་དུ་ཐོན་པ་ཅིག་རེད། ཁོང་གིས་རབ་བྱུང་གསུམ་པའི་ནང་བྱོན་པའི་གསོ་རིག་སྨྲ་བའི་དབང་པོ་གཡུ་ཐོག་མགོན་པོའམ་ཕྱིས་སུ་གཡུ་ཐོག་ཡོན་ཏན་མགོན་པོར་གྲགས་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེའི་དངོས་སློབ་ཡིན་པ་མ་ཟད། གཡུ་ཐོག་པའི་དགོངས་པ་བཞིན་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་ཞེས་པའི་གསོ་རིག་གི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་ཐོག་མར་བོད་ཡུལ་གྱི་གཞི་རུ་ཀུན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བཤམས་པར་མཛད་མཁན་དེ་ཡིན་ནོ། །

ལྷུན་གྲུབ་རྫོང་། ས་བཅད་དང་པོ། རྫོང་གི་གཞི་རིམ་ལོ་རྒྱུས། ལེ་ཚན་དང་པོ།  རྫོང་གི་མིང་ཐོགས་ཚུལ། རྫོང་དེའི་མིང་ཆ་ཚང་བར་དབུས་སྟོད་འཕན་ཡུལ་ལྷུན་གྲུབ་རྫོང་། ཞེས་ཟེར་རིང་། གནའ་དུས་ཡུལ་ངས་པོ།[1] ཞེས་འབོད་རྒྱུན་དུ་ཡོད་པར་སྣང། ཡུལ་མིང་དེ་ཡིག་ཐོག་ཏུ་འཁོད་སྔ་ཤོས་ནི་《ཏུན་ཧོང་གཏེར་ཡིག་》ལས། བཙན་པོ་ཁྲི་སློན་བཙན་གྱྀས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཡུལ་ངས་པོ་ལས། འཕན་ཡུལ་དུ་མྱིང་སྤོས་སོ།[2] ཞེས་པ་དེ་ཡིན་པར་སྣང་ཞིང་།

ཡུལ་སྐད་དང་ཡིག་སྐད་གཅིག་གྱུར་སྐོར་གླེང་བ། དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་མཆོག ༄༅། །དེང་སང་ང་ཚོར་རྒྱུན་དུ་ཁ་སྐད་དང་ཡིག་སྐད་ཟེར་བའི་ཐ་སྙད་ཅིག་ཤོད་སྲོལ་ཆགས་ཡོད། ཡིན་ནའང་། ཁ་སྐད་ཟེར་བའི་ཐ་སྙད་དེ་ནི་བར་སྐབས་ལོ་ཤས་རིང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལ་ཆ་རྒྱུས་མེད་མཁན་འགའ་རེས་གསར་དུ་བཟོས་པ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། གནའི་བོད་ཡིག་གི་དཔེ་ཆའི་ནང་ས་གནས་སོ་སོའི་སྐད་ལ་ཡུལ་སྐད་ཟེར་བའི་མིང་བཏགས་ཡོད་ཅིང་།