རིན་སྤུངས་ཉི་མ་དོན་གྲུབ། ནང་དོན་གནད་བསྡུས།   དཔྱད་རྩོམ་འདིའི་ནང་ཁ་ཆེ་པན་ཆེན་ཤྰཀྱ་ཤྲྰིའི་སྡོམ་རྒྱུན་འཛིན་པ་བོད་ཀྱི་ཚོགས་སྡེ་བཞི་ལས་གཙང་ཆོས་ལུང་ཚོགས་པའམ་གནུབས་ཆོས་ལུང་དགོན་གྱི་ཐོག་མའི་ཕྱག་བཏབ་པའི་སྐོར་དང་བར་གྱི་མཁན་རྒྱུད་ཇི་ལྟར་བྱོན་ཚུལ། བུ་དགོན་ཉང་སྟོད་སྤོས་ཁང་དགོན་གྱེས་ཚུལ། དགོན་ལུགས་ཀྱི་ཆོག་ག་ཕྱག་གསོལ། ཉམས་ཉེས་དང་ད་ལྟའི་གནས་བབ་བཅས་ལ་ཆོས་འབྱུང་ཁག་བསྡུར་བ་དང་ས་ཡུལ་དངོས་སུ་ཐེངས་མང་བསྐྱོད་པའི་ཐབས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་ནས་གཙང་ཆོས་ལུང་ཚོགས་པའི་འཕེལ་གྲིབས་ལ་རང་བློས་གང་ཐུབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་བྱས་ཡོད། བརྡ་ཆད་གཙོ་བོ།   ཁ་ཆེ་པན་ཆེན། ཆོས་ལུང་ཚོགས་པ། ཇོ་གདན། མཁན་རྒྱུད།

སྲོང་བཙན་རང་ལོ་བཅུ་དྲུག་ལ་བལ་བཟའ་བླངས་སྐབས་བཀའ་ཤོག་གི་སྒྲོམ་བུ་བསྐུར་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་དེ། བཀའ་ཆེམས་ཀ་ཁོལ་མ(ཤོག་ངོས། 134)ལས། “ཡང་བློན་པོ་མགར་ན་རེ། རྒྱལ་པོ་ལགས། འཕྲིན་རེ་ལ་ཕར་འགྲོ་བྱས་ན་ལྷ་ཅིག་སྤྱན་འདྲོངས་པའི་དུས་མི་ཡོང་། བལ་བོད་གཉིས་ལམ་ཐག་རིང་ནས་དེ་འདྲ་མི་འགྲུབ་ནས།དངུལ་གྱི་སྒྲོམ་བུ་དེ་རྒྱལ་པོའི་ཕྱག་ཏུ་གཏད་ནས་རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་བསྐུར་བའི་བཀའ་ཤོག་དེ་ལ་གཟིགས་པས།” ཞེས་སོ། གལ་སྲིད་སྲོང་བཙན་ཡིག་རྨོངས་ཅན་ཡིན་ན་བཀའ་ཤོག་བྲིས་པར་བཤད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགལ། དེ་བལ་ཡིག་ལ་བྲིས་པར་བཤད་དོ། ཞེ་ན། དེ་ནི་བློ་རྣལ་དུ་བབས་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་མིན་ཏེ་དེའི་སྔོན་སྲོང་བཙན་གྱིས་བལ་ཡིག་སྦྱངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་མེད་པ་དེ་རེད། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་ན་བོད་ཡིག་མི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཐོན་མིར་དགེ་རྒན་བསྟེན་ནས་ལོ་གསུམ་བཞིར་ཡི་གེ་སྦྱངས་པར་བཤད་པ་འགལ་བའི་ཁུག་ཆེན་མ་ཡིན་ནམ།

ངས་ལོ་ཤས་སྔོན་དུ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་ཚངས་མགུར་དུ་གྲགས་པ་འདིའི་ཐད་དུ་དཔྱད་རྩོམ་ཐུང་ངུ་ཞིག་བྲིས་ཀྱང་། དེ་ཉིད་ཐོག་མའི་གླེང་སློང་མཁན་ལྟ་བུར་གྱུར་ན་ཉེས་པ་ཏོག་ཙམ་མེད་དམ་སྙམ་ནས་ཁྱབ་སྤེལ་མ་བྱས་པར་བཞག་པས་དེ་ཉིད་བོར་བརླག་ཏུ་ཤོར། གནས་ཚུལ་དེ་གླེང་སྐབས་རྩོམ་གྲོགས་འགས་བློ་འགྱོད་གནང་སྟབས། སླར་ཡང་འདིའི་ཐད་དུ་སྐད་ཆ་ཉུང་ཙམ་གླེང་འདོད་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པས། མགུར་གླུ་འདི་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་གསུང་རྩོམ་ཡིན་མིན་ཐད་དུ་སྔར་ནས་བཞེད་སྲོལ་མི་མཐུན་པ་ཁ་ཤས་བྱུང་འདུག་སྟབས་འདིའི་ཐད་དུ་བསམ་ཚུལ་ཞིག་བཤད་ཀྱང་འགལ་བ་དེ་ཙམ་མེད་ངེས།

དེ་ཡང་ཁ་བ་གངས་ཅན་པའི་ལྗོངས་འདིར་རྒྱལ་བསྟན་དར་འཕེལ་བྱུང་ནས་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་གི་དུས་ཡུན་ནང་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དཀའ་བ་དང་དུ་བླངས། ངལ་བ་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་བོད་ཡུལ་ཁྱོན་ཀུན་ལ་རྒྱལ་བསྟན་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད་སའི་དགོན་སྡེ་རབ་དང་རིམ་པ་མང་པོ་ཕྱག་བཏབ་ཡོད་པ་ནི་གངས་ཅན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ནས་ནམ་ཡང་ཡལ་མི་རུང་བ་ཞིག་ཏུ་གནས་ཡོད། འོན་ཀྱང་ལོ་ངོ་མང་པོའི་དུས་རབས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་དང་འབྱུང་བཞིའི་སྟེས་དབང་གིས་ལོ་རྒྱུས་ཡུན་རིང་ལྡན་པའི་དགོན་སྡེ་མང་པོ་ཞིག་ཐོར་ཞིག་སོང་བ་དང་། གནའ་ཤུལ་ལྟ་བུ་ཅུང་ཟད་ལྷག་ཡོད་པ་དག་ཀྱང་སྐབས་དེའི་གནས་བབས་ལས་འབྱུང་འཕེལ་དངོས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་རིགས་རྣམས་མེ་ལྷ་དང་ཆུ་ལྷའི་ཞལ་ཏུ་བསྟབ་ནས་མཐོང་ཆོས་སུ་མ་གྱུར་པ། ཕྱོགས་ཙམ་ཡོད་པ་དག་ཀྱང་རྒན་རབས་རྣམ་པའི་ཞལ་རྒྱུན་ལས་ཡིག་ཚང་དངོས་ཀྱི་གཞུང་གཏུགས་མེད་པ་སོགས་ཉག་ཕྲ་བའི་དེང་སང་གི་དུས་འདིར་འགན་འཁྲིའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཁག་ཅིག་གིས་གནའ་ཤུལ་རིག་གནས་དེ་དག་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་ཡོང་ཆེད། ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚང་རྙིང་ཤས་ཅན་མང་པོར་དཔེ་བསྡུར་བྱས་ཏེ་ཆོས་འབྱུང་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་ཡིག་རིས་ཀྱི་ལམ་ནས་དེབ་གཟུགས་ལ་བསྒྱུར་བཀོད་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་ནི་ཅི་འདྲའི་ཡི་རངས་ཞུ་འོས་པ་ཞིག་རེད།

སྤུ་རྒྱལ་བཙན་པོའི་གདུང་ཁུངས་ངོ་མ་གང་ལ་ཐུག་ཡོད་དམ་།  ཉིན་ཤས་ཀྱི་གོང་དུ་དྲ་ཚོམ་ཞིག་གི་ནང་དུ་སྤུ་རྒྱལ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་ཐོག་མར་ཞང་ཞུང་ནས་བོད་ཡུལ་རུ་བཞི་རུ་གཏོང་ཡོད་པའི་ཚུལ་བཤད་པ་ཡིན།    གྲོགས་ཤིག་གིས་སྤུ་རྒྱལ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་གདུང་ཁུངས་ངོ་མ་དེ་སྤུ་བོ་ནས་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་ཞང་ཞུང་ནས་ཡིན་ནམ་ག་རེ་ཁུངས་དག་ཡོད་དམ་ཞེས་འདྲི་བཞིན་འདུག་པར།     དེ་ལ་ལན་དུ་ཁོ་བོས་ནི་སྤུ་རྒྱལ་གཉའ་ཁྲི་ནི་ཞང་ཞུང་ནས་མར་གཏོང་བ་དེ་ཁུངས་དག་པར་མཐོང་བ་ཡིན་པས།   ལན་ནི་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་དེ་རིང་འབུལ་རྒྱུ་ཡིན། ། དང་པོ་མང་པོ་བཀུར་བའི་རྒྱལ་བརྒྱུད་དམ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་གདུང་ཁུངས་ནི།   གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ་བོད་ཡུལ་རུ་བཞི་ལ་རྗེ་བོའི་གདུང་བརྒྱུད་ནི་ཕྱྭ་དམུ་གཙུག་གསུམ་གི་ཡ་གྱལ་ཕྱྭ་ཡི་རིགས་སུ་གྱེས་པའི་རྒྱལ་ཕྲན་སིལ་མ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་དབང་བསྒྱུར་བའི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཡིན་ལ།   ཁོ་ཚོ་ཕྱོགས་ཕན་ཚུན་ཐོག་མ་ནི་གདུང་བརྒྱུད་གཅིག་ལས་གྱེས་པའི་གཉེན་ཚན་ཤ་དག་གི་རྒྱལ་ཕྲན་ཁག་ཡིན་མོད་ཀྱང་།   སྐབས་དེར་ནང་འཁྲུགས་རྐྱང་རྐྱང་བྱས་པས་ཕར་ཆེར་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་ཡབ་བམ་ཕ་ཡུལ་ངོ་མ་ནི་ཕྱྭ་ཡི་ཡུལ་ཞེས་དབུས་གཙང་གི་ཁུལ་ཞིག་ལ་ཡིན་སྲིད་མོད་དེར་སྲིད་མ་ཐེག་པས་ཞང་པོ་དམུ་ཡི་ཡུལ་དུ་སྤྱུག་པའི་སྐོར་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ནང་དུ་གསལ་བས།   

༄༅། །བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྨང་གཞི་ཤེས་བྱ། ༼༡༽ སྤུར་རྒྱལ་བཙན་པོ་སྐབས་ཀྱི་དམག་མིའི་གཟུགས་བརྙན། སྙིང་སྟོབས་དགུ་འགྱུར་སྲོག་གི་དབྱུག་པ་ལ།། རྟ་མཆོག་ཁྲོས་པའི་བཀའ་ཡི་རྗེས་བཏབ་པས།། སྲིན་པོ་གདོང་དམར་བོད་ཀྱི་དམག་དཔུང་གིས།། གསུམ་གཉིས་ས་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་བཟུང་ཞེས་གྲགས།།                                       དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ། 丨ལོ་རྒྱུས་ཞེས་པར་ཇི་ལྟར་འགྲེལ། འདས་ཟིན་པའི་ལོ་ཟླ་ཡི་ནང་གི་བྱུང་བ་རྣམས་མུ་ཏིག་བསྟར་ལ་རྒྱུས་པ་ལྟར་བཀོད་པས་ན་ལོ་རྒྱུས་ཟེར།   丨བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དུས་རབས་ལ་དབྱེ་ན་ཧ་ལམ་གང་འདྲ་ཡིན།      དེ་ཡང་དུས་རིམ་བརྒྱད་ལ་དབྱེ་ཆོག་སྟེ། ༡.ཡ་ཐོག་སྐབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས། ༢.སྤུར་རྒྱལ་གདུང་རབས་ཀྱི་སྐབས། ༣.བོད་བཙན་པོའི་སྐབས། ༤.བོད་སིལ་བུའི་དུས་སྐབས། ༥.ས་སྐྱ་བའི་དུས་སྐབས། ༦.ཕག་མོ་གྲུ་པ་དང་རིན་སྤུངས་པའི་དུས་སྐབས། ༧.དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་དུས་སྐབས། ༨.དེང་རབས་ཀྱི་དུས་སྐབས།   丨བོད་མིའི་འགྲོ་བ་བྱུང་ཚུལ་ཅི་འདྲ་ཡིན། རང་ཅག་རྣམས་ཀྱི་བཤད་རྒྱུན་ལ་ཕ་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོ་གཉིས་འདུས་པ་ལས་སྤྲེལ་ཕྲུག་མང་དུ་འཕེལ་ཏེ་དེ་དག་གི་རྒྱུད་པ་ལས་བོད་མི་རྣམས་བྱུང་བར་གྲགས།