སྤེལ་ཞིབ་ཕྲ།

༸རྒྱལ་བའི་བཀའ་དྲིན་ཉིན་བྱེད་སྣང་བ་ལས་བོད་ཁམས་སྤྱི་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ།

བོད་ཁམས་སྤྱི་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ། རི་མཐོ་ས་གཙང་མི་དཔའ་བའི་པུར་རྒྱལ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁམས་ཆེན་མོ་འདིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་ལ་དར་གུད་སྣ་ཚོགས་བྱུང་བའི་ཁྲོད། སྐབས་འགར་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་རྨུ་ཐག་གངས་རིའི་མུ་ཁྱུད་དང་འབྲེལ་ཞིང་། ལ་ལར་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་གོམ་ཁ་སྒོ་ཐེམ་ནས་མ་གྲོལ་བའི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད། གང་ལྟར་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཤར་ནུབ་ཀྱི་ཡུལ་ཁམས་སྤྱི་དང་མཐུན་པར་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་དཔལ་ཡོན་ལྡན་པའི་མི་རིགས་ཤིག་ཡིན། བོད་ཁམས་སྤྱི་ལ་དབང་བཙན་པའི་པུར་རྒྱལ་བཙན་པོའི་གདུང་ཆད་པ་ནས་བཟུང་ཡུལ་ཁམས་གཞན་གྱི་དཔུང་སྟོབས་ལ་མ་བརྟེན་པར་རང་ཡུལ་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱོང་བའི་ལྷ་མིའི་དབང་པོ་སུ་ཡང་བྱུང་སྙམ་པའི་ཡིད་གཏད་འཕེར་བ་མ་བྱུང་ཞིང་། ལྷག་པར་ས་ཕག་རིམ་གཙང་དང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་གཞུང་འཛིན་རིམ་པའི་སྲིད་རྗེས་ལ་ཞིབ་ཏུ་བསམ་ཚེ་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གིས་ལུགས་སྐྱོང་བའི་མཛད་རྗེས་ངོ་སོ་ལྷག་ཏུ་ཐོན་པ་མ་བྱུང་ཡང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་བརླག་ཙམ་དུ་གནས་ཐུབ་པ་བྱུང་།  ༸གོང་ས་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་ནས་བཅུ་བཞིའི་བར་ལུགས་གཉིས་རང་དབང་རང་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱོང་བ་ནི་༸གོང་ས་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་དང་༸གོང་ས་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོ་གཉིས་ཙམ་ལས་མ་བྱུང་ཞིང་། ལུགས་སྐྱོང་བའི་བྱ་བ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྡེ་སྲིད་དང་། མི་དབང་། རྒྱལ་ཚབ། སྲིད་སྐྱོང་སོགས་ཀྱིས་དབང་ཆར་གྱུར། དེ་དག་ཕལ་ཆེ་བས་རང་གི་དབང་སྒྱུར་བརྟན་པོར་གནས་ཕྱིར་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་སྡེ་དཔོན་མི་དྲག་གི་དབང་ཤུགས་རྒྱབ་དཔུང་ལ་བསྙེས་ཏེ་ནང་དམེས་དུས་འདའ་བར་བྱས། མཐར་ཕྱི་ནང་རྒྱུ་རྐྱེན་སྔོན་སོང་གི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་ཏེ་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྲིད་སྣོད་བཅུད་དང་བཅས་པའི་མངའ་ཐང་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་བཙན་འཛུལ་བའི་ལག་ཏུ་ཤོར་ཏེ་ཆབ་འབངས་རྣམས་བཟོད་དཀའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱར་ཚུད་དོ།། པུར་རྒྱལ་བཙན་པོའི་རྟ་མཆོག་རྨིག་པའི་རྗེས།། གསུམ་གཉིས་ས་ལ་དབང་བའི་ཕྱག་རྒྱ་བཏབ།། དེ་ཡི་བུ་རྒྱུད་བླ་དཔོན་མི་དབང་ཚོས།། རང་གི་སྒོ་ཁར་མཐའ་ཡི་ས་མཚམས་བཅད།།
༸རྒྱལ་བའི་བཀའ་དྲིན་ཉིན་བྱེད་སྣང་བ་ལས་ཆོས་ལུགས་ཐུན་མོང་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ།

ཆོས་ལུགས་ཐུན་མོང་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ། ཕན་བདེ་སྣང་གསལ། འདོད་མའི་ཆོས་ལུགས་སམ་ལྟ་གྲུབ་ལྡན་པའི་ཆོས་ལུགས་གང་ཞིག་ཡིན་ནའང་ཐོག་མར་འགྲོ་བ་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་བའི་ཐབས་སུ་བྱུང་བ་ནི་སྟོན་པ་སོ་སོའི་རྣམ་ཐར་མཇལ་བ་ཙམ་གྱིས་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་ཅིང་། ཐབས་ཚུལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསམ་མོས་མ་གཅིག་པའི་འགྲོ་བ་དུང་ཕྱུར་མང་པོའི་ཡིད་ལ་ངལ་གསོ་སྟེར་ཐུབ་པ་བྱུང་བས་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཕྱོགས་ཆ་ཐམས་ཅད་དུ་རིམ་པ་བཞིན་ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན་ནགས་མེ་ཇི་བཞིན་དར་ཁྱབ་བྱུང་ཡོད། འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་འཚོ་གནས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པའི་ཉེར་འཚེ་སྣ་མང་ཡ་མཚན་ཅན་དང་འཕྲད་སྐབས་དེ་དག་གི་རྒྱབ་ཕྱོགས་སུ་མངོན་གཟུགས་མ་ཡིན་པའི་ནུས་སྟོབས་ལྷག་པར་ཆེ་བའི་སྐྱེ་བོ་རེ་ཡོད་ངེས་པས་རང་ཉིད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་འགའ་ཤས་ལ་དེ་དག་མི་དགའ་བ་བྱུང་བས་ཁྲོས་པའི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཡང་སྐབས་འགར་རང་གི་བྱ་སྤྱོད་ལ་དེ་དག་མགུ་བས་རོགས་མགོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་བསམ་བློའི་འདུ་ཤེས་མངོན་འགྱུར་དུ་བྱུང་། ས་ཆུ་རི་བྲག་སོགས་འབྱུང་བའི་རྣམ་འགྱུར་གང་ཞིག་བྱུང་སའི་གནས་དེར་ལྷ་ཀླུ་གནོད་སྦྱིན་སོགས་ནུས་སྟོབས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོར་མོས་ཏེ་རང་ཉིད་ལ་འཇིགས་སྐྲག་སྡུག་བསྔལ་མི་འབྱུང་བའི་འོ་དོད་འབོད་པ་ནས་རིམ་པ་བཞིན་འདོད་མའི་ཆོས་ལུགས་དར་ཁྱབ་བྱུང་། རང་གི་མགོན་དང་དཔུང་གཉེན་ལ་ལྷ་དང་དགྲ་གེགས་མཚན་མ་ཅན་ལ་འདྲེ་ཞེས་བཏགས་ཏེ་ལྷ་གསོལ་འདྲེ་འདུལ་གྱི་ལས་གཞི་ཚུགས། མངོན་མེད་ལྷ་འདྲེའི་ཕན་གནོད་ལྐོག་གྱུར་གྱི་རིགས་ལ་འགྲེལ་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བོ་མང་དག་བྱུང་བས་མདོ་སྡེ་དར་བའི་སྔ་ལྟས་ལྷ་འདྲེའི་སྒྲུང་གཏམ་གྱིས་འདོད་མའི་ཆོས་ལུགས་དེ་བཞིན་སྟབས་བདེ་ནས་བྱེད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ཅན་དུ་མཛུབ་ཁྲིད་བྱས་སོ།། སྟོང་ཁམས་འཇིག་རྟེན་རྒད་མོའི་བྲང་གཞུང་ན།། རྒྱུས་མེད་ལྟེ་ཁྲག་ཐོར་བའི་རྐང་གཉིས་ཚོགས།། མི་འདོད་ཉེར་འཚེ་ཞི་བའི་ཐབས་ཤེས་སུ།། གསོལ་མཆོད་འདོད་འགྲུབ་ལས་ལ་བྲེལ་ཞིང་མཆིས།།
༸རྒྱལ་བའི་བཀའ་དྲིན་ཉིན་བྱེད་སྣང་བ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཁྱབ།

༸རྒྱལ་བའི་བཀའ་དྲིན་ཉིན་བྱེད་སྣང་བ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཁྱབ། ཕན་བདེ་སྣང་གསལ། རབས་འབྱམས་བློ་ཡི་མཁྱེན་པ་རབ་རྒྱས་མཁའ་ལྡིང་ལམ་ཡང་དོག་པར་བྱས།། དྲུག་ཅུའི་དབྱངས་སྙན་ཚངས་པའི་ང་རོས་ངག་གི་དཔལ་ལ་སྐྱེངས་པ་སྟེར།། ས་གསུམ་འདི་ན་མཁྱེན་པའི་རྩལ་རྫོགས་སྨྲ་བ་ཟླ་མེད་ཁྱོད་མིན་སུ།། དེས་ན་འཇིག་རྟེན་འགྲོ་བའི་མགོན་པོ་མཚུངས་ཟླ་མེད་པ་དེ་ལ་འདུད།།   འགྲོ་ལ་ཕན་པའི་ཐུགས་རྗེའི་ཆབ་རྒྱུན་གྱིས།། འགྲོ་བའི་ཡིད་ཀྱི་པདྨོ་རབ་ཏུ་བཞད།། འགྲོ་བའི་མགོན་པོ་སྐྱབས་མཆོག་ཁྱེད་ཉིད་ཅེས།། འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གཙུག་ཏུ་མཆོད་པའི་ཡུལ།།
བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཐོག་མ་ག་དུས་བྱུང་།

བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཐོག་མ་ག་དུས་བྱུང་། ༼དྲ་རྩོམ།༽ བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཐོག་མར་དུས་ག་ནས་བྱུང་བ་ངེས་པ་འདྲེན་པ་ཞིག་བརྗོད་དཀའ་ཡང་།  བོད་མི་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་རྩོམ་རིག་གི་ནང་དོན་གཞི་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་དགོས།  འོན་ཀྱང་ནང་དོན་གཞི་གྲུབ་པ་ཙམ་གྱིས་རྩོམ་རིག་གྲུབ་མི་ཐུབ་པར་ནང་དོན་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་སྐད་བརྡ་ཞིག་ངེས་པར་དུ་དགོས།  དེའི་ཕྱིར་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཐོག་མར་ནི་བོད་ཀྱི་སྐད་དེ་གོ་བརྡ་སྤྲོད་ཐུབ་ངེས་དུས་ནས་བྱུང་བར་ངོས་འཛིན་དགོས།  གནའ་རབས་ཀྱི་དུས་སྐབས་སུ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དེ་སྐབས་དེའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བ་དང་།  མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་བསམ་པའི་འགྱུར་བ་མངོན་མཚོན་བྱེད་པའི་དགོས་པར་གཞིགས་ནས་རྩོམ་རིག་ཐད་གྲུབ་འབྲས་ངེས་ཅན་ཞིག་ཐོབ་ཡོད་པ་དང་།  སྤྱིར་ནང་ཆོས་ཀྱི་བསམ་བློའི་ཤུགས་རྐྱེན་དེ་ཙམ་ཆེན་པོ་མེད་པར་དུས་རབས་སོ་སོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཇི་བཞིན་མཚོན་ཡོད་པ་དང་།  བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་བསྡུས་ཤིང་དོན་གསལ་བ།  རྩོམ་རིག་གི་རྣམ་པ་གཙོ་བོ་དམངས་ཁྲོད་རྩོམ་རིག་ཡིན།  དུས་སྐབས་དེ་ནི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་རྩ་བ་ཚུགས་པའི་དུས་རིམ་ཡིན།  སིལ་བུའི་དུས་བོད་ཁམས་ཁ་ཐོར་ཡ་བྲལ་དུ་གྱུར་བ་དང་།  སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སླར་ཡང་དར་བས་བོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཁག་བྱུང་བ་བཅས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་གནས་ཚུལ་འོག་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་བསམ་བློའི་རྨང་གཞི་གཙོ་བོ་ནང་ཆོས་ཀྱི་བསམ་བློ་ཡིན་པ་དང་།  དེ་ནས་བཟུང་བཅིངས་འགྲོལ་མ་ཐོབ་བར་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ལ་ཚད་གཞི་མི་འདྲ་བའི་ཐོག་ནས་ནང་ཆོས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཡོད།
ས་སྲོས་ཀྱི་འཆར་སྒོ།

ས་སྲོས་ཀྱི་འཆར་སྒོ། བཀྲ་ཤིས་དཔལ་ལྡན། དེ་རིང་གི་མཐའ་མཇུག་གི་འགྲུལ་པ་དང་ངའི་སྦྱིན་བདག་གི་རྐང་པ་པང་གཅལ་སྟེང་ནས་གཙང་འགྲམ་གྱི་གྲམ་པ་རློན་པ་དེའི་སྟེང་དུ་སྤོས་མཚམས་གཞི་ནས་ལུས་ཐོག་གི་ཁུར་པོ་ཆ་ཚང་ཕབ་ཟིན་པའི་སྣང་བ་བདེ་ཤིག་ཤིག་ཅིག་ངའི་ལུས་ཕུང་ཡོངས་ལ་ཁྱབ། ཉིན་གང་གཙང་ཆུའི་ནང་དབུགས་སུབ་ཐེབས་པའི་ལུས་པོའི་ཆ་ཤས་དེ་ཡང་རེ་ཞིག་ཆུ་ཁར་ཐོན་པའི་སྐལ་བ་ཐོབ་པས་དབུགས་རྔུབ་འཐེན་རིང་པོ་ཞིག་བྱས། མཐའ་མཇུག་གི་འགྲུལ་པ་དེའི་ངོ་གདོང་ཧྲིལ་པོ་རྔུལ་ཆུ་ཐོན་ཤུལ་གྱིས་གང་བ་དང་སྐེད་པར་ཟད་ནས་འོད་ཐོན་པའི་བཙས་མ་རྔ་བྱེད་ཀྱི་ཟོར་བ་ཞིག་གཟེར་འདུག  དེ་རིང་ངས་ཁོའི་ཉམས་འགྱུར་དང་བཟོ་ལྟ་འདྲ་བའི་མི་མང་པོ་ཞིག་ཕར་སྐྱེལ་ཚུར་བསུས་བྱས་ཤིང་། ནམ་དུས་ཀྱི་སོ་ནམ་ལངས་པས་ཁོང་ཚོ་ཚང་མ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ལས་ཀ་བྱེད་པར་སོང་བ་དང་ཧ་ལམ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་གོམ་པ་སྤོ་བཞིན་ལས་ཐག་བཅད་ནས་ལོག  སྦྱིན་བདག་གིས་ལྕགས་ཐག་སྦོམ་པོ་དེས་ང་གཙང་འགྲམ་དུ་བརྒྱབ་པའི་ལྕགས་ཕུར་སྦོམ་པོ་དེ་དང་སྦྲེལ་བ་དང་དེ་ནས་འགྲུལ་པ་དེ་དང་མཉམ་དུ་ལག་གཉིས་རྒྱབ་ལག་བཅས་པ་དང་སྐེད་པ་ཅུང་གུག་པའི་གོམ་པ་སྤོ་བཞིན་གྲོང་ཚོའི་ནང་དུ་ལོག

༄༅།། མངའ་རིས་སུ་གནའ་ཤུལ་གྲགས་ཅན་འཚོལ་ཞིབ་ཏུ་བསྐྱོད་པའི་ཟིན་བྲིས། འཕྲིན་ལས་ཆོས་གྲགས།   མི་རྣམས་ཀྱིས་གངས་ཅན་སཱ་ལའི་སྨན་ལྗོངས་འདིར “འཛམ་གླིང་གི་རྩེ་མོ”ཞེས་སུ་བརྗོད་པས་ན། དེའི་ནུབ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་འཛིན་གྱི་ཕྲེང་བ་རིམ་པར་འདས་པའི་ས་ན་ཡོད་པའི་སྟོད་མངའ་རིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་དེ་ནི་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་གཞན་ལས་ཆེས་བླ་མཐོར་འཕགས་པས་“འཛམ་གླིང་གི་རྩེ་མོའི་རྩེ་མོ”ཉིད་དུ་ངོས་འཛིན་ལོས་ཆོག སྟོད་མངའ་རིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་དེ་ནི་ས་བབ་མཐོ་ལ་གྲོང་དང་གྲོང་རྡལ་ཉུང་བ་དང་དེར་འགྲོ་བར་བཤུལ་ཐག་རིང་ཞིང་འགྲིམ་འགྲུལ་མི་བདེ་བ་སོགས་ཡོད་ནའང༌། ས་དེར་ཏི་སེའི་རི་བརྒྱུད་ཀྱི་གཙོ་རི་གངས་རིན་པོ་ཆེ་དང་མཚོ་མ་ཕམ་སོགས་གནས་ཆེན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་གནའ་ཤུལ་གྲགས་ཅན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ནོར་བུའི་ཕྲེང་བ་ལུང་རིག་གི་སྲད་བུར་བསྟར་བས་སྐྱེ་བོ་དུ་མའི་བློ་ཡུལ་དུ་དེ་ནི་དཔོག་པར་དཀའ་བའི་ཡ་མཚན་འཕྲུལ་སྣང་གི་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར། གཟིགས་དང༌། གངས་དཀར་ཏི་སེའི་བྱང་ངོས་ཁུ་ནུ་རི་རྒྱུད་ཀྱི“ཧོ་ཡན་ཧྲན་鉋ཞེས་པའི་མེ་ལྕེའི་རི་དེ་ནི་སྔ་དུས་ཐང་སང་བླ་མ་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཞུ་བར་ཕེབས་དུས་ཡུལ་དེར་ཕེབས་པ་དང་སྲིན་པོས་མེ་རླབས་ཀྱིས་བཀག་པས་སློབ་མ་སྤྲེའུའི་རྒྱལ་པོས་སྲིན་པོའི་བུ་མོ་ལྕགས་ཡབ་སྲས་མོའི་ཁྱོ་བོར་སྤྲུལ་ནས་སྲིན་པོའི་ནོར་བུ་སྟེ་ཆུ་ཤིང་གི་རླུང་ཡབ་ལོན་ཐབས་བྱས་ཏེ་སློབ་དཔོན་ཐང་སང་མེ་ཡི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བར་བྱས་པའི་སྐོར་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱང་གླེང་དུ་ཡོད་པར་གྲགས། ཏི་སེའི་ལྷོ་ངོས་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་དུ་ཇོ་མོ་གླང་མས་གཙོས་པའི་རི་རྩེ་མཐོན་པོ་ལྔ་གཟེངས་སུ་ཐོན་པ་དེ་ལ་ཇོ་མོ་ཚེ་རིང་མཆེད་ལྔས་མི་ཡུལ་དུ་བདེ་སྐྱིད་བསྐྲུན་པའི་གཏམ་རྒྱུད་སྙན་པར་གྲགས་ཤིང༌། གཙོ་རི་ཇོ་མོ་གླང་མ་ཕྱག་ན་མེ་ལོང་ཐོགས་པ་སྣང་གསལ་པྲ་སྟོན་མཐིང་གི་ཞལ་བཟང་མ་དང༌། དེའི་གཡས་གཡོན་གྱི་རི་རྩེ་བཞི་བོ་ནི་ཚེ་བུམ་བསྣམས་པ་འཆི་མེད་ཚེ་ཡི་མཆོག་སྩོལ་ཚེ་རིང་མ། ཞལ་ཟས་ཐོགས་པ་ཟས་ཀྱི་དཔལ་སྟེར་མི་གཡོ་བློ་བཟང་མ། ནོར་གཞོང་བསྣམས་པ་ནོར་གྱི་མཆོག་སྩོལ་ཅོད་པན་མགྲིན་བཟང་མ། ཕྱག་ན་འོ་ཟོ་བསྣམས་པ་རྐང་བཞི་འཕེལ་མཛད་གཏད་དཀར་འགྲོ་བཟང་མ་བཅས་ཟེར་རོ། ཡིན་ནའང་རི་རྒྱུད་དེ་གཉིས་པོར་གངས་དཀར་ཏི་སེ་ལྟ་བུའི་ངོ་མཚར་འཕྲུལ་སྣང་གི་བཀོད་པ་མཐའ་ཡས་པ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། གནས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་གངས་རིན་པོ་ཆེ། གངས་དཀར་ཏི་སེ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེ་ལ་སྐད་རིགས་གཉིས་ཀྱི་ཡི་གེའི་གོ་དོན་ཡོད། དེ་ཡང་“གངས” ཞེས་པ་བོད་སྐད་དངོས་དང“ཏི་སེ”ཞེས་པ་སཾ་ཀྐྀ་ཏའི་སྐད་དེ། དེ་ཡང་གངས་རིའི་དོན་ཡིན་ནོ།། གངས་ཏི་སེའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ས་བབ་མཐོ་ལ་གྲང་ངར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཞིང༌། ཁ་བའི་རྡུལ་གྱིས་བརྩེགས་པའི་ཟོམ་དུ་འཁྱགས་པའི་རལ་བ་འཕྱང་འཕྲུལ་ཡོལ་བ་ལྟ་བུའི་རྒྱབ་ཏུ་མ་བཅོས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དྭངས་གསལ་ཆུ་ཤེལ་གྱི་ཕུག་པ་དང༌། སྤོ་རུ་ཀེར་ལངས་པའི་འཁྱགས་པའི་མྱུ་གུ་སྤེན་ཏོག་དབྱིབས་ཅན་ཉམས་དགའ་བ། སྲ་ཞིང་མཁྲེགས་པའི་འཁྱགས་རོམ་ཆེན་པོས་དཀན་གཟར་རི་བོའི་ཕྱོགས་གཉིས་ལྷན་དུ་སྦྲེལ་བའི“འཁྱགས་ཟམ”སོགས་བརྗིད་ཆགས་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་བཀོད་པ་ཇི་སྙེད་ལྡན། གངས་ཏི་སེའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་གཙོ་རི་གངས་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་པ་དེ་ནི་ད་ལྟའི་མངའ་རིས་ཀྲོན་ཆུས་སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས། 鉄གནས་ཆེན་ཏི་སེ་དང་མཚོ་མ་ཕམ་བཅས་ཀྱི་གནས་ཡིག་སྐལ་ལྡན་ཐར་ལམ་འདྲེན་པའི་ལྕགས་ཀྱུ鉅ཞེས་པ་ལས་“སྔོན་རྒྱལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པའི། །རི་མ་ལ་ཡ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས། །དཔལ་འཁོར་ལོ་སྡོམ་པ་བཞུགས་པའི་གནས། །དུས་ད་ལྟ་འཇིག་རྟེན་མཆོད་པའི་རྟེན། །ཏི་སེ་གངས་ལ་སྒོམ་པ་དགའ། །ཏི་སེ་གངས་ལ་བྱོན་པ་སྐྱིད། །དགྲ་བཅོམ་ལྔ་བརྒྱ་བཞུགས་པའི་གནས། །གོང་མ་ཡོན་ཏན་སྐྱེ་བའི་ས། །ད་ལྟ་དད་ལྡན་འདུ་བའི་རྟེན། །ཕུ་ནི་ཧམ་རི་གངས་གྱིས་བསྐོར། །མདའ་ན་མ་ཕམ་སྡོན་མོ་འཁྱིལ། །བར་ན་བདེ་སྟོང་གསལ་བའི་ཉམས། །གཡས་རི་རྒྱལ་མཚན་འཕྱར་བ་འདྲ།…

༄༅།། བདག་གི་སློབ་གྲོགས། ཀླུ་འབུམ་ཚེ་རིང༌། (མགོ་ལོག)   ངས་གཞི་རིམ་འབྲོག་ཁུལ་དུ་བྱ་བ་བསྒྲུབས་ཏེ་ལོ་ངོ་དྲུག་ལྷག་འགོར་ན་ཡང༌། ང་ལ་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་འབྲས་བུ་འདི་ཐོབ་ཡོད་ལ་ཡར་སྐྱེད་ཀན་འདྲ་འོངས་ཡོད་ཅེས་གླེང་རིན་རྩ་བ་ནས་མི་འདུག ནམ་རྒྱུན་སྡོམ་རྒྱ་འཐེན་འདྲའི་སྣེ་མང་འཛིངས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་མགོ་འཁོར་ནས་མིག་སྔའི་ཁེ་ཕན་ཙག་ཙིག་གི་ཆེད་དུ་འདུར་གྱིན་བརྒྱུགས་ཤིང༌། དུས་ཚོད་ཕལ་ཆེ་བ་ཞིག་ལས་གྲོགས་བློ་མཐུན་ཚོ་དང་ལྷན་དུ་དམར་ལམ་ལམ་གྱི་ལྕགས་ཐབ་ཀྱི་མཐར་བསྐོར་ཏེ་ཇ་དྲོན་མོ་ངོམས་མེད་དུ་འཐུང་བཞིན་ཚགས་པར་ཕར་སློག་ཚུར་སློག་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་མི་ཤེས་ཤེས་མདོག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་དོན་དག་གླེངས་ཏེ་དུས་ཚོད་གསེར་འདྲ་བ་མང་བོ་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང༌། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་བདག་ནི་འདོད་ཆུང་ཆོག་ཤེས་དང་བྲལ་ཅིང༌། ཁེངས་དྲེགས་ཆེ་བས་ལན་པ་ཡིན་ཏེ། གཞི་རིམ་དུ་ཡོན་ཏན་འདི་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་རྒྱུ་ཅི་ཡོད་སྙམ་སྟེ་དཔེ་ཆ་ལྟ་རྒྱུ་རིང་དུ་བསྐྱུར་ནས་ཧ་ཅང་ཁོམ་སོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་ལྟར་དུས་འདའ་བར་བྱས། ཡིན་ན་ཡང་འགྱུར་ལྡོག་སྐྱེན་པའི་ད་ལྟའི་དུས་རབས་འདིར་མཚོན་ན་ངའི་ཤེས་རྒྱ་ཡོན་ཏན་འདི་ཙམ་གྱིས་ག་ལ་ཆོག་སྟེ། དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པས་མི་རྣམས་ལ་བཏོན་པའི་རེ་བ་སྔར་ལས་མཐོ་ལ་བླང་བྱ་དེ་བས་མང་བ་དང༌། མཐར་གཏུགས་ན་ཕན་ཚུན་མཐོ་དམན་འབྱེད་པའི་འགྲན་རྩོད་ཀྱི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཏུ་ཁེལ་ཡོད་པས། གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་སོས་དལ་བག་ཕེབས་ངང་དུ་འདུག་རྒྱུ་མང་ན། མཐའ་མར་དུས་རབས་ཀྱི་སྙིགས་རོའི་ནང་དུ་མི་ལྷུང་བར་ཐེ་ཚོམ་ཅི། དེ་བས་ངས་སེམས་རྣལ་ལ་ཕབ་སྟེ་བསམ་བློ་གཏོང་ཐེངས་རེར་སྔངས་སྐྲག་གམ་འཚུབ་ཆ་ཞིག་ལངས་ཤིང༌། སྔོན་ཆད་དང་འདྲ་བར་བག་ཕེབས་ངང་དུ་འདུག་མི་བཟོད་པར་གྱུར། ད་ནི་རང་མགོ་རང་གིས་གཡོག་པའི་དུས་མིན་པའི་རྟོགས་སད་བྱུང་བ་དང་བསྟུན་ནས་དེ་སྔོན་དུས་ཚོད་མང་བོ་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང་བར་ནོངས་འགྱོད་གཏིང་ནས་སྐྱེས། དེ་ནས་བཟུང་ངས་རང་གིས་རང་ལ་བླང་བྱ་ནན་མོ་བཏོན་ཏེ་ཉིན་མཚན་སྦྲེལ་ནས་སློབ་སྦྱོང་ལ་འབད་འབུངས་བསྐྱེད་ཅིང༌། ལོ་གཅིག་རིང་ལ་དཀའ་སྤྱད་སྡུག་རུས་བྱས་མཐར་གཞི་ནས་སློབ་གླིང་ག་གེ་མོ་ཞིག་གིས་སྡུད་བཞིན་པའི་ཟབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭར་རྒྱུགས་འཕྲོད་དེ་ཡང་བསྐྱར་སློབ་གཉེར་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་མངོན་དུ་གྱུར། ང་འགྲིམ་སའི་སློབ་གྲྭ་དེ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལྟེ་བྱ་དང་ཁད་ཉེ་ལ། ཁོར་ཡུག་མཛེས་ཤིང་ལྟ་ན་སྡུག་པས“སྐྱེད་ཚལ་བཞིན་གྱི་སློབ་གླིང”ཞེས་འབོད་སྲོལ་ཡོད། སློབ་མ་ཡང་མི་གཉིས་རེ་ཉལ་ཁང་གཅིག་ཡིན་ཞིང༌། འཚོ་བ་གྲ་རྒྱས་ཤིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སྤྱིར་བཏང་གི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོས་སློབ་གྲྭ་འདིའི་དོ་ཟླར་མི་འོང༌། འདི་རུ་སློབ་གཉེར་དུ་འོང་བའི་སློབ་མ་ཕལ་མོ་ཆེ་ནི་ལས་གནས་ཡོད་ཅིང་ཟླ་ཕོགས་ལེན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་བྱེད་ཏག་ཏག་རེད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཟླ་ཕོགས་ཡོད་པའི་བཀའ་དྲིན་གྱིས་ང་ཚོ་འཛིན་གྲྭའི་སློབ་གྲོགས་དག་གིས་ལྟོ་ཟ་འཐུང་གི་རིན་པ་འབྱོར་མིན་ལ་སེམས་ཚེགས་བྱེད་མི་དགོས་ལ། རྒྱབ་ཀྱི་གོན་པ་ཡང་གཅིག་ལ་བལྟས་ན་གཅིག་མཆོར་བ་ལྟར་སྣང༌། ཁོ་ཚོའི་ལྟག་གར་ཤད་པའི་སྐྲ་ལོའི་སྟེང་སྣུམ་བྱུགས་པར་བརྟེན་འོད་ཀྲིག་ཀྲིག་བྱེད་པས་ལྟ་མཁན་གྱི་མིག་འཚེར་བ་དང༌། སྣང་བ་ཤིན་ཏུ་མཐོ་བས་ནམ་རྒྱུན་མགོ་བོ་བར་སྣང་དུ་བཏེག་སྟེ་འགྱིང་ངེར་འགྲོ་དུས་ངོ་མ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ལ་བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ལ་འཇིགས་འཇིགས་ཀྱི་སྣང་བ་འདྲ་ཞིག་ངང་གིས་སྟེར། གཟའ་འཁོར་རེ་རེའི་ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་སློབ་ཁྲིད་མེད་པས་ན་རང་སྦྱོང་གི་དུས་ཚོད་ཡིན་ལ། རང་སྦྱོང་ནི་ཉལ་ཁང་ངམ་སློབ་ཁང་གང་རུང་ནས་བྱེད་ཆོག་སྟབས། སློབ་གྲོགས་ཚོ་ཕྱི་ལ་འཁྱམས་ཏེ་གློག་བརྙན་ལ་ལྟ་བ་དང་ཟ་ཁང་སོགས་སུ་འཛུལ་ཏེ་མུན་རུབ་རག་བར་དུ་ཕྱིར་མི་འོང༌། སློབ་གྲོགས་ཚོ་ཕྱི་རུ་སོང་རྗེས་ཐོག་ཁང་ཡོངས་སུ་ལྷིང་འཇགས་སེར་གནས་ཐུབ་པས། དུས་སྐབས་འདི་དག་ལ་ད་གཟོད་བློ་རིག་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིམས་ནས་དཔེ་ཆ་ལྟ་ཐུབ་ལ། སྨྱུ་གུ་བཟུང་སྟེ་ལས་བྱ་སོགས་ཀྱང་འབྲི་ཐུབ། ཡིན་ན་ཡང་འདི་འདྲའི་ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་དུས་སྐབས་ཆེས་ཐུང་བས་ས་རུབ་ནས་འོངས་ཚེ་བདག་མགོ་ན་བའི་དོན་དག་ལ་རྒྱུན་པར་འཕྲད་པས་སེམས་མི་འཁྲུགས་ཀ་མེད་རེད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕོགས་ལེན་པའི་སློབ་གྲོགས་འདི་ཚོའི་ཁུག་མའི་ནང་དུ་སྒོར་རྡོག་ཅུང་མོད་ལ། དེའི་ཁར་གཏོང་ཕོད་ཀྱང་ཆེ་བས་དགོང་མོ་སླེབས་ཐེངས་རེར་ཁོ་ཚོས་མ་བགྲོས་གཅིག་མཐུན་ངང་ཕྱི་ནས་ཐ་མག་དང་ཆང་ཉོས་འོངས་ཏེ་དགའ་དགའ་སྤྲོ་སྤྲོ་བྱེད་ངེས།…

༄༅། །དཔའ་བོའི་མེ་ཏོག དབྱིན་འགོག་བཙན་རྫོང་རྒྱལ་རྩེར་ལྟ་སྒོར་དུ་ཕྱིན་པ། ཚེ་དབང་དང་བློ་ཚུལ། དྲི་བཞོན་བསིལ་མས་ཆུ་འཛིན་ལ་བསྐུལ་བར་སྣང་ཁམས་སུ་ལང་ལོང་སྐྱོད། ། ས་མཐོའི་སྒང་གི་ནས་ཞིང་གྲུ་བཞི་གསེར་མདངས་བཀྲ་ཞིང་རླབས་ཕྲེང་འཕྱུར། ། འབྲུ་རིགས་སྣ་ལྔའི་ལོ་ཏོག་རབ་སྨིན་འགྲོ་བའི་གདོང་ལ་འཛུམ་ཤར་བའི། ། འབྲས་ལྡན་དུས་ཀྱི་དཔལ་མོ་འདི་ཉིད་ནོར་འཛིན་ཡངས་པོའི་རྒྱན་དུ་གྱུར། ། ཅེས་བསྟོད་ཚིག་གི་མེ་ཏོག་གཏོར་བར་འོས་པའི་དུས་བཟང་འདི་ཉིད་ལ་ལྷ་ས་ནས་ལམ་ལ་ཆས་ཏེ་གནའ་རབས་བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་ཀྱིས་དཔའ་ངར་ཞུམ་མེད་སྒོས་དབྱིན་ཇི་བཙན་འཛུལ་པར་ཛ་དྲག་ཆེན་པོས་དམར་འཛིང་བྱས་པའི་རྗེས་ཤུལ་རྒྱལ་རྩེ་ལ་ལྟ་སྐོར་དུ་སོང༌། ལྷ་ས་དང་རྒྱལ་རྩེའི་བར་ལ་སྤྱི་ལེ་ཉིས་བརྒྱ་དང་དྲུག་ཅུ་ཡོད། གཞུང་ལམ་གྱི་ངོས་ནི་ས་དཀར་དང་བྱེ་མ་འདྲེས་མ་ཞིག་ཡིན་ཡང༌། ལམ་ངོས་ཁོད་སྙོམས་ཤིང་སྒང་འབུར་གཤོང་གསུམ་མེད་ལ་རླངས་འཁོར་རྒྱུ་བར་ཧ་ཅང་བདེ་སྟབས་ཨར་འདམ་ལས་བཟོས་པའི་གཞུང་ལམ་ཞིག་དང་ཁྱད་པར་མི་འདུག དེ་འདྲའི་ཀྱག་ཀྱོག་ཉུང་བའི་གཞུང་ལམ་སྟེང་དུ་ང་ཚོ་སྡོད་པའི་འགྲུལ་བཞུད་རླངས་འཁོར་དེ་སྲབ་མེད་ཀྱི་ཅང་ཤེས་བཞིན་རྒྱུག་གིན་གདའ། དེ་ལྟར་ལ་ལུང་འགའ་བརྒལ་ཏེ། ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་གཅིག་གི་ཐོག་ཏུ་ང་ཚོ་རྒྱལ་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་སླེབས། གནའ་བོའི་རྒྱལ་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་འགྲམ་ནས་ཉ་མཚོ་ཆུ་བོ་ལང་ལོང་དུ་རྒྱུ་བ་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མཁར་ཡོད་དོ་ཅོག་ལ་ས་རྩི་དཀར་བོ་བྱུག་ཡོད་པ་དེ་དག་རྒྱང་ནས་བལྟས་ན་གཡང་དཀར་ལུག་ཁྱུ་ཞིག་རྩྭ་ལྷས་སུ་བསྐོར་ཡོད་པ་དང་གཉིས་སུ་མ་མཆིས། གྲོང་ཁྱེར་ཆགས་པའི་གཞི་ནི་མཐའ་བཞི་མི་མངོན་པའི་རྒྱལ་རྩེའི་ཐང་ཆེན་ཡིན་ལ། མཐོང་སའི་ཁྱོན་ཀུན་ཏུ་ནས་ཞིང་ནི་ས་ལེ་སྦྲམ་གྱི་ཁུ་བའི་མཚོ་མོ་འཁྱིལ་བ་ཇི་བཞིན་དྲི་བཞོན་ལྡང་བ་དང་བསྟུན་ནས་རླབས་ཕྲེང་ཆེ་ཆུང་བར་མེད་དུ་གཡོ་ཞེང༌། མགོ་བོ་བཏེག་སྟེ་མཁའ་རུ་བལྟས་ཚེ་དབྱིངས་རིམ་ལྷག་པར་མཐོ་བའི་ཚོར་སྣང་ཞིག་སྟེར། ཀུན་གསལ་དབྱིངས་སུ་སྤྲིན་དཀར་ལང་ལོང་རྒྱུ་བའི་འོག་ཏུ་བྱ་འོལ་བའི་ཚོགས་ཀྱིས་གཤོག་སྒྱུར་གྱི་གར་ལ་བྲེལ་བཞིན་བྲང་ཁའི་དུང་དཀར་ངོམ་པ་དང༌། སྐབས་རེར་ལྡིང་ཞིང་འཁོར་ལ་མཚམས་རེར་གནམ་འཕང་གཅོད་བཞིན་དབྱིངས་རིམ་དུ་ཡལ་ཞིང་ཙི་ལྷང་ལྷང་གི་མགྲིན་གླུ་དེ་ཐོས་འཕྲལ་ཨ་སྔོན་དབྱིངས་ལས་དྲིལ་ཆུང་ཞིག་ཁྲོལ་བ་ལྟ་བུའི་ཉམས་སྣང་འཆར་ཡོང༌། གནའ་བོའི་རྒྱལ་རྩེའི་གྲོང་ཁྱེར་འདིར་སྐོར་བ་ཞིག་བརྒྱབ་ན་རྐང་ཐང་གིས་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ལས་མི་དགོས་པས་མིང་ལ་གྲོང་ཁྱེར་ཟེར་ཡང་དོན་དུ་སྡེ་བ་ཆུང་ཆུང་ཙམ་ཞིག་ལས་མེད། རྫོང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་དང་སློབ་གྲྭ། མི་དམངས་སྨན་ཁང་གསུམ་པོ་ཨར་འདམ་ལས་བཟོས་ཡོད་པས་དེང་རབས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཙམ་མཚོན་པ་ལས་གཞན་དག་ནི་གནའ་སྲོལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡལ་མེད་པར་གནས་འདུག གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མཁར་སྒོ་དང་འདུག་ཁང་གི་སྒེའུ་ཆུང་སྟེང་དུ་མེ་ཏོག་བཙུགས་པའི་རྫ་བུམ་བཞག་ཡོད་པ་མ་ཟད། ར་བ་དང་ཁང་ཁྱིམ་གྱི་མཐའ་སྐོར་ཀུན་ཏུ་མེ་ཏོག་གི་དྲ་བས་སྦྲེལ་ཡོད་པ་ལས་རྒྱལ་རྩེའི་མི་དམངས་ཚོས་མེ་ཏོག་ལ་དགའ་ཞེན་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་ཤེས་ཐུབ་ཅིང༌། མེས་རྒྱལ་ནང་ཁུལ་གྱི་ཀོང་ཀྲིག་ལ་མེ་ཏོག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཞེས་འབོད་ཀྱང༌། ས་འདིའི་མེ་ཏོག་གི་ཞིང་ཁམས་འདི་མཐོང་མ་ཐག་ཀོང་ཀྲིག་ཀྱང་འདི་ལས་ལྷག་པ་ཞིག་ཡིན་མི་སྲིད་ཅེས་སྙམ་པར་བྱེད། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདབ་བརྒྱ་རྣམ་པར་བཞད་པའི་ཁྲོད་ན་སྐལ་བཟང་མེ་ཏོག་དང་སྒྲོལ་མའི་མེ་ཏོག་རིགས་གསུམ་མེ་ཏོག མེ་ཏོག་སེར་ཆེན། རྒྱ་གར་མེ་ཏོག་སོགས་བགྲང་ལས་འདས་པའི་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རང་རང་གི་ལང་ཚོའི་དཔལ་ཡོན་ངོམ་བཞིན་ཡོད་ཅིང༌། དེ་དག་ལ་སྲ་ཞིང་བརྟན་པའི་གཞུང་རྟ་དང་སྔོ་ཞིང་ལྗང་བའི་འདབ་མ། མཛེས་ཤིང་སྡུག་པའི་ཁ་དོག ག་སར་ཁྱབ་པའི་དྲི་ཞིམ་དང་ལྡན་པས་ན་མེ་ཏོག་འདི་དག་ནི་ཆར་རླུང་དྲག་པོ་སོགས་འབྱུང་བཞིའི་གནོད་པར་འཐཡ་རྩོད་བྱེད་པའི་དཔའ་བོའི་ངང་ཚུལ་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ། ངས་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་གི་ར་འ་ནམ་མེ་ཏོག་ཅིག་བཏོག་སྟེ་སྣོམ་ལའི་ཚེ་དབྱེ་བ་འབྱེད་དཀའ་བའི་དྲི་ཞིམ་སྣ་ཁུང་དུ་འཐུལ་བྱུང༌།…